Προωθείται ,δεκαετής «περίοδο χάριτος» για την εξόφληση, με μειωμένη έως και 50% τη μηνιαία δόση, 97.343 στεγαστικών δανείων ύψους 2,7 δισ. ευρώ που είχαν λάβει δικαιούχοι (εργαζόμενοι και συνταξιούχοι) του ΟΕΚ . Η νομοθετική ρύθμιση που συμφωνήθηκε να προωθηθεί άμεσα για ψήφιση στη Βουλή προβλέπει: 1. Την επιμήκυνση έως και κατά 10 έτη των δανείων που έχουν ληφθεί από τις συμβεβλημένες με τον πρώην ΟΕΚ τράπεζες χωρίς να χάνεται η επιδότηση επιτοκίου. 2. Τη μείωση στη μηνιαία καταβαλλόμενη τοκοχρεολυτική δόση (καθώς δεν «χάνεται» η επιδότηση του επιτοκίου για το διάστημα που απομένει). Σύμφωνα με τα παραδείγματα η μείωση της μηνιαίας δόσης θα είναι μεσοσταθμικά στο 50% (ανάλογα σε ποιο έτος «ζωής» του δανείου βρίσκεται). Στη ρύθμιση θα μπορούν να μπουν όλοι οι δανειολήπτες οι οποίοι δεν έχουν υπερβεί το συμβατικό χρόνο διακοπής των 180 ημερών, ενώ από την όλη διαδικασία θα τακτοποιηθεί και η οφειλή των 280 εκατ. ευρώ που έχει απέναντι στις τράπεζες ο ΟΑΕΔ ως καθολικός διάδοχος του ΟΕΚ. Τα δάνεια αυτά ήταν 15ετούς διάρκειας με επιδότηση επιτοκίου από τον τ. ΟΕΚ για τα πρώτα 9 έτη, ενώ τα τελευταία δάνεια που είχαν εγκριθεί, δόθηκαν το 2011.

Δεδομένης της κάμψης του πληθωρισμού κατά 0,3% τον Μάιο και 1% τον Αύγουστο, τα πραγματικά επιτόκια δανεισμού είναι υψηλότερα από τα ονομαστικά και αυξάνουν διαχρονικά. Ετσι, στα παλιά δάνεια το μέσο σταθμισμένο πραγματικό επιτόκιο αυξήθηκε από 6,05% τον Μάιο σε 6,84% τον Αύγουστο, ενώ στα νέα δάνεια αυξήθηκε από 5,85% σε 6,61% αντίστοιχα. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως μία επιχείρηση ή νοικοκυριό που έχει δανειστεί και βλέπει τις πωλήσεις και τα έσοδά της να μειώνονται σε πραγματικούς όρους με το ρυθμό μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας (-5% το ΑΕΠ το α' εξάμηνο) πρέπει να καταβάλει πραγματική δαπάνη για την εξυπηρέτηση του χρέους της ίση με το 7%-8% αυτού κι αυξημένη κατά 0,7%-0,8% μέσα στο τελευταίο τρίμηνο.

Πάνω απο μία στις δύο αιτήσεις του "εξοικονομώ" κοβουν οι τράπεζες. Έως τις 27/9/2013, συνολικά 161.016 πολίτες είχαν απευθυνθεί στις συνεργαζόμενες Τράπεζες για προέγκριση δανείου, ενώ προέγκριση δανείου έλαβαν οι 71.879 εξ αυτών. Άλλες 6.464 αιτήσεις βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας.Περίπου 1.000 αιτήσεις τον μήνα υποβάλλονται για υπογωγή στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ' Οίκον», σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Όπως έκανε γνωστό, ο συνολικός αριθμός των ωφελουμένων διαμορφώνεται πλέον σε 39.952, καθώς την τελευταία εβδομάδα εγκρίθηκε η υπαγωγή άλλων 6.773 νέων δικαιούχων στο Πρόγραμμα, με απόφαση της Επενδυτικής Επιτροπής του Ταμείου. Το υπουργείο υπενθυμίζει ότι πρόσφατα οι πόροι του προγράμματος αυξήθηκαν, ώστε να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση. Συγκεκριμένα, το ποσό που προβλέπεται για το Ταμείο του προγράμματος (κλάδος δανειοδοτήσεων σε συνεργασία με τις Τράπεζες) παραμένει αμετάβλητο στο ύψος των 241 εκατ. ευρώ, ενώ οι απευθείας ενισχύσεις προς τα νοικοκυριά αυξήθηκαν από 155 εκατ. Ευρώ σε 307 εκατ. Ευρώ. Έτσι, ο προϋπολογισμός του προγράμματος έχει φτάσει περίπου στα 550 εκατ. Ευρώ, ενώ το συνολικό κεφάλαιο μόχλευσης αναμένεται να ξεπεράσει τα 800 εκατ. Ευρώ, για την ικανοποίηση περίπου 65.000 έργων. Η πλειονότητα των αιτημάτων, σε ποσοστό 61%, αφορά κτήρια που ανήκουν στην Κατηγορία Η, είναι δηλαδή τα παλαιότερα και πλέον ενεργοβόρα κτίσματα.

Σχέδια πώλησης χαρτοφυλακίου με "κόκκινα δάνεια" σε ξένα funds επεξεργάζονται οι εγχώριες τράπεζες, προκειμένου να... προλάβουν όταν τρόικα και κυβέρνηση ετοιμάσουν ένα νέο πλαίσιο για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων. Τα παραπάνω σχέδια έκαναν και επίσημα πλέον την εμφάνισή τους υπό τη μορφή δηλώσεων του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας κ. Χριστοδούλου, οι οποίες αφήνουν ορθάνοιχτο "παράθυρο" εκχώρησης προβληματικών δανείων σε ξένα "κοράκια", ενώ το παράδειγμα της ΕΤΕ ενδέχεται να το ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες συστημικές. Περίπου στα 70 δισ. τα "κόκκινα δάνεια" Τα παραπάνω ήρθαν να επιβεβαιώσουν τα καλοκαιρινά ρεπορτάζ του Τύπου , τα οποία ανέφεραν ότι "κοστουμαρισμένοι"... κύριοι, εκπρόσωποι ξένων distress funds, διαπραγματεύονταν με το εγχώριο τραπεζικό σύστημα τη σύναψη συμφωνιών για τη διαχείριση δανείων, καθώς.... μυρίστηκαν "αίμα". Δεδομένου ότι τα "κόκκινα δάνεια" στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, ανέρχονται περί τα 70 δισ. ευρώ, και 180.000 στεγαστικά δάνεια είναι "στο κόκκινο", γεννάται μείζον κοινωνικό ζήτημα του ποιοι θα εκμεταλλευτούν την ανάγκη νοικοκυριών αλλά και μικρομεσαίων επιχειρηματιών, οι οποίοι δεν δύνανται να αποπληρώσουν τα χρέη τους, λόγω της ανελέητης πολιτικής που έχουν επιβάλει τρόικα και κυβέρνηση. Πάντως, εφόσον αρθεί και το "πάγωμα" των πλειστηριασμών, θα δημιουργηθεί μείζον κοινωνικό πρόβλημα, καθώς χιλιάδες νοικοκυριά έχουν επενδύσει σε ακίνητα με στεγαστικά δάνεια την προηγούμενη δεκαετία.

Την ώρα που ο σχεδιασμός για τη ρύθμιση της διαχείρισης προβληματικών δανείων βρίσκεται σε εξέλιξη, οι διοικήσεις των τραπεζών "τρέχουν" τη σύσταση bad banks εντός των ομίλων, όσο και τις επαφές με ξένα funds, αντικείμενο των οποίων είναι η πώληση ή η συνδιαχείριση συγκεκριμένων χαρτοφυλακίων δανείων. Πρόσφατα τραπεζικό στέλεχος είπε στο Reuters πως η μεγάλη τράπεζα μπορεί να βρει επενδυτή, ο οποίος θα τοποθετηθεί με ποσοστό μειοψηφίας σε θυγατρική που θα έχει κάποια από τα δάνεια. Είναι σίγουρο, όπως διαπιστώνουν παράγοντες της αγοράς, ότι εφόσον κάνουν την... εμφάνισή τους distress funds, τότε τα πράγματα θα χειροτερέψουν, καθώς τέτοιου τύπου "γύπες" θα ξεκινήσουν ένα ανελέητο κυνηγητό σε όσους χρωστούν και δεν έχουν. Ποια είναι η πρακτική τους όμως; Οι εταιρείες αυτές αγοράζουν τα δάνεια σε ένα ποσοστό της ονομαστικής αξίας (π.χ. τα καταναλωτικά μπορεί να φτάσουν και στο 5% ή 10%, ενώ τα στεγαστικά στο 40%) από την τράπεζα και στη συνέχεια αναλαμβάνουν εκείνες τις διαδικασίες είσπραξης, διεκδικώντας την οφειλή και απειλώντας με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Η τακτική αυτή επιλέγεται από την τρόικα επειδή με την πώληση οι τράπεζες θα εισπράξουν άμεσα κεφάλαια, έστω και σε ένα μέρος της αξίας των δανείων, πράγμα που τις εξυπηρετεί, αφού έτσι κι αλλιώς είναι αμφίβολο ότι θα εισπράξουν το σύνολο του δανείου. Όμως δημιουργείται μείζον πρόβλημα ευρύτερα, διότι είναι προφανές ότι με τη διαδικασία αυτή τα δάνεια "κουρεύονται" μεν, όχι όμως προς όφελος των δανειοληπτών που δυσκολεύονται λόγω ύφεσης να πληρώσουν, αλλά προς όφελος κάποιων ξένων εταιρειών, οι οποίες θα κερδίσουν από τη διαδικασία αυτή.

Προ των πυλών οι αποφάσεις Όπως είναι γνωστό, ως τις 15 Οκτωβρίου η BlackRock θα καταθέσει στην Τράπεζα της Ελλάδος τόσο την αξιολόγηση του μοντέλου διαχείρισης προβληματικών δανείων, όσο και τις προτάσεις της για τη βελτίωσή του. Η αξιολόγηση και οι προτάσεις της θα αποτελέσουν τη βάση για τη στρατηγική αντιμετώπισης των προβληματικών δανείων που πρέπει να συντάξουν η κυβέρνηση και η ΤτΕ, όπως ορίζει το Μνημόνιο, ώστε να εγκριθεί, εν συνεχεία, από την τρόικα.