Οι επιπτώσεις της πτώσης των τιμών των ακινήτων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι από τα θέματα που παρακολουθεί διακριτικά η τρόικα. Η υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα σε συνδυασμό με την κατακόρυφη πτώση της ζήτησης στην αγορά ακινήτων, αλλά και με τη διαρκώς αυξανόμενη μη εξυπηρέτηση των στεγαστικών δανείων, έχει προκαλέσει προβληματισμό στις τραπεζικές διοικήσεις και έχει μεταφερθεί αρμοδίως στην τρόικα. ΔΝΤ, ΕΕ και ΕΚΤ δεν βλέπουν προς το παρόν άμεσο πρόβλημα, αλλά έχουν αρχίσει να μετρούν τις επιπτώσεις από την επιδείνωση της αγοράς ακινήτων και τα επισφαλή στεγαστικά δάνεια στα κεφάλαια των τραπεζών. Υπενθυμίζεται πως η BlackRock, στην έκθεσή της για τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών, διερεύνησε δάνεια συνολικού ύψους 203,108 δισ. ευρώ, εκ των οποίων καταναλωτικά 28,876 δισ., ενυπόθηκα στεγαστικά αξίας 67,92 δισ. ευρώ και εταιρικά δάνεια ύψους 106,318 δισ. ευρώ. Με βάση το ακραίο σενάριο της BlackRock, οι προβλέψεις για πιστωτικές ζημίες για τις τράπεζες ανέρχονται στα 34,8 δισ. ευρώ (στο 17,1% των συνολικών χαρτοφυλακίων), το μεγαλύτερο μέρος (22 δισ.) των οποίων προέρχεται από τα χαρτοφυλάκια εταιρικών δανείων. Η BlackRock εκτιμά πιστωτικές ζημίες στην τριετία ύψους 6,28 δισ. ευρώ από τα στεγαστικά και 6,4 δισ. ευρώ από τα καταναλωτικά δάνεια. Με βάση το ήπιο σενάριο, οι ζημίες περιορίζονται στα 26,5 δισ. ευρώ ή στο 13,1% των συνολικών δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών.

Για εμπαιγμό των δανειοληπτών και προσβολή της κοινής λογικής κατηγορεί την κυβέρνηση η ΕΚΠΟΙΖΩ κρίνοντας τη ρύθμιση που ανακοινώθηκε για τη διευκόλυνση κατόχων στεγαστικών δανείων. Για άλλη μια φορά η κυβέρνηση απέδειξε ότι κυρίως ενδιαφέρεται για τη μέγιστη ικανοποίηση των συμφερόντων των τραπεζών, παρά για την ανακούφιση των δανειοληπτών, σημειώνει η Ένωση και αναδεικνύοντας τα προβλήματα και τις παραλείψεις της ρύθμισης, εκτιμά ότι απειροελάχιστο μόνο ποσοστό οφειλετών θα υπαχθεί σε αυτή. «Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για τα τραπεζικά δάνεια καταδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι η κυβέρνηση ενδιαφέρεται περισσότερο για τη μέγιστη ικανοποίηση των συμφερόντων των τραπεζών, παρά για την ανακούφιση των δανειοληπτών», σημειώνει η ΕΚΠΟΙΖΩ σε ανακοίνωσή της.

Η ΕΚΠΟΙΖΩ εκτιμά ότι απειροελάχιστο ποσοστό οφειλετών θα υπαχθεί στις ρυθμίσεις αυτές, καθώς είναι ζήτημα κοινής λογικής ότι η σώρευση όλων αυτών των προϋποθέσεων αφήνει εκτός την πλειοψηφία των δανειοληπτών. Το τηλέφωνο της ΕΚΠΟΙΖΩ, αναφέρει η Ένωση, έχει σπάσει τις τελευταίες ώρες από εκατοντάδες μέλη της που εκφράζουν την αγανάκτησή τους, δεδομένου ότι οι αυστηροί όροι υπαγωγής, ιδίως μάλιστα το ότι τα μέτρα αφορούν σε ενήμερα ενυπόθηκα δάνεια μέχρι 150.000 ευρώ, τους στερούν και την τελευταία ελπίδα να φύγουν από το αδιέξοδο. Μέλη της ΕΚΠΟΙΖΩ μάλιστα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ανεργίας εκφράζουν την έκπληξή τους με τα νέα μέτρα, διερωτώμενοι αφενός πώς είναι δυνατό να μην έχουν καθυστερήσει τις δόσεις τους όταν δεν διαθέτουν κανένα απολύτως εισόδημα και αφετέρου πόσο πιθανό είναι να έχουν βρει εργασία μέσα σε 6 μήνες, όταν θα τελειώσει η άτοκη περίοδος χάριτος. Η ΕΚΠΟΙΖΩ έχει επανειλημμένως προτείνει σχέδιο 4 μέτρων που πρέπει να ληφθούν συνδυαστικά για την άμεση ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών:

1. Αναστολή πλειστηριασμών για τουλάχιστον 3 έτη

2. Βελτίωση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά

3. Διαγραφή χρεών και μείωση των επιτοκίων

4. Δημιουργία και λειτουργία δικτύου νομικής και ψυχολογικής υποστήριξης υπερχρεωμένων πολιτών.

Η ΕΚΠΟΙΖΩ «καλεί την κυβέρνηση να αφουγκραστεί ουσιαστικά τις ανάγκες της κοινωνίας και να προβεί στην άμεση λήψη των μέτρων που θα έχουν ως αποτέλεσμα την πραγματική ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και την αποφυγή των κοινωνικών εντάσεων» καταλήγει η ανακοίνωση.

Ρύθμιση δανείων τεσσάρων ταχυτήτων περιλαμβάνει το πρόγραμμα διευκόλυνσης που ανακοίνωσε χθες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης δίνοντας στη δημοσιότητα τις τελικές λεπτομέρειες . H ρύθμιση αφορά τα μη ληξιπρόθεσμα δάνεια από τράπεζες, για τα οποία έχει εγγραφεί προσημείωση ή υποθήκη στην κύρια κατοικία του οφειλέτη, με αντικειμενική αξία που δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ. Επιπλέον, ο δανειολήπτης θα πρέπει να είναι φορολογικά ενήμερος και το ανεξόφλητο υπόλοιπο των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του νοικοκυριού να μην είναι πάνω από 150.000 ευρώ.

Επίσης το σύνολο της ακίνητης περιουσίας που διαθέτει η οικογένεια θα πρέπει να έχει αντικειμενική αξία μέχρι 250.000 ευρώ (μαζί με την πρώτη κατοικία) και οι καταθέσεις να μην είναι πάνω από 10.000 ευρώ. Κοινό σημείο είναι η χορήγηση 48μηνης περιόδου χάριτος με πληρωμή δόσης ίσης με το 30% του καθαρού εισοδήματός τους αλλά και η μείωση του εισοδήματος κατά 20% σε σχέση με το αντίστοιχο της 1ης Ιανουαρίου του 2010. Πιο αναλυτικά, μπορούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους:

1 Μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και όσοι έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας (η δραστηριότητά τους παρέχεται αποκλειστικά σε ένα νομικό πρόσωπο και άνεργοι με ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή (μισθοί, συντάξεις, ενοίκια, αγροτικά εισοδήματα κ.λπ.) έως 25.000 ευρώ.

2 Πολύτεκνοι, τρίτεκνοι και πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή και μόνιμη αναπηρία με ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα (και σε αυτή την κατηγορία από οποιαδήποτε πηγή) μέχρι 30.000 ευρώ. Για αυτές τις δύο κατηγορίες δίνεται περίοδος χάριτος 48 μηνών, με άμεση μείωση της μηνιαίας καταβολής στο 30% του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος του νοικοκυριού. Η δόση σε όλη τη διάρκεια των τεσσάρων ετών θα προσαρμόζεται (είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω) με την πιθανή μεταβολή του εισοδήματος. Σε αυτούς τους μήνες οι δανειολήπτες θα πληρώνουν δόση που περιλαμβάνει και τόκους και κεφάλαιο με το επιτόκιο που έχει κανονικά το δάνειο. Ουσιαστικά ο χρόνος αποπληρωμής παρατείνεται για τέσσερα χρόνια.

3 Οσοι έχουν καθαρά εισοδήματα έως 15.000 ευρώ. Για αυτή την κατηγορία δίνεται πάλι περίοδος χάριτος 48 μηνών και με μηνιαία δόση στο 30% του καθαρού εισοδήματος. Το επιτόκιο που προβλέπεται στη σύμβαση δανείου περιορίζεται στο 1,5% (0,75% + βασικό επιτόκιο ΕΚΤ) και με βάση αυτό υπολογίζεται η μηνιαία δόση κατά την τετραετή περίοδο. 4 Ανεργοι με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας. Ισχύει περίοδος χάριτος 48 μηνών και παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα έξι μηνών εντός των τεσσάρων ετών.

Επιχειρηματίες και επαγγελματίες Δεν θα μπαίνουν για ασήμαντους λόγους στη λίστα του «Τειρεσία» Με τα δεδομένα της οικονομικής ύφεσης θα αντιμετωπίζονται οι περιπτώσεις των επιχειρηματιών στους οποίους «σκάει» στα χέρια τους επιταγή, χωρίς να είναι υπαίτιοι. Με αυτόν τον τρόπο, όπως ανακοίνωσαν οι κ. Χατζηδάκης, Σκορδάς και Στεργίου, δεν θα μπαίνουν για ασήμαντους λόγους στη λίστα του «Τειρεσία» οι επιχειρηματίες και επαγγελματίες. Χωρίς να δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες, είπαν ότι το πλαίσιο του «Τειρεσία» θα βελτιωθεί ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι συνέπειες της δυσχερούς οικονομικής περιόδου και να δίνεται η δυνατότητα μίας πιο ευέλικτης αντιμετώπισης των συναλλασσομένων με τις τράπεζες ανάλογα με το συνολικό τους προφίλ και όχι με βάση μεμονωμένα ατυχή περιστατικά.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που έχουν δώσει ελληνικές τράπεζες θα ξεπεράσουν το 30% στο τέλος του τρέχοντος έτους και το 2014 θα προσεγγίσουν ως και το 40%, προβλέπει η Moody's. Ολο και περισσότερα «κόκκινα δάνεια» πνίγουν τις τράπεζες Ηδη τον περασμένο Δεκέμβριο το συγκεκριμένο ποσοστό για τα ονομαστικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια είχε φτάσει το 24,6% του συνόλου του δανεισμού. Το πρόβλημα για τα μεγέθη τους είναι σημαντικό και αντιμετωπίζεται μόνο εν μέρει, καθώς στις προβλέψεις των τραπεζών δεν περιλαμβάνονται δάνεια που αναδιαρθρώνονται, όπως υποστηρίζει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης. Εάν συνυπολογιστούν τα αναδιαρθρωμένα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται, το ποσοστό τους επί του δανεισμού μπορεί ακόμη και να προσεγγίσει το 40% ως το τέλος του έτους. Η Moody's δείχνει ως κύριες αιτίες για την έκρηξη στα «κόκκινα δάνεια» την περιορισμένη ρευστότητα, το άλμα της ανεργίας και την πολύ καθυστερημένη καταβολή υποχρεώσεων του Δημοσίου προς ιδιώτες.