Σημαντικές τροποποιήσεις στη ρύθμιση για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά εξετάζουν κυβέρνηση και τρόικα . Σε έγγραφο αναφέρεται ότι “σύμφωνα με το σχέδιο που συζητά η κυβέρνηση θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50%+1 των απαιτήσεων της οφειλής και όχι την πλήρη ομοφωνία (100%) που απαιτούσε μέχρι σήμερα” και πως “θα προβλέπεται καταβολή δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, χωρίς καθυστερήσεις εξαιτίας της εκκρεμοδικίας, εφόσον η προσδιοριζόμενη δικάσιμος υπερβαίνει τις προθεσμίες που θέτει ο νόμος”. Όπως διευκρινίζει ο υφυπουργός, το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το Δικαστήριο αποδεσμεύοντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση απόφασης. Στο έγγραφο αναφέρεται επίσης ότι εξετάζεται σχέδιο για τη διευκόλυνση μισθωτών και συνταξιούχων δανειοληπτών αλλά και όσων έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας, με ενυπόθηκη απαίτηση, οι οποίοι έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ κατόπιν μείωσης του εισοδήματος τους κατά 35% από 1.1.2010. Αυτή η ρύθμιση θα αφορά επίσης ανέργους, πολυτέκνους και πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή και μόνιμη αναπηρία. Τέλος, αναφέρεται ότι θα υπάρξει μέριμνα για το καθεστώς υπαγωγής δανειοληπτών στις λίστες του ‘Τειρεσία”, που θα προβλέπει δυνατότητα μιας πιο ευέλικτης αντιμετώπισης των συναλλασσομένων με τα πιστωτικά ιδρύματα.

Οι πωλήσεις «πακέτων» δανείων από τις μεγάλες τράπεζες είναι προ των πυλών, σύμφωνα με πληροφορίες. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι distress funds βρίσκονται ήδη σε διαπραγματεύσεις με τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες προκειμένου να αγοράσουν πακέτα κυρίως επιχειρηματικών και ναυτιλιακών δανείων, αλλά και στεγαστικών, σε χαμηλότερη από την ονομαστική τιμή τους. Πληροφορίες λένε ότι οι αναλύσεις των distress funds έχουν εκτιμήσει ότι οι επιχειρήσεις που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, αλλά που θα είχαν ένα σεβαστό «success story» (δηλαδή, μία αξιόλογη προοπτική) στην περίπτωση που βελτιωνόταν το οικονομικό περιβάλλον, έχουν αποτιμηθεί χειρότερα από ότι η χώρα. Οι πωλήσεις δανείων αποτελούν μία εύκολη και γρήγορη διέξοδο για να επιτύχουν οι τράπεζες τη μείωση του ενεργητικού τους, όπως αυτή τους επιβάλλεται από τη μείωση των καταθέσεων, αλλά και από τις προσταγές της τρόικας και κυρίως της ΕΚΤ.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά το γεγονός ότι τα distress funds έχουν έρθει ξανά στην Ελλάδα προκειμένου να αγοράσουν δάνεια σε χαμηλότερες τιμές από τις ονομαστικές τους, δεν επετεύχθη συμφωνία . Τραπεζικοί αναλυτές εκτιμούν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα και τα distress funds θα έρθουν σε συμφωνία, καθώς το κλίμα για τη χώρα έχει βελτιωθεί αισθητά σε σχέση με πριν από ένα ή δύο χρόνια. Ωστόσο, οι ίδιοι εκτιμούν ότι η εγχώρια επιχειρηματική αγορά δεν είναι έτοιμη να δεχτεί μία τέτοια συμφωνία. Θεωρούν δηλαδή ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις από επιχειρηματίες και ιδιώτες δανειολήπτες, αφού τα κριτήρια για αναδιαρθρώσεις δανείων και για κατασχέσεις ακινήτων κλπ., που ακολουθούν τα εν λόγω funds, δεν θα είναι κατά κανέναν τρόπο κοινωνικά, αλλά μόνο χρηματοοικονομικά. Είναι αυτονόητο ότι o νόμος υπερισχύει των κριτηρίων των funds, που σημαίνει ότι η ρύθμιση που αφορά την απαγόρευση των πλειστηριασμών για ακίνητα έως και 180.000 ευρώ προστατεύει για το 2013 τα εν λόγω ακίνητα. Distress funds βρίσκονται ήδη σε διαπραγματεύσεις με τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες προκειμένου να αγοράσουν πακέτα κυρίως επιχειρηματικών και στεγαστικών, σε χαμηλότερη από την ονομαστική τιμή τους.

Σήμερα, οι τραπεζίτες καταγράφουν ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό καθυστέρησης. Οι τράπεζες επιδίδονται σε ένα «ράλι» ρυθμίσεων δανείων, καθώς ολοένα και περισσότεροι δανειολήπτες σπεύδουν πριν καν τους καλέσουν οι αρμόδιες διευθύνσεις των τραπεζών, να ρυθμίσουν όσο το δυνατόν ευνοϊκότερα τα δάνειά τους. Παράλληλα, οι τράπεζες προχωρούν και σε διαγραφές δανείων. Αυτό όμως δεν αποτελεί ευχάριστη είδηση για ένα υπερχρεωμένο νοικοκυριό.

Διότι η όποια διαγραφή γίνεται, στοχεύει σε λογιστικό όφελος, καθώς οι τράπεζες, αντισταθμίζοντας τη συσσώρευση ζημιών από επισφάλειες με υψηλές προβλέψεις, επιδιώκουν να παρουσιάζουν καθαρούς όσο το δυνατόν ισολογισμούς. Διαγραφή απαίτησης, δεν σημαίνει σβήσιμο. Το καθυστερούμενο και επισφαλές δάνειο παύει πλέον να εμφανίζεται στον ισολογισμό, μετά την πάροδο και τον μη εκτοκισμό του για μία περίοδο μηνών (π.χ. εξάμηνο), αλλά εξακολουθεί με κάθε τρόπο και ιδιαίτερη ένταση να είναι απαιτητό. Η απαίτηση υπάρχει και μετά τη διαγραφή, επισημαίνουν οι τραπεζίτες, θέλοντας να καταστήσουν σαφές ότι δεν σβήνεται ένα δάνειο. Πλην των περιπτώσεων εκείνων που αφορούν δάνεια επιχειρήσεων, οι οποίες πτώχευσαν και που εντάχθηκαν στις διατάξεις του πτωχευτικού δικαίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και πλην των περιπτώσεων πλειστηριασμού για ακίνητα, όπου οι δανειολήπτες στεγαστικών «χάνουν» το ίδιο τους το σπίτι. Δυστυχώς, όμως, υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό δανείων που καθίσταται επισφαλές και μετά την πρώτη ρύθμιση. Και αυτό είναι ένα θέμα που προβληματίζει πολύ τον τραπεζικό τομέα, για το πώς θα διαχειρισθεί το ύψος των δανείων που δεν εξυπηρετούνται και για τα οποία δεν υπάρχει «φως στο τούνελ» για την αποκατάσταση της ομαλής εξυπηρέτησής τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι ένα 20% των στεγαστικών δανείων είναι ήδη σε καθυστέρηση, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν ήδη ρυθμισθεί. Αλλωστε, το 2012, μπήκε σε καθεστώς επισφάλειας το ένα τρίτο του συνόλου των καθυστερούμενων δανείων.

Ρύθμιση, που ανακουφίζει για δύο χρόνια ένα περιορισμένο αριθμό ιδιοκτήτων , προωθεί η κυβέρνηση και το υπουργείο Ανάπτυξης. Με τροπολογία που θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, προβλέπεται το πάγωμα των δόσεων στεγαστικών δανείων για δύο χρόνια, στη διάρκεια των οποίων θα καταβάλλονται μόνο τόκοι, με πολύ χαμηλό επιτόκιο 1,5%. Ωστόσο, η ρύθμιση αφορά ένα μικρό αριθμό δανειοληπτών που οφείλουν στεγαστικά δάνεια, καθώς προβλέπει και συνδυασμό άλλων όρων, που μειώνουν σημαντικά τον αριθμό των δικαιούχων. Ειδικότερα θα εφαρμοστεί για μισθωτούς, συνταξιούχους και αμειβόμενους με δελτίο παροχής υπηρεσιών από έναν εργοδότη (μπλοκάκια), μόνο εφόσον πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:

- Να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ.

- Το εισόδημά τους να έχει υποστεί μείωση τουλάχιστον 35% τη διετία 2010 - 2012. - Να έχουν δάνειο για αγορά πρώτης κατοικίας.

- Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τα 180.000 ευρώ.

- Το δάνειο θα πρέπει να εξυπηρετείται κανονικά έως την υπαγωγή στη ρύθμιση διευκόλυνσης.

Η τροπολογία θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, αφού προηγουμένως αξιολογηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος.