Πτώση της τάξεως του 41,2% κατέγραψε η εισροή ξένων κεφαλαίων στη χώρα για την απόκτηση ακινήτων κατά τη διάρκεια του φετινού πρώτου τριμήνου. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Τράπεζα της Ελλάδος, τα συνολικά κεφάλαια διαμορφώθηκαν φέτος σε 230,7 εκατ. ευρώ, όταν κατά το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, το αντίστοιχο ποσό είχε ανέλθει σε 392,7 εκατ. ευρώ.

Οπως όλα δείχνουν, το 2020 αναμένεται να σηματοδοτήσει την επιστροφή της αγοράς ακινήτων σε προηγούμενα χρόνια, όταν οι ξένες άμεσες επενδύσεις για την απόκτηση ακινήτων δεν ξεπερνούσαν τα 500-600 εκατ. ευρώ. Αλλωστε, κατά το δεύτερο τρίμηνο, αναμένεται να καταγραφεί ακόμα μεγαλύτερη πτώση του όγκου των εισροών ξένων κεφαλαίων, με τους επαγγελματίες της αγοράς, να μην προσδοκούν ανάκαμψη των συναλλαγών (επομένως και των εισροών) πριν το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Υπενθυμίζεται ότι το 2019 αποτέλεσε έτος-ρεκόρ για τις αγορές ακινήτων από ξένους, καθώς δαπανήθηκαν σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ, έναντι 1,12 δισ. ευρώ το 2018, που ήταν επίσης ιστορικά υψηλό ποσό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Ηταν τέτοια η δυναμική που είχε αναπτύξει η ελληνική αγορά ακινήτων, ώστε οι επενδύσεις αυτές έφτασαν να αποτελούν το 35% του συνόλου. Ακόμα και φέτος, που ουσιαστικά απουσίασαν οι αγοραστές από την Κίνα λόγω του ξεσπάσματος της πανδημίας, εισέρευσαν στην Ελλάδα 231 εκατ. ευρώ, μέγεθος που παραμένει υψηλότερο σε σχέση με όλα τα αντίστοιχα τρίμηνα των προηγούμενων ετών, εκτός βέβαια από το περυσινό. Για παράδειγμα, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018, το σχετικό ποσό δεν είχε ξεπεράσει τα 171 εκατ. ευρώ, ενώ το 2017 ήταν μόλις  67 εκατ. ευρώ.

Αφαντοι παραμένουν οι Κινέζοι επενδυτές από την ελληνική αγορά κατοικίας, στερώντας μια σημαντική πηγή εσόδων και ρευστότητας για τον κλάδο, ιδίως για το πρόγραμμα χορήγησης αδειών παραμονής «χρυσή βίζα».Πρόκειται για μια στροφή 180 μοιρών σε σχέση με τις αρχές του 2020, όταν φαινόταν ότι οι Κινέζοι θα κυριαρχούσαν ακόμα περισσότερο στην ελληνική κτηματαγορά.

Η  αλλαγή στάσης οφείλεται ασφαλώς στις συνέπειες της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, οι οποίες απ’ ό,τι φαίνεται έχουν επηρεάσει πολύ περισσότερο την ψυχολογία των Κινέζων επενδυτών, σε σχέση με άλλων χωρών. Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται εναργώς και στην πορεία του προγράμματος «χρυσή βίζα», το οποίο έχει σχεδόν βαλτώσει.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής του υπουργείου Μετανάστευσης, από τις αρχές του έτους έχουν εκδοθεί μόλις 271 νέες άδειες παραμονής, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό από την έναρξη του προγράμματος σε 7.550. Αν υπολογιστεί ότι 73% των εν λόγω αδειών, ή 5.504, αφορούν Κινέζους επενδυτές, είναι προφανές το πρόβλημα για την πορεία του προγράμματος. Ασφαλώς, η σημαντική αυτή επιβράδυνση οφείλεται στα μέτρα περιορισμού και δη στην αδυναμία των Κινέζων επενδυτών να ταξιδέψουν στην Ελλάδα, προκειμένου να ολοκληρώσουν τις σχετικές διαδικασίες αγοράς ακινήτου και κατάθεσης των εγγράφων για τη χορήγηση άδειας παραμονής.

Με δεδομένο ότι αυτό συνεχίζεται εν πολλοίς μέχρι σήμερα, φαίνεται πως οι ενδιαφερόμενοι στην πλειονότητά τους έχουν αναστείλει πλήρως κάθε σχετική επένδυση, μεταθέτοντας τα πλάνα τους σε μεταγενέστερο χρόνο, πιθανότατα από το 2021 και μετά. Παράλληλα, με δεδομένο ότι αρκετοί Κινέζοι προτιμούσαν να αγοράσουν κάποια εμπορικά καταστήματα, ή διαμερίσματα κατάλληλα προς βραχυχρόνια μίσθωση, είναι πιθανό οι σχετικές αποφάσεις να εξαρτηθούν από την πορεία των συγκεκριμένων κατηγοριών ακινήτων το επόμενο διάστημα.

Τόσο τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, όσο και τα εμπορικά καταστήματα υποαποδίδουν, καθώς στην πρώτη περίπτωση τα έσοδα έχουν καταρρεύσει, συμβαδίζοντας με τη γενικότερη εικόνα των τουριστικών αφίξεων από το εξωτερικό, ενώ στη δεύτερη, οι πιέσεις για μειωμένα ενοίκια θα συνεχιστούν και κατά τη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου. Ως εκ τούτου, η μοναδική προοπτική επί του παρόντος είναι οι Κινέζοι επενδυτές που εξετάζουν την ελληνική αγορά για την απόκτηση κατοικίας για ίδια χρήση, π.χ. στα νότια προάστια ή σε κάποιο νησί.

Μπορεί τα έσοδα από τον τουρισμό να είναι φέτος πολύ μειωμένα σε σχέση με πέρυσι, αλλά η αγορά παραθεριστικών κατοικιών αναδεικνύεται ως ένας άκρως επικερδής οικονομικός τομέας με μεγάλη ζήτηση. Αυτό είναι το συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει ο ανταποκριτής της οικονομικής επιθεώρησης Handeslblatt στην Αθήνα, Γκερντ Χέλερ, σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει στο άρθρο του. Ως παράδειγμα φέρνει τις πολυτελέστατες βίλες του Κόστα Ναβαρίνο, Navarino Residences. Οι τιμές ανά κατοικία ξεκινούν από 2,8 εκ. ευρώ και περιλαμβάνουν το οίκημα 350 τμ. συν μεγάλο οικόπεδο.

«Γνώστες της αγοράς υποθέτουν ότι αυτό έχει σχέση με την πανδημία του κορωνοϊού» σημειώνει ο Γερμανός αρθρογράφος, ο οποίος μεταφέρει την άποψη του Γιώργου Πέτρα, επικεφαλής στην Ελλάδα του κτηματομεσιτικού γραφείου Engel & Völkers. «Οι πελάτες μας ψάχνουν ασφάλεια και σιγουριά, πολλοί τουρίστες που πήγαιναν σε πολυτελή ξενοδοχεία, φλερτάρουν με δικό τους παραθεριστικό σπίτι» λέει ο κ. Πέτρας, που το αποδίδει στο ότι η Ελλάδα, σε αναλογία πληθυσμού, έχει τα λιγότερα κρούσματα και τους λιγότερους θανάτους από όλες τις χώρες της Μεσογείου. «Από τότε που η Ελλάδα άφησε πίσω της τη δημοσιονομική κρίση και τη δεκαετή ύφεση, η αγορά ακινήτων ανθίζει» συνεχίζει στο άρθρο του ο Γερμανός δημοσιογράφος.

«Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Ελλάδος ξένοι αγοραστές ακινήτων έφεραν πέρυσι στη χώρα 1,45 δις ευρώ, σε σχέση με το 2016 το ποσό δεκαπλασιάστηκε. Φέτος η άνοδος συνεχίστηκε, αν και η πανδημία προκάλεσε προσωρινά ανασφάλεια τις πρώτες δύο εβδομάδες της πανδημίας, αλλά όπως δηλώνει ο Γιώργος Πέτρας, η ζήτηση τον Ιούνιο ήταν μέχρι τώρα 23% πάνω από το περσινό επίπεδο, ο αριθμός των Γερμανών ενδιαφερομένων αυξήθηκε κατά 50%».

Ο Γερμανός αρθρογράφος μεταφέρει υπολογισμούς της Κεντρικής Τράπεζας Ελλάδας, σύμφωνα με τους οποίους, οι τιμές ακινήτων αυξήθηκαν κατά 7.9% σε σχέση με πέρυσι. «Αλλά παρά τις τελευταίες αυξήσεις των τιμών, γενικά το επίπεδο τιμών στην Ελλάδα συνεχίζει να είναι χαμηλό σε σχέση με άλλους προορισμούς στη Μεσόγειο. Αυτό καθιστά ενδιαφέρουσες τις επενδύσεις σε ελληνικά παραθεριστικά ακίνητα. Σύμφωνα με υπολογισμούς της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Algean Property πέρυσι στη Μύκονο τα ακίνητα απέφεραν σε επενδυτές μεικτές αποδόσεις ύψους 8,2%, στη Σαντορίνη ο μέσος όρος ήταν στο 6,3%. Τέτοιες αποδόσεις φέτος είναι αδιανόητες λόγω κορωνοϊού, αλλά η τάση μακροπρόθεσμα δεν θα επηρεαστεί (...) Εκτός από νησιά με καλή υποδομή, ζήτηση καταγράφεται και για τη λεγόμενη αθηναϊκή Ριβιέρα, όπου κτίζονται πολυτελή διαμερίσματα κυρίως για ξένους, που βρίσκουν την περιοχή κατάλληλη λόγω της εγγύτητάς της με το κέντρο της πρωτεύουσας» καταλήγει η εφημερίδα.

Αύξηση κατά σχεδόν 10% σημείωσαν οι επενδύσεις σε νέες οικοδομές κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου του 2019. Μάλιστα, το δεύτερο τρίμηνο, η ετήσια αύξηση των επενδύσεων για την ανέγερση νέων κατοικιών εκτινάχθηκε κατά 19,4%, προτού υποχωρήσει στο 3,9%, κυρίως ως αποτέλεσμα των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Alpha Bank, η ανοδική πορεία των νέων οικοδομών συνδέεται με την αύξηση των τιμών των νεόδμητων κατά 2% το 2018 και 7,7% το 2019. Την περίοδο από το 2008 μέχρι το 2017, η μέση ετήσια μείωση των τιμών των νέων κατασκευών κατοικιών είχε διαμορφωθεί στο 6,3%. Η επιστροφή των κατασκευαστών στην αγορά ενθαρρύνθηκε και από το γεγονός ότι την τελευταία διετία, ο ρυθμός αύξησης των τιμών πώλησης ήταν υψηλότερος του αντίστοιχου κόστους κατασκευής, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά από το 2007. Ετσι, το κίνητρο για να επενδύσει κανείς σε νέες οικοδομές ενισχύθηκε.