Μεγάλα ψέμματα με τις ρυθμίσεις δανείων

Ο «νόμος Κατσέλη», υποτίθεται ότι ψηφίστηκε για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των υπερχρεωμένων και  αφορά ρύθμιση οφειλών μόνο υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων σε τρεις φάσεις. Επιδίωξη εξωδικαστικού συμβιβασμού, στη συνέχεια δικαστικού στα ειρηνοδικεία και, τέλος, δικαστική ρύθμιση με αποφάσεις δικαστηρίων.

Για την αποτυχία του νόμου τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με τη Γ.Γ. Καταναλωτή, γύρω στα 40.000 νοικοκυριά είχαν καταθέσει ώς το 2012 αίτηση «εξωδικαστικού συμβιβασμού», αλλά πολύ λίγες είχαν θετικό αποτέλεσμα. Στο διάστημα Σεπτέμβριο '10 - Σεπτέμβριο '12, υποβλήθηκαν από τον «Συνήγορο του Καταναλωτή» 22.200 αιτήσεις, ενώ θετική έκβαση είχαν μόλις... 5! Επίσης από τις 25-27.000 αιτήσεις «δικαστικού συμβιβασμού» έχουν συζητηθεί έως τώρα μόνο 5.000 (ο χρόνος αναμονής στα Ειρηνοδικεία Αττικής φθάνει τα 4-5 χρόνια!) και από αυτές έχουν δημοσιευτεί 3.000, από τις οποίες 50% έχουν απορριφθεί και μόνο 1.500 περιέχουν θετικές ρυθμίσεις (διαγραφή χρέους κ.ά.).

Να σημειωθεί ότι το σύνολο των «επισφαλών απαιτήσεων» που διέγραψαν από το 2009 οι τράπεζες ήταν 4 δισ. και ο κύριος όγκος αφορούσε «καταναλωτικά» και «επιχειρηματικά» και πολύ λίγα «στεγαστικά». Προφανώς η ύπαρξη υποθηκών δίνει βάσιμες ελπίδες στις τράπεζες για... κατάσχεση ακινήτων!

Η διόγκωση των ληξιπρόθεσμων χρεών και οι ανεπάρκειες του «νόμου Κατσέλη» ανάγκασαν την κυβέρνηση να προβεί (τέλος Νοεμβρίου '12) σε νέες ρυθμίσεις, οι οποίες δικαίως χαρακτηρίστηκαν... ασπιρίνες»! Κατ’ αρχήν οι ρυθμίσεις αναφέρονται μόνο σε μισθωτούς (σχέση εξαρτημένης εργασίας), ενώ αποκλείονται μικροεπιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.ά. Επίσης δεν εντάσσονται οι οικογένειες που έχουν εισόδημα πάνω από 25.000 τον χρόνο (!), καθώς και οικογένειες με μείωση εισοδήματος λιγότερο από 35%. Επίσης οι ρυθμίσεις αφορούν αποκλειστικά δάνεια πρώτης κατοικίας ώς 180.000 ευρώ, ενώ εξαιρούνται τα καταναλωτικά και πιστωτικές κάρτες που δεν έχουν υποθήκες. Όσοι τελικά πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις, μπορούν να λάβουν περίοδο χάριτος 4 χρόνια (σταμάτημα καταβολής δόσεων) και καταβολή επιτοκίου 1,5%, το οποίο σε μηνιαία βάση δεν μπορεί να ξεπερνάει το 30% του εισοδήματος. Για όσους δεν έχουν καθόλου εισοδήματα δεν προβλέπονται καταβολές δόσεων (προσωρινό πάγωμα). Μετά τα 4 χρόνια, η εξόφληση του δανείου επανέρχεται στην προηγούμενη κατάσταση, αφού στο μεταξύ θα έχουν πληρωθεί επί πλέον τόκοι! Τέλος, προβλέπεται αναστολή πλειστηριασμών ώς το τέλος του 2013, ενώ η έκπληξη κρύβεται στο τελευταίο. Για να αποθαρρυνθούν οι προσφυγές στα δικαστήρια (έχουν εκδοθεί αρκετές θετικές αποφάσεις), προβλέπεται διαμεσολάβηση δικηγορικών γραφείων (με ανάλογο κόστος) προκειμένου να αποδείξουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην εξόφληση των δανείων.

Προφανώς το νέο θεσμικό πλαίσιο δεν απαντά στα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες εργαζόμενοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Με την κατάργηση, πριν ένα χρόνο , του «Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας» (ΟΕΚ) και το πάγωμα της χορήγησης στεγαστικών δανείων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων , παύουν να λειτουργούν δύο δημόσιοι φορείς με σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση της «λαϊκής στέγης». Ειδικότερα, μέρος των στεγαστικών του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων που έχουν «τιτλοποιηθεί» (εν αγνοία των δανειοληπτών) αποκλείονται από τις νέες ρυθμίσεις, ενώ δεν υπάρχει βούληση για την επαναγορά τους σε μειωμένες τιμές στη «δευτερογενή αγορά» και με το καθαρό όφελος (γύρω στα 350-400 εκατ.) να γίνει «κούρεμα» επιτοκίων, διαγραφή χρεών ειδικών περιπτώσεων δανειοληπτών και χορήγησης νέων δανείων!