Real Estate News NETWORKSOCIALOPINION.GR | INVESTNEWS.GR | PARATIRITIS.GR | PREMIUM.PARATIRITIS.GR

Επενδύσεις

Προβλέπουν νέα ανοδο στις αποδόσεις

Η αγορά της Αθήνας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας το 2013μ, ενδέχεται να ακολουθήσει το ίδιο μοτίβο, με τις αποδόσεις να συνεχίσουν να καταγράφουν ανοδική πορεία, αλλά ο ρυθμός αύξησης θα είναι δύσκολο να υπολογιστεί, εξαιτίας του περιορισμένου αριθμού συναλλαγών και της έλλειψης διαφάνειας στην αγορά. Συγκεκριμένα, οι αποδόσεις γραφείων CBD έχουν σημειώσει αύξηση της τάξεως του 25 bts και 50 bts σε σύγκριση με έξι και δώδεκα μήνες αντίστοιχα.

Πάντως, σταθερές παρέμειναν οι μισθωτικές αξίες στην αγορά γραφείων στις κεντρικές αγορές της Ευρώπης, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία παροχής υπηρεσιών για ακίνητη περιουσία Colliers International. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσίασαν μικρή αύξηση, όπως η Γερμανία, με τη ζήτηση για γραφειακούς χώρους να εκφράζεται κυρίως από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του ΙΤ, τον συμβουλευτικό και τον κατασκευαστικό. Το Λονδίνο, η Στοκχόλμη, το Μόναχο και η Βιέννη εκτιμάται ότι θα σημειώσουν αυξήσεις στις μισθωτικές αξίες, καθώς καταγράφουν σταθερή αύξηση του ΑΕΠ πάνω από τους αντίστοιχους εθνικούς μέσους όρους, ενώ παρουσιάζουν ευνοϊκές προοπτικές για τοπικές αγορές εργασίας και σταθερή επαγγελματική ζήτηση.

Ωστόσο, ορισμένες αγορές σημείωσαν μείωση μισθωτικών αξιών. Η Γενεύη κατέγραψε οριακή πτώση καθώς το ισχυρό ελβετικό φράγκο αποδεικνύεται πρόκληση για την οικονομία. Οι κύριες αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, η Πράγα και η Βαρσοβία παρουσίασαν μειώσεις παρά το ότι η αγορά εργασίας στις πόλεις αυτές παραμένει ιδιαίτερα ενεργή. Οι μισθωτικές αξίες προνομιακών ακινήτων στην Αθήνα έχουν επίσης καταγράψει πτώση, που οφείλεται στη μείωση επαγγελματικής ζήτησης και στην αύξηση της διαθεσιμότητας χώρων γραφείων. Η Λισσαβόνα και η Μαδρίτη αναμένεται να δεχτούν περαιτέρω μείωση των επιπέδων μισθωτικών αξιών, καθώς αντιμετωπίζουν δύσκολες οικονομικές συνθήκες. Το επίπεδο των επενδυτικών συναλλαγών αναμένεται να παραμείνει στα σημερινά επίπεδα με την έλλειψη ποιότητας των προϊόντων να λειτουργεί ανασταλτικά. Η δραστηριότητα θα εξακολουθήσει να επικεντρώνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Γαλλία και τις Σκανδιναβικές χώρες. Ωστόσο, αναμένεται αναθέρμανση στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Οι προνομιακές αποδόσεις στη συντριπτική πλειοψηφία των βασικών αγορών για τη ζώνη ΕΜΕΑ (Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Αφρική) εκτιμάται ότι θα παραμείνουν σταθερές με τις χαμηλές αποδόσεις των ομολόγων στις σημαντικές οικονομίες να τείνουν να αντισταθμίσουν τις ανησυχίες των επενδυτών σχετικά με τις προοπτικές. Ωστόσο, η μείωση της ζήτησης και η επιφυλακτική διάθεση των επενδυτών θεωρείται πιθανό να οδηγήσει σε αύξηση των προνομιακών επιπέδων αποδόσεων στις περιφερειακές αγορές, όπως η Λισσαβόνα και η Μαδρίτη.

Οι επιχειρήσεις που πωλούν ακίνητα

Εγκλωβισμένες στα ακίνητα είναι δεκάδες επιχειρήσεις καθώς αδυνατούν να βρούν αγοραστές για γραφεία , καταστήματα και βιομηχανικές εγκαταστάσεις μεγάλης αξίας . Πρόκειται για επιχειρήσεις που είτε δεν έχουν προβλήματα επιβίωσης είτε είναι στην προστασία του άρθρου 99.

Για παράδειγμα μία μεγάλη έκταση στην Αγχίαλο Θεσσαλονίκης με εγκαταστάσεις διαθέτει η Βαλκάν προς πώληση. Το ακίνητο είχε αποτιμηθεί πάνω από 33 εκατ. χωρίς ωστόσο να υπάρξουν προς το παρόν ενδιαφερόμενοι. Η Εδραση Ψαλίδας, η οποία έχει ενταχθεί στο άρθρο 99, επιχειρεί να πουλήσει περί τα 30 διαμερίσματα προκειμένου να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της στις τράπεζες ενώ και η ΤΕΞΑΠΡΕΤ διαθέτει μεγάλο ακίνητο στη Θεσσαλονίκη το οποίο ανεπιτυχώς προσπαθεί να δώσει εδώ και 3 χρόνια. Η Σάνυο Συμμετοχών διαθέτει σημαντικό κτιριακό συγκρότημα στην Εθνική οδό Αθηνών - Λαμίας στη Μεταμόρφωση, ωστόσο, ακόμη δεν έχει καταφέρει να βρει αγοραστή, όπως δεν έχει βρει και η Rilken η οποία από το 2009 προσπαθεί να πουλήσει ανεπιτυχώς τις πρώην εγκαταστάσεις της στη Νέα Κηφισιά παρότι θεωρούνται σημαντικό ακίνητο. Η εταιρεία Κέκροψ πούλησε πρόσφατα 3 οικόπεδα στο Παλαιό Ψυχικό καταφέρνοντας να βάλει στο ταμείο της πάνω από 7 εκατ. ευρώ. Το ποσό των 3 εκατ. ευρώ κατάφερε να πάρει η Μαθιός Πυρίμαχα από την πώληση ακινήτου που δεν χρησιμοποιούσε. Παλαιότερα ακίνητα έχουν καταφέρει να ρευστοποιήσουν: η Elmec Sport (ακίνητο στο Φάληρο έναντι 40 εκατ.) και η Elbisco (ακίνητα αξίας άνω των 3 εκατ. ευρώ στα Σκόπια). Τέλος, Ελφίκο, Μουζάκης, Πετρόπουλος, Αγροτικός Οίκος Σπύρου, Cardico, Ελαστρον προτίθενται να πουλήσουν ακίνητά τους όπως και ο όμιλος Βιοχάλκο που διαθέτει σημαντική περιουσία και η εταιρεία μεταλλουργίας Μπήτρος με ακίνητα στη Μύκονο.

H ακίνητη περιουσία της καπνοβιομηχανίας ΚΕΡΑΝΗΣ δεν μπορεί να ρευστοποιηθεί καθώς δέκα διαγωνισμοί έχουν κηρυχθεί άγονοι λόγω χαμηλών προσφορών. Στο σφυρί έχει βγει το εργοστάσιο στον Πειραιά, επί της οδού Αθηνών 39. Πρόκειται για συγκρότημα αποτελούμενο από οικόπεδο 4,7 στρεμμάτων και κτίσματα επιφάνειας 29.434 τ.μ. Επίσης, εργοστάσιο στη Γλύφα του Νομού Χαλκίδας το οποίο αποτελείται από γήπεδο 123 στρεμμάτων και κτίσματα 34.640 τ.μ. Στο προς αξιοποίηση χαρτοφυλάκιό της ΑΓΕΤ βρίσκονται μεταξύ άλλων ακίνητα στον Ασπρόπυργο και οι εγκαταστάσεις στον Βόλο που βρίσκονται σε οικόπεδο 300 στρεμμάτων. Η Lafarge στην οποία έχει ενταχθεί η ΑΓΕΤ θεωρεί ως βασικό «φιλέτο» της τα 117 στρέμματα στη Δραπετσώνα. Οποιες προσπάθειες έγιναν για την από κοινού, με τους άλλους ιδιοκτήτες, αξιοποίηση των 660 στρ., έχουν πέσει στο κενό. Πάντως, δεν αποκλείεται να προχωρήσει το σχέδιο για πίστα Formula 1.

Τα "χρυσά" παζάρια

Τα παζάρια είναι αποδοτικά καθώς απο αυτά ο αγοραστής μπορεί να αποκομίσει όφελος έως 40%. Οπως αναφέρουν μεσίτες, στις ελάχιστες περιπτώσεις που εμφανίζεται πελάτης, ο ιδιοκτήτης (ακόμη κι αν είναι ο κατασκευαστής) δεν θέλει να τον χάσει, οπότε δέχεται να ρίξει την τιμή. Συνεπώς, οι αναγραφόμενες τιμές στις αγγελίες πώλησης ακινήτων δεν έχουν την παραμικρή σχέση με αυτές που ζητούνται κατά τη διαπραγμάτευση με τον αγοραστή. Είναι συνήθως 20%-40% πιο κάτω. Μέχρι πέρυσι, τόσο μεγάλες εκπτώσεις ήταν αδιανόητες. Πολλοί κατασκευαστές είχαν ακόμη αντοχές, ένα είδος "μαξιλαριού" από τα κέρδη της χρυσής δεκαετίας 1998-2008. Αυτός ήταν και ο λόγος που μέχρι τα μέσα του 2011, μεσούσης δηλαδή της κρίσης, οι τιμές μειώνονταν με αργό ρυθμό, της τάξης του 6%-7% ετησίως. Τα πράγματα για τους κατασκευαστές έχουν αλλάξει ριζικά. Ετσι, στις ακριβές περιοχές του Λυκαβηττού ή της Κηφισιάς μπορεί κανείς να βρει καλοσυντηρημένο παλαιό διαμέρισμα σε 1.800 ευρώ/τ.μ, όσο δηλαδή και στην Πλατεία Μαβίλη.

Ποια έργα θα τρέξουν

Ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση των μεγάλων οδικών έργων, καθώς το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ενέκρινε τη χρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου, με ποσό ύψους 650 εκατομμυρίων ευρώ για τα έργα του ΠΑΘΕ, του αυτοκινητοδρόμου Πάτρας - Αθήνας - Θεσσαλονίκης. Με τον τρόπο αυτό χρηματοδοτούνται και οι τέσσερις συμβάσεις παραχώρησης που έχουν παγώσει πάνω από δύο χρόνια. Είναι η πρώτη φορά ύστερα από μακρό χρονικό διάστημα που εξασφαλίζεται χρηματοδότηση για τα έργα αυτά, που έχουν χαρακτηριστεί ως «η μανιβέλα της ανάπτυξης», καθώς εκτιμάται ότι μπορούν να δημιουργήσουν 70.000 νέες θέσεις εργασίας, ενισχύοντας το ΑΕΠ κατά 2%. Η απόφαση της ΕΤΕπ για την επιπλέον χρηματοδότηση αναμενόταν το τελευταίο διάστημα, καθώς είχε προηγηθεί σχετική άτυπη συμφωνία μεταξύ της τράπεζας και της κυβέρνησης. Οπως δήλωσε στην «Η» η εκπρόσωπος Τύπου της ΕΤΕπ στην Αθήνα, Ελένη Καββαδία, η εκταμίευση του δανείου προς το ελληνικό δημόσιο αναμένεται το 2013, αφού προηγηθεί η εκταμίευση των δανείων, ύψους 700 εκατ. ευρώ, που αφορούν στο πακέτο της χρηματοδότησης των τραπεζών, προκειμένου να χορηγήσουν δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Το «πακέτο» αυτό αναμένεται να αρχίσει να τρέχει από τον Δεκέμβριο. Το δάνειο των 650 εκατ. ευρώ προς το ελληνικό δημόσιο θα έχει μακρόχρονη διάρκεια, είκοσι ετών ίσως και λίγο περισσότερο και το επιτόκιό του αναμένεται να διαμορφωθεί με βάση τα χαμηλά επιτόκια με τα οποία δανείζεται η ΕΤΕπ συν ένα μικρό περιθώριο. Με την εκταμίευση των κονδυλίων αυτών και την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης - παραχωρησιούχων, που ήδη οδήγησε σε συμφωνία για τα δύο από τα τέσσερα έργα (Ολυμπία Οδός και Μαλιακός-Κλειδί) δημιουργείται έναν ιδανικό μομέντουμ για το επόμενο και πιο κρίσιμο επίπεδο. Αυτό της διαπραγμάτευσης με τις τράπεζες, που σταμάτησαν τη ροή της χρηματοδότησης πριν από δύο χρόνια. Παράγοντες της κυβέρνησης, μάλιστα, χαρακτηρίζουν την απόφαση για τη δανειοδότηση ως «σημείο-κλειδί». Το δάνειο θα στηρίξει οικονομικές υποχρεώσεις του κράτους προς το έργο του ΠΑΘΕ. Αρα, αφορά και τις τέσσερις συμβάσεις: Ολυμπία Οδός (τμήμα Ελευσίνα - Πάτρα), Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (τμήμα Μαλιακός-Κλειδί), Ιόνια Οδός (στη σύμβαση της οποίας συμπεριλαμβάνεται το τμήμα του ΠΑΘΕ Αθήνα - Σκάρφεια) και Κεντρική Οδός (στη σύμβαση της οποίας συμπεριλαμβάνεται το τμήμα Σκάρφεια - Ράχες Μαλιακού του ΠΑΘΕ).

Καθονται πάνω στο ρευστό

Οι τρεις εισηγμένες ΑΕΕΑΠ, Eurobank Properties, ΜΙG Real Estate και Trastor διαθέτουν αυτή τη στιγμή διαθέσιμα κεφάλαια προς επένδυση, ωστόσο αναμένουν από το 2013 ευκαιρίες προκειμένου να προχωρήσουν σε αγορές ακινήτων δεδομένου ότι ακόμη δεν έχει πιάσει «πάτο» η αγορά. Σε επίπεδο ζυμώσεων, άπαντες οι εμπλεκόμενοι θεωρούν πολύ πρόωρη αυτή τη στιγμή τη συζήτηση περί συγχώνευσης των δύο μεγαλύτερων, από πλευράς χαρτοφυλακίου και αξίας ακινήτων, ΑΕΕΑΠ, της Eurobank Properties (θυγατρικής της Eurobank) και της Εθνικής Πανγαία, (θυγατρικής της Εθνικής Τράπεζας), σε συνέχεια της συμφωνίας μεταξύ των δύο μητρικών ομίλων, δεδομένου ότι, ούτως ή άλλως, ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες των εγκρίσεων στο επίπεδο των μητρικών. Οι ανακατατάξεις, πάντως, στον τραπεζικό τομέα θα επηρεάσουν και τον κλάδο των Εταιρειών Επενδύσεων Ακινήτων αφενός λόγω του μεγάλου όγκου της περιουσίας των τραπεζών (καταστήματα, γραφεία κτλ.) αφετέρου λόγω του μεγάλου αριθμού των ακινήτων που θα προκύψουν από τα τμήματα των τραπεζών, τα οποία διαχειρίζονται μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση της Πειραιώς με την Αγροτική και τη Γενική Τράπεζα, ενώ στο θέμα ΑΕΕΑΠ είναι πολύ πιθανό να επιστρέψει και η Alpha, η διοίκηση της οποίας είχε στο παρελθόν εξετάσει το ενδεχόμενο μετατροπής της εισηγμένης Alpha Aστικά Aκίνητα σε Επενδυτική Ακινήτων, σχέδιο το οποίο μπορεί να επανεξετάσει αυτή τη φορά και με τη συνδρομή της Εμπορικής Τράπεζας.

Από τους εγχώριους ενδιαφερόμενους παίκτες, χαρτοφυλάκιο μέσα στην κρίση «χτίζει» και ο όμιλος L.P. Ellinas, ο οποίος έχει προχωρήσει σε μεγάλες αγορές κτιρίων γραφείων (με πιο πρόσφατη την αγορά των γραφείων της Bayer στο Μαρούσι), της προβληματικής Ektasis Development του κ. Π. Ευθυμίου, η οποία έχει ενταχθεί στις διατάξεις του άρθρου 99. Ο όμιλος L.P. Ellinas ξεκίνησε τις αγορές από τις αρχές του 2009 έχοντας στον σχεδιασμό του τη δημιουργία ΑΕΕΑΠ και ακολουθεί γενικά χαμηλούς τόνους. Επιπλέον, ενδιαφέρον, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, υφίσταται και από ξένα επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία... καλοβλέπουν τα δημόσια ακίνητα και πρόκειται να βγουν στην αγορά μέσω των διαγωνισμών του ΤΑΙΠΕΔ. Υπενθυμίζεται εδώ ότι πρόσφατα ο επενδυτικός οίκος Fairfax τοποθετήθηκε στην Eurobank Properties AEΕΑΠ, με ποσοστό 19,1% αγοράζοντας τον περασμένο Αύγουστο το ποσοστό της Lamda Development και είναι πλέον ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος στην εταιρεία.

  • Ακίνητα Τραπεζών

Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter του Realestatenews για να λαμβάνετε καθημερινή ενημέρωση.

Τα Ακίνητα στη Ζωή μας

pomidaani

nomisma_140x60
baner-pontiki