Στον "αέρα" βρίσκονται χιλιάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων που έχουν απαλλοτριωθεί -κυρίως-απο ΟΤΑ αλλά και απο άλλους φορείς του Δημοσίου που δεν μπορούν να πληρώσουν το τίμημα της αποζημίωσης . Η "μέθοδος των καθυστερήσεων " πλέον φαινεται ότι έχει φτάσει στα όρια της καθώς η προοπτική καταδικαστικών αποφάσεων απο τα δικαστήρια είναι πλέον πραγματική και πλέον το δίλημα για τους επικεφαλής των ΟΤΑ-και όχι μόνο- είναι αν θα επιστέψουν τα οικόπεδα στους ιδιοκτήτες τους ή αν θα ρισκάρουν δια της δικαστικής οδού. Ήδη το πρόβλημα αυτό απασχολεί σχεδόν όλους τους ΟΤΑ αφού τα χρονικά περιθώρια για να επιμηκύνουν την μη καταβολή αποζημιώσεων έχουν περιοριστεί. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Δήμου Βέροιας ο οποίος βρίσκεται εμπρός στο δίλημμα να επιστρέψει ή όχι, στους ιδιοκτήτες ακινήτων που απαλλοτριώθηκαν, τις απαλλοτριωμένες εκτάσεις. Το θέμα συζητήθηκε στην Οικονομική Επιτροπή, και αναβλήθηκε για επόμενη συνεδρίαση. Πρόκειται για ακίνητα που απαλλοτριώθηκαν και δεν πληρώθηκε ποτέ το τίμημα στους ιδιοκτήτες τους. Σήμερα, μετά από πολλά χρόνια παραμένουν αναξιοποίητα και απλήρωτα, με αποτέλεσμα κάποιοι από τους ιδιοκτήτες να τα διεκδικούν πίσω. Το κόστος για το δήμο Βέροιας (αποπληρωμή απαλλοτριωμένων εκτάσεων) αγγίζει περίπου τα 4-5 εκατομμύρια ευρώ. Φυσικά ο συγκεκριμένος δήμος δεν είναι ο μοναδικός αφού όλοι η ΟΤΑ βρίσκονται μπροστά σε παρόμοιες καταστάσεις.

Ένας νέος νόμος που μπορεί να “ξεκλειδώσει” την αγορά κατασκευών ενεργειακής επάρκειας στην Ιρλανδία πέρασε πρόσφατα από την κυβέρνηση της χώρας, σύμφωνα με τον οποίο η βαθμολογία ενεργειακής απόδοσης μίας κατοικίας θα πρέπει υποχρεωτικά να εμφανίζεται σε κάθε διαφήμιση για πώληση ή ενοικίαση ακινήτων. Ο νόμος αφορά κάθε είδους διαφήμιση είτε έντυπη είτε online, είτε πρόκειται για πινακίδα πώλησης έξω από το σπίτι είτε για πώληση σε διαφημιστικά φυλλάδια μέσω μεσιτικών γραφείων. Σύμφωνα με μία ανάλυση, η νέα αυτή νομοθεσία θα καταστήσει την ενεργειακή βαθμολογία μίας κατοικίας κεντρικό παράγοντα για την πώλησή της, καθώς θα είναι από τα πρώτα πράγματα που θα μαθαίνει ο υποψήφιος αγοραστής για αυτήν πριν ακόμα δει ίσως και το ίδιο το σπίτι, επηρεάζοντας έτσι την ταχύτητα και την τιμή πώλησής της. Επιπλέον, θα οδηγήσει σε ανάπτυξη την αγορά ενεργειακών κατασκευών σε υφιστάμενες κατοικίες, αλλά και την κατασκευή εξ ολοκλήρου νέων κατοικιών, καθώς όλο και περισσότεροι ιδιοκτήτες θα θελήσουν να αναβαθμίσουν τις εγκαταστάσεις τους ώστε να καταστήσουν πιο ανταγωνιστικά τα ακίνητά τους, δεδομένου ότι οι νεόδμητες κατοικίες, σύμφωνα με τον ιρλανδικό νόμο θα πρέπει να πληρούν μία πολύ υψηλή βαθμολογία.

Ανοίγει η "ψαλίδα" στα ενοίκια σύγχρονων και παλιών γραφείων σύμφωνα με σχετική ευρωπαϊκή έρευνα της Colliers International. Οπως επισημαίνει η εταιρεία, τα ποσοστά διαθέσιμων χώρων παραμένουν σε σταθερά επίπεδα για τα γραφεία που βρίσκονται σε προνομιακά σημεία, καθώς η ζήτηση επικεντρώνεται σε αυτά τα σημεία. Ως εκ τούτου, εκτιμά ότι η συμπεριφορά των ενοικιαστών θα οδηγήσει εν τέλει σε κάποια σταθεροποίηση των τιμών των ενοικίων. Τα ενοίκια στη Λ. Κηφισίας - από το ύψος του Χαλανδρίου και μέχρι το Μαρούσι, διαμορφώνονται πλέον σε επίπεδα της τάξεως των 13 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως. Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο 2004-2005, τα ενοίκια στη Λ. Κηφισίας είχαν αγγίξει τα 25 ευρώ/τ.μ. Σύμφωνα πάντως με τα συμπεράσματα της έρευνας της Colliers, το φαινόμενο της μείωσης του κόστους στέγασης από τις επιχειρήσεις δεν είναι μόνο «ελληνικό». Αντιθέτως, αφορά το σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, καθώς όπως προκύπτει, μετά τις μειώσεις προσωπικού, οι περικοπές στο κόστος ενοικίασης αποτελούν τη δεύτερη δημοφιλέστερη επιλογή των επιχειρήσεων. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, πάνω από το 40% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσε ότι έχει μειώσει τις απαιτήσεις σε γραφειακούς χώρους, ενώ το 80%, έθεσε ως πρωταρχικό στόχο την εξοικονόμηση κόστους. Εκ των πραγμάτων βέβαια, παρόμοια τάση παρατηρήθηκε και στην ελληνική αγορά, όπου η οικονομική ύφεση είχε τεράστιο αντίκτυπο στις ανάγκες των χρηστών για γραφειακούς χώρους ως αποτέλεσμα των προσπαθειών τους να μειώσουν το ετήσιο κόστος στον κλάδο της ακίνητης περιουσίας. Κατά συνέπεια, οι μετεγκαταστάσεις στόχευαν κυρίως σε «μειώσεις» χώρων προκειμένου να μειωθεί το λειτουργικό κόστος για τους ενοικιαστές.

«Φρένο» στη δόμηση μεγάλων κτιρίων σε μικρά οικόπεδα βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας προβάλλοντας συνταγματικές ενστάσεις και μειώνποντας σημαντικά τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης, αλλά και το εμβαδόν των κτισμάτων. Το ανώτατο δικαστήριο έκρινε συνταγματικά ανεκτό το μέτρο της ιδιωτικής πολεοδόμησης, αφού λειτουργεί ως προσωρινό μόνο μέσο χωροταξικού σχεδιασμού και έθεσε τις «κόκκινες γραμμές» απέναντι στις συνηθισμένες πολεοδομικές παρεκκλίσεις (στην αρτιότητα κ.λπ.), στις οποίες συχνά καταφεύγει η πολιτεία. Κρίνοντας κατ' εξαίρεση συνταγματικά ανεκτή την αρτιότητα οικοπέδων 300 τ.μ. για την ανάπτυξη αστικού οικοδομικού συνεταιρισμού σε περιοχή με έντονες οικιστικές πιέσεις, το ΣτΕ «μπλόκαρε» ως αντισυνταγματική την πρόβλεψη (σε σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος) συντελεστή δόμησης 0,6 και μέγιστου εμβαδού 185 τ.μ. για κατοικίες. Επισημαίνοντας ότι το Σύνταγμα απαιτεί τον ορθολογικό σχεδιασμό και τους καλύτερους δυνατούς όρους διαβίωσης, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε ότι τα προβλεπόμενα μεγέθη (συντελεστή, εμβαδού) σε συνδυασμό με την προτεινόμενη αρτιότητα και μάλιστα σε παραθαλάσσια έκταση, «οδηγούν στη δημιουργία οικισμού με κτίσματα μεγάλου όγκου σε σχέση με το εμβαδόν των οικοπέδων, η οποία δεν συνάδει με τα συνταγματικά πολεοδομικά κριτήρια». Για να διασώσει την πολεοδόμηση των ιδιωτικών εκτάσεων το ΣτΕ έκρινε αναγκαίο να μειωθεί ο συντελεστής σε 0,4 και το ανώτατο επιτρεπόμενο εμβαδόν σε 120 τ.μ. για τις κατοικίες, ενώ «έκοψε» και τον συντελεστή (από 1,10 σε 0,8) που προβλεπόταν για κτίρια ειδικών χρήσεων (χρήσεις αγοράς, διοίκησης, κέντρου υγείας, βρεφονηπιακού σταθμού, θρησκευτικού χώρου κ.λπ.).

Το δικαστήριο επιβάλλει ουσιαστικά τη λογική της μικρής μόνο δόμησης στα μικρά οικόπεδα, ξεκαθαρίζοντας παράλληλα ότι για τους όρους πολεοδόμησης είναι αδιάφορη η τυχόν ύπαρξη έντονων οικιστικών πιέσεων, η ανάγκη να διατεθούν οικόπεδα σε όλα τα μέλη οικοδομικού συνεταιρισμού κ.λπ. Αντίθετα, το ΣτΕ έκρινε ότι οι προϋποθέσεις αρτιότητας των οικοπέδων πρέπει να καθορίζονται με γενικό τρόπο και πολεοδομικά κριτήρια και η δόμηση των οικισμών πρέπει να γίνεται με αντικειμενικούς όρους και περιορισμούς δόμησης προσαρμοσμένους στη φύση και τη μορφή του οικισμού για να εξασφαλίζεται η λειτουργικότητά του και η ανέγερση κτισμάτων κατάλληλων για τη διαβίωση. Η θέσπιση παρεκκλίσεων -τονίζει το ΣτΕ- κατ' αρχάς δεν επιτρέπεται. Ωστόσο, στην «κόκκινη γραμμή» αφήνει ανοιχτό ένα περιθώριο για παρεκκλίσεις, μόνο εφόσον πρόκειται για λίγες εξαιρέσεις (σε σχέση με τον ισχύοντα κανόνα) που σχετίζονται οπωσδήποτε με πολεοδομικά κριτήρια, μεταξύ των οποίων δεν μπορεί, όμως, ποτέ να ληφθεί υπόψη η προηγούμενη κατάτμηση της γης, που έγινε κατά παράβαση των κειμένων διατάξεων. Ετσι, κρίνοντας συνταγματικά ανεκτή (333/12), κατ' εξαίρεση, τη δημιουργία μικρών οικοπέδων 300 τ.μ. σε παραθαλάσσια περιοχή του Νομού Ηρακλείου, αφού η πολιτεία επικαλέστηκε και τη μέριμνα για διατήρηση της φυσιογνωμίας της ευρύτερης περιοχής με μικρές οικοδομές (όπως έχει γίνει σε γειτονικό οικισμό, του οποίου ο νέος οικισμός θα αποτελεί «προάστιο), το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικούς τους προβλεπόμενους όρους δόμησης για μικρά οικόπεδα, περιορίζοντας δραστικά τον συντελεστή και το εμβαδόν.