Θέμα καταβολής ασφαλιστικών εισφορών υπέρ του ΙΚΑ ανέκυψε για τα αυθαίρετα που θα «τακτοποιηθούν» με τις ρυθμίσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος. Το νομοσχέδιο, που έχει ήδη εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, περιλαμβάνει ειδικό άρθρο που απαλλάσσει τους ιδιοκτήτες οι οποίοι θα ενταχθούν στη ρύθμιση. Η ομοσπονδία εργαζομένων στο ΙΚΑ υπολογίζει ότι αν δηλωθούν 500.000 αυθαίρετα με ελάχιστο κόστος εισφοράς 6.500 ευρώ, ο οργανισμός θα έχει απώλεια εσόδων της τάξης των 3,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα θα εξεταστεί σε συνδυασμό με τη μείωση των προστίμων, τα οποία -με τα σημερινά δεδομένα- είναι ιδιαίτερα υψηλά για πολλές κατηγορίες αυθαιρέτων. Είναι πιθανόν να προβλεφθεί η καταβολή στο ΙΚΑ μέρος των αναμενόμενων εσόδων.

Δέκα τέσσερεις προτάσεις για την φορολογία της ακίνητης περιουσίας κατέθεσε στην επιτροπή για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος η Ομοσπονδία Κτηματομεσιτών Συγκεκριμένα προτείνει:

1. Να αυξηθούν τα αφορολόγητα ποσά για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας που στεγάζει εδώ και χρονιά την Ελληνική οικογένεια.

2. Να μειωθεί ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ) στο 2%, όπως ισχύει σε όλη την Ευρώπη, με κλίμακα ανάλογη με την αξία του ακινήτου και η μείωση αυτού του φόρου να είναι ιδιαίτερα μεγάλη σε:

• Αγορά διατηρητέων ακινήτων

• Αγορά ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές

• Αγορά ακινήτων που αποδεδειγμένα χρηματοδοτείται από την αμέσως προηγηθείσα πώληση ενός άλλου ακινήτου

• Αγορά αγροτικής γης

• Αγορά εκτάσεων που πρόκειται να ανεγερθούν επαγγελματικοί τουριστικοί χώροι.

• Αγορά ξενοδοχείων – τουριστικών καταλυμάτων

3. Να υπάρξει απαλλαγή για αγορά πρώτης επαγγελματικής στέγης μέχρι του ποσού των 500.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και για εταιρείες τουλάχιστον 50%.

4. Να δοθούν κίνητρα με μειώσεις άμεσων και έμμεσων φόρων, για κατοίκους εκτός Ελλάδος, ή για Έλληνες που αποδεδειγμένα εισάγουν κεφάλαια από το Εξωτερικό, όπως επίσης για αγορά εξοχικής κατοικίας σε τουριστικές περιοχές που δεν έχουν μεγάλη ανάπτυξη.

5. Να μην αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων διότι τα τρία τελευταία χρόνια οι πραγματικές τιμές έχουν μειωθεί αρκετά και σε πολλές περιπτώσεις εκεί που υπάρχουν υψηλοί συντελεστές εμπορικότητας παρατηρούνται οι αντικειμενικές αξίες να είναι μεγαλύτερες από τις πραγματικές.

6. Παροχή στους δικαιούχους του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) του δικαιώματος να αποκτούν κατοικία και από την ελεύθερη αγορά ώστε να απορροφηθεί το διαθέσιμο απόθεμα κατοικιών με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις δανειοδότησης από τον οργανισμό.

7. Φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ). Ο φόρος αυτός αποτελεί σημαντικό πλήγμα στην κτηματαγορά, στην οικοδομή αλλά και στην οικονομία γενικότερα. Θα πρέπει να αυξηθούν τα αφορολόγητα όρια και να αλλάξουν οι κλίμακες ώστε να αφορά μόνον την πραγματικά μεγάλη ακίνητη ιδιοκτησία, και όχι τη μεσαία ή τη μικρή, διαφορετικά το ακίνητο θα καταστεί ανεπιθύμητο αγαθό, που ουδείς θα θέλει να έχει στην κατοχή του. Ιδιαίτερα θα πρέπει να απαλλαγούν τα διατηρητέα ακίνητα που δεν έχουν επισκευαστεί, τα υπό απαλλοτρίωση και γενικότερα όσα δεν αποδίδουν εισόδημα όπως γίνεται στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη.

8. Επαναφορά φόρου υπεραξίας. Στην περίπτωση που μειωθεί ο φόρος μεταβίβασης στο 2% μπορεί να επανέλθει ο φόρος υπεραξίας που δε θα πρέπει να υπερβαίνει το 10%. Διαφορετικά αυτός ο φόρος που πρέπει να πληρώσει ο πωλητής θα μεταφέρεται στον αγοραστή.

9. Κληρονομιά, δωρεά, ή γονική παροχή. Πρέπει να αυξηθούν τα αφορολόγητα και η φορολόγηση αυτών που τα αποκτούν να έχει να κάνει και με το εισόδημά τους.

10. Τεκμήρια διαβίωσης που αφορά ακίνητα. Σε συνάρτηση και με τα άλλα τεκμήρια (αυτοκίνητα, σχολεία κ. α.), είναι η ταφόπλακα της κτηματαγοράς όχι μόνο για όσους θέλουν να αγοράσουν αλλά και όσους κατέχουν ακίνητα. Θα πρέπει να μειωθούν τουλάχιστον στο 50% και να μην αθροίζονται με τα άλλα τεκμήρια. Η αβεβαιότητα του εισοδήματος της ελληνικής οικογένειας στο μέλλον δημιουργεί ανασταλτικούς παράγοντες και γι’ αυτούς που θέλουν να αγοράσουν αλλά και γι’ αυτούς που έχουν κάποιο ακίνητο.

11. Καθιέρωση σημαντικών φοροαπαλλαγών για δαπάνες επισκευής, ή ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων στα πλαίσια της «πράσινης ανάπτυξης».

12. Μείωση των τελών μεταγραφής-προσημείωσης και υποθήκης στα υποθηκοφυλακεία – κτηματολογικά γραφεία.

13. Ναι στην καθολική εφαρμογή του «πόθεν έσχες», εφόσον δηλαδή αυτό θα ισχύσει και για την αγορά μετοχών και ομολόγων, και σε καταθέσεις, και για αγορά έργων τέχνης και άλλα αντικείμενα μεγάλης αξίας, και όχι μόνον για την απόκτηση ή ανοικοδόμηση ακινήτων. Εμείς προτείνουμε σε κάθε περίπτωση να μην αναζητείται «πόθεν έσχες» για αγορά ή ανοικοδόμηση ακινήτων μέχρι 1.000.000€.

14. Για αυτούς που κατέχουν ακίνητα σε εταιρείες εκτός Ελλάδος να μειωθεί στο 3% από 15% ο φόρος κατ’ έτος που δεν δηλώνουν τον πραγματικό ιδιοκτήτη (οι περισσότεροι είναι επενδυτές, ιδιαίτερα εφοπλιστές, που για λόγους προσωπικής και οικογενειακής ασφάλειας, δεν επιθυμούν να κοινολογηθεί το όνομά τους).

Αναστέλλεται η εφαρμογή του «πόθεν έσχες», από 17/12/2010 μέχρι και 31/12/2013, για την απόκτηση (αγορά ή ανέγερση ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση) όλων των ακινήτων, ενώ από τις 17 Δεκεμβρίου 2010 εξαιρούνται από την επιβολή του φόρου δωρεάς και γονικής παροχής οι δωρεές και οι γονικές παροχές χρημάτων που συνιστώνται αποκλειστικά για την αγορά ή ανέγερση ακινήτων. Λόγω της αναδρομικότητας μάλιστα του συγκεκριμένου μέτρου, οι ΔΟΥ θα πρέπει να προβούν, οίκοθεν ή κατόπιν αιτήσεως ή υποβολής ανακλητικής δήλωσης του φορολογουμένου, στη διαγραφή του βεβαιωθέντος και επιστροφή του τυχόν καταβληθέντος φόρου δωρεάς ή γονικής παροχής, για δηλώσεις οι οποίες αφορούσαν σε δωρηθέν χρηματικό ποσό για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας, το οποίο υπερέβαινε το απαλλασσόμενο.

Αυτά γνωστοποιήθηκαν αρμοδίως με την υπ' αρίθμ. ΠΟΛ.1165/29.7.2011 εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών, με την οποία δόθηκαν οι κατωτέρω οδηγίες και διευκρινίσεις όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 33 του ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α΄/1-7-2011) «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015»:

1. Με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 3899/2010, θεσπίστηκε απαλλαγή από το φόρο για τις δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών, που καταρτίζονταν αποκλειστικά για την αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας από ενήλικο για τις οποίες (αγορά/ ανέγερση) η δαπάνη που πραγματοποιείτο (από 17/12/2010 μέχρι και 31/12/2012) δεν λαμβανόταν υπόψη για τον υπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματος (απαλλαγή από το «πόθεν έσχες»), σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ του άρθρου 17 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Με τις διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 6 του ν. 3986/2011, οι διατάξεις της περίπτωσης γ του άρθρου 17 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αναστέλλονται από 17/12/2010 μέχρι και 31/12/2013 και κατά συνέπεια αναστέλλεται η εφαρμογή του «πόθεν έσχες» για το χρονικό αυτό διάστημα για την απόκτηση (αγορά ή ανέγερση ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση) όλων των ακινήτων.

2. Με την παράγραφο 4 του άρθρου 33 του ν. 3986/2011, προστέθηκε παράγραφος 5 στο τέλος της ενότητας Α΄ του άρθρου 34 του Κώδικα φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών (ο οποίος κυρώθηκε με το ν. 2961/2001), σύμφωνα με την οποία εξαιρούνται από την επιβολή του φόρου δωρεάς και γονικής παροχής οι δωρεές και οι γονικές παροχές χρημάτων που συνιστώνται αποκλειστικά για την αγορά ή ανέγερση ακινήτων, εφόσον πρόκειται για δαπάνη η οποία κατά τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, δεν προσαυξάνει την ετήσια δαπάνη του φορολογουμένου.

Οι δωρεές και οι γονικές παροχές αυτές δεν θεωρούνται δωρεές και συνεπώς δεν θα υποβάλλονται οι οικείες δηλώσεις. Διευκρινίζουμε ότι, ακόμη κι αν οι φορολογούμενοι υποβάλλουν δήλωση φόρου δωρεάς για την καταβληθείσα δαπάνη αγοράς/ανέγερσης ακινήτου (στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η αμοιβή δικηγόρου, συμβολαιογράφου, τέλη μεταγραφής κ.λπ.), όπως αυτή ορίζεται κάθε φορά στον Κ.Φ.Ε., δεν θα θεωρείται δωρεά και δεν θα επιβάλλεται ο οικείος φόρος ούτε θα συνυπολογίζεται σε μεταγενέστερες δωρεές του ίδιου δωρητή προς τον ίδιο δωρεοδόχο ή στην κληρονομιά αυτού. Αναδρομικά Με την παράγραφο 5 του άρθρου 33 ορίζεται ότι η πιο πάνω διάταξη της παρ. 5 της ενότητας Α΄ του άρθρου 34 του Κώδικα φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, έχει εφαρμογή σε υποθέσεις δωρεών και γονικών παροχών στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 17/12/2010 και συνεπώς και στην αγορά/ανέγερση ακινήτου που πραγματοποιήθηκε από την ημερομηνία αυτή.

Κατά συνέπεια, λόγω της αναδρομικής ισχύος αυτής, παρακαλούνται οι Δ.Ο.Υ. να προβούν, οίκοθεν ή κατόπιν αιτήσεως ή υποβολής ανακλητικής δήλωσης του φορολογουμένου, στη διαγραφή του βεβαιωθέντος και επιστροφή του τυχόν καταβληθέντος φόρου δωρεάς ή γονικής παροχής, για δηλώσεις οι οποίες υποβλήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3899/2010 και αφορούσαν σε δωρηθέν χρηματικό ποσό για αγορά/ανέγερση πρώτης κατοικίας, το οποίο υπερέβαινε το απαλλασσόμενο κατά τις διατάξεις της παρ. 1 του αρ. 8 του ίδιου νόμου.

Η αναστολή του πόθεν έσχες για αγορά α' κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ, προέβλεπε ότι όποιος αγόραζε α' κατοικία από 17 Δεκεμβρίου του 2010, δεν πλήρωνε φόρο για τη δωρεά χρημάτων μέχρι το ποσό των 200.000 ευρώ. Πλέον με τις διατάξεις του Μεσοπρόθεσμου, αναστέλλεται το πόθεν έσχες για την αγορά όλων των ακινήτων από 17 Δεκεμβρίου του 2010. Κατά συνέπεια όσοι αγόρασαν α' κατοικία, που ξεπερνούσε σε αξία τις 200.000 ευρώ και πήραν δωρεά χρημάτων η οποία φορολογήθηκε, θα πρέπει να κάνουν αίτηση για να τους επιστραφούν τα ποσά του φόρου που κατέβαλαν.