Εξετάζοντας το πώς αντιμετωπίστηκε η Μεγάλη Ύφεση, αλλά και η υποχώρηση τιμών κατοικιών στην Ισλανδία και την Ουγγαρία σήμερα, την Κολομβία το 1999, και τη Σουηδία, τη Φινλανδία και τη Νορβηγία τη δεκαετία του 1990, μελέτη του ΔΝΤ αναφέρει ότι οι επιπτώσεις της «φούσκας» των τιμών κατοικιών στην οικονομική δραστηριότητα μπορούν να αντισταθμιστούν με κυβερνητικές πολιτικές που στοχεύουν στη μείωση του χρέους των νοικοκυριών. «Τολμηρά και καλά σχεδιασμένα προγράμματα αναδιάρθρωσης του χρέους των νοικοκυριών όπως αυτά που εφαρμόστηκαν στις ΗΠΑ τη δεκαετία του '30 και στην Ισλανδία σήμερα» αναφέρει χαρακτηριστικά το ΔΝΤ, «μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις ιδιωτικές χρεοκοπίες και τις κατασχέσεις».

Υπενθυμίζεται, ότι κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Φραγκλίνος Ρούσβελτ, προχώρησε στη συγκρότηση ειδικού Οργανισμού για τα στεγαστικά δάνεια, ο οποίος αγόρασε και αναδιάρθρωσε ένα στα πέντε ενυπόθηκα δάνεια. Στην Ισλανδία, οι τράπεζες πείστηκαν να κόψουν τα δάνεια στο 110% της αξίας της περιουσίας των δανειοληπτών, ενώ οι πληρωμές προσαρμόστηκαν στις οικονομικές δυνατότητες των νοικοκυριών. Τα προγράμματα αυτά, υπογραμμίζει το ΔΝΤ, βοηθούν στην αποτροπή ενός φαύλου κύκλου πτώσης των τιμών στην αγορά κατοικίας και της συνολικής ζήτησης. Προειδοποιεί ωστόσο, ότι η επιτυχία των προγραμμάτων αυτών εξαρτάται από τον προσεκτικό σχεδιασμό. Τα εξαιρετικά περιοριστικά κριτήρια καταλληλότητας μπορεί να περιορίσουν την αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων, ενώ τα υπερβολικά διευρυμένα προγράμματα ενδέχεται να έχουν αρνητικά αποτελέσματα στην υγεία του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Σημειώνεται πως στην Ελλάδα στο τέλος Σεπτεμβρίου 2011 τα καθυστερούμενα δάνεια των ελληνικών τραπεζών έφτασαν στο ύψος - ρεκόρ των 39 δισ. ευρώ, με το δείκτη καθυστερήσεων στο 15,5%, σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, που συντάχθηκε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Μάλιστα η άνοδος των «κόκκινων δανείων» είναι ραγδαία μήνα με το μήνα. Όπως προκύπτει από την έκθεση τον Ιούνιο του 2011 τα καθυστερούμενα δάνεια ήταν στο 13,5% για να αυξηθούν μέσα σε τρεις μήνες στο 15,5%. Η άνοδος αυτή αποτυπώνει και τις επιπτώσεις της ύφεσης στα οικονομικά των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Την ίδια ώρα έχουν ρυθμιστεί δάνεια ύψους 10 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 4% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών ύψους 250 δισ. ευρώ.

Μεγάλη αύξηση των καταναλωτικών και των στεγαστικών δανείων σε καθυστέρηση καταγράφεται στην αγορά καθώς ως προς το σύνολο των καταναλωτικών και των στεγαστικών δανείων αυτά που είναι σε καθυστέρηση ανήλθαν στο 26,4% και 14,0% αντίστοιχα τον Σεπτ.΄11, από 20,0% και 10,3% αντίστοιχα τον Δεκ.’10. Επίσης, το ποσοστό των δανείων σε Κατηγορίες Καταστημάτων Ιαν.'12 Ιαν.'11 καθυστέρηση στα επιχειρηματικά δάνεια ανήλθε στο 13,0% τον Σεπτ.’11, από 8,8% τον Δεκ.’10 . Παράλληλα, ο βαθμός χρέωσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, παρά τις αρνητικές πιστωτικές εξελίξεις, αυξήθηκε σε 114,4% του ΑΕΠ τον Δεκ.’11, από 113,4% του ΑΕΠ τον Δεκ.΄10, εξαιτίας της σημαντικής μείωσης του ονομαστικού ΑΕΠ το 2011. Ωστόσο, η δανειακή επιβάρυνση στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αρκετά χαμηλότερη από ό,τι στη ΖτΕ (Δεκ.΄11: 118,8%, Δεκ.’10: 120,4%) και σίγουρα πολύ χαμηλότερη από πολλές χώρες της Ζώνης του Ευρώ (Ιρλανδία: 167,8%, Ισπανία: 169,9%, Ολλανδία: 168,3%, Πορτογαλία: 157,2%

«Φρένο» στις προσδοκίες για «κούρεμα» των δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά έβαλε χθες ο υπουργός Οικονομικών Φιλ. Σαχινίδης. Ο υπουργός μιλώντας στην πρωινή εκπομπή της ΝΕΤ ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει περιθώριο ''κουρέματος'' των δανείων των ιδιωτών» καθώς, όπως είπε, δεν μπορούμε να προκαλέσουμε άλλες ζημιές στις τράπεζες. Τα δάνεια ιδιωτών και επιχειρήσεων δεν μπορούν να «κουρευτούν», σύμφωνα με τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Φ. Σαχινίδη. Να σημειωθεί, πάντως, ότι για τους δημόσιους υπαλλήλους έχουν εκδοθεί ήδη διοικητικές πράξεις ώστε να μειωθεί στο ήμισυ και συγκεκριμένα από τα 6/10 στα 3/10 ο μισθός που παρακρατείται από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για στεγαστικά δάνεια. Το ποσό που κρατείται δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 4/10 του μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος, ενώ για τους υπόλοιπους πολίτες λειτουργεί μηχανισμός διακανονισμού των δανείων. Μέχρι σήμερα έχουν ρυθμιστεί 750.000 δάνεια, εκ των οποίων 400.000 είναι καταναλωτικά, 150.000 επιχειρηματικά και 200.000 στεγαστικά.

Αμετάβλητο στο 1% αναμένεται να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στη σημερινή συνεδρίασή της στη Φρανκφούρτη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των περισσότερων οικονομολόγων. Όπως παρατηρεί το Reuters, η ΕΚΤ θα διατηρήσει το επιτόκιο σταθερό και θα αντισταθεί στη γερμανική πίεση να στείλει σήμα εξόδου από την κατάσταση αντιμετώπισης της κρίσης, καθώς η ανάκαμψη στην ευρωζώνη είναι εξαιρετικά εύθραυστη και έχουν αυξηθεί οι ανησυχίες σχετικά με την Ισπανία. Η ΕΚΤ χορήγησε ρευστότητα άνω του 1 τρισ. ευρώ στο τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης με δύο δημοπρασίες τριετών δανείων. Ωστόσο, η Bundesbank και άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης ανησυχούν ότι αυτές οι «ενέσεις» ρευστότητας από την ΕΚΤ ενέχουν τον κίνδυνο αύξησης των πληθωριστικών πιέσεων. Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη υποχώρησε στο 2,6% το Μάρτιο, ωστόσο κινείται πάνω από το στόχο της ΕΚΤ που είναι 2%.