Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή, για την οικοδομική δραστηριότητα, τον Ιούλιο του 2011 σημειώνει δραστική μείωση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2012. Kατά τα στοιχεία της έρευνας το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας σε ολόκληρη τη χώρα μειώθηκε κατά 14,1% σε ότι αφορά τον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 27,3% σε ότι αφορά τις επιφάνειες που οικοδομήθηκαν και κατά 15% σε ότι αφορά τον όγκο των οικοδομών, σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρσι. Για την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Αύγουστο 2010 έως τον Ιούλιο 2011, το μέγεθος της συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο της χώρας, σημείωσε μείωση κατά 23,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 32,0% στην επιφάνεια και κατά 30,8 % στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Αύγουστου 2009-Ιουλίου 2010.

Μειωμένες κατά 4,1%, σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010, εκτιμάται ότι ήταν το γ' τρίμηνο του 2011 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους), με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα. Για το α' και το β' τρίμηνο του 2011, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με ετήσιο ρυθμό 5,3% και 4,4% αντίστοιχα, ενώ για το σύνολο του 2010 η μέση μείωση ήταν 4,7% έναντι 3,7% το 2009, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος

Πιο αναλυτικά, η μείωση των τιμών το γ' τρίμηνο του 2011 σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010 ήταν μεγαλύτερη για τα «παλαιά» διαμερίσματα, ηλικίας άνω των 5 ετών (-4,7%, έναντι -5,6% και -5,4% το α' και το β' τρίμηνο, σύμφωνα με αναθεωρημένα στοιχεία) από ό,τι για τα «νέα», ηλικίας έως 5 ετών (-3,0%, έναντι -4,8% και -2,8% το α' και το β' τρίμηνο). Η διαπίστωση αυτή ισχύει και για το 2010 ως σύνολο, καθώς, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των τιμών για τις δύο προηγούμενες κατηγορίες διαμερισμάτων ήταν 5,0% και 4,2% αντίστοιχα, ενώ το ίδιο είχε παρατηρηθεί ακόμη εντονότερα το 2009 («παλαιά»: -4,8%, «νέα»: -2,0%). Η μεγαλύτερη μείωση των τιμών για τα παλαιά διαμερίσματα έναντι των νέων φαίνεται να αντανακλά τη σχετικά μεγαλύτερη “ανθεκτικότητα” των τιμών των νεόδμητων διαμερισμάτων, τα οποία κατά κανόνα διατίθενται προς πώληση από τους κατασκευαστές.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι οι τιμές των διαμερισμάτων το γ' τρίμηνο του 2011 ήταν μειωμένες σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2010 κατά 4,3% στην Αθήνα, 6,7% στη Θεσσαλονίκη, 3,5% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 3,1% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Για το α΄ τρίμηνο του 2011 οι αντίστοιχοι αναθεωρημένοι ετήσιοι ρυθμοί μείωσης των τιμών στις ίδιες περιοχές ήταν 6,1%, 7,9%, 4,0% και 3,8%, ενώ για το β΄ τρίμηνο του 2011 ήταν 6,8%, 4,3%, 3,4% και 0,2%, αντίστοιχα. Για το σύνολο του 2010, η μείωση των τιμών των διαμερισμάτων ήταν μεγαλύτερη στη Θεσσαλονίκη (-7,4%) και τις λοιπές περιοχές (-5,8%), οι οποίες περιλαμβάνουν δευτερεύουσες ή εξοχικές κατοικίες (Αθήνα: -3,2%, Άλλες μεγάλες πόλεις: -5,3%). Δείκτες συναλλαγών-εκτιμήσεων επί οικιστικών ακινήτων

Ο αριθμός των συναλλαγών-εκτιμήσεων επί οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος για οποιοδήποτε λόγο (χρηματοδότηση για αγορά, εγγραφή εξασφάλισης για μη στεγαστικά δάνεια, μεταφορά οφειλών πελατών από μια τράπεζα σε άλλη κ.λπ.) έφθασε το γ' τρίμηνο του 2011 τις 9,1 χιλιάδες, έναντι 12,7 και 11,7 χιλιάδων το α' και το β' τρίμηνο του 2011 (αναθεωρημένα στοιχεία), αντίστοιχα. Ο αριθμός των συναλλαγών-εκτιμήσεων οικιστικών ακινήτων μειώθηκε το γ' τρίμηνο του 2011 με μέσο ετήσιο ρυθμό 42,1%.

Σε ολόκληρο το 2010 ο αριθμός των συναλλαγών αυτών έφθασε τις 74,5 χιλιάδες (οριστικά στοιχεία), καταγράφοντας μικρή μείωση, κατά 0,2%, έναντι του προηγούμενου έτους (2009: 74,6 χιλιάδες). Ο όγκος των οικιστικών ακινήτων (με βάση το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων), τον οποίο αφορούσαν οι ανωτέρω συναλλαγές-εκτιμήσεις, ήταν μειωμένος κατά 40,5% το γ΄ τρίμηνο του 2011 σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2010 (α' και β' τρίμηνο 2011: -44,1% και -34,6% αντίστοιχα, σύμφωνα με αναθεωρημένα στοιχεία). Για ολόκληρο το 2010 ο όγκος των συναλλαγών με βάση τα οριστικά στοιχεία μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 0,1%, έναντι μείωσης κατά 38,9% το 2009.

Τέλος, η αξία των συναλλαγών-εκτιμήσεων οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων μειώθηκε το γ΄ τρίμηνο του 2011 με ετήσιο ρυθμό 40,5% (α' και β' τρίμηνο 2011: -44,4% και -33,2% αντίστοιχα, σύμφωνα με αναθεωρημένα στοιχεία), έναντι μέσης ετήσιας μείωσης κατά 6,2% το 2010 και 40,0% το 2009. Το γεγονός ότι ο όγκος και η αξία των συναλλαγών την περίοδο της κρίσης μειώθηκαν περισσότερο από ό,τι ο αριθμός των συναλλαγών αντανακλά τη στροφή του αγοραστικού ενδιαφέροντος των νοικοκυριών προς διαμερίσματα μικρότερου εμβαδού και μικρότερης αξίας.

Επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα το κλίμα στην αγορά κατοικίας, με την προσφορά κατοικιών να αναμένεται να εκτιναχθεί τους προσεχείς μήνες. Η επιτάχυνση στο ρυθμό αύξησης της προσφοράς αποδίδεται στην απόφαση ιδιοκτητών να ρευστοποιήσουν ακίνητα περιουσιακά τους στοιχεία λόγω οικονομικής κρίσης, ανεργίας και υψηλής φορολογίας. Επιπρόσθετος λόγος είναι η αδυναμία εξυπηρέτησης των δόσεων των στεγαστικών δανείων . Εκτιμάται ότι η αύξηση της προσφοράς θα συμπιέσει τις τιμές, ιδίως στα μεταχειρισμένα. .

Ηδη,έρευνα δικτύου μεσιτικών γραφείων , που καλύπτει το πρώτο εξάμηνο του έτους, εμφανίζει τη πτώση τιμών να έχει αγγίξει ακόμα και το 20%, σε ορισμένες περιπτώσεις ακριβών περιοχών της Αθήνας.Συνολικά, σύμφωνα με την ίδια έρευνα ,οι τιμές υποχώρησαν 15%

Σε πρόσφατη αναφορά της, η Εθνική Τράπεζα (Μηνιαίο Δελτίο για την οικονομία) προέβλεψε ότι οι τιμές στην αγορά κατοικίας αναμένεται να υποχωρήσουν περαιτέρω κατά 10% έως το 2013. Με βάση τις εκτιμήσεις της, η συνολική διόρθωση της αγοράς θα διαμορφωθεί μεταξύ 20% και 23% από το 2008, όταν οι τιμές είχαν βρεθεί στο απόγειό τους. Σύμφωνα με τα παραπάνω, η μέχρι σήμερα πτώση διαμορφώνεται σε 12%. Η τράπεζα λαμβάνει υπόψη της και την πιθανή επίδραση στην προσφορά της σταδιακής αύξησης των κατασχέσεων, καθώς θεωρεί ότι σταδιακά η σημερινή απαγόρευση πλειστηριασμών θα αρθεί. Πάντως, σύμφωνα με την Εθνική, οι τιμές δεν έχουν κατρακυλήσει, καθώς θεωρεί ότι δεν υπήρχε «φούσκα» στις κατοικίες κατά τα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης, τουλάχιστον αντίστοιχη εκείνων που είχαν διαμορφωθεί σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Επιπλέον, παράγοντες που έχουν συγκρατήσει τις τιμές είναι ο χαμηλός αριθμός των κατοικιών που αποτελούν προϊόν εκμετάλλευσης από επενδυτές, η χαμηλή ρευστότητα στην αγορά, το υψηλό κόστος μεταβιβάσεων και το γεγονός ότι οι Ελληνες θεωρούν την κατοικία «ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο» κατά τις περιόδους οικονομικής κρίσης. Παρ’ όλα αυτά, επισημαίνεται ότι η συνεχής υποχώρηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών θα ασκήσει καθοδική πίεση στις τιμές τόσο μέχρι τα τέλη του έτους όσο και στο μεγαλύτερο μέρος του 2012, γεγονός που αντανακλάται ήδη στην καθίζηση των οικοδομικών αδειών κατά 31,2% το πρώτο πεντάμηνο του έτους.

Νέο πλαίσιο θα ισχύσει σε όλο το φάσμα της διαδικασίας της δόμησης. Το realestatenews.gr προσπάθησε να κωδικοποιήσει τις σημαντικότερες αλλαγές.

Κεντρική αλλαγή είναι ότι το νέο πλαίσιο προβλέπει ότι στο μελετητή μηχανικό ανήκει η αποκλειστική ευθύνη της σύνταξης των μελετών της σωστής εκτέλεσης του έργου που μελέτησε και έτυχε της άδειας δόμησης. Παράλληλα καταργείται το πολεοδομικό γραφείο καθώς διαχωρίζεται η έγκριση της δόμησης από το ελεγκτικό έργο με τη δημιουργία του σώματος των Ελεγκτών Δόμησης, Η νέα υπηρεσία δόμησης του Δήμου απλώς θα πιστοποιεί την δυνατότητα δόμησης. Με ευθύνη του μελετητή μηχανικού θα συντάσσονται οι μελέτες. Την ορθή ή λαθεμένη εκτέλεση της άδειας δόμησης θα την πιστοποιεί άλλο σώμα που ανήκει στην αποκεντρωμένη διοίκηση. Στα πλαίσια αυτά καθιερώνονται αυστηρές ποινές για όποιους μηχανικούς παρεκκλίνουν και υπερβαίνουν καθ΄οποιοδήποτε τρόπο το εγκεκριμένο σχέδιο. Παράλληλα, όλη η διαδικασία υποβολής των σχεδίων και των δικαιολογητικών θα γίνεται μέσω διαδικτύου. Ουσιαστικά διαφοροποιείται η έγκριση δόμησης και η άδεια δόμησης. Η έγκριση δόμησης θα χορηγείται υποχρεωτικά άμεσα με την υποβολή και τον έλεγχο τριών μόνο δικαιολογητικών: o τοπογραφικό διάγραμμα, o διάγραμμα δόμησης και o αποδεικτικά καταβολής εισφορών και κρατήσεων. Η άδεια δόμησης θα εκδίδεται εντός ολίγων ημερών με την υποβολή όλων των μελετών που συντάσσονται με ευθύνη των μηχανικών και μόνο μετά τον έλεγχο πληρότητας του φακέλου από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου.

Ο έλεγχος του οικοδομικού έργου - δηλαδή της πιστής εφαρμογής της άδειας δόμησης - θα ασκείται από το νέο σώμα των Ελεγκτών Δόμησης που δεν ανήκει και δεν εποπτεύεται από τον Δήμο, αλλά από το ΥΠΕΚΑ μέσω της αποκεντρωμένης διοίκησης. Οι Ελεγκτές Δόμησης θα είναι ιδιώτες, που θα αποκτούν την άδεια του ελεγκτή αφού περάσουν τις σχετικές εξετάσεις. Η θητεία τους είναι διετής και εποπτεύονται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης & Ενέργειας του ΥΠΕΚΑ. Έργο των ελεγκτών δόμησης είναι να εξετάζουν την πιστή εφαρμογή των μελετών βάσει των οποίων εγκρίθηκε η άδεια δόμησης. Οι έλεγχοι θα εκτελούνται με αυτοψία τουλάχιστον σε ένα από τα 3 στάδια κάθε οικοδομικής δραστηριότητας: θεμελίωση, ολοκλήρωση φέροντα οργανισμού και ολοκλήρωση οικοδομής. Κάθε στάδιο ελέγχεται από διαφορετικό ελεγκτή που θα ορίζεται με ηλεκτρονική κλήρωση. Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος, θα εκδίδεται το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής το οποίο είναι απαραίτητο για τη σύνδεση της κατασκευής με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας και θα συμπληρώνεται η Ταυτότητα του Κτιρίου. Κάθε επικοινωνία, συναλλαγή ή υποβολή στοιχείων μεταξύ δημοσίων αρχών και πολιτών για την έκδοση ή αναθεώρηση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης θα εκτελείται αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Παράλληλα καθιερώνεται το ηλεκτρονικό μητρώο έργου, η ταυτότητα κτιρίου και η ψηφιοποίηση των υφιστάμενων αδειών .

Επίσης ξεκινά η λειτουργία διαδραστικής διαδικτυακής πύλης ενημέρωσης και πληροφόρησης για την πολεοδομική νομοθεσία με την ευθύνη του ΥΠΕΚΑ. Το Συμβούλιο Πολεοδομικών θεμάτων και Αμφισβητήσεων συγκροτείται σε κάθε περιφερειακή ενότητα, αντικαθιστά το ΣΧΟΠ και έχει Πρόεδρο τον Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για τη διασφάλιση της νομιμότητας και τη νομική θωράκιση. Το Συμβούλιο Πολεοδομικών θεμάτων και Αμφισβητήσεων θα είναι 5μελές και αρμοδιότητά του θα είναι η εξέταση των προσφυγών κατά των πορισμάτων των Ελεγκτών Δόμησης, των πράξεων ή των παραλείψεων των οργάνων των Υπηρεσιών Δόμησης. Επιπρόσθετα, συγκροτείται το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ), το οποίο θα ασκεί τις αρμοδιότητες του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος. Επίσης:

• Η ολοκλήρωση των οικοδομικών εργασιών θα γίνεται σε συγκεκριμένο χρόνο κατά τον οποίο θα πρέπει, οπωσδήποτε, να έχει ολοκληρωθεί το κτίριο εξωτερικά, για να πάψουν να υπάρχουν γύρω μας γιαπιά και ανολοκλήρωτες οικοδομές,

• Θα υποχρεούται, , ο μελετητής να προβαίνει σε μελέτη προσβασιμότητας για να σεβαστούμε τις ανάγκες των συνανθρώπων μας με αναπηρία,

• Η διαδικασία των κατεδαφίσεων, κυρίως για κτίρια με αρχιτεκτονική αξία, γίνεται πιο αυστηρή.