Πτώση σημείωσαν οι τιμές κατοικίας στη Βρετανία τον Ιούνιο, τη στιγμή που η εγχώρια οικονομία έδινε μάχη να βγει από την ύφεση. Σύμφωνα με τη Nationwide Building Society, οι τιμές υποχώρησαν κατά 0,6% σε σχέση με το Μάιο, όταν είχαν αυξηθεί κατά 0,2%. Σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, οι τιμές σημείωσαν πτώση 1,5% και διαμορφώθηκαν σε 165.738 στερλίνες κατά μέσο όρο. Η ετήσια αυτή πτώση είναι η μεγαλύτερη που καταγράφεται από τον Αύγουστο του 2009. «Οι οικονομικές συνθήκες αναμένεται να παραμείνουν δύσκολες τους επόμενους 12 μήνες», εκτιμά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Nationwide, Ρόμπερτ Γκάρντνερ. «Ωστόσο, οι προσπάθειες τόνωσης της προσφοράς πιστώσεων στην οικονομία και περιορισμού του κόστους θα στηρίξουν την προσφορά», σημειώνει.

Συνεχίζεται η υψηλή απήχηση που απολαμβάνει η αγορά ακινήτων του Λονδίνου μεταξύ των ξένων επενδυτών, σύμφωνα με σχετική έρευνα της Fathom Consulting για λογαριασμό της Development Securities Plc. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που προέκυψαν, η ανάδειξη του Λονδίνου ως ενός ασφαλούς καταφυγίου για τους επενδυτές αποτελεί σήμερα τον πιο σημαντικό παράγοντα, ο οποίος και ευθύνεται για το γεγονός ότι οι τιμές των ακινήτων της πόλης βρίσκονται σε επίπεδα 75% υψηλότερα σε σχέση με τις τιμές των κατοικιών στο υπόλοιπο της χώρας, μετά τη μελέτη στοιχείων από το 1995 μέχρι σήμερα. Μάλιστα, το γεγονός αυτό έχει μεγεθυνθεί την τελευταία τετραετία, καθώς υπάρχει έκδηλη ανησυχία για την πιθανή κατάρρευση του ευρώ, μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Ετσι, από το 2007 έως και το 2011 οι εν λόγω αγορές αντιστοιχούν στο 60% της συνολικής αξίας των αγοραπωλησιών. Ως πρόσθετος ενισχυτικός παράγοντας της ζήτησης θεωρείται η ευνοϊκή, σε σχέση με μια σειρά ξένων νομισμάτων, ισοτιμία της στερλίνας, αλλά και οι τιμές των μετοχών παγκοσμίως, που υστερούν σε αποδόσεις, έναντι των συγκεκριμένων ακινήτων του Λονδίνου. Πάντως, όσον αφορά το εγγύς μέλλον, οι τιμές δεν είναι ξεκάθαρο αν θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν ή θα υποχωρήσουν. Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν διαλυθεί η Ευρωζώνη, καθώς σε ένα τέτοιο σενάριο η στερλίνα θα ανατιμηθεί και όταν κοπάσει η κρίση τα κεφάλαια αυτά θα εβγουν από τη χώρα ρευστοποιώντας τις τοποθετήσεις τους. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι τιμές των κατοικιών ίσως και να υποχωρήσουν κατά 50%.

Κανείς δεν πρέπει να ξεχνά επίσης ότι μόλις πριν μια πενταετία η Ερμού είχε ανακηρυχθεί ο ένατος ακριβότερος δρόμος του κόσμου με την τιμή ενοικίασης να φτάνει τα 3.600 ευρώ/τ.μ. το χρόνο ή 300 ευρώ/τ.μ. το μήνα. Τότε είχαν πει ότι είμαστε μια χώρα με φτωχούς πολίτες αλλά πλούσιους εμπορικούς δρόμους. Και δεν είχαν άδικο αφού η οδός Ερμού ήταν ακριβότερη από πολλές γνωστές ευρωπαϊκές αγορές, επιχειρηματίες και αλυσίδες συνωστίζονταν για να βρουν λίγα τετραγωνικά μέτρα επί της οδού και οι συναλλαγές «κάτω από το τραπέζι» με διακίνηση εκατ. ευρώ «μαύρου» χρήματος ήταν καθημερινό φαινόμενο. Η οικονομική κρίση, το σπάσιμο της «φούσκας» της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα της κατανάλωσης αλλά και το άνοιγμα εμπορικών κέντρων που άλλαξαν το χάρτη του λιανεμπορίου, έχουν φέρει τα πάνω κάτω στα εμπορικά ακίνητα. Η Ερμού, αλλά και όλες οι γνωστές εμπορικές πιάτσες έχουν πάρει την κάτω βόλτα, οι επιχειρηματίες δεν «καίγονται» για να ανοίξουν καταστήματα στην περιοχή, ο «αέρας» έχει εξανεμιστεί και οι... μαύρες σακούλες με χρήμα έχουν εξαφανιστεί.

Πλέον, σύμφωνα με όλες τις αναλύσεις διεθνών οίκων, τα ενοίκια καταστημάτων στην Ερμού βρίσκεται στο μισό, δηλαδή στα 150 ευρώ/τ.μ. το μήνα με τάσεις περαιτέρω αποκλιμάκωσης. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της εταιρείας συμβούλων ακινήτων, Colliers, η Αθήνα παίρνει... αργυρό ευρωπαϊκό μετάλλιο στην πτώση των ενοικίων για το πρώτο τρίμηνο 2012 και σε εξαμηνιαία βάση. Συγκεκριμένα, η υποχώρηση φτάνει το 11,8%, πίσω από τη Βουλγαρία που καταγράφει πτώση 20% και μπροστά από τα Τίρανα στην Αλβανία με πτώση 10%. Ο χάρτης μισθωμάτων στο λιανεμπόριο δείχνει μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων όπου κάποιες χώρες προσελκύουν τις μεγάλες αλυσίδες, γι' αυτό και τα ενοίκια αυξάνονται και άλλες, κυρίως στα Βαλκάνια και τη νότια Ευρώπη όπου πλέον τα καταστήματα ενοικιάζονται πολύ φθηνότερα.

Συγκεκριμένα, σημειώνεται αύξηση των ενοικίων για προνομιακά ακίνητα στις λεγόμενες high streets και συγκεκριμένα στη Βιέννη (14%), το Αμβούργο (12%) και το Λονδίνο (11%), καθώς επίσης και χώρες της Βαλτικής, όπως η Ρίγα (23%) και το Ταλίν (16%). Στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκτός του Λονδίνου, το Μάντσεστερ (11%) και το Εδιμβούργο (9%) κατέγραψαν αύξηση μισθωτικών αξιών. Μειώσεις, εκτός από Αθήνα, Σόφια και Τίρανα, καταγράφουν η Ρώμη (-2,2%), η Λισαβόνα (-3,3%), το Όσλο και το Μινσκ (-6,7%), η Γενεύη (-4%) κ.λπ.

Τα μισθώματα γραφείων που καταγράφηκαν κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους στο κέντρο της Αθήνας αφορούν σε τιμές 19-20 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως, ενώ σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις ακίνητα επί της λεωφόρου Βασ. Σοφίας ξεπέρασαν τα 22 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως. Στην πιο ακριβή περιοχή της χώρας για ενοικίαση γραφείων, οι επιχειρήσεις μπορούν το 2012 να δώσουν γύρω στα 20 ευρώ/τ.μ. το μήνα όταν μέχρι το 2006 είχαν καταγραφεί συναλλαγές στα επίπεδα των 40 ευρώ/τ.μ. επί της Λ. Βασιλίσσης Σοφίας. Σταδιακά υπήρξε αποκλιμάκωση, αλλά από πέρυσι η βουτιά είναι μεγάλη εξαιτίας της οικονομικής αστάθειας στην Ελλάδα, της φυγής ξένων επιχειρήσεων αλλά και της προσπάθειας των ελληνικών εταιρειών να φύγουν από ακριβά κτίρια και να μετακομίσουν σε φθηνότερα, ακόμη κι αν δεν είναι σε περιοχές υψηλής προβολής. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με έρευνα, η «βασίλισσα της κτηματαγοράς», η Λ. Κηφισίας διαθέτει σήμερα χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα γραφείων, όταν πριν 5-6 χρόνια υπήρχαν ακόμη καιλίστες αναμονής.

Πέριξ της Λ. Κηφισίας οι τιμές ενοικίασης κυμαίνονται στα 14 ευρώ/τ.μ. το μήνα και σε μια περίπτωση το α' τρίμηνο 2012, ενοικιάστηκε κτίριο αντί 18 ευρώ/τ.μ. Τη «χρυσή» εποχή της αγοράς, τα νεόδμητα κτίρια ενοικιάζονταν ακόμη και πάνω από 30 ευρώ/τ.μ. Ιδια η κατάσταση και στις υπόλοιπες business roads, τη Λ. Συγγρού, τη Λ. Μεσογείων, τη Λ. Βουλιαγμένης, την παραλιακή Λ. Ποσειδώνος, όπου παντού καταγράφεται μείωση ενοικίων ακόμη και πάνω από 50%. Μπορεί κανείς πλέον να βρει γραφεία με 5-6 ευρώ/τ.μ. το μήνα. Η έρευνα αναφέρει ότι η συρρίκνωση εταιρειών αλλά και η μετεγκατάστασή τους με γνώμονα τη μείωση του κόστους οδηγεί σε αύξηση της προσφοράς χώρων ποιοτικών προδιαγραφών, με αποτέλεσμα το ποσοστό των κενών κατηγορίας Α και Β να εκτιμάται ότι έχει φθάσει στο 17,3% σήμερα. Εάν προστεθούν και τα δυνητικά διαθέσιμα γραφεία, αυτά δηλαδή τα οποία δεν έχουν αδειάσει όμως πολύ πιθανόν να προσφέρονταν σε περίπτωση που δέχονταν συγκεκριμένη κρούση / πρόταση τότε το ποσοστό εύκολα θα ξεπερνούσε το 18%.