Μετά από τρία χρόνια στην αγορά ακινήτων, η πολυτελής «φυλακή» του Στρος Καν στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, βρήκε εν τέλει αγοραστή εκ Ρωσίας, αντί 10,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Πρόκειται για το σπίτι της οδού Φράνκλιν, αριθμός 123, στο οποίο κατέλυσε ο Στρος Καν ενόσω βρισκόταν σε κατ' οίκον περιορισμό στη Νέα Υόρκη, αντιμέτωπος με την κατηγορία του βιασμού της καμαριέρας Ναφισάτου Ντιαλό. Ο Στρος Καν ξεκίνησε να νοικιάζει το σπίτι που του χρησίμευσε ως μια ιδιότυπη «φυλακή», τον Μάιο του 2011, καταβάλλοντας ενοίκιο 60.000 δολαρίων το μήνα. Ο DSK φορούσε τότε βραχιόλι ηλεκτρονικής παρακολούθησης και συνοδευόταν από ένοπλους φρουρούς. Ο μεσίτης που είχε αναλάβει την πώληση του σπιτιού δήλωσε ότι χρειάστηκε πολύ χρόνος για να βρεθεί αγοραστής καθώς η κατοικία είχε συγκεκριμένες προδιαγραφές. Σημείωσε πάντως ότι ο αγοραστής γνώριζε το εν λόγω ακίνητο λόγω της μεγάλης προβολής που δόθηκε με αφορμή την περιπέτεια του πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ. Η εκπρόσωπος του Ρώσου αγοραστή πάντως δήλωσε ότι ο πελάτης της εκτίμησε το στυλ και τα υλικά του σπιτιού και όχι το γεγονός ότι έγινε «διάσημο» λόγω Στρος Καν. Η αρχική τιμή πώλησης ήταν λίγο κάτω από 15 εκατομμύρια δολάρια το 2009. Τον Μάϊο είχε πέσει στα 9,95 εκατ. αλλά εν τέλει πουλήθηκε για 10,5 εκατ. δολάρια.

Αλαλουμ και με το θέμα των σχολαζουσών κληρονομιών. Σύμφωνα με πληροφορίες ενώ απο την μία πλευρά απο το 2011 έχουν παγώσει οι διαδικασίες για την αλλαγή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου ώστε να επιταχυνθεί η αξιοποίηση τους απο την άλλη το υπουργείο Οικονομικών παρακάμπτει , ακόμα και το ισχύον θεσμικό πλαίσιο , μεθοδεύοντας την τοποθέτηση τρίτων προκειμένου να υποκαταστήσουν την γενική γραμματεία δημόσιας περιουσίας. Σημειώνεται ότι με το άρθρο 20 του Ν.3965/11 συστάθηκε η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας για να εποπτεύει, συντονίζει και ελέγχει την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής από τις συναρμόδιες υπηρεσίες και νομικά πρόσωπα για τη διοίκηση, διαχείριση, αξιοποίηση και προστασία της δημόσιας περιουσίας, της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, καθώς και της κοινωφελούς περιουσίας και κατευθύνει, παρακολουθεί, συντονίζει και ελέγχει τη λειτουργία και το έργο των υπηρεσιών και των συλλογικών οργάνων και επιτροπών, που υπάγονται σε αυτήν, με σκοπό την καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση της δημόσιας και κοινωφελούς περιουσίας. Μάλιστα τοποθετήθηκε επικεφαλής αυτής της Γενικής Γραμματείας με απόφαση του Πρωθυπουργού ο κ.Αβραάμ Γούναρης. Τις τελευταίες μέρες υπάρχουν πολλαπλά δημοσιεύματα για τον ορισμό ακαδημαϊκών που θα φέρουν σε πέρας αυτό ακριβώς το έργο, που είναι αρμοδιότητα της προαναφερόμενης Γενικής Γραμματείας. Επίσης ερωτηματικά προκαλούν και ορισμένες άλλες συμπώσεις :

- Το πόρισμα-έκθεση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της 1-2-2011 σχετικά με την διαχείριση των εθνικών κληροδοτημάτων και την αξιοποίηση των σχολαζουσών κληρονομιών υπέρ της εθνικής οικονομίας δεν αξιοποιήθηκε ποτέ...

- Το προσχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομικών «Περιουσίες υπέρ κοινωφελών σκοπών, υπέρ του Δημοσίου και σχολάζουσες κληρονομιές» που εμφανίστηκε στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας στις 6-9-2011 δεν ψηφίστηκε ποτε και αυτό παρά τη δέσμευση του τότε αρμόδιου Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών για την ψήφισή του εντός του 2011.

Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα με αποτέλεσμα να υπάρχει τέλμα στην διαχείριση όλων αυτών των περιουσιών και να στερούνται τεραστίων ποσών τα κρατικά έσοδα.

Τα φθηνότερα ενοίκια γραφείων ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, έχει πλέον η Αθήνα, έπειτα από την πολυετή οικονομική κρίση. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα εταιρείας συμβούλων ακινήτων , μόνο η Λισαβόνα είναι πλέον φθηνότερη από την Αθήνα, με ελάχιστη διαφορά. Ενας σύγχρονος χώρος γραφείου σε μια καλή συνοικία των Αθηνών ενοικιάζεται πλέον με 240 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (τ.μ.) ανά έτος, ενώ στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας κοστίζει 220 ευρώ ανά τ.μ. ετησίως. Οι τιμές στα ενοίκια κτιρίων γραφείων στην ελληνική πρωτεύουσα έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 18% σε σύγκριση με το τέλος Ιουνίου 2011.

Η όποια δραστηριότητα καταγράφεται στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων περιορίζεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες στην ουσία μετακομίζουν από ένα ακριβό κτίριο σε ένα με φθηνότερο ενοίκιο. Πολλές επιχειρήσεις φεύγουν από μεγάλα κτίρια γραφείων γιατί εξαιτίας των απολύσεων μπορούν πλέον να χωρέσουν σε μικρότερα, επισημαίνουν οι μεσίτες. Στην έκθεση της Savills αναφέρεται πως η ζήτηση περιορίζεται στους γνωστούς πόλους γραφείων οι οποίοι στο παρελθόν ήταν ακριβοί, αλλά τώρα οι τιμές είναι προσιτές. Το συνολικό απόθεμα των γραφείων Α' και Β΄κατηγορίας (τα σύγχρονα και με υποδομές κτίρια) φτάνει τα δύο εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα στην Αθήνα. Το 40%, δηλαδή περίπου 800.000 τετραγωνικά μέτρα, βρίσκεται στα Βόρεια Προάστια και τα περισσότερα στην Λεωφόρο Κηφισίας. Περίπου 10% βρίσκεται στο κέντρο, το 15% στις περιοχές γύρω από το κέντρο και το 35% στα νότια προάστια και τον Πειραιά. Εκτός από τη μεγάλη πτώση τιμών, οι ιδιοκτήτες κτιρίων γραφείων στην Ελλάδα βρίσκονται αντιμέτωποι με τους κακοπληρωτές οι οποίοι δεν είναι πλέον μόνο ιδιωτικές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Ηδη καταγράφονται αγωγές εξώσεων σε ακίνητα τα οποία στεγάζουν υπηρεσίες δήμων, ενώ σοβαρές καθυστερήσεις παρατηρούνται στην πληρωμή των ενοικίων από δημοσίους οργανισμούς

. Η αγορά κτιρίων γραφείων με τη μεγαλύτερη πτώση τιμών από τον Ιούνιο του 2011 είναι το Δουβλίνο. Τα ενοίκια στην ιρλανδική πρωτεύουσα υποχώρησαν περί το 11,4% τον τελευταίο χρόνο και το κόστος για ένα σύγχρονο γραφείο κινείται κοντά στα 290 ευρώ ανά τ.μ. ετησίως. Ακολουθεί η Μαδρίτη, με τα ενοίκια να έχουν υποχωρήσει κατά 5,6% από τον Ιούνιο του προηγούμενου χρόνου και τις τιμές να βρίσκονται στα 300 ευρώ ανά τ.μ. ετησίως. Την ίδια περίοδο, τα ενοίκια κτιρίων γραφείων στη Βιέννη παρουσίασαν αύξηση 27% και έφτασαν κατά μέσο όρο τα 336 ευρώ ανά τ.μ. ετησίως.

Το κλίμα στο Βερολίνο θυμίζει λίγο «μέρες '90». Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζονται ορισμένοι αναλυτές της αγοράς κατοικίας οι οποίοι διαβλέπουν συνθήκες δημιουργίας φούσκας, ιδιαίτερα στα ακίνητα που προορίζονται για γραφεία ή εμπορικά καταστήματα. Προς το παρόν δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία που να βεβαιώνουν αυτή την τάση. Ωστόσο ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι, όπως και την περίοδο που ακολούθησε την επανένωση της Γερμανίας, έτσι και σήμερα παρατηρείται ανησυχητική άνοδος των τιμών στην αγορά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ερευνητικής εταιρείας F+B, τα τελευταία πέντε χρόνια καταγράφεται συνολική αύξηση 23% στις τιμές των ακινήτων στο Βερολίνο, ενώ η συμβουλευτική εταιρεία Jones Lang LaSalle εκτιμά ότι η άνοδος των τιμών στη γερμανική πρωτεύουσα έχει ξεπεράσει αθροιστικά το 37,5% τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Χαμηλά επιτόκια. Η τρέχουσα οικονομική συγκυρία εντός των γερμανικών συνόρων και συνολικά στην ευρωζώνη ευνοεί πράγματι τη δημιουργία μιας φούσκας, αντίστοιχης με αυτή που έσκασε τα προηγούμενα χρόνια στην Ιρλανδία ή στην Ισπανία. Τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού έχουν στρέψει μερίδα των καταναλωτών στα στεγαστικά δάνεια, παρά το γεγονός ότι οι Γερμανοί δεν φημίζονται για το ενδιαφέρον τους για την αγορά κατοικίας. Τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης παραμένουν ακόμα σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Αλλωστε, και η πορεία της στεγαστικής πίστης δεν εμπνέει μεγάλη ανησυχία καθώς «τα στεγαστικά δάνεια παρουσιάζουν μέτρια άνοδο», όπως αναφέρουν αναλυτές στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Πού αποδίδεται. Ωστόσο, η ανοδική τάση της αγοράς αποδίδεται κυρίως στους επενδυτές μεγάλων κατοικιών ή εμπορικών ακινήτων, οι οποίοι αναζητούν ασφαλή καταφύγια αλλά και υψηλές αποδόσεις για τα κεφάλαιά τους καθώς οι αγορές ομολόγων παρουσιάζουν, αφενός, έντονη μεταβλητότητα (και συνεπώς συνιστούν πολύ υψηλό επενδυτικό κίνδυνο) και, αφετέρου, πολύ χαμηλές έως και αρνητικές αποδόσεις (στα ομόλογα που εκδίδει η Γερμανία)

. Η επένδυση στο real estate προβάλλει επομένως ως ιδανική λύση για αντιστάθμιση του επενδυτικού ρίσκου, τόσο για τους Γερμανούς όσο και για τους ξένους επενδυτές. «Τα επίπεδα τιμών στη Γερμανία είναι πολύ ελκυστικά», δηλώνει στο πρακτορείο Bloomberg ο επικεφαλής οικονομικών μελετών της τράπεζας Swedbank, Χάραλντ Μάγκνους Αντρέασεν. O αναλυτής της αγοράς κατοικίας της νορβηγικής Norges Bank σημειώνει ότι η γερμανική αγορά «θα παραμείνει για καιρό βασικός τομέας δραστηριοποίησης» πολλών επενδυτικών ταμείων. Οι πιο ψύχραιμοι ειδήμονες του κλάδου των ακινήτων παρατηρούν ότι δεν υπάρχουν ακόμα ανησυχητικές ενδείξεις ανόδου της αξίας των ακινήτων με χαρακτηριστικά όπως αυτά της αγοράς των ΗΠΑ πριν από την κρίση του 2007. Στην πραγματικότητα πρόκειται για «εξορθολογισμό» των τιμών, που είχαν μείνει στάσιμες για πολλά χρόνια (πριν από το 2010). Αλλωστε η τάση που παρατηρείται στο Βερολίνο και σε άλλες μεγάλες πόλεις όπως η Φρανκφούρτη και το Μόναχο αποδίδεται εν μέρει σε αίτια που δεν έχουν σχέση με την οικονομική συγκυρία. Η δημογραφική γήρανση προκαλεί συσσώρευση πληθυσμού μεγάλης ηλικίας που προτιμά να έχει μια σταθερή κατοικία, αντίθετα από τους νέους που παραμένουν όπως και οι παλαιότερες γενιές ελάχιστα εθισμένοι στην ιδιοκατοίκηση.