Με δεδομένο ότι μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να πληρωθεί η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ και η δεύτερη δόση του φόρου εισοδήματος, πολλοί φορολογούμενοι που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις φορολογικές υποχρεώσεις τους, επιλέγουν να υπαχθούν στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων προκειμένου να εξοφλήσουν τον ΕΝΦΙΑ σε περισσότερες δόσεις αντί σε πέντε μηνιαίες δόσεις που προβλέπεται. Στην πάγια ρύθμιση μαζί με την οφειλή του ΕΝΦΙΑ μπορούν να ενταχθούν και οι υπόλοιπες δυο δόσεις του φόρου εισοδήματος που δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες.

Με την καταβολή των φόρων σε περισσότερες δόσεις οι φορολογούμενοι από τη μια μειώνουν το «ταμειακό βάρος» και από την άλλη αποφεύγουν τις κατασχέσεις καταθέσεων, μισθών, συντάξεων που προβλέπονται για όσους χρωστούν στο Δημόσιο.

Σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία, οι φορολογούμενοι που δεν μπορούν να πληρώσουν έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις φορολογικές τους οφειλές μόνο με την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων ή 24 δόσεων (για έκτακτες οφειλές όπως είναι ο φόρος κληρονομιάς). Στη πάγια ρύθμιση μπορούν να ενταχθεί το σύνολο των οφειλών του φορολογούμενου είτε αυτές έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες με υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης στο Τaxisnet είτε δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες με υποβολή αίτησης στη αρμόδια ΔΟΥ.

Εφόσον μια οφειλή έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη, ο φορολογούμενους έχει τη δυνατότητα να υποβάλει αίτηση ηλεκτρονικά στο Taxisnet για να υπαχθεί στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Στη σχετική αίτηση οι φορολογούμενοι δηλώνουν τα μηνιαία εισοδήματά τους, καθώς και τις μηνιαίες δαπάνες τους.

Ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό ο φορολογούμενος να περιμένει προκειμένου να λήξει μια φορολογική οφειλή για να την ρυθμίσει. Μπορεί να επισκεφθεί την εφορία του και να υποβάλει χειρόγραφη αίτηση για ρύθμιση σε 12 ή 24 δόσεις μια οφειλή πριν αυτή καταστεί ληξιπρόθεσμη. Αυτό κάνουν το διάστημα αυτό αρκετοί φορολογούμενοι ενόψει της λήξης της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ στο τέλος του μήνα.

Το συνολικό ποσό των οφειλών που θα ρυθμιστεί επιβαρύνεται με ετήσιο ποσοστό τόκων 5%.

Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο σπεύδουν να ρυθμίσουν τον ΕΝΦΙΑ προκαταβολικά είναι να μη χάσουν τη ρύθμιση των 100 δόσεων. Σημειώνεται ότι η ρύθμιση των 100 δόσεων χάνεται όταν δεν εξοφληθεί ή ρυθμιστεί νέα φορολογική οφειλή εντός 15 ημερών από τη λήξη τους. Πιο συγκεκριμένα οι φορολογούμενοι έχουν δύο εναλλακτικές δυνατότητες για να ρυθμίσουν τις οφειλές τους σε περισσότερες δόσεις:

1 Η πρώτη δυνατότητα δίδεται μέσω της «πάγιας ρύθμισης» του νόμου 4152/2013. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση αυτή θα πρέπει οπωσδήποτε να έχει καταστεί ληξιπρόθεσμο τουλάχιστον ένα μέρος κάποιας οφειλής. Η υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013 και η υποβολή τόσο της αίτησης όσο και της απαιτούμενης υπεύθυνης δήλωσης στην οποία ο φορολογούμενος θα πρέπει να αναφέρει αναλυτικά στοιχεία για την εισοδηματική και περιουσιακή του κατάσταση μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά, μέσω ειδικής εφαρμογής που είναι διαθέσιμη από την ιστοσελίδα του TAXISNET, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.gsis.gr.

2 H δεύτερη δυνατότητα τμηματικής εξόφλησης τόσο των φόρων του εκκαθαριστικού της φετινής φορολογικής δήλωσης όσο και του ΕΝΦΙΑ έως και σε 12 μηνιαίες δόσεις παρέχεται μέσω της «πάγιας ρύθμισης» νόμου 4174/2013. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση αυτή δεν απαιτείται να έχει λήξει η προθεσμία αποπληρωμής μέρους ή ολόκληρου του ποσού της οφειλής του εκκαθαριστικού, διότι σ' αυτή τη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και οφειλές μη ληξιπρόθεσμες στο σύνολό τους. Όμως, η ένταξη ακόμη και εξ ολοκλήρου μη ληξιπρόθεσμων οφειλών στη συγκεκριμένη ρύθμιση συνεπάγεται την επιβάρυνσή τους με ετήσιο επιτόκιο 5%.

Για την υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» του ν. 4174/2013 δεν προβλέπεται ηλεκτρονική υποβολή αίτησης και υπεύθυνης δήλωσης, οπότε ο φορολογούμενος θα πρέπει να μεταβεί στην αρμόδια ΔΟΥ, να συμπληρώσει χειρόγραφα έντυπη αίτηση και έντυπη υπεύθυνη δήλωση για την εισοδηματική και περιουσιακή του κατάσταση.

Μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια σχεδιάζεται όλα τα κτήρια να αποκτήσουν αυτή την «ταυτότητα» - Το κόστος απόκτησής της ξεκινά από τα 400 ευρώ καθώς θα απαιτείται σφραγίδα μηχανικού Ένα νέο χαράτσι με τίτλο «Ταυτότητα Κτηρίου» για όλους τους πολίτες ετοιμάζει η κυβέρνηση βάσει όσων περιέχονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος για τα αυθαίρετα που τέθηκε για διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου. Όπως προτείνεται στο νομοσχέδιο, από την ημερομηνία εφαρμογής του όλοι οι πολίτες θα πρέπει μέσα σε πέντε χρόνια να συμπληρώσουν την «Ταυτότητα Κτιρίου» ώστε, το κράτος να αποκτήσει σαφή εικόνα για όλα τα κτίρια (δημόσια και ιδιωτικά) στη χώρα. Καθώς η συμπλήρωση της «ταυτότητας» απαιτεί σφραγίδα μηχανικού, το κόστος προβλέπεται ότι θα ξεκινά από τα 400 ευρώ όσο και το ελάχιστο της σχετικής αμοιβής. «Ταυτότητα» θα πρέπει να αποκτήσουν όλα τα κτήρια: από κατοικίες, εμπορικά καταστήματα, φαρμακεία, κομμωτήρια, γραφεία επιχειρήσεων, τράπεζες έως γραφεία τελετών, κέντρα γυμναστικής, οδοντιατρεία, ιατρεία, εργαστήρια. Το νομοσχέδιο προβλέπει, επίσης, ότι κάθε επτά χρόνια μηχανικός θα πρέπει να επανελέγχει την «ταυτότητα». Παράλληλα τα πρόστιμα για ψευδή στοιχεία θα είναι «τσουχτερά» καθώς θα ξεκινούν από τα 2.000 και θα φτάνουν έως και τα 20.000 ευρώ ενώ κυρώσεις που φτάνουν έως και την αναστολή της άδειάς του θα αντιμετωπίζει και ο μηχανικός που έχει βάλει τη σφραγίδα του σε μια «ψευδή» ταυτότητα. Σημειώνεται ότι χωρίς την «ταυτότητα κτηρίου» που θεσπίζεται το οποιοδήποτε ακίνητο δεν θα μπορεί ούτε να πουληθεί ούτε να μεταβιβαστεί. Την υποχρεωτική εμπλοκή των μηχανικών όμως θεσπίζει η κυβέρνηση σε κάθε δικαιοπραξία που περιλαμβάνει κτίρια. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 64 του σχεδίου νόμου ορίζεται σαφώς ότι «σε κάθε δικαιοπραξία εν ζωή, περιλαμβανομένων και των αιτία θανάτου δωρεών, που συντάσσεται μετά τη δημοσίευση του παρόντος και έχει ως αντικείμενο τη μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων χωρίς κτίσμα, επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και βεβαίωση μηχανικού».

«Πάγωσαν» χιλιάδες φορολογούμενοι βλέποντας στο εκκαθαριστικό του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων ότι δεν έχει γίνει αυτόματος συμψηφισμός της επιστροφής του φόρου εισοδήματος με τον ΕΝΦΙΑ. Οι ανωτέρω όχι μόνο δεν έλαβαν την επιστροφή φόρου που δικαιούνται, αλλά το υπουργείο Οικονομικών τους ζητεί τώρα να πληρώσουν κανονικά τον ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, στην περίπτωση που υπάρχουν ληξιπρόθεσμες ή μη οφειλές προς το Δημόσιο και ο φορολογούμενος δικαιούται επιστροφής φόρου γίνεται αυτεπάγγελτος συμψηφισμός.

Μάλιστα στις 9 Ιουνίου η πολιτική ηγεσία του υπουργείου είχε εκδώσει ανακοίνωση σχετικά με τις επιστροφές φόρων και τον συμψηφισμό, στην οποία τονιζόταν ότι «Το Δημόσιο αντεπεξέρχεται στις υποχρεώσεις του απέναντι στους φορολογούμενους (στα δημοσιονομικά πλαίσια της περιόδου) και συνδυαστικά με την αναβάθμιση της διαδικασίας των επιστροφών, (που πλέον γίνεται αυτόματα και ηλεκτρονικά), υπερβαίνει τους μηνιαίους στόχους που έχουν τεθεί».

Ωστόσο, ο συμψηφισμός του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ δεν γίνεται ηλεκτρονικά (δεν υπάρχει σχετικό σύστημα) και όσοι επιθυμούν να γίνει πρέπει να μεταβούν στην εφορία και να υποβάλουν σχετική αίτηση. Διαφορετικά, πρέπει να πληρώσουν πρώτα τον ΕΝΦΙΑ και μετά θα πιστωθεί στον λογαριασμό τους το σχετικό ποσό που δικαιούνται. Για παράδειγμα, κάποιος δικαιούται επιστροφής φόρου εισοδήματος 500 ευρώ. Ταυτόχρονα, είναι υπόχρεος σε ΕΝΦΙΑ 800 ευρώ. Η εφορία έπρεπε να του καταλογίσει υπόλοιπο φόρου 300 ευρώ (800 - 500 = 300).

Οπως προαναφέρθηκε, συμψηφισμός γίνεται μόνο κατόπιν αίτησης του φορολογουμένου (παρά το γεγονός ότι ο νόμος προβλέπει αυτόματη διαδικασία). Εφόσον ο φορολογούμενους δεν κάνει αίτηση η εφορία θα του επιστρέψει το οφειλόμενο ποσό έπειτα από 5 μήνες· δηλαδή στα τέλη Ιανουαρίου 2017, όταν και καταβάλλεται η τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ. Κανονικά, το ποσόν της επιστροφής φόρου πρέπει να επιστραφεί εντόκως, καθώς θα έχουν παρέλθει οι 90 ημέρες που προβλέπει η νομοθεσία. Σημειώνεται ότι το Δημόσιο παραβλέπει τη σχετική διάταξη και δεν επιστρέφει εντόκως τα ποσά ακόμα και εάν έχουν περάσει 90 ημέρες.

• Σύμφωνα με το άρθρο 83 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, βέβαιη και εκκαθαρισμένη χρηματική απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου (π.χ. επιστροφή φόρου εισοδήματος), η οποία αποδεικνύεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή δημόσιο έγγραφο, συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη αυτού προς το Δημόσιο (π.χ. ΕΝΦΙΑ).

• Ο συμψηφισμός προτείνεται με δήλωση του οφειλέτη που υποβάλλεται στη ΔΟΥ, η οποία είναι αρμόδια για την είσπραξη του χρέους. Ο συμψηφισμός μπορεί να ενεργείται και αυτεπάγγελτα, με πράξη του προϊσταμένου της ίδιας υπηρεσίας, εφόσον από τα υπάρχοντα στοιχεία αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη.

Σε συμψηφισμό υπόκεινται:

• Οι βεβαιωμένες οφειλές είτε είναι ληξιπρόθεσμες είτε όχι.

• Οι βεβαιωμένες οφειλές που τελούν σε δικαστική ή διοικητική αναστολή.

• Οι βεβαιωμένες οφειλές που για οποιονδήποτε λόγο καταβάλλονται τμηματικά (είτε με διευκόλυνση τμηματικής καταβολής είτε με νομοθετική ρύθμιση είτε με διοικητική πράξη).

• Οι παραγεγραμμένες οφειλές, οι οποίες αντιτάσσονται σε συμψηφισμό για μία τριετία από τη συμπλήρωση της παραγραφής τους.

Σε περίπτωση που υφίστανται βεβαιωμένα χρέη στο Δημόσιο (ΔΟΥ ή τελωνείο), ληξιπρόθεσμα ή μη, ανεξαρτήτως εάν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ή σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή τελούν σε αναστολή και από τα στοιχεία που υπάρχουν αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου (π.χ. αν υφίσταται τίτλος επιστροφής, αν ο οφειλέτης αιτείται χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας από το Δημόσιο ή γνωστοποιεί την απαίτησή του κατά του Δημοσίου ο ίδιος ή η εκκαθαρίζουσα αρχή) ο συμψηφισμός ενεργείται αυτεπάγγελτα από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας.

Οταν η απαίτηση (εκτός των τίτλων πληρωμής, που υφίστανται στις ΔΟΥ) εκκαθαρίζεται ή πρόκειται να πληρωθεί από άλλη υπηρεσία του Δημοσίου (Δημόσιο με τη στενή του όρου έννοια), ο συμψηφισμός ζητείται με έγγραφο του προϊσταμένου της ΔΟΥ στην οποία είναι βεβαιωμένη η οφειλή.

Τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ που αναρτήθηκαν χθες στους λογαριασμούς των φορολογούμενων στο Taxisnet είναι τριών ταχυτήτων καθώς σχεδόν τέσσερις στους δέκα ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν φέτος λιγότερο ΕΝΦΙΑ, τρεις στους δέκα επιβαρύνονται με επιπλέον φόρο ενώ για τους υπόλοιπους ο φετινός φόρος είναι ίδιος με αυτόν που πλήρωσαν το 2015. Με επιπλέον ΕΝΦΙΑ επιβαρύνονται φέτος σχεδόν επτά στις δέκα επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα, από την εκκαθάριση του φετινού ΕΝΦΙΑ προκύπτει ότι:

• 2.463.586 φυσικά πρόσωπα (το 38,5%) πληρώνουν λιγότερο ΕΝΦΙΑ σε σχέση με πέρυσι. Η μη μεταβολή των συντελεστών υπολογισμού του βασικού φόρου για τα κτίσματα, σε συνδυασμό με την μείωση των αντικειμενικών αξιών σε πολλές περιοχές της χώρας είχε ως συνέπεια ο ΕΝΦΙΑ να μειωθεί για τους ιδιοκτήτες αυτούς. Για παράδειγμα διαμέρισμα 20ετίας στα Βριλήσσια επιφάνειας 112,45 τ.μ. με 19,74 τ.μ βοηθητικούς χώρους ο κύριος φόρος ανήλθε φέτος σε 457,81 ευρώ από 583,30 ευρώ το 2015 (μείωση 125,49 ευρώ ή 21,5%). Για ορισμένους ιδιοκτήτες ακινήτων η μείωση του ΕΝΦΙΑ οφείλεται στην πώληση ή μεταβίβαση με γονική παροχή ή δωρεά κάποιου ακινήτου του.

• 1.667.901 φορολογούμενοι (26% του συνόλου) διαπίστωσαν ότι φέτος θα πληρώσουν ακριβώς το ίδιο ποσό ΕΝΦΙΑ που κατέβαλαν και το 2015, παρά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών. Αυτό συνέβη επειδή ο κύριος ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με συντελεστές βασικού φόρου ανά τετραγωνικού μέτρου που αντιστοιχούν σε κλιμάκια με μεγάλο εύρος αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ.. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και μετά τη μείωση των αντικειμενικών τιμών, πολλοί ιδιοκτήτες παρέμειναν στα ίδια κλιμάκια υπολογισμού του φόρου και πληρώνουν τον ίδιο φόρο που είχαν καταβάλει το 2015. Τα ίδια ποσά ΕΝΦΙΑ θα πληρώσουν και όσοι διαθέτουν ακίνητα σε φθηνές περιοχές όπου η τιμή ζώνης δεν υπερβαίνει τα 600 ευρώ το τ.μ. καθώς στις περιοχές αυτές δεν υπήρξε μείωση των αντικειμενικών αξιών.

«Φουσκωμένος» ΕΝΦΙΑ για 3 στους 10 ιδιοκτήτες ακινήτων

• 2.274.284 ιδιοκτήτες ακινήτων (το 35,5% του συνόλου των φυσικών προσώπων) καλείται να πληρώσει το «μάρμαρο» του ΕΝΦΙΑ αφού είδαν το εκκαθαριστικό τους να είναι «φουσκωμένο» σε σχέση με πέρυσι. Μάλιστα για 261.870 φορολογούμενους οι επιβαρύνσεις ξεκινούν από τα 50 ευρώ και φθάνουν τα 1.000 ευρώ ενώ «ψυχρολουσία» υπέστησαν 10.133 ιδιοκτήτες ακινήτων όταν διαπίστωσαν ότι θα πληρώσουν επιπλέον ΕΝΦΙΑ πάνω από 1.000 ευρώ σε σχέση με πέρυσι. Στους χαμένους του φετινού ΕΝΦΙΑ περιλαμβάνονται όσοι:

[1] Διαθέτουν ακίνητα (εκτός αγροτεμαχίων) των οποίων η συνολική αξία υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ και πιάνονται στην «τσιμπίδα» του συμπληρωματικού φόρου ο οποίος υπολογίστηκε φέτος με μειωμένο αφορολόγητο όριο 200.000 ευρώ από 300.000 ευρώ πέρυσι και αυξημένους συντελεστές. Πολλοί φορολογούμενοι ενώ είδαν ότι ο κύριος φόρος ΕΝΦΙΑ είναι μειωμένος σε σχέση με πέρυσι λόγω της μείωσης των αντικειμενικών αξιών διαπίστωσαν ότι ο συμπληρωματικός φόρος αυξήθηκε κατακόρυφα με αποτέλεσμα να πληρώνουν μεγαλύτερο φόρο.

[2] Κατέχουν κτίσματα σε ακριβές περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 4.000 ευρώ στις οποίες δεν μειώθηκαν οι αντικειμενικές αξίες και παράλληλα υπάγονται στον συμπληρωματικό φόρο.

[3] Είχαν καθ΄όλη τη διάρκεια του 2015 ακίνητα τα οποία ήταν κενά και μη ρευματοδοτούμενα. Μέχρι και πέρυσι ο ΕΝΦΙΑ για τα κτίσματα αυτά, ήταν μειωμένος κατά 20%. Φέτος καταργήθηκε η έκπτωση στον φόρο για τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες τους να κληθούν να πληρώσουν περισσότερο φόρο.

Πιο αναλυτικά από τους 2.274.284 ιδιοκτήτες ακινήτων που είδαν «φουσκωμένο» το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ:

• 1.573281 φορολογούμενοι πληρώνουν επιπλέον φόρο από 1 λεπτό του ευρώ έως 10 ευρώ.

• 429.000 επιβαρύνονται με επιπλέον φόρο από 10 έως 1.000 ευρώ.

• 10.133 ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν έξτρα ΕΝΦΙΑ πάνω από 1.000 ευρώ σε σχέση με πέρυσι.

Επίσης σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων:

• Τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ ανήλθαν συνολικά σε 7.424.656 εκ των οποίων 7.369.412 αφορούν φυσικά πρόσωπα και 55.244 νομικά πρόσωπα.

• Το ποσό του ΕΝΦΙΑ που βεβαιώθηκε διαμορφώθηκε σε 3,179 δισ. ευρώ εκ των οποίων 2,712 δισ. ευρώ βεβαιώθηκαν σε 6.313.243 φυσικά πρόσωπα και 466,83 εκατ. ευρώ σε 49.946 επιχειρήσεις.

• 1.056.169 φυσικά πρόσωπα και 5.298 επιχειρήσεις δεν θα πληρώσουν ΕΝΦΙΑ γιατί η εκκαθάριση ήταν κάτω από 1 ευρώ.

Μεγαλύτερα ποσά ΕΝΦΙΑ που ξεπερνούν ακόμη και τα 1.000 ευρώ καλούνται να πληρώσουν φέτος σχεδόν επτά στις δέκα επιχειρήσεις λόγω της επιβολής συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ στα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα με συντελεστή 1‰. Συνολικά 34.357 επιχειρήσεις σε σύνολο 53.085 θα πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο σε σχέση με πέρυσι. Ειδικότερα:

• 17.267 νομικά πρόσωπα, δηλαδή το 32,53% των υπόχρεων, θα πρέπει να πληρώσει από 50 ευρώ ως 1.000 ευρώ παραπάνω ΕΝΦΙΑ.

•  6.888 επιχειρήσεις, δηλαδή το 12,98% των υπόχρεων, θα πρέπει να πληρώσει πάνω από 1.000 ευρώ επιπλέον φόρο από πέρσι.