Οι επενδύσεις σε κατοικίες αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω τόσο το 2011 όσο και το 2012. Η σημαντικά μειωμένη δραστηριότητα στον τομέα των κατασκευών, συμβάλλει στην μεγάλη πτώση της παραγωγής των κλάδων της βιομηχανίας που σχετίζονται με την οικοδομή και τις κατασκευές, όπως τα μη μεταλλικά ορυκτά (1ο 6μηνο.’11: -34,4%, 1ο 6μηνο.’10: -7,7%), τα έπιπλα (-19,8%, -11,3%), ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός (-11,5%, -4,8%), κ.ά.

Η κατάσταση αυτή δεν αναμένεται να ανατραπεί στο άμεσο μέλλον καθώς στις κατασκευές, ο δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης (αποτυπώνει τις προβλέψεις εργασιών που κάνουν οι επιπεχειρηματίεςτου κλάδου ) κινήθηκε και πάλι πτωτικά. Η επιδείνωση αυτή προήλθε από την κατακόρυφη πτώση των επιχειρηματικών προσδοκιών στις ιδιωτικές κατασκευές (Ιούλ.΄11: 33,7, Ιούν.΄11: 56,0, Ιούλ.΄10: 56,5), ενώ οι επιχειρηματικές προσδοκίες στις κατασκευές δημοσίων έργων αυξήθηκαν ελαφρά στο 24,7 τον Ιούλ.΄11, κινούμενες όμως σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο, από το 11,6 τον Ιούν.΄11 (ιστορικά χαμηλό), 25,2 τον Μάιο΄11 και το 43,2 τον Ιούλ.΄10.

Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι η διαφαινόμενη σημαντική πτώση του ΑΕΠ και το 2011 οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη μεγάλη πτώση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Ήδη κατά το 1ο 3μηνο του 2011 η πτώση των επενδύσεων αυτών ανήλθε στο -19,2%, με σημαντική συνδρομή σε αυτό της μεγάλης πτώσης των επενδύσεων σε κατοικίες κατά -21,7% και των λοιπών κατασκευών (κυρίως επενδύσεις που εξαρτώνται από το κράτος) κατά -10,9%..

Η λύση της μακροχρόνιας μίσθωσης φαίνεται ότι θα αποτελέσει το «βασικό εργαλείο» για την αξιοποίηση των δημόσιων εκτάσεων την αξιοποίηση των οποίων προωθεί η Κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή θα είναι η πρόταση των τραπεζών-συμβούλων καθώς διαπιστώνεται ότι στην σημερινή συγκυρία , η εκποίηση δεκάδων εκατομμυρίων στρεμμάτων γης είναι σχεδόν αδύνατη λόγω έλλειψης …αγοραστών. Ο πραγματικός εφιάλτης όμως δεν είναι η έλλειψη αγοραστών αλλά μία πιθανή κατάρρευση των τιμών η οποία από την μία πλευρά , θα ανατρέψει τους σχεδιασμούς για το ύψος των εσόδων και από την άλλη θα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις που θα αφορούν στο ύψος του τιμήματος το οποίο , σίγουρα με τις σημερινές συνθήκες θα είναι σημαντικά χαμηλό. Δεν θα πρέπει επίσης να αγνοηθεί το γεγονός ότι , μία συμφωνία πώλησης σε ένα ιδιαίτερα χαμηλό τίμημα , μπορεί να προκαλέσει μία πληθώρα πολιτικών συγκρούσεων, αντιπαραθέσεων . Άλλωστε, επισήμαιναν πολιτικοί αναλυτές, και η υπόθεση Βατοπεδίου σε σημαντικό βαθμό , είχε ως επίκεντρο το επίπεδο των αποτιμήσεων των ακινήτων.

«Μίας τέτοιας κλίμακας , επιχείρηση εκποίησης ακινήτων θα μπορούσε να προκαλέσει ανάλογου υφής πολιτικά προβλήματα τις επιπτώσεις των οποίων δεν θα ήταν διατεθειμένοι να επωμιστούν ούτε οι πολιτικοί αλλά ούτε και οι τεχνοκράτες οι θα κληθούν να φέρουν εις πέρας το εγχείρημα», τόνιζε με νόημα έμπειρος οικονομικός αναλυτής σχολιάζοντας τις εξελίξεις από το «μέτωπο» της εκποίησης και συμπλήρωνε επισημαίνοντας «ήδη , μία πρόγευση έχει δοθεί με τις πρόσφατες επισημάνσεις που αφορούσαν το πρόβλημα με το ύψος του τιμήματος.» Στα πλαίσια αυτά, η λύση της μακροχρόνιας μίσθωσης , επιφανειακά τουλάχιστον προσφέρει μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνοκρατικό επίπεδο αφού , εκτιμάται, ότι θα αποσοβηθούν προβλήματα που συνδέονται με το ύψος του τιμήματος. Πάντως και η διέξοδος αυτή , στις σημερινές συνθήκες που επικρατούν στην παγκόσμια οικονομία , είναι δύσκολο να έχει άμεσα αποτελέσματα αφού οι επενδυτές που θα μπορούσαν να αναλάβουν τέτοιου μεγέθους εγχειρήματα είναι περιορισμένοι , ενώ από την άλλη πλευρά η πρόσφατη εμπειρία της αξιοποίησης ορισμένων από τα ολυμπιακά ακίνητα προκαλεί έντονο σκεπτικισμό.

Δεκάδες αγωγές για μείωση ενοικίων επαγγελματικής στέγης και κατοικιών έχουν κατατεθεί στα δικαστήρια . Δικαστικές αποφάσεις περιφερειακών δικαστηρίων, βασισμένες στη σχετική νομολογία του Αρείου Πάγου, έχουν αρχίσει να δέχονται ότι η τρέχουσα κακή οικονομική κατάσταση δικαιολογεί τη μείωση των ενοικίων .

Σημείο-κλειδί αποτελεί η παραδοχή ότι οι σημερινές συνθήκες είναι τόσο ουσιώδεις που οδηγούν σε ανατροπές και είναι τόσο απρόβλεπτες, που αν γνώριζαν οι ενοικιαστές την επέλευση αυτής της κατάστασης, δεν θα είχαν συνάψει συμφωνίες με τόσο υψηλά ενοίκια. Σημειώνεται ότι η νομολογία του ΑΠ,επιτρέπει τη δικαστική μείωση των ενοικίων (ή αντίθετα και την αύξησή τους) με εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 288 και 388 του Αστικού Κώδικα, όταν προκύπτουν σημαντικές μεταβολές των συνθηκών από λόγους απρόβλεπτου όπως η μεγάλη μετατροπή του πληθωρισμού, η σημαντική αυξομείωση της εμπορικότητας μιας περιοχής κ.λπ. Με βάση αυτήν ακριβώς τη νομολογία και με «όπλο» διάφορα συγκριτικά παραδείγματα από συμφωνίες μείωσης ενοικίων σε τουλάχιστον 11 επαγγελματικές μισθώσεις και καταστήματα σε διάφορες περιοχές της Αττικής και του Βόλου, το Πρωτοδικείο Βόλου δέχθηκε ότι πρέπει να μειωθεί σε ποσοστό 20% το ενοίκιο δύο καταστημάτων σε κεντρικό σημείο της πόλης, «ρίχνοντας» τα μισθώματα από 8.500 σε 6.800 ευρώ και από 4.500 σε 3.600.

«Η οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα την τελευταία διετία, επιδεινούμενη συνεχώς, σαφώς και δεν μπορούσε κατά τον χρόνο σύναψης των συμβάσεων μίσθωσης (αρχές Σεπτεμβρίου 2009) να προβλεφθεί» -τονίζει το Πρωτοδικείο- και συνεπώς η παροχή των ενοικιαστών εμφανίζεται υπέρμετρα επαχθής. Εκρινε δε ότι σύμφωνα με τις αρχές της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών, τα ενοίκια πρέπει να μειωθούν κατά 20%, αφού έλαβε υπόψη του στοιχεία για αντίστοιχες μειώσεις μισθωμάτων σε 11 διαφορετικές περιοχές. Στο μεταξύ, νεότερες αποφάσεις του ΑΠ επαναλαμβάνουν αντίστοιχες θέσεις για αναπροσαρμογή ενοικίων, ενώ δέχονται ταυτόχρονα ότι είναι άκυρος οποιοσδήποτε όρος του συμβολαίου οδηγεί τον ενοικιαστή σε παραίτηση από το δικαίωμα να ζητήσει τη δικαστική μείωση του μισθώματος λόγω απρόβλεπτων γεγονότων.

Οι τιμές κατοικιών στην Ισπανία συνέχισαν να υποχωρούν το δεύτερο τρίμηνο έπειτα από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών για αγορές στα τέλη του περασμένου έτους. Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Δημοσίων Έργων, οι τιμές την περίοδο Απριλίου – Ιουνίου υποχώρησαν 5,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 και 1,4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο. Οι τιμές υποχωρούν περισσότερο από 3% ετησίως από το πρώτο τρίμηνο του 2009. Έπειτα από μία δεκαετία άνθησης, κατά την οποία οι τιμές τριπλασιάστηκαν και οι ανεγέρσεις εκτοξεύτηκαν η Ισπανία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν τεράστιο αριθμό άδειων κατοικιών τον οποίο οι αναλυτές υπολογίζουν περίπου σε 1 εκατ.