Την απόσυρση του άρθρου 48 του πρόσφατου νόμου για τα αυθαίρετα, που καταργεί την υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας για σειρά εργασιών και έργων και την αντικαθιστά με τις άδειες εργασιών μικρής κλίμακας συνοδεία απλής τεχνικής έκθεσης, ζητεί το τμήμα Αττικής του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, επισημαίνοντας ότι εκκολάπτει νέα γενιά αυθαιρέτων και αποστερεί έσοδα από το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς. Οι αρχιτέκτονες του τμήματος Αττικής καλούν όλους τους επιστημονικούς φορείς και συλλόγους να προσφύγουν στο ΣτΕ για την ακύρωση του εν λόγω άρθρου. Με ανακοίνωσή τους υπο μορφή ερωτοαπαντήσεων περιγράφουν το περιεχόμενο και τις συνέπειες από την αφαρμογή των διατάξεων:

"Μπορείς να ανακαινίσεις εσωτερικά και εξωτερικά τα κτήρια της Ακαδημίας Αθηνών, της Εθνικής Βιβλιοθήκης, του Μουσείου και του Πανεπιστήμιου χωρίς οικοδομική άδεια, χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη;-

Μπορείς να ντύσεις με γρανίτη ή αλουμίνιο τη Βουλή χωρίς οικοδομική άδεια, χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη; - Μπορείς να βάψεις όπως θέλεις ένα σπίτι στις Κυκλάδες ή να βάλεις αλουμινένιες τζαμαρίες στο Πήλιο χωρίς οικοδομική άδεια;

Μπορείς να γεμίσεις τσιμεντένιες πέργκολες (επικαλυμμένες) ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο όπως το Mall στο Μαρούσι, να αυξήσεις τον όγκο του και πιθανόν τους χώρους του, χωρίς οικοδομική άδεια, χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη;

Μπορείς να στήσεις για πάντα μια σκαλωσιά στο οικόπεδό σου και να κάνεις ό,τι θέλεις από κάτω, χωρίς οικοδομική άδεια;"

ΝΑΙ ΜΠΟΡΕΙΣ, γιατί αυτά και άλλα αντίστοιχα τα προβλέπει το άρθρο 48 του νέου Νόμου περί Αυθαιρέτων, απαντούν προειδοποιώντας ότι όπου ή πολιτεία απεμπολεί οριζόντια την υποχρέωσή της για έλεγχο των κατασκευών θα δημιουργηθεί ένα νέο κύμα αυθαιρέτων και μια νέα γενιά ομήρων του πολιτικού συστήματος με στόχο την εκλογική πελατεία. Επιπλέον, υπογραμμίζουν πως "οι διατάξεις αυτές του άρ. 48 με βάση τις οποίες πλήθος εργασιών σε μεγάλες εργολαβίες και έργα (ανακαινίσεων κ.λπ.) θα μπορούν να γίνονται χωρίς οικοδομική άδεια, συνεπάγονται έργα χωρίς ελεγμένους, με άγνωστους προϋπολογισμούς, πιθανές εικονικές συμβάσεις και απώλεια μεγάλων εσόδων του Δημοσίου και των ασφαλιστικών φορέων. Αυτά γίνονται σε μια τραγική οικονομική συγκυρία, για να μπορούν 'όποιοι μηχανικοί έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις' να δραστηριοποιούνται ελεύθερα σε αντικείμενα που το άρθρο 8 του Ν. 4030/11, σε εφαρμογή της κοινής λογικής και της διεθνούς πρακτικής, δεν τους επέτρεπε".

Τα πάνω κάτω έρχονται στην δόμηση . Σύμφωνα με πληροφορίες , το ΥΠΕΚΑ θα φέρει τον προσεχή Οκτώβριο στη Βουλή σχέδιο νόμου που θα αφορά στις χρήσεις γης και την πολεοδομία, που θα αντικαθιστά και θα εκσυγχρονίζει το υπάρχον πλαίσιο που χρονολογείται από το 1977. Υπενθυμίζεται ότι βρίσκεται σε διαδικασία η ρύθμιση των αυθαιρέτων ενώ έχει προχωρήσει και η εφαρμογή του νέου οικοδομικού οργανισμού. Απο την άλλη πλευρά όμως οι υποστηρικτικές ενέργειες προκειμένου να υλοποιηθούν όλες αυτές οι αλλαγές είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες με πιο χαρακτηριστικό το παράδειγνα των πολεοδομιών και των μεταφορών αρχείων και φακέλλων .

Σύμφωνα με υπουργική απόφαση του ΥΠΕΚΑ, ο νέος κύκλος δηλώσεων αυθαιρέτων θα συνδυαστεί με την ταυτόχρονη καταγραφή των αυθαιρέτων σε τέσσερις διαφορετικές ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, οι οποίες είναι των υπουργείων Περιβάλλοντος και Οικονομικών, του Κτηματολογίου και της ΔΕΗ. Προβλέπεται να δημιουργηθεί πρώτη φορά στα χρονικά η δυνατότητα διασταυρώσεων στοιχείων ακινήτων, τόσο για πολεοδομικούς όσο και φορολογικούς σκοπούς. Η ηλεκτρονική διασταύρωση των στοιχείων θα οδηγήσει και στον εντοπισμό των αδήλωτων αυθαιρέτων. Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που δεν θα μπουν στις ρυθμίσεις τακτοποίησης και νομιμοποίησης θα έχουν συνδυαστικά προβλήματα με την Εφορία, αδυναμία μεταβίβασης του ακινήτου, ενώ παράλληλα θα αντιμετωπίσουν τα προβλεπόμενα αυστηρά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που προβλέπει η οικιστική νομοθεσία για τα αυθαίρετα, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν την αξία του ακινήτου. Το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε επισήμως ότι «κατόπιν της ψήφισης του νέου νόμου για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης με αριθ. 4178/13 (ΦΕΚ 174/Α/13), το ΥΠΕΚΑ ενημερώνει ότι στις 2-9-13 θα λειτουργήσει το ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης του ΤΕΕ, οπότε και θα είναι δυνατή η υποβολή νέων δηλώσεων αυθαιρέτων στο νόμο 4178/13, η μεταφορά των δηλώσεων του ν. 4014/11 στο νέο νόμο μετά από σχετική αίτηση, καθώς και η εκτέλεση των λοιπών διαδικασιών της υπαγωγής που αφορούν τις πληρωμές και τη χορήγηση των αντίστοιχων βεβαιώσεων».

Ο νέος νόμος για τα αυθαίρετα περιλαμβάνει και «παραθυράκια» που οδηγούν σε σημαντικές μειώσεις έως και πλήρη απαλλαγή από το πρόστιμο. :

• Θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα όλα τα κτίσματα που έχουν κατασκευαστεί πριν από τις 30 Νοεμβρίου 1955, ημερομηνία εφαρμογής του βασιλικού διατάγματος της 9.8.1955. Οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση, αλλά μόνο να πιστοποιήσουν με δημόσια έγγραφα τον χρόνο κατασκευής του ακινήτου τους. Με τη ρύθμιση αυτή καλύπτονται και όσα κτίρια διαθέτουν οικοδομική άδεια που όμως έχει χαθεί. Με το προηγούμενο καθεστώς οι ιδιοκτήτες τους όφειλαν να πληρώσουν σχεδόν το κόστος μιας νέας οικοδομικής άδειας για να προχωρήσουν σε «ανάκτηση φακέλου».

• Πληρώνουν μόνον το παράβολο των 500 ευρώ όσοι έχτισαν αυθαίρετο, αλλά είχαν το δικαίωμα να βγάλουν οικοδομική άδεια. Εχουν όμως υποχρέωση να προχωρήσουν στην έκδοση κανονικής οικοδομικής άδειας μέσα σε μια τριετία, που μπορεί να παραταθεί αν η καθυστέρηση οφείλεται σε κάποια δημόσια υπηρεσία, π.χ. Δασαρχείο ή Αρχαιολογία. Η ειδική αυτή διάταξη ισχύει και για περιοχές όπου έχει αλλάξει το καθεστώς δόμησης, αρκεί να έχει προηγηθεί η κατασκευή του αυθαιρέτου. Σε περίπτωση που το οίκημα είναι μεγαλύτερο από το επιτρεπόμενο, τότε εκδίδεται οικοδομική άδεια για το κανονικό κτίσμα και το υπόλοιπο εντάσσεται στις διατάξεις περί αυθαιρέτων.

• Προβλέπεται έκπτωση 50% για αυθαίρετα τα οποία θα ενταχθούν σε πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης, αρκεί το κτίσμα να έχει κατασκευαστεί πριν από το 2003. Για να τεθεί όμως σε εφαρμογή το ευνοϊκό μέτρο πρέπει να εκδοθεί κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος.

• Εφαρμόζονται μειωτικοί συντελεστές και επομένως μικρότερο πρόστιμο σε περίπτωση νόμιμης οικοδομής που έχει μόνον υπέρβαση ύψους. Ο ιδιοκτήτης καταβάλλει το 20% της οφειλής αν η υπέρβαση είναι έως 20% του επιτρεπόμενου ύψους και το 40% αν είναι μεγαλύτερη.

• Μειώνεται κατά 50% το οφειλόμενο πρόστιμο για υπόγειους χώρους που έχουν αλλάξει χρήση, πατάρια που έχουν μετατραπεί σε κανονικά δωμάτια και σοφίτες.

• Παραγράφονται τα οφειλόμενα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης για αυθαίρετα που έχει πιάσει η «τσιμπίδα» της Πολεοδομίας και έχουν κατεδαφιστεί. Ο ιδιοκτήτης πληρώνει μόνον παράβολο 500 ευρώ και υποβάλλει στην Πολεοδομία τεχνική έκθεση από μηχανικό της επιλογής του.