Προθεσμία μιας εβδομάδας, προκειμένου οι υπουργοί να ενημερώσουν για τα ακίνητα που διαθέτει το κάθε υπουργείο έδωσε ο κ.Σαμαράς .Στόχος είναι η περιστολή δαπανών για την στέγαση υπηρεσιών, που σήμερα σε μεγάλο βαθμό καλύπτεται με μισθώσεις άλλων κτιρίων τα οποία ανήκουν σε ιδιώτες, την ίδια ώρα που πολλά ακίνητα του δημοσίου μπορούν να καλύψουν τις στεγαστικές τους ανάγκες, χωρίς να καταβάλλονται υπέρογκα ποσά. Σημειώνεται ότι, το 2011, με έγγραφό του, το υπουργείο Οικονομικών ενημέρωσε τη Βουλή ότι η δαπάνη για πληρωμή μισθωμάτων υπουργείων, περιφερειών και περιφερειακών υπηρεσιών κόστισε 155,77 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό προέκυψε και μετά τη μείωση στα μισθώματα που αξίωσε το δημόσιο λόγω κρίσης. Σύμφωνα με το ίδιο έγγραφο, η σχετική δαπάνη για το 2009 είχε ανέλθει σε 178,16 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το 2010 σε 169,70 εκ ευρώ. Σημαντικά ήταν και τα στοιχεία που διαβιβάστηκαν στην προηγούμενη Βουλή από τον τότε υπουργό Οικονομικών Βαγγέλη Βενιζέλο, σύμφωνα με τα οποία τα μισθώματα κτιρίων, στα οποία στεγάζονται δημόσιες οικονομικές και κτηματικές υπηρεσίες, ανήλθαν στα 27,2 εκατ. ευρώ, ενώ σε έγγραφο που είχε διαβιβάσει στη Βουλή ο πρώην υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης αναφερόταν ότι τα ασφαλιστικά ταμεία καταβάλουν κάθε χρόνο για τις στεγαστικές τους ανάγκες σε ενοίκια 37 εκατ. ευρώ.

Σημαντική αύξηση, σχεδόν 12%, στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας σημειώθηκε τον Ιούνιο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι, η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στην άνοδο της ζήτησης από τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις.Αντίθετα, οι μεγάλες βιομηχανίες που τροφοδοτούνται από το δίκτυο υψηλής τάσης περιόρισαν την κατανάλωση ρεύματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διαχειριστή του Δικτύου Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας η ζήτηση ρεύματος τον περασμένο μήνα αυξήθηκε κατά 11,9 % λόγω αύξησης της κατανάλωσης από νοικοκυριά και ΜΜΕ (+5,6 %, αποδίδεται στις καιρικές συνθήκες και την αυξημένη χρήση κλιματιστικών) καθώς και της κατανάλωσης των ορυχείων της ΔΕΗ (+36 %), ενώ στις μεγάλες επιχειρήσεις καταγράφεται μείωση 2,1 %. Η μεγάλη άνοδος της ζήτησης τον Ιούνιο είχε σαν αποτέλεσμα να περιοριστεί η πτώση στην κατανάλωση ρεύματος στο εξάμηνο, που διαμορφώνεται στο 0,5 %. Σε επίπεδο παραγωγής, τον Ιούνιο καταγράφεται σημαντική αύξηση στις ανανεώσιμες πηγές (σχεδόν διπλασιασμός) και τους λιγνίτες (+23 %) ενώ μειώνεται η χρήση των μονάδων φυσικού αερίου (-21 %), πετρελαίου καθώς και των υδροηλεκτρικών (- 2 %)

Νομικές δυσκολίες και ανεπάρκειες και προβλήματα με τον χωροταξικό σχεδιασμό καθυστερούν την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου. Το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία προσπαθεί να «καθαρίσει» περίπου 100 κρατικά ακίνητα φιλέτα τα οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει στο προσεχές διάστημα. Αν και η κυβέρνηση έχει αναλάβει τη δέσμευση να διορθώσει τις νομικές και τεχνικές ανεπάρκειες, να επισπεύσει τον χωροταξικό σχεδιασμό και θα εκδώσει τις άδειες που απαιτούνται για τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, όλες οι διαδικασίες αυτές γίνονται με αργούς ρυθμούς. Έτσι, ελάχιστος αριθμός από τα ακίνητα που έχουν περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου θεωρούνται ώριμα προς αξιοποίηση. Παράλληλα, εξετάζεται η δυνατότητα σύστασης εμπράγματου δικαιώματος σε γη που ανήκει σε άλλον, ήτοι ο λεγόμενος θεσμός «επιφανείας». Ο θεσμός της «επιφανείας» που ήταν μέρος του Ελληνικού Δικαίου μέχρι το 1946, οπότε καταργήθηκε, θα διευκολύνει τις τιτλοποιήσεις εσόδων από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου. Ο νόμος για την επανεισαγωγή του θεσμού της «επιφανείας» προβλέπει μεταξύ άλλων ότι εταιρείες χαρτοφυλακίου ακινήτων (sovereign real estate funds) του Δημοσίου μπορούν να τιτλοποιούν μελλοντικά έσοδα από «εδαφονόμια».

Το «εδαφονόμιο» είναι το αντάλλαγμα που θα πληρώνουν οι ιδιώτες στο Δημόσιο για την απόκτηση – μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων – της πλήρους κυριότητας των κτισμάτων που θα οικοδομούνται ή έχουν ήδη οικοδομηθεί στις δημόσιες εκτάσεις. Ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο θεσμός και για να γίνουν οι τιτλοποιήσεις είναι οι εταιρείες χαρτοφυλακίου ακινήτων να έχουν στην κατοχή τους «καθαρά» ακίνητα, που θα διέπονται από συγκεκριμένους όρους χρήσης και αξιοποίησης. Απο την άλλη πλευρά σε ενδελεχή νομικό έλεγχο 35 ακινήτων που θεωρούνται περισσότερο ώριμα προς αξιοποίηση προχωρά το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων, με την ελπίδα πως όταν έρθει η ώρα των διαγωνισμών θα έχει βελτιωθεί το επενδυτικό κλίμα. Τα στελέχη του Ταμείου υποστηρίζουν πως τους τελευταίους μήνες έχει υπάρξει συστηματικός έλεγχος αρκετών από τα περίπου 80.000 ακίνητα που έχουν περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ μέσω της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ – προέκυψε από τη συγχώνευση της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου και της Εταιρείας Τουριστικών Ακινήτων). Οπως είχε δηλώσει σε πρόσφατο συνέδριο ο εντεταλμένος σύμβουλος του Ταμείου Ανδρέας Ταπραντζής, έχουν εντοπιστεί περί τα 600 ακίνητα που έχουν, εκ πρώτης όψεως, δυνατότητες αξιοποίησης. Ομως για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα απαιτούνται περαιτέρω έλεγχοι για το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τη σημερινή κατάσταση, πιθανές καταπατήσεις τμημάτων κ.λπ. Βέβαια δε χρειάζεται κάποιος να γνωρίζει σε βάθος το μπάχαλο με το ιδιοκτησιακό καθεστώς μεγάλου τμήματος της δημόσιας περιουσίας για να θεωρήσει ανεδαφικές τις προβλέψεις του μνημονίου σύμφωνα με τις οποίες το ΤΑΙΠΕΔ θα έπρεπε να έχει ήδη δημιουργήσει τρία χαρτοφυλάκια ακινήτων. Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, με δεδομένο το κλίμα στην οικονομία και την επιδεικτική αποχή των ξένων από τη βυθιζόμενη ελληνική αγορά ακινήτων. Περισσότερο ρεαλιστικό θεωρείται από τα στελέχη της αγοράς ένα σχέδιο σταδιακής αξιοποίησης μεμονωμένων ακινήτων που διαθέτουν ξεχωριστά χαρακτηριστικά και μπορούν να προσελκύσουν διεθνές ενδιαφέρον.

Τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως «φιλέτα» στη χώρα μας έχουν βγει προς πώληση σε πολύ χαμηλές τιμές. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι πριν από περίπου 1,5 χρόνο, η εκτίμηση της τρόικας για το άμεσο όφελος των αποκρατικοποιήσεων και της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας ήταν στα 50 δισ. ευρώ. Η αισιόδοξη πλέον αυτή εκδοχή είχε συναντήσει σκληρά «μέτωπα» από πολιτικούς της τότε κυβέρνησης, αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι οποίοι μετέφραζαν τα κεφάλαια αυτά ως εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Οι χαμηλές τιμές για τα περισσότερα από τα προς πώληση ακίνητα και των ΔΕΚΟ ευνοούν σημαντικά και μόνο τους ξένους επενδυτές. Μειώνουν τον κίνδυνο της σχέσης της τοποθέτησης κεφαλαίων και απόδοσής τους, ενώ παράλληλα βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση αφού διαθέτουν από τα τραπεζικά συστήματα των χωρών που δραστηριοποιούνται τη χρηματοδότηση που θα απαιτηθεί για να υποβάλουν ανταγωνιστικές προσφορές και να καταστεί δυνατή η τοποθέτησή τους -και μάλιστα νωρίς- σε μία χώρα που επιχειρεί την αναδόμησή της. Οι Ελληνες επενδυτές που θα επιθυμούσαν να διεκδικήσουν μέρος της δημόσιας περιουσίας δεν έχουν ίσες ευκαιρίες. Δεν έχουν δηλαδή πρόσβαση σε δανεισμό, ο οποίος είναι αναπόσπαστο κομμάτι προκειμένου ένας όμιλος να καταθέσει μια συμφέρουσα για το Δημόσιο οικονομική και επιχειρησιακή πρόταση για κάποιο από τα κομμάτια που θα αποκρατικοποιηθούν. Αντίθετα, η επιχείρηση της πλειοψηφίας των ελληνικών ομίλων είναι η εξεύρεση κεφαλαίων... κίνησης.