Στην αποσαφήνιση πως ούτε η ύπαρξη προσόδου από το ακίνητο που φορολογείται αποτελεί προϋπόθεση ή κριτήριο υπαγωγής στο ΕΝΦΙΑ ούτε η μη συνεκτίμηση, κατά την επιβολή του φόρου επί των ακινήτων, της υπάρξης ή μη εισοδήματος από το βαρυνόμενο ακίνητο συνιστά παραβίαση του Συντάγματος προχώρησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφωνας Αλεξιάδης απαντώντας στη Βουλή σε ερώτηση σχετικά με την εξομοίωση της φορολογικής επιβάρυνσης ακινήτων που δεν αποφέρουν εισόδημα με εκείνα που αποφέρουν. Ο κ. Αλεξιάδης διευκρίνησε αρχικά πως με βάση το νόμο καθορίζεται μειωτικός συντελεστής ημιτελών κτισμάτων ίσος με 0,4 ο οποίος εφαρμόζεται σε ημιτελή κτίσματα, ανεξαρτήτως σταδίου κατασκευής, που: α) δεν είχαν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά ή β) ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είχαν ποτέ άλλη παροχή ρεύματος πλην της εργοταξιακής και είναι κενά. Εν συνέχεια τόνισε πως με το ν.4223/2013 ορίζεται ότι, για το έτος 2014 και για το έτος 2015 ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται κατά 20% για τα δικαιώματα σε κύριους χώρους αποπερατωμένων κατοικιών, μονοκατοικιών, διαμερισμάτων και επαγγελματικών στεγών, εφόσον ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και καθ' όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους ήταν κενοί και μη ηλεκτροδοτούμενοι. Περαιτέρω σημειώνει πως στο νόμο ορίζεται ότι κτίσμα στο οποίο υπάρχει μερική έλλειψη στέγης ή άλλες ουσιώδεις βλάβες, που το καθιστούν μη λειτουργικό, αναγράφεται ως ημιτελές, εφόσον υπάρχει το οικείο παραστατικό που τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς του φορολογούμενου. Αυτός ο τρόπος αναγραφής επιφέρει μείωση της φορολογητέας αξίας του κτίσματος κατά τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ. Ο κ. Αλεξιάδης στο σημείο αυτό επικαλείται τη νομολογία του ΣτΕ. (Ολ. ΣτΕ 532/2015, Ολ. ΣτΕ 172/2012) από την οποία προκύπτει ότι ο νομοθέτης είναι ελεύθερος να καθορίζει τις διάφορες μορφές των οικονομικών επιβαρύνσεων για τη δημιουργία δημοσίων εσόδων προς κάλυψη των δαπανών του Κράτους και πως αντικείμενο φορολογικής επιβάρυνσης μπορούν να αποτελέσουν όχι μόνο το εισόδημα, αλλά αυτοτελώς και η περιουσία, οι δαπάνες ή οι συναλλαγές. «Η φοροδοτική ικανότητα σε αυτή την περίπτωση απορρέει από αυτή καθεαυτή την κατοχή της ανωτέρω ακίνητης περιουσίας ως φορολογητέας ύλης (άλλως πηγής πλούτου) διαφορετικής από το εισόδημα. Ως εκ τούτου, ούτε η ύπαρξη προσόδου από το φορολογηθέν ακίνητο αποτελεί προϋπόθεση ή κριτήριο υπαγωγής στο ΕΝΦΙΑ ούτε η μη συνεκτίμηση, κατά την επιβολή του φόρου επί των ακινήτων, της υπάρξεως ή μη εισοδήματος από το βαρυνόμενο ακίνητο συνιστά, μόνη αυτή, παράβαση της συνταγματικής αρχής της ίσης, αναλόγως της φοροδοτικής ικανότητας εκάστου, επιβαρύνσεως», αποσαφηνίζει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών.

Ο συνολικός λογαριασμός  που θα κληθούν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι έως το τέλος του έτους, σε έμμεση και άμεση φορολογία, προσεγγίζει τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ και για πολλούς που κατάφεραν να επιβιώσουν στα προηγούμενα χρόνια της κρίσης θα αποτελέσει τη χαριστική βολή.

Αυξήθηκε ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ  από το 23% στο 24% προκαλώντας αλυσιδωτές ανατιμήσεις σχεδόν στο σύνολο του φάσματος της αγοράς είτε άμεσα είτε έμμεσα λόγω της αύξησης του μεταφορικού κόστους από την άνοδο των τιμών των καυσίμων (επηρεάστηκε από την αύξηση του συντελεστή) -αυξήθηκαν οι τιμές των αυτοκινήτων πάνω από ένα όριο αξίας λόγω των αλλαγών στον τρόπο υπολογισμού των τελών ταξινόμησης -αυξήθηκε το μηνιαίο κόστος της συνδρομητικής τηλεόρασης λόγω της επιβολής φόρου 10% επί των μηνιαίων λογαριασμών -αυξήθηκε η τιμή της μπύρας λόγω της αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο συγκεκριμένο αλκοολούχο ποτό -στο τέλος Ιουλίου έρχεται η πρώτη δόση του νέου εκκαθαριστικού της εφορίας το οποίο θα είναι ιδιαίτερα βαρύ (λόγω αύξησης της εισφοράς αλληλεγγύης) για όσους το 2015 είχαν εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ και τους ελεύθερους επαγγελματίες λόγω της αύξησης της προκαταβολής φόρου από το 55% στο 75%. Η δεύτερη δόση θα πρέπει να πληρωθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου και η τρίτη έως το τέλος Νοεμβρίου. Συνολικά μέσω των εκκαθαριστικών οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν πρόσθετους φόρους άνω των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ -τον Αύγουστο έρχονται τα εκκαθαριστικά του νέου ΕΝΦΙΑ που θα είναι ιδιαίτερα τσουχτερός για όσους έχουν ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου για τον συμπληρωματικό φόρο και της αύξησης των συντελεστών, τις επιχειρήσεις λόγω της κατάργησης της απαλλαγής από τον συμπληρωματικό φόρο των ιδιοχρησιμοποιούμενων ακινήτων των επιχειρήσεων (επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 1 τοις χιλίοις) και της αύξησης του συντελεστή για τον υπολογισμό του φόρου στα μη ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητά τους από το 5 στο 5,5 τοις χιλίοις και τους ιδιοκτήτες οικοπέδων λόγω της αύξησης των συντελεστών υπολογισμού του φόρου έως και κατά 25%. Επιβαρύνσεις έρχονται και για όσους έχουν κενά μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα λόγω της κατάργησης της σχετικής έκπτωσης 20% που ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια. Συνολικά με τον ΕΝΦΙΑ οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν 3,3 δις ευρώ. Ο ΕΝΦΙΑ αναμένεται να πληρωθεί σε πέντε ή έξι μηνιαίες δόσεις.

- τον Οκτώβριο  έρχονται τα νέα τέλη κυκλοφορίας για τα οποία η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δεν έχει ακόμη ανοίξει τα χαρτιά της. Ο συνολικός λογαριασμός θα είναι τουλάχιστον της τάξης των 1,1 δισεκατομμυρίων ευρώ.

- τον Οκτώβριο οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν και με αυξημένη τιμή το πετρέλαιο θέρμανσης λόγω της αύξησης του ειδικού φόρου κατανάλωσης κατά πέντε λεπτά το λίτρο που αναμένεται να μεταφραστεί σε αύξηση της λιανικής τιμής του κατά 7-8 λεπτά ανά λίτρο.

Αντί για την επαγγελθείσα κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, ή τουλάχιστον τον εξορθολογισμό του, τον οποίο όλη η ελληνική κοινωνία με αγωνία περιμένει, το οικονομικό επιτελείο δρομολόγησε τη μετατροπή του παράλογου αυτού φόρου σε πραγματικά «ισόβια δεσμά» για τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τις οικογένειές τους, στοχεύοντας μάλιστα, με τις πρόσφατες αλλαγές, σε έσοδα άνω των 4 δις ετησίως. Η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ για τις επόμενες δεκαετίες, που σημαίνει αθροιστικά ότι η ιδιωτική ακίνητη περιουσία κυριολεκτικά δημεύεται, δίνει «σήμα» στους ιδιοκτήτες ακινήτων να επιχειρήσουν το ξεπούλημα της περιουσίας τους τώρα, με την ελπίδα να βρεθούν αγοραστές, καθώς θα αδυνατούν να καλύψουν σε βάθος χρόνου το ασήκωτο βάρος της κατοχής απρόσοδης, κυρίως, ακίνητης περιουσίας, εκποιώντας τα «όσο – όσο», σε βαθμό που ίσως οι παλαιότεροι ξαναζήσουν τους τενεκέδες λαδιού της Κατοχής… Πολλοί δε, σε αντίθεση με τους Κύπριους ιδιοκτήτες που πρόσφαρα «αποφυλακίσθηκαν», θα επιχειρήσουν να απαλλαγούν από τα ακίνητά τους για να γλυτώσουν τα παιδιά τους από την αναπόφευκτη οικονομική «φυλακή» του ΕΝΦΙΑ… Εξυπακούεται ότι με τη διατήρηση του ΕΝΦΙΑ σε εξωπραγματικά επίπεδα, καθώς και ιδιαίτερα του συμπληρωματικού φόρου, η ανάκαμψη για την ελληνική κτηματαγορά και οικοδομή θα αποτελεί άπιαστο όνειρο. Καθώς οι αξίες θα καταρρέουν και η φορολογία θα απομυζά ακόμη και το ελάχιστο εισόδημα που αποφέρουν τα ακίνητα, ουδείς θα έχει κίνητρο να επενδύσει, όχι μόνον σε ακίνητα, αλλά σε οτιδήποτε στη χώρα μας. Οι κυβερνώντες οφείλουν να αντιληφθούν ότι ο μόνος τρόπος να εξασφαλίσουν φορολογικά έσοδα χωρίς να μετατρέψουν τους πολίτες σε πωλητές ακινήτων και εν τέλει δουλοπάροικους, που θα πληρώνουν όχι φόρους αλλά κυριολεκτικά «λύτρα» για να μένουν έξω από τη φυλακή, είναι να υπάρξει ανάπτυξη μέσα από τις συναλλαγές και τις επενδύσεις. Όλα αυτά δηλαδή που απαγορεύει απόλυτα το δημευτικό «φορολογικό» σύστημα που έχει τεθεί σε εφαρμογή. Οσο ο ΕΝΦΙΑ συνεχίζει να καταστρέφει την ελληνική οικογένεια, και ιδιαίτερα τους οικονομικά ενεργούς πολίτες, το «ραντεβού με την ανάπτυξη» συνεχώς θα αναβάλλεται…

Με τις βαρυσήμαντες αποφάσεις για τη φορολογία ακίνητης περιουσίας που ελήφθησαν , η Κυπριακή κυβέρνηση δείχνει ποιος είναι ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση, τα μνημόνια και την ύφεση.

Σύμφωνα με τα Κυπριακά μέσα ενημέρωσης το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι ο συντελεστής του Φόρου Ακίνητης Ιδιοκτησίας μειώνεται ενιαία στο 0,5‰ -μισό τοις χιλίοις- (από 6 έως 19‰ που ήταν για τα έτη 2013 και μετά), ενώ ταυτόχρονα καταργούνται τα Δημοτικά και Κοινοτικά Τέλη Ακινήτων (κτηματικός φόρος) και μειώνεται στο μισό ο Φόρος Μεταβίβασης!

Η επιχειρηματολογία του υπουργείου Οικονομικών της Κύπρου στη σχετική εισήγηση προς το Υπουργικό Συμβούλιο ήταν η εξής:

« Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις και ειδικά η κατάργηση του Δημοτικού και Κοινοτικού Τέλους που επιβάλλεται σε επίπεδο Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και η μονιμοποίηση της μείωσης των μεταβιβαστικών τελών στο 50% αποσκοπούν στην ελάφρυνση του φορολογικού βάρους επί των συναλλαγών και κατοχής ακίνητης ιδιοκτησίας αλλά και της απλοποίησης του όλου πλαισίου εφόσον αποσκοπεί στη μείωση του διοικητικού άχθους και του κόστους συμμόρφωσης των πολιτών.

Η επιβολή ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή για το φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας, επίσης προκρίνεται στα πλαίσια της ελάφρυνσης και απλοποίησης του όλου συστήματος αλλά και λόγω του ότι θεωρείται πιο δίκαιος και περιορίζει τις στρεβλώσεις. Οι κλιμακωτοί φορολογικοί συντελεστές στα ακίνητα αυξάνουν την πιθανότητα να δημιουργηθούν κίνητρα για φόρο-αποφυγή και αντικίνητρα για επενδύσεις».

Στη χώρα μας δυστυχώς αντίθετα, υιοθετήθηκαν κλιμακωτοί συντελεστές στον ΕΝΦΙΑ, στο συμπληρωματικό φόρο του οποίου για το 2016 κλιμακώνονται μέχρι 1,15 %, είναι δηλαδή μέχρι 23 φορές υψηλότεροι από το συντελεστή φορολογίας στην Κύπρο, χωρίς καν να υπολογιστεί ο κύριος φόρος του ΕΝΦΙΑ, ο οποίος ανεβάζει τη συνολική  επιβάρυνση ακόμη και στο 3%. Και αυτά χωρίς να συνυπολογιστεί ο φόρος εισοδήματος ο οποίος αυξήθηκε περί το 36 % στα χαμηλά εισοδήματα (από 11 σε 15%) και φτάνει έως και το 55% μαζί με την εισφορά αλληλεγγύης στα υψηλότερα, οπότε το συνολικό αποτέλεσμα ΕΝΦΙΑ και Φόρου Εισοδήματος είναι απόλυτα δημευτικό.

Παρόμοιες παρεμβάσεις στη φορολογία ακινήτων υιοθετήθηκαν πρόσφατα και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιρλανδία, η Ρουμανία κ.α.

Το πρόβλημα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων είναι ότι σε αντίθεση με τους καταθέτες ή τις επιχειρήσεις, δεν μπορούν να μεταφέρουν την ιδιοκτησία τους σε χώρες με φυσιολογικά φορολογικά συστήματα, όπως η Κύπρος. Το πρόβλημα όμως είναι πολύ μεγαλύτερο, τόσο για την εθνική οικονομία η οποία δεν πρόκειται να ανακάμψει αν δεν δώσει μια μικρή έστω «ανάσα» στην οικοδομή και την κτηματαγορά της, αλλά και στην ελληνική οικογένεια, που βλέπει την αξία της περιουσίας της να εκμηδενίζεται ακριβώς από την εξοντωτική αυτή φορολογία, την οποία δεν έχει πλέον χρήματα για να συνεχίσει να την καταβάλει…