Η αύξηση του αριθμού των στεγαστικών δανείων τα οποία βρίσκονται σε καθυστέρηση αποτελεί πλέον το νέο πονοκέφαλο όχι μόνο για τους τραπεζίτες οι οποίοι φοβούνται ότι μία περαιτέρω αύξηση του αριθμού των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά και ο επίπεδο των τιμών. «Τα προβλήματα αλλά και τα διλλήματα που έχει να αντιμετωπίσει και να απαντήσει το πιστωτικό σύστημα είναι δύο . Από την μία πλευρά βρίσκεται αντιμέτωπο με την σημαντική μείωση του αριθμού των αιτήσεων για την χορήγηση στεγαστικών δανείων που πρακτικά απεικονίζει την δραματική υποχώρηση της ζήτησης . Από την άλλη έχει να αντιμετωπίσει την αύξηση του αριθμού των δανειοληπτών οι οποίοι βρίσκονται σε αδυναμία να εξυπηρετήσουν το στεγαστικό δάνειο που είχαν λάβει για την αγορά είτε κύριας είτε εξοχικής κατοικίας.

Τα δύο αυτά φαινόμενα προκαλούν πιέσεις στις τιμές πώλησης των κατοικιών. Η διατήρηση αυτών των φαινομένων στην αγορά θα έχει σημαντικές περιπτώσεις αφού τα πιστωτικά ιδρύματα τα οποία χρηματοδότησαν το 100% και το 120% της εμπορικής αξίας της κατοικίας είναι πολύ πιθανόν σύντομα να δουν στεγαστικά δάνεια στα οποία η αξία των ακινήτων είναι χαμηλότερη από την αξία του δανείου. Το φαινόμενο αυτό θα είναι άγνωστο στην ελληνική αγορά και θα αφορά κυρίως δάνεια που έχουν δοθεί τα δύο προηγούμενα χρόνια» σχολίαζε οικονομικό αναλυτής αναφερόμενος στις επιπτώσεις που πιθανόν έχει στην διαμόρφωση του επιπέδου των τιμών κατοικιών οι αύξηση του αριθμού των στεγαστικών που βρίσκονται στο «κόκκινο».

Αν υπάρχει κάτι που έχουμε μάθει από τότε που ξέσπασε η κρίση είναι , ότι οι τράπεζες δεν χαρίζουν λεφτά και ότι όλοι θα πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά τον τύπο του δανείου που θα επιλέξουν . Ο τύπος των ενυπόθηκων δανείων που θα επιλέξετε μπορεί να σημαίνει τη διαφορά μεταξύ του να χάσετε το σπίτι και μίας ήρεμης ζωής..

Τι κάνει το δάνειο Επικίνδυνο

Εξαιτίας της στεγαστικής κρίσης, πολλοί από εμάς έχουμε σκεφτεί ότι ορισμένοι τύποι δανείου είναι επικίνδυνοι για τον δανειολήπτη. Όμως οι ειδικοί λένε ότι επικίνδυνο δάνειο είναι εκείνο που δεν παρέχει την δυνατότητα αποπληρωμής στον οφειλέτη . Στην πραγματικότητα, ακόμη και δάνεια σταθερού επιτοκίου μπορεί να είναι επιζήμια για τους δανειολήπτες. Ας δούμε λοιπόν ποιοι και γιατί είναι επικίνδυνοι ορισμένοι τύποι δανείου.

1. Δάνεια 40 ετών με σταθερό επιτόκιο.

Οι οφειλέτες με σταθερό επιτόκιο μπορεί να αισθάνονται ασφαλείς αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι η πιο συμφέρουσα επιλογή.. Ας υποθέσουμε ότι θέλετε να αγοράσετε ένα σπίτι 200.000 ευρώ με 10% προκαταβολή. Το ποσό που θα χρειαστεί να δανειστείτε είναι 180 χιλιάδες ευρώ . Στην πραγματικότητα θα διαπιστώσετε ότι η επιμήκυνση του χρέους σε συνδυασμό με τον χρόνο οδηγεί σε υψηλότερο επιτόκιο και επομένως σε μεγαλύτερη επιβάρυνση. Αυτό σημαίνει ότι θα πληρώσετε ένα σημαντικό ποσό επιπλέον πληρωμής. Πρόκειται για χρήματα που θα μπορούσατε να τα διαθέσετε κάπου αλλού πχ στις σπουδές των παιδιών σας . Σε τελευταία ανάλυση θα μπορούσατε να ησυχάσετε πιο γρήγορα από τον βραχνά της δόσης του δανείου.

2. Δάνεια με σταθερό επιτόκιο για κάποιο χρονικό διάστημα

Πρόκειται για δάνεια με σταθερό επιτόκιο για μια αρχική περίοδο που μπορεί να κυμαίνεται από έξι μήνες έως 10 ετη. Αυτό το αρχικό επιτόκιο, είναι συχνά χαμηλότερο από το επιτόκιο για ένα δάνειο 15 ή 30 χρόνων σταθερού. επιτοκίου . Μετά την αρχική περίοδο, όμως το επιτόκιο προσαρμόζεται περιοδικά πχ μία φορά το χρόνο, μία φορά κάθε έξι μήνες ή ακόμα και μία φορά το μήνα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αναλαμβάνετε ένα «κίνδυνο επιτοκίου». Ο κίνδυνος επιτοκίου σημαίνει σε απλά λόγια ότι , εάν τα επιτόκια αυξηθούν, οι μηνιαίες πληρωμές θα μεγαλώσουν και αυτό , σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδο. Το στοιχείο του απρόβλεπτου είναι ένα πρόβλημα για πολλούς ανθρώπους και ειδικά για εκείνους με ένα σταθερό εισόδημα. Θα πουν κάποιοι: και αν τα επιτόκια πέσουν; Αυτό δεν είναι δυνατόν γιατί βρισκόμαστε σήμερα στα χαμηλότερα ιστορικά επίπεδα και έρχεται…

3. Δάνεια με την πληρωμή μόνο τόκων

Στεγαστικά στα οποία ο δανειολήπτης για ένα μεγάλο διάστημα πληρώνει μόνο τους τόκους και έτσι εξασφαλίζει χαμηλότερη δόση. Το μειονέκτημα είναι ότι το πραγματικό επιτόκιο τείνει να είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο που θα πλήρωναν για ένα συμβατικό επιτόκιο στεγαστικών δανείων . Επιπλέον είναι επικίνδυνο για τους παρακάτω λόγους:

• Δεν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά τις σημαντικά υψηλότερες μηνιαίες πληρωμές όταν η περίοδος λήξει αφού στους τόκους θα προστεθεί το κεφάλαιο.

• Δεν μπορείτε να αναχρηματοδοτήσετε εύκολα.

• Δεν μπορείτε να πουλήσετε εύκολα σε κατάσταση πτωτικής αγοράς.

Κάποιο από αυτά τα προβλήματα θα μπορούσαν να σας κάνουν να χάσετε το σπίτι σας (κακό σενάριο) ή σε ένα ελαφρώς λιγότερο κακό σενάριο, το δάνειο θα μπορούσε απλά να σας κοστίσει πολύ περισσότερο.

4. Σύνθετα δάνεια.

Υπάρχουν δάνειο που το επιτόκιο δεν είναι σταθερό, αλλά μπορεί να πάει πάνω ή κάτω με βάση τα επιτόκια της αγοράς. Για παράδειγμα ο δανειολήπτης πληρώνει μόνο τον τόκο, με σταθερό επιτόκιο για τα πρώτα πέντε έτη. Στη συνέχεια, για τα επόμενα πέντε χρόνια, ο οφειλέτης εξακολουθεί να καταβάλει τόκους μόνο, αλλά το επιτόκιο προσαρμόζεται ετησίως με βάση τα επιτόκια της αγοράς, πράγμα που σημαίνει ότι το επιτόκιο του δανειολήπτη μπορεί να πάει πάνω ή κάτω. Στη συνέχεια, για το υπόλοιπο χρόνο ζωής του δανείου, ο δανειολήπτης θα επιστρέψει σε ένα προκαθορισμένο ποσό κεφαλαίου κάθε μήνα, συν τους τόκους κάθε μήνα με επιτόκιο που αλλάζει. Πολλοί άνθρωποι απλά δεν έχουν την οικονομική ή την συναισθηματική ικανότητα για να αντέξουν την αβεβαιότητα

5. Χαμηλή προκαταβολή

Φαίνεται περιορισμένου κινδύνου αλλά το πρόβλημα ξεκινά όταν οι τιμές των κατοικιών να πέσουν , οπότε πολύ δύσκολα θα πουλήσετε ή θα αναχρηματοδοτήσετε το δάνειο.

Την εκτίμηση ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια της σε όλη την διάρκεια του 2010 διατυπώνουν τραπεζίτες. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι εμπορικές τράπεζες δεν θα προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων των δανείων που χορηγούν είτε σε ιδιώτες είτε σε επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις απόψεις των ίδιων τραπεζιτών η χορήγηση στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων την νέα χρονιά θα είναι περιορισμένη και σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το 2010. Αντίθετα στην υπόλοιπη Ε.Ε οι τράπεζες αρχίζουν δειλά να χορηγούν περισσότερα στεγαστικά δάνεια ενώ εμφανίζονται επιφυλακτικές στην χορήγηση δανείων σε επιχειρήσεις αλλά και στην καταναλωτική πίστη.Συγκεκριμένα η χρηματοδότηση προς τα νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 2,7% τον Νοέμ.΄10, από 2,9% τον Οκτ.΄10, με τα στεγαστικά δάνεια να αυξάνονται κατά 3,4%, από 3,6% τον Οκτ.΄10 σε ετήσια βάση, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια μειώνονται κατά -0,4%, από πτώση κατά - 0,8% τον Οκτ.΄10. Η πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις παρέμεινε αρνητική για 15ο συνεχή μήνα αρνητική στο -0,5% και τον Οκτ.΄10, από -1,1% τον Αύγ.΄10, και -1,4% τον Ιούλ.΄10, ενώ συνολικά η χρηματοδότηση προς τον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε κατά 2,0% τον Νοέμ.΄10, από 1,5% τον Οκτ.΄10. Βέβαια, οι εξελίξεις στον τομέα αυτό δεν είναι ακόμη τόσο ευνοϊκές ώστε να επιτρέψουν στην ΕΚΤ αλλαγή νομισματικής πολιτικής. Συνεπώς, με τις συνθήκες που διαμορφώνονται, αναμένεται διατήρηση του βασικού επιτοκίου στο σημερινό χαμηλό επίπεδο τουλάχιστον έως το τέλος του 2011.

Νομολογία για την επιστροφή των εξόδων φακέλου από τις τράπεζες δημιουργείται, σύμφωνα με ανακοίνωση της Γενικής Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας ΙΝΚΑ και της Κίνησης Πολιτών Δανειοληπτών, με βάση την υπ' αρ. 233/2010 απόφαση του Ειρηνοδικείου Λάρισας που εκδόθηκε, μετά από ομαδική αγωγή από την περιοχή της Θεσσαλίας, κατά της Εθνικής Τράπεζας Σύμφωνα με τις δύο ενώσεις, η συγκεκριμένη απόφαση είναι η πρώτη του είδους της. Όπως αναφέρεται συγκεκριμένα σε σχετική ανακοίνωση, «το δικαστήριο δέχτηκε ότι 20 έτη είναι ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων των δανειοληπτών, διότι δέχεται τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού (904 επ ΑΚ), επομένως μπορούν ν' αξιώσουν χρηματικά ποσά, όλοι οι δανειολήπτες που υπέγραψαν συμβάσεις δανείων από το 1990 έως σήμερα». Παράλληλα, σημειώνεται ότι η απόφαση αφορά όλες τις μορφές δανείων, στεγαστικών, καταναλωτικών, πιστωτικών καρτών, επαγγελματικών, «όλα σε 1», διακοποδανείων, εορτοδανείων, αυτοκινήτου κ.α. Στους δανειολήπτες πρέπει επομένως να επιστραφεί το σύνολο των εξόδων φακέλου, ή όπως αλλιώς τα ονόμαζαν οι τράπεζες, χωρίς καμία επιβάρυνση. Οι δανειολήπτες μπορούν να προσέλθουν στα γραφεία των οργανώσεων για να υπογράψουν μία εξουσιοδότηση για την κίνηση της διαδικασίας, προσκομίζοντας, αν έχουν, την σύμβαση δανείου που υπέγραψαν προκειμένου να εισπραχθούν πίσω τα έξοδα φακέλου.