Άνοδο παρουσίασε, τον Οκτώβριο του 2011, το μέσο επιτόκιο των νέων δανείων. Ωστόσο, ακολούθησε στις αρχές Νοέμβριου η μείωση των επιτοκίων του ευρώ η οποία αποκλιμάκωσε -έστω οριακά- το κόστος δανεισμού. Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) διαμορφώθηκε στο 15,24%, τον Οκτώβριο του 2011 (Σεπτέμβριος 2011: 15,26%).

Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια παρέμεινε επίσης ουσιαστικά αμετάβλητο στο 7,92%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων μειώθηκε κατά 8 μονάδες βάσης στο 10,36%. Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων συγκεκριμένης διάρκειας με επιτόκιο κυμαινόμενο ή σταθερό έως 1 έτος αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης στο 7,90% για δάνεια μέχρι 250.000 ευρώ, κατά 6 μονάδες βάσης στο 6,85% για δάνεια από 250.000 μέχρι 1 εκατ. ευρώ και κατά 16 μονάδες βάσης στο 6,20% για δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ.

Τέλος, το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων για δάνεια με επιτόκιο κυμαινόμενο ή σταθερό έως 1 έτος αυξήθηκε κατά 16 μονάδες βάσης στο 4,65%. Ως αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών το μέσο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων παρουσίασε περαιτέρω άνοδο κατά 8 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε, τον Οκτώβριο του 2011, στο 7,03%.

Σχεδόν αμετάβλητα παρέμειναν, το Οκτώβριο του 2011 τα μέσα επιτόκια που εφαρμόζονται στα υφιστάμενα υπόλοιπα του συνόλου των δανείων. Το μέσο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των 5 ετών όπως και το αντίστοιχο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα στο 3,95% και 5,34% αντίστοιχα, ενώ το επιτόκιο των αντίστοιχων επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 7 μονάδες βάσης στο 6,44%.

Αμετάβλητος στο 2,2% παρέμεινε τον Οκτώβριο του 2011 ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Συνολικά τον Οκτώβριο του 2011, η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 510 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις τον Οκτώβριο του 2011 ήταν θετική 225 εκατ. ευρώ (Οκτώβριος 2010: αρνητική καθαρή ροή 364 εκατ. ευρώ) και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης διαμορφώθηκε σε -0,4% από -0,9% τον προηγούμενο μήνα. Οσον αφορά τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής χρηματοδότησης υποχώρησε σε -0,9% από -0,7% τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπου περιλαμβάνονται και μεγάλου ύψους ενδο-ομιλικές συναλλαγές, ανήλθε σε 7,6% από -4,7% τον προηγούμενο μήνα. Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 180 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης μειώθηκε σε -5,7% από -5,1% τον προηγούμενο μήνα. Αρνητική κατά 554 εκατ. ευρώ ήταν και η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα τον Οκτώβριο του 2011, έναντι επίσης αρνητικής καθαρής ροής κατά 83 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2010, με αποτέλεσμα ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα να σημειώσει περαιτέρω μείωση (Οκτώβριος 2011: -3,6%).

Οικονομική ανάσα στους ανέργους και άλλες κοινωνικά ευπαθείς ομάδες από οφειλές δανείων που έχουν σε τράπεζες θέλει να δώσει η κυβέρνηση μέσα από την προώθηση σχετικής νομοθετικής ρύθμισης. Ταυτόχρονα, με τροπολογία θα επεκταθεί η αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας από οφειλές δανείων για όλο το 2012. Τις εξαγγελίες αυτές έκαναν ο υφυπουργός Εργασίας Γ. Κουτσούκος και ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή Δημήτρης Σπυράκος κατά τη διάρκεια συνάντησης με τις καταναλωτικές οργανώσεις. Ρύθμιση Ο υφυπουργός ανακοίνωσε πως «το υπουργείο επεξεργάζεται πρόταση για τη ρύθμιση χρεών ευαίσθητων κατηγοριών οφειλετών, όπως ανέργων». Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία του υπουργείου έχει ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών για το θέμα και έχει ζητήσει όλες τις ρυθμίσεις που κάνουν οι τράπεζες για ανέργους, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία προκειμένου να ετοιμάσει πρόταση νόμου. Έτσι, θα δεσμευτούν όλες οι τράπεζες για την ευνοϊκή αντιμετώπιση αυτών των οφειλετών. Πηγές αναφέρουν ότι το νομοσχέδιο θα έχει σαν μπούσουλα τις ρυθμίσεις που κάνει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στους δημόσιους υπαλλήλους που βγαίνουν στην εφεδρεία. Αυτές μπορεί να είναι επιμήκυνση του χρόνου διάρκειας αποπληρωμής των δανείων, περίοδος χάριτος στην καταβολή δόσεων κ.λπ.

Μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί στα Ειρηνοδικεία 7.500 αιτήσεις για ρυθμίσεις χρεών και έχουν βγει υπέρ των καταναλωτών 350 με 400 αποφάσεις. Πολλές από αυτές, ειδικά για ανέργους, αφορούν την καταβολή ενός συμβολικού ποσού για τέσσερα χρόνια και τη διαγραφή των υπολοίπων χρεών. Εξάλλου, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας προχωρεί σε τροπολογία με την οποία θα παρατείνεται η αναστολή πλειστηριασμών κατοικιών οφειλετών για ακόμη έναν χρόνο. Σημειώνεται ότι η προθεσμία λήγει το Δεκέμβριο.

Τα πιστωτικά ιδρύµατα χρησιµοποιούν τρεις τρόπους για την αντιµετώπιση της κατάστασης των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση:

1) Ρύθµιση χρεών χωρίς εξασφαλίσεις Ο στόχος επιτυγχάνεται µε την επιµήκυνση της εναποµένουσας διάρκειας εξόφλησης ή µε την παροχή µιας περιόδου χάριτος, κατά τη διάρκεια της οποίας ο δανειολήπτης καταβάλλει µόνο τόκους ή και ένα µέρος του κεφαλαίου. Σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις, µπορεί να γίνει δεκτή ακόµη και αναστολή πληρωµής ως δύο έτη.

2) Τακτοποίηση µε εµπράγµατες εξασφαλίσεις Η χορήγηση ενεχύρου στην τράπεζα επιτρέπει τη σηµαντική µείωση του επιτοκίου του δανείου, αλλά και τη µεγάλη διάρκεια εξόφλησης, που οδηγούν τελικώς σε αξιοσηµείωτη υποχώρηση των µηνιαίων δόσεων που µπορεί να φθάσει ακόµη και το 70%, χωρίς ανάλογη επιβάρυνση σε τόκους.

3) «Κούρεµα» της οφειλής και νέος διακανονισµός Μπορεί να κουρευτεί» ως και 35% της οφειλής, ενώ για το υπόλοιπο 65% γίνεται νέος διακανονισµός. Πρόκειται για το στάδιο που µεσολαβεί πριν από την προσφυγή του δανειολήπτη στη ∆ικαιοσύνη. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συµφωνία ή διαπιστωθεί ότι ο δανειολήπτης µπορεί να εξυπηρετήσει το δάνειό του, η υπόθεση οδηγείται στα δικαστήρια.

Εξάλλου ορισµένες τράπεζες έχουν λανσάρει επίσηµα προγράµµατα «κουρέµατος» οφειλών. Για παράδειγµα, το µεγαλύτερο πιστωτικό ίδρυµα στην εγχώρια αγορά έχει δηµιουργήσει ένα προϊόν το οποίο προβλέπει την εξής συµφωνία: Ο δανειολήπτης προκαταβάλλει 25% της οφειλής και η τράπεζα προχωρεί σε ισόποση διαγραφή από το χρέος του όταν εξοφληθεί στο σύνολό του το υπόλοιπο 75% του δανείου. Πάντως όσοι πετύχουν «κούρεµα» της οφειλής τους, αυτοµάτως µπαίνουν στις λίστες του «Τειρεσία».