Μια σημαντική αλλαγή στις σχέσεις ιδιοκτήτη - ενοικιαστή είναι αυτή που αφορά την εγκατάλειψη από τον δεύτερο διάφορων κινητών αντικειμένων μέσα στο ακίνητο. Μέχρι πρότινος ο ιδιοκτήτης οριζόταν υποχρεωτικά από τον δικαστικό επιμελητή ως μεσεγγυούχος και υπόχρεος για τη φύλαξή τους. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι «φεσατζήδες» έφευγαν αφού έπαιρναν τα ακριβά αντικείμενα αφήνοντας άλλα ευτελή. Ο ιδιοκτήτης ήταν υποχρεωμένος για μεγάλο διάστημα να τα φυλάσσει χωρίς να μπορεί να ενοικιάσει το ακίνητό του. Με τον νέο νόμο (άρθρο 19, παρ. 8 ν. 4055/2012) η υποχρέωση του ιδιοκτήτη του ακινήτου που ορίστηκε μεσεγγυούχος από τον δικαστικό επιμελητή παραγράφεται αυτόματα σε ένα εξάμηνο από την ημέρα της αποβολής. Ετσι, το πολύ σε 6 μήνες μπορεί το ακίνητο να αδειάσει από τα αντικείμενα που άφησε ο ενοικιαστής και ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να το αξιοποιήσει ξανά χωρίς άλλα δικαστήρια και καθυστερήσεις.

ΑΛΥΣΙΔΩΤΕΣ αντιδράσεις» στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ισπανίας με τελικό αποδέκτη την οικονομία της χώρας προκαλεί η «φούσκα» των ακινήτων, καλλιεργώντας γόνιμο έδαφος για τη διαρκή αύξηση του κόστους δανεισμού της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης. Η ισπανική «φούσκα» ακινήτων αξιολογείται χειρότερη και από αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία είχε εκδηλωθεί το 2006. Τα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι αυτή την περίοδο στην Ισπανία 1,5 εκατομμύριο ακίνητα δεν μπορούν να πωληθούν ή οι ιδιοκτήτες τους αδυνατούν να αποπερατώσουν την ανέγερσή τους. Αυτό το άνοιγμα χάσκει ως άβυσσος απειλώντας να «καταπιεί» την ισπανική οικονομία, συγκριτικά με τα αντίστοιχα στοιχεία των ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, των οποίων ο πληθυσμός είναι 6,5 φορές μεγαλύτερος από της Ισπανίας, ο αριθμός των αδιάθετων ή μη αποπερατωθέντων κατοικιών ανέρχεται στα 2,43 εκατομμύρια. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της η εφημερίδα «Wall Street Journal» εκτιμούσε ότι με βάση την εικόνα των ΗΠΑ οι 1,5 εκατ. αδιάθετες κατοικίες στην Ισπανία είναι σαν να διατίθενται προς πώληση στην ουσία 15 εκατομμύρια κατοικίες για τον ισπανικό πληθυσμό. Ταυτόχρονα, στην ιβηρική χώρα καλπάζει και ο αριθμός των κατασχέσεων, ο οποίος έχει τριπλασιασθεί το τελευταίο τρίμηνο. Εκτιμάται ότι καθημερινά οι δικαστικές αρχές εκδίδουν αποφάσεις για 120 κατασχέσεις κατοικιών. Σχετικά με τη «φούσκα» των ακινήτων και την επιδείνωση που θα ακολουθήσει περισσότερο «εύγλωττος» είναι ο δείκτης αποτίμησης των τιμών των κατοικιών που συντάσσει το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικών Ερευνών.

Ο δείκτης τιμών έχει υποχωρήσει 11,2% το 2011 και συνολικά 21,7% από την εκτίναξή του στα ύψη το 2007. Αν και η «φούσκα» ακινήτων είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, οι τιμές έχουν μειωθεί μόνο κατά το ένα πέμπτο έως σήμερα, τάση που δείχνει ότι επίκειται νέα πτωτική πορεία. Σε αυτό το σημείο εμπλέκονται οι τράπεζες και κυρίως τα περιφερειακά ταμιευτήρια, γνωστά ως cajas. Όπως έγινε γνωστό η ισπανική κυβέρνηση υποχρεώνει τα cajas να προχωρήσουν εφέτος σε διαγραφές των χαρτοφυλακίων τους ακινήτων της τάξης των 50 δισ. ευρώ. Οι διαγραφές αυτές όμως αποτελούν μικρό τμήμα των συνολικών που θα χρειαστούν μέχρι να ισορροπήσει η αγορά κατοικιών. Οι επίσημες εκτιμήσεις της ισπανικής κυβέρνησης βασίζονται σε υποθέσεις περί ήπιας πτώσης των τιμών των ακινήτων και ταχείας ανάκαμψης της οικονομίας. Τις υποθέσεις αυτές αμφισβητούν οι αγορές λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ισπανίας. Το πιστωτικό ίδρυμα υπολογίζει την αξία του συνόλου των κατασκευαστικών δανείων στα 400 δισ. ευρώ, εκ των οποίων αμφισβητείται εάν μπορούν να εξυπηρετηθούν τα 176 δισ. ευρώ, ενώ ήδη δάνεια 31,6 δισ. ευρώ έχουν «παγώσει». Η συνέχεια βρίσκεται στα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, τα οποία δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος του «τοξικού» χρέους της χώρας εντοπίζεται στον ιδιωτικό τομέα. Στο τέλος του 2010 το χρέος του ισπανικού ιδιωτικού τομέα, δηλαδή των νοικοκυριών και των μη χρηματοπιστωτικών εταιριών, αντιστοιχούσε στο 227,3% του ΑΕΠ. Προς τα παρόν τα στοιχεία του 2011 δεν είναι γνωστά, άλλα δεν προβλέπεται αξιοσημείωτη μείωση.

Τον Φεβρουάριο η 22χρονη κόρη του ρώσου μεγιστάνα Ντμίτρι Ριμπολόβλεβ, Εκατερίνα, αγόρασε το πιο ακριβοπληρωμένο διαμέρισμα τεσσάρων υπνοδωματίων στο Κέντρο της Νέας Υόρκης, στη διεύθυνση Central Park West 15, από τον πρώην επικεφαλής της Citigroup Σάνφορντ Βέιλ. Η αγορά έγινε με μετρητά έναντι 88 εκατ. δολαρίων μέσω ενός ιδρύματος στο όνομα της Εκατερίνα, η οποία σπουδάζει τέχνη σε σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και φιλοδοξεί να μένει στο νεοαποκτηθέν πεντχάουζ από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο. Πρόκειται για την υψηλότερη τιμή, σύμφωνα με τους «New York Times», που έχει δοθεί για αγορά τέτοιου διαμερίσματος στο Κέντρο της Νέας Υόρκης και είναι η δεύτερη φορά που το όνομα της οικογένειας του Ριμπολόβλεβ εμπλέκεται στις πιο ακριβοπληρωμένες αγορές ακινήτων στις ΗΠΑ. Ο Ριμπολόβλεβ με προσωπική περιουσία αξίας 9 δισ. δολαρίων ανήκει στη γενιά των ισχυρών Ρώσων, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν το κύμα ιδιωτικοποιήσεων στη χώρα τους αποκτώντας ομίλους-κολοσσούς.

Σπούδασε γιατρός και έγινε ένας από τους πρώτους χρηματιστές στη Ρωσία. Το 1994 ίδρυσε μια τράπεζα και απέκτησε σταδιακά την Uraklali, κερδίζοντας δισεκατομμύρια από την εξαγωγή λιπάσματος ποτάσας, ενώ το 2008 η κεφαλαιοποίησή της ανερχόταν σε 34 δισ. δολάρια. Ηταν η χρονιά κατά την οποία ο ρώσος μεγιστάνας, ο οποίος έχει μεταφέρει τη συμμετοχή του στην εταιρεία του σε δύο ιδρύματα με έδρα την Κύπρο, αγόρασε ένα σπίτι 6.410 τ.μ. στην ακροθαλασσιά της Φλόριδας από τον Ντόναλντ Τραμπ έναντι 100 εκατ. δολαρίων, τιμή ρεκόρ για την εποχή. Πρόσφατα η εξαγορά του διαμερίσματος από την κόρη του έδωσε την ευκαιρία στους μεσίτες και τους κατασκευαστές στο Μανχάταν να αυξήσουν τις τιμές 5%-15%. Αλλωστε, η ζήτηση διαμερισμάτων στο Κέντρο της αμερικανικής μεγαλούπολης αυξάνει τους τελευταίους μήνες, ενώ τα ποσά που έχουν επενδύσει στις ΗΠΑ τα τελευταία τέσσερα χρόνια για αγορά κατοικιών ισχυροί Ρώσοι ανέρχονται σε 1 δισ. δολάρια. Μάλιστα, κατά τη ρωσική κυβέρνηση 5% των 84 δισ. δολαρίων που έχουν φύγει από τη Ρωσία έχει επενδυθεί στην αμερικανική αγορά ακινήτων. Εξάλλου, από το 2009 οι δισεκατομμυριούχοι σε Ρωσία και Ουκρανία έχουν τριπλασιαστεί και ανέρχονται, σύμφωνα με το «Forbes», σε 104 πρόσωπα. Εξού και η προειδοποίηση του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για διακοπή του «άδικου» προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων της δεκαετίας του '90. Παράλληλα, η αύξηση της τιμής του πετρελαίου και άλλων πρώτων υλών ενισχύει τον πλούτο των Ρώσων.

Η λίστα με τους ισχυρούς Ρώσους που έχουν αγοράσει κατοικίες στις ΗΠΑ δεν εξαντλείται φυσικά με τα 188 εκατ. δολάρια του Ριμπολόβλεβ. Ο συνθέτης Ιγκόρ Κρουτόι πλήρωσε 48 εκατ. δολάρια για ένα διαμέρισμα στο ξενοδοχείο Plaza, ενώ ο πρώην υφυπουργός Οικονομικών Αντρέι Βάβιλοβ αγόρασε ένα πεντχάουζ στην Time Warner Center έναντι 37 εκατ. δολαρίων. Οι ρώσοι αγοραστές γνωρίζουν τι θέλουν, δηλώνει η μεσίτρια Τζάκι Τεπλίτζκι της Prudential Douglas Elliman. Η θέα προς το Central Park από μοντέρνα συγκροτήματα, τα οποία διαθέτουν πλήρη εξυπηρέτηση και θυρωρό ανά πάσα στιγμή αποτελούν προτεραιότητά τους, ενώ συνήθως καταλήγουν να ξοδεύουν διπλάσια χρήματα από τον αρχικό τους προϋπολογισμό. «Οταν είμαι μαζί τους αισθάνομαι ότι βρίσκομαι σε ταινία», λέει η Τεπλίτζκι. Στη λίστα των πελατών της φιγουράρει ο Βλαντισλάβ Ντορονίν, κατασκευαστής μεγιστάνας, ο οποίος βγαίνει με το μοντέλο Ναόμι Κάμπελ και έχει ξοδέψει 20 εκατ. δολάρια για την ανακαίνιση ενός σπιτιού στο νησί Star στο Μαϊάμι, το οποίο αγόρασε το 2009 από τον παίκτη του μπάσκετ Σακίλ Ο'Νιλ έναντι 16 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με γείτονες.

Η διαδικασία για την αποβολή του δύστροπου μισθωτή γίνεται:

1. Με καταγγελία της μίσθωσης είτε με εξώδικο είτε με το δικόγραφο της αγωγής. Ο μισθωτής έχει δικαίωμα 30 ημερών να πληρώσει όσα χρωστά, διαφορετικά την 30ή ημέρα λύνεται αυτοδίκαια η μίσθωση και προσδιορίζεται δικάσιμος. Η υπόθεση συζητείται με μάρτυρες και μετά 3-4 μήνες εκδίδεται απόφαση.

2. Αγωγή για δυστροπία. Με αυτό τον τρόπο δεν καταγγέλλεται η μίσθωση, αλλά ζητείται να διαταχθεί η απόδοση του ακινήτου. Ο ενοικιαστής έχει προθεσμία μέχρι τη συζήτηση της αγωγής να πληρώσει τα ενοίκια. Αν αυτό γίνει, η δίκη καταργείται, αν αυτό όμως έχει ξανασυμβεί (επανειλημμένη δυστροπία), τότε ο ιδιοκτήτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει να συνεχιστεί η δίκη και να εκδοθεί απόφαση έξωσης.

3. Εκδοση διαταγής απόδοσης μισθίου χωρίς δίκη. Είναι ο νέος τρόπος όπου με διαδικασίες-εξπρές μπορούν να εισπραχθούν όλα τα οφειλόμενα ποσά. Για να εκδοθεί μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να υπάρχει καθυστέρηση καταβολής του μισθώματος, να κοινοποιηθεί εξώδικο στον ενοικιαστή μέσα σε 15 ημέρες και να κατατεθούν στο δικαστήριο τα απαραίτητα έγγραφα. Συνολικά, η διάρκεια της διαδικασίας μπορεί να κρατήσει μόλις 50 ημέρες.