«Πρώτα πληρώστε και μετά τα βρίσκουμε». Αυτό είναι το μήνυμα της εγκυκλίου που εξέδωσε το βράδυ της Τετάρτης το υπουργείο Οικονομικών για τη δυνατότητα που έχουν οι πολίτες να προσφύγουν στα δικαστήρια κατά των έκτακτων εισφορών. Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, σε περίπτωση αμφισβήτησης του Εκκαθαριστικού Σημειώματος Εισφορών και Τέλους Επιτηδεύματος ο φορολογούμενος μπορεί να ασκήσει κατά του σημειώματος αυτού, μόνο προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου, χωρίς όμως να αναστέλλεται η καταβολή του βεβαιωθέντος ποσού.

Η προθεσμία άσκησης της προσφυγής ή υποβολής αίτησης για διοικητική επίλυση της διαφοράς, καθώς και η άσκηση της προσφυγής ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού πρωτοδικείου, δεν αναστέλλει τη βεβαίωση και την είσπραξη της οφειλής που προκύπτει από τις φορολογικές διατάξεις. Το περιεχόμενο του σημειώματος υπολογισμού και εκκαθάρισης του φόρου εισοδήματος, μπορεί να αμφισβητηθεί από το φορολογούμενο με κάθε αποδεικτικό μέσο, ενώπιον του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ή του Διοικητικού Πρωτοδικείου, κατά τα οριζόμενα από τον Κώδικα Φορολογικής Δικονομίας. Στην ίδια εγκύκλιο αναφέρεται επίσης ότι οποιοδήποτε άλλο αίτημα που τυχόν κατατίθεται από υπόχρεο στη Δ.Ο.Υ όπως ένσταση, δήλωση επιφύλαξης, ακύρωση, διαγραφή, δεν επιφέρει κανένα έννομο αποτέλεσμα.

Εδώ στην Ελλάδα εφηύραμε νέες μεθόδους είσπραξης φόρων στα ακίνητα σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Φόρους κατοχής ακινήτων -τέτοιος είναι το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ- επιβάλλουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες με ελάχιστες εξαιρέσεις (μεταξύ των οποίων η Μεγάλη Βρετανία και η Αυστρία). Ολες όμως στηρίζονται σε κοινά αποδεκτούς κανόνες που υιοθετούνται, προκειμένου να αποφεύγονται οι φορολογικές αδικίες.

Στην Ιταλία, ο φόρος κατοχής επιβάλλεται επί της εμπορικής αξίας των ακινήτων, με συντελεστές που κυμαίνονται από 0,4% έως 0,7%. Δηλαδή, για ακίνητο αξίας 200.000 ευρώ, αντιστοιχεί φόρος 800 ευρώ. Στην Πορτογαλία, στα ακίνητα για τα οποία υπάρχει πρόσφατη αποτίμηση της αξίας τους, ο φόρος κατοχής επιβάλλεται με συντελεστές 0,2% έως 0,4%, ενώ για τα ακίνητα για τα οποία δεν υπάρχουν πρόσφατα στοιχεία, οι συντελεστές είναι υψηλότεροι και κυμαίνονται από 0,4% έως 0,7%. Στη Νορβηγία έχουν εφεύρει άλλο σύστημα, για να προστατεύσουν τη μικρή ιδιοκτησία. Κατ' αρχήν, ως φορολογική βάση λαμβάνεται το 25% της εμπορικής αξίας του ακινήτου.

Αφορολόγητο όριο έχει θεσπίσει και η Κύπρος, διαμορφώνοντάς το στα 170.860 ευρώ. Το υπόλοιπο τμήμα της περιουσίας φορολογείται με συντελεστές έως και 0,4%. Στη Σουηδία, μια από τις πλουσιότερες χώρες με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ευρώπης, ο φόρος κατοχής, υπολογίζεται με συντελεστή 0,75% επί της αξίας του ακινήτου και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 722 ευρώ τον χρόνο, ενώ για τους συνταξιούχους ο φόρος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 4% του εισοδήματός τους. Σε Τσεχία και Πολωνία, επιβάλλεται φόρος κατοχής με βάση την επιφάνεια και όχι με βάση την αξία του ακινήτου. Στην Πολωνία, οι κατοικίες φορολογούνται με 9 έως 16 λεπτά του ευρώ ανά τ.μ., ενώ στα εμπορικά ακίνητα, ο φόρος κυμαίνεται από 19 λεπτά έως 5,12 ευρώ. Αντίστοιχα, στην Τσεχία κατοικίες και διαμερίσματα φορολογούνται με έως και 41 λεπτά του ευρώ ανά τ.μ. Η Γαλλία φορολογείται μόνο ένα κομμάτι της αξίας του ακινήτου (π.χ. στο 50% για τα διαμερίσματα), αλλά εφαρμόζει συντελεστές που φτάνουν στο 5,29%. Ακόμη και εκεί όμως, υπάρχουν εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, ελαφρύνονται όσοι έχουν στεγαστικό δάνειο επιδοτούμενο από το κράτος.

Την άμεση παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, για το ειδικό τέλος ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, ζητεί με ερώτησή του προς την Κομισιόν ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής. Επικαλούμενος τη σχετική απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου Γκ. Ετινγκερ για το θέμα , ο ευρωβουλευτής καλεί την Κομισιόν να εμποδίσει την «παράνομη και καταχρηστική» διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος στους καταναλωτές που δέχονται να πληρώσουν την κατανάλωση ρεύματος, αλλά όχι το φόρο. Ζητεί επίσης να δοθεί η δυνατότητα επιστροφής των φόρων που, με παράνομες -όπως αναφέρει- διαδικασίες και υπό απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης, έχουν ήδη καταβληθεί από κάποιους καταναλωτές.

Παιγνίδι με τις αντικειμενικές αξίες κάνει το υπουργείο Οικονομικών καθώς απο την μία πλευρά πιέζει τους ιδιοκτήτες να προχωρήσουν σε γονικές παροχές επισείοντας τη προοπτική της αυξημένης επιβάρυνσης λόγω αυξήσεων τους ενώ απο την άλλη προεξοφλεί αυξήσεις την στιγμή που γνωρίζει ότι οι τιμές είναι μειωμένες έως και 30% σε σύγκριση με το 2007 σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων. Παράλληλα δηλώνει ότι μεταθέτει για το δεύτερο εξάμηνο του 2012 τις αλλαγές των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων,προεξοφλώντας αύξηση τους καθώς , όπως λέει, θα προσεγγίζουν τις λεγόμενες εμπορικές τιμές. Το σίγουρο είναι ότι ακόμα και οι βάσεις δεδομένων που φέρεται ότι θα χρησιμοποιήσει δεν δικαιολογούν σε καμία περίπτωση αυξήσεις των αντικειμενικών αφού οι εκτιμήσεις που κάνουν σήμερα οι τράπεζες προεξοφλούν περαιτέρω πτώση των τιμών . Οι αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων θα ενσωματωθούν στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο που αναμένεται μέσα στο πρώτο τρίμηνο του νέου έτους.

Πάντως τώρα, το υπουργείο Οικονομικών ρίχνει το κύριο βάρος των προσπαθειών του στην είσπραξη του ΕΤΑΚ 2009 και του ΦΑΠ για το 2010 και το 2011. Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να αποσταλούν 1,6 εκατομμύρια εκκαθαριστικά για το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων του 2009, με προσδοκώμενα έσοδα περίπου 150 εκατ. ευρώ, ενώ τα ειδοποιητήρια για το ΦΑΠ 2010 και 2011 αναμένονται στις αρχές του επομένου έτους. Ο προϋπολογισμός του 2012 προβλέπει έσοδα ύψους 3,581 δισ. ευρώ από τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, με αύξηση 217,6% σε σχέση με τα έσοδα 1,128 δισ. ευρώ που αναμένονται για φέτος. Η εκρηκτική αυτή φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων εξηγείται στον προϋπολογισμό «αφενός διότι το 2011 δεν εισπράττονται καθόλου έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας του οικείου έτους για τα φυσικά πρόσωπα, εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων και αφετέρου λόγω της πλήρους απόδοσης του ενιαίου τέλους ακινήτων». Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών θα συμπαρασύρει προς τα πάνω περίπου 20 φόρους, τέλη, εισφορές και πρόστιμα, ενώ εκτιμάται ότι θα επιφέρει το οριστικό πλήγμα σην αγορά ακινήτων.