Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ελληνικό παράδοξο : Σε πολλές περιπτώσεις ακινήτων οι φόροι και τα έξοδα συντήρησης που βαραίνουν τους ιδιοκτήτες, σε «καθημερινή» βάση, έχουν οδηγήσει τα ενοίκια που διαμορφώνονται -και μπορούν να υποστηριχτούν από την ελεύθερη αγορά- να είναι μικρότερα από το σύνολο των εξόδων για την διατήρηση ενός ακινήτου. Αυτό το φαινόμενο εμφανίζεται ιδιαίτερα σε επαγγελματικά ακίνητα (γραφεία, καταστήματα), αλλά και σε οικιστικά που ενίοτε χρησιμοποιούνταν και για άλλες χρήσεις -όπως κατοικίες που ήταν γραφεία στο κέντρο της Αθήνας. Παραδείγματα πολλά και συγκεκριμένα: Σε κτίρια, ειδικά σε κεντρικούς άξονες των Αθηνών, παρατηρούνται ενοίκια μικρότερα από τα κοινόχρηστα που καλείται ένας ενοικιαστής να πληρώσει. Σε άλλες περιπτώσεις, οι φόροι -και μόνον- που καλείται ένας ιδιοκτήτης να πληρώσει είναι αντίστοιχοι των ενοικίων που μπορεί να υποστηρίξει η ελεύθερη αγορά. Το σύστημα των «αντικειμενικών» αξιών μπορεί να υποστηρίζει πως ένας δρόμος έχει αξία διπλάσια από τον παράλληλό του. Αυτό ίσχυε πριν την κρίση. Αλλά, τώρα τελευταία βλέπουμε πως οι τιμές έχουν αρχίσει να εξισώνονται (σε συγκεκριμένες χρήσεις ακινήτων), καθόσον ο τζίρος εταιρειών / υπηρεσιών που μπορούν να κρατηθούν κατά την περίοδο αυτή, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι ανεξάρτητος από την συγκεκριμένη τοποθεσία ενός ακινήτου, αρκεί να είναι γεωγραφικά κοντά. Η φορολογική πολιτική των τελευταίων ετών έχει μειώσει σημαντικά το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα, ενώ φαίνεται να είναι καθαρά εισπρακτικού χαρακτήρα με σκοπό να συντηρήσει ένα σύστημα μίας άλλης εποχής και όχι την πραγματική ανάκαμψη της χώρας.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα και μελέτες, από το 2010 έως και σήμερα οι φόροι που έχουν επιβληθεί στην ελληνική οικονομία ανέρχονται στα €24,7 δισ. κατατάσσοντας την Ελλάδα στην κορυφή της λίστας των χωρών με αύξηση της φορολογίας στην Ευρωζώνη πέρυσι (κατά 3,9% ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 0,3%). Επίσης, μελέτες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, δείχνουν πως η αγορά ακινήτων καταγράφει ακόμη μεγαλύτερη πτώση στις τιμές των ακινήτων το τρίτο τρίμηνο του 2013, ενώ ταυτόχρονα υποχωρεί και ο αριθμός των συναλλαγών (Τράπεζα της Ελλάδας). Τα κόστη συντήρησης που καλείται ένας ιδιοκτήτης να πληρώσει -για την εύρυθμη λειτουργία ενός ακινήτου- έχουν μεν μειωθεί, αλλά όχι σε αντίστοιχη αναλογία με την μείωση που παρατηρείται στα ενοίκια αγοράς.

Σε θρίλερ για γερά νεύρα εξελίσσεται η κατάθεση του νομοσχεδίου για το φόρο ακινήτων στη Βουλή. Η παρουσίαση του νέου φόρου αναβάλλεται για την ερχόμενη εβδομάδα αφού το υπουργείο Οικονομικών φέρεται να επιθυμεί να παρουσιάσει τελικά ένα νομοσχέδιο «3 σε 1» για να προλάβει και τις ημερομηνίες ψήφισης πριν διακόψει τις εργασίες της η Βουλή στις 21-22 Δεκεμβρίου. Το σχέδιο του νέου φόρου είναι υπό διαρκή διαμόρφωση σε συνεννόηση πάντα με την Τρόικα, προκειμένου όμως πρέπει να ανταποκρίνεται και στα «θέλω» των βουλευτών της συμπολίτευσης που έχουν διαμηνύσει ότι σε αντίθετη περίπτωση θα καταψηφίσουν. Πιθανότατα το τελικό κείμενο να ενσωματώνει και άλλα δύο φορολογικά νομοσχέδια, που αφορούν αλλαγές στον φόρο εισοδήματος αλλά και στα πρόστιμα που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών. Ωστόσο αν τελικά το νομοσχέδιο κατατεθεί έως την ερχόμενη Πέμπτη, ο χρόνος που θα απομένει στη Βουλή για να συζητηθεί και να ψηφιστεί θα είναι ελάχιστος. Λόγω του μεγέθους του νομοσχεδίου μάλιστα, δεν φαίνεται δυνατόν να υπάρxουν περιθώρια για πολλές και ουσιαστικές αλλαγές, με αποτέλεσμα οι βουλευτές να "στριμωχτούν" για να το ψηφίσουν «ως έχει» χωρίς μεταβολές καθώς σε περίπτωση που το καταψηφίσουν θα προκαλέσουν πλήγμα στην κυβερνητική συνοχή. Το πρόβλημα είναι όμως πως πολλοί βουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ έχουν δείξει πως μένουν αμετακίνητοι στις θέσεις τους να μην φορολογηθούν οι αγρότες ή ειδικές κατηγορίες ιδιοκτητών ακινήτων. Αν θα αλλάξουν στάση, θα φανεί ακριβώς λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όταν όλοι θα κληθούν να λάβουν την ευθύνη των αποφάσεών τους.

Πόθεν έσχες» για όλους από το 2014 σχεδιάζει το Υπουργείο Οικονομικών, καθώς αναμένεται να γίνεται πλήρης καταγραφή όλων των κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων των φορολογουμένων (κατοικίες, οικόπεδα, μετοχές, επενδυτικά χαρτοφυλάκια, αγορές περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, συναλλαγές με τράπεζες, δηλαδή δάνεια και καταθέσεις). Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, θα επιβάλλεται «φόρος διαβίωσης» που θα προκύπτει από το συνολικό εισοδηματικό και περιουσιακό προφίλ του φορολογουμένου και όχι με βάση το εισόδημα που αυτός δηλώνει ή το τεκμαρτό. Πρόκειται για τη δημιουργία του νέου περιουσιολογίου, το οποίο προαναγγέλλεται στο κείμενο του προϋπολογισμού του 2014 και θα επιτρέψει τον ηλεκτρονικό έλεγχο στην ακίνητη και κινητή περιουσία 8,5 εκατομμυρίων φορολογουμένων. Κι αυτό καθώς θα παρακολουθούνται όλες οι συναλλαγές τους, αλλά και η καταναλωτική συμπεριφορά τους.

Η εφορία θα έχει στη διάθεσή της για κάθε φορολογούμενο έναν ατομικό ηλεκτρονικό φάκελο που θα περιέχει πλήρη στοιχεία για όλα τα εισοδήματα, ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία, δάνεια, καταθέσεις, πιστωτικές κάρτες, μετοχές, ομόλογα, νοσήλια, δίδακτρα ακόμα και τις δαπάνες για φως, νερό και τηλέφωνο. Το περιουσιολόγιο, που έχει αρχίσει ήδη να δημιουργείται από το περασμένο καλοκαίρι, θα διευκολύνει τις διασταυρώσεις στοιχείων από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, καθώς με το πάτημα ενός κουμπιού θα μπορεί να φανεί αν ο φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα που υπολείπεται του αθροίσματος των δαπανών του για δόσεις στις τράπεζες, δίδακτρα, γιατρούς, λογαριασμούς και λοιπές καταναλωτικές δαπάνες.

Από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ το εν λόγω μέτρο, τότε οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα «θεωρητικό» εισόδημα το οποίο θα προκύπτει επειδή έχουν στην κατοχή τους ένας σπίτι, ένα αυτοκίνητο ή ένα σκάφος αναψυχής. Η εφορία, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν, θα παρακολουθεί τις πραγματικές συναλλαγές και βάσει αυτών θα φορολογεί τους υπόχρεους. Σημειώνεται ότι, με βάση τα τεκμήρια που ισχύουν σήμερα για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τα σκάφη αναψυχής, τις πισίνες, τα ιδιωτικά σχολεία, το οικιακό προσωπικό, η εφορία προσδιορίζει ένα «τεκμαρτό» εισόδημα. Το συγκεκριμένο εισόδημα συγκρίνεται με αυτό που δηλώνει ο φορολογούμενος και όποιο από τα δύο είναι μεγαλύτερο, αυτό φορολογείται.

Την πενταπλή, κραυγαλέα και βάναυση αντισυνταγματικότητα των ρυθμίσεων του νέου διπλού φόρου στην ακίνητη περιουσία επισημαίνει η ΠΟΜΙΔΑ, ενόψει της κατάθεσης στη Βουλή του σχετικού σχεδίου νόμου, αλλά και των προσφάτων δηλώσεων του υπουργού Οικονομικών ότι δεν υπάρχει υπερφορολόγηση της ιδιοκτησίας. Για λόγους μικροπολιτικής σκοπιμότητας τόσον εκείνων που επέβαλαν τις νέες ρυθμίσεις, όσων και όλων εκείνων που τις ανέχονται και θα τις ψηφίσουν, υιοθετήθηκε το καταστροφικότερο σενάριο ετήσιας φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, ο σχεδιασμός του οποίου, εκτός του ότι θα οδηγήσει σε μέγα δημοσιονομικό «Βατερλώ», παραβιάζει προκλητικά πέντε θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος της χώρας:

1. Διότι ενώ το Σύνταγμα (άρθρο 4 παρ. 1, 2 και 5) ρητά επιβάλλει την ισότιμη και αδιάκριτη συμμετοχή των πολιτών στα δημόσια βάρη, το νομοσχέδιο προβλέπει αυθαίρετες διακρίσεις στη συμμετοχή αυτή ανάλογα με το είδος της ακίνητης περιουσίας τους ως αστικής ή εκτός σχεδίου, υπέρ της μιας κατηγορίας φορολογουμένων και σε βάρος μιας άλλης, μέσω της διπλής φορολόγησής της δεύτερης, δηλαδή των κατόχων αστικής ακίνητης περιουσίας.

2. Διότι ενώ το Σύνταγμα (άρθρο 4 παρ. 5) ρητά προβλέπει την αναλογική φορολογική επιβάρυνση των πολιτών («…ανάλογα με τις δυνάμεις τους…»), που είναι το συνολικό εισόδημα του κάθε πολίτη, το νομοσχέδιο επιβάλλει πολλαπλά φορολογικά βάρη υπολογισμένα με εκθετική μαθηματική επιβάρυνση (δήθεν…προοδευτική) με βάση την απλή κατοχή απρόσοδης ακίνητης περιουσίας, με απόλυτη αντικειμενική αδυναμία εκποίησής της, που προκαλείται από την ίδια τη ληστρική φορολογική επιβάρυνσή της.

3. Διότι ενώ κατά το άρθρο 17 παρ. 1 του Συντάγματος «Η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του Κράτους…», η διπλή φορολόγηση της αστικής ακίνητης περιουσίας, με βάση αντικειμενικές αξίες ή τιμές ζώνης που είναι πολλαπλάσιες των σημερινών και ληστρικούς φορολογικούς συντελεστές οδηγεί σε έμμεση αλλά νομοτελειακή δήμευση της ιδιοκτησίας μέσω της κατάλυσης του πυρήνα του ιδιοκτησιακού δικαιώματος των πολιτών, γεγονός που θα οδηγήσει μεγάλο αριθμό πολιτών με απρόσοδες περιουσίες στην απώλεια των περιουσιών τους και τελικά στη φυλακή.

4. Διότι ενώ το Σύνταγμα (άρθρο 20 παρ. 1) ρητά προβλέπει το δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια, το νομοσχέδιο αυτό περιέχει διατάξεις που αποστερούν τη δυνατότητα προσφυγής στη δικαιοσύνη και συμμετοχής σε κάθε οικονομική συναλλαγή σε όσους πολίτες θα βρεθούν σε αντικειμενική αδυναμία πληρωμής των αστρονομικών φορολογικών υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτό.

5. Διότι εξάλλου, το σύστημα υπολογισμού του φόρου, καθιερώνει μία σειρά αντικειμενικών -και πρακτικά αμάχητων- τεκμηρίων τα οποία λαμβάνονται περιοριστικά υπόψη προκειμένου να καθορισθεί η φορολογική υποχρέωση, χωρίς ο πολίτης να έχει τη δυνατότητα να αντιτάξει άλλα κρίσιμα στοιχεία απαραίτητα για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας του ακινήτου του, κάτι το οποίο καταργεί κάθε δυνατότητα δικαστικού ελέγχου, παραβιάζοντας τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 20 του Συντάγματος.

Η ΠΟΜΙΔΑ δηλώνει ότι είναι αντικειμενικά αδύνατη η καταβολή του διπλού φόρου στα ακίνητα, ιδιαίτερα από τους ιδιοκτήτες των ξενοίκιαστων ακινήτων με τις τεράστιες αντικειμενικές αξίες και τιμές ζώνης και τα μηδενικά εισοδήματα, και ότι κάθε ρύθμιση που θα έχει τα χαρακτηριστικά αυτά θα προσβληθεί με κάθε νόμιμο μέσο στα ελληνικά και στα διεθνή δικαστήρια.