Από το φθινόπωρο θα αρχίσει η λειτουργία του ηλεκτρονικού φακέλου ακίνητου που θα διευκολύνει τη συλλογή των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη διενέργεια εμπραγμάτων δικαιοπραξιών επί ακινήτου. Οι διατάξεις για την ηλεκτρονική πλατφόρμα με την ονομασία "Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου", έχουν περιληφθεί στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης "Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης", το οποίο από σήμερα συζητείται στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, με προγραμματισμό να ψηφιστεί την προσεχή εβδομάδα από την Ολομέλεια. "Τα βήματα για τη μεταβίβαση ενός ακινήτου είναι πάρα πολλά. Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει κατά μέσο όρο 4,7 βήματα για μια μεταβίβαση. Εδώ στην Ελλάδα, η Παγκόσμια Τράπεζα καταγράφει 11 βήματα. Απαιτούνται δε και πάνω από 17 πιστοποιητικά. Αυτά όταν το ακίνητο είναι τακτοποιημένο. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα το οποίο ζητάει και λύση", είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης και εξήγησε πως θα λειτουργήσει ο ηλεκτρονικός φάκελος μεταβίβασης ακινήτου. "Όλα θα γίνονται στον συμβολαιογράφο και ο συμβολαιογράφος θα έχει μπροστά του ένα ψηφιακό σύστημα το οποίο θα αντλεί όλη την πληροφορία που χρειάζεται από τον κάθε φορέα, από το ΤΕΕ, από την ΑΔΑΕ, από τον ΕΦΚΑ, δηλαδή οποιοδήποτε από αυτά τα πιστοποιητικά μπορεί να το πάρει ο συμβολαιογράφος σε ψηφιοποιημένη μορφή, θα το αντλεί αυτόματα από το σύστημα", είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και πρόσθεσε ότι η ψηφιακή αυτή πλατφόρμα θα τεθεί σε εφαρμογή το φθινόπωρο, τον Σεπτέμβριο, "και έτσι θα διευκολυνθεί η μεταβίβαση των ακινήτων στην Ελλάδα". O υπουργός αναφερόμενος στις διατάξεις του νομοσχεδίου για το κτηματολόγιο, υπογράμμισε ότι στόχος των διατάξεων είναι η επιτάχυνση, η απλούστευση και η ασφάλεια των διαδικασιών του κτηματολογίου. "Επιτάχυνση γιατί μειώνουμε περίπου κατά δύο χρόνια μεσοσταθμικά το χρονοδιάγραμμα για την πλήρη λειτουργία του κτηματολογίου σε όσες περιοχές αυτό δεν έχει ολοκληρωθεί, δηλαδή περίπου στο 66% της χώρας. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο 34% με 35%. Απλούστευση γιατί κάνουμε πιο φιλικές τις υπηρεσίες του κτηματολογίου στον πολίτη. Ασφάλεια γιατί πλέον όλες οι πληροφορίες θα έρχονται στο φως, αποκτούν δημοσιότητα, στο πλαίσιο της πλήρους λειτουργίας των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων", είπε ο Κυριάκος Πιερρακάκης και εξήγησε: "Σήμερα, μετά τη φάση της ανάρτησης, ακολουθεί η διαδικασία των ενστάσεων. Στη συνέχεια και αφού τελεσιδικήσουν όλες οι ενστάσεις, τότε και μόνο τότε το κτηματολογικό γραφείο κάθε περιοχής τίθεται σε λειτουργία. Το ποσοστό των ακινήτων επί των οποίων ασκούνται ενστάσεις ανέρχεται, κατά μέσο όρο, 2%. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι να ολοκληρωθούν οι ενστάσεις για το 2%, το κτηματολόγιο δεν λειτουργεί ούτε για το υπόλοιπο 38%. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Σήμερα με τη διαδικασία που προτείνουμε, μετά την ανάρτηση, μετά την υποβολή των ενστάσεων, μετά τη διόρθωση των πρόδηλων σφαλμάτων, κάθε περιοχή αποκτά κτηματολόγιο σε λειτουργία. Οι ενστάσεις θα εκδικάζονται κανονικά, οι ιδιοκτήτες δεν θα στερηθούν κανένα από τα δικαιώματα που αυτή τη στιγμή διαθέτουν και για το διάστημα που μεσολαβεί, κάθε ένσταση θα καταγράφεται στο περιθώριο του κτηματολογικού φύλλου του ακινήτου". Η νέα διαδικασία είναι πιο γρήγορη και πιο απλή για όλους είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και διευκρίνισε: "Αν υποθέσουμε ότι κάποιος θέλει να αγοράσει ένα οικόπεδο, με αμφισβητούμενα όρια από τον γείτονα. Όσο δεν λειτουργεί το κτηματολόγιο, η πληροφορία αυτή είναι διάσπαρτη. Σε κάποιες περιπτώσεις το διάσπαρτη σημαίνει κρυφή. Τα δύο αυτά στοιχεία είναι πολύ προβληματικά, για την ασφάλεια των συναλλαγών. Τώρα θα είναι ξεκάθαρη, δημόσια, συγκεντρωμένη σε ένα σημείο στο οποίο πρέπει να βρίσκεται, δηλαδή στα κτηματολογικά φύλλα. Η διαδικασία αυτή ωφελεί το κράτος γιατί θα οδηγήσει πολύ ταχύτερα στην ολοκλήρωση του ελληνικού κτηματολογίου, που το συζητάμε δεκαετίες και πρέπει επιτέλους αυτή η μεταρρύθμιση να ολοκληρωθεί. Η διαδικασία αυτή ωφελεί και τον πολίτη, διότι ο υποψήφιος αγοραστής θα μπορεί να ελέγχει με πολύ μεγάλη ακρίβεια την εικόνα του ακινήτου που επιθυμεί να αγοράσει χωρίς να κινδυνεύει να βρεθεί μπροστά σε εκπλήξεις σε μερικά χρόνια". Ο κ. Πιερρακάκης επισήμανε ότι έχει ήδη δοθεί ψηφιακά πρόσβαση σε επαγγελματίες, δικηγόρους, μηχανικούς, συμβολαιογράφους, οι οποίοι έχουν δυνατότητα να δουν τα στοιχεία που τους ενδιαφέρουν για το λειτουργούν κτηματολόγιο. Η πρόβλεψη του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι με το νομοσχέδιο που φέρνει στη Βουλή, του χρόνου θα είναι κτηματογραφημένο το 55%, σε δύο χρόνια το ποσοστό αυτό θα φτάσει στο 90% και συνεπώς η πρόσβαση θα αφορά ολοένα και μεγαλύτερο εύρος. Ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε επίσης ότι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα υπάρξει ένα ψηφιακό σύστημα που θα ενσωματώσει το ιστορικό αρχείο των υποθηκοφυλακείων, θα ενσωματώσει τα στοιχεία των κτηματολογικών γραφείων. Ο υπουργός είπε εξάλλου ότι καθιερώνεται η δυνατότητα διόρθωσης ανακριβειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης και ότι πλέον οι ιδιώτες, εάν συμφωνούν, μπορούν να λύσουν τη διαφορά τους συμβιβαστικά, γλυτώνοντας χρόνο και πόρους. Εξάλλου αναμορφώνεται η διαδικασία διόρθωσης των πρόδηλων σφαλμάτων με την ένδειξη ‘αγνώστου ιδιοκτήτη' και ενώ μέχρι σήμερα απαιτείται η ρητή συναίνεση του ελληνικού δημοσίου, με το νομοσχέδιο η συναίνεση του ελληνικού δημοσίου για τη διόρθωση πρόδηλου σφάλματος, τεκμαίρεται από τη μη προβολή αντιρρήσεων εντός 60 ημερών, από την επίδοση σε αυτό της αίτησης. Αναφερόμενος στις άλλες παρεμβάσεις σε σχέση με το κτηματολόγιο, ο Κυριάκος Πιερρακάκης επισήμανε ότι με το νομοσχέδιο προωθείται η κατάρτιση και η επιμόρφωση των κτηματολογικών δικαστών, η αναδιάρθρωση του Οργανισμού του Κτηματολογίου, η καθιέρωση του διαπιστευμένου μηχανικού, η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων με το ΤΕΕ.

Άνοιξε στο myTAXISnet η πλατφόρμα για την υποβολή αρχικών και τροποποιητικών δηλώσεων από τους εκμισθωτές ή/και υπεκμισθωτές ακινήτων στο πλαίσιο του προγραμματισμού που είχε ανακοινωθεί απο το υπουργείο Οικονομικών και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, από τις 5/7 έως τις 20/7/2021:

Οι εκμισθωτές/υπεκμισθωτές ακινήτων μπορούν να υποβάλουν αρχικές ή τροποποιητικές Δηλώσεις Covid ή/και Δηλώσεις Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας, για τους μήνες Ιανουάριο 2021 μέχρι και Απρίλιο 2021. Για τη διευκόλυνση όσων έχουν υποβάλει ήδη Δηλώσεις COVID, η ΑΑΔΕ θα τους αποστείλει σχετική ειδοποίηση, προκειμένου να διορθώσουν τυχόν λάθη ή παραλείψεις τους.

μπορούν να υποβάλουν Δήλωση Covid οι εκμισθωτές σε υπεκμισθώσεις ακινήτων, που δεν έχουν υποβάλει Δήλωση Covid για τους μήνες Μάρτιο 2020 μέχρι και Δεκέμβριο 2020

οι υπεκμισθωτές καλούνται να υποβάλουν τροποποιητικές Δηλώσεις Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης, για τους μήνες Μάρτιο 2020 κι εφεξής, σε περιπτώσεις υπεκμισθώσεων περισσότερων ακινήτων που περιέχονται σε μία Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης του αρχικού εκμισθωτή ώστε να προσδιορίσουν ποια από τα ακίνητα υπεκμισθώνουν περαιτέρω στους υπομισθωτές τους.

Επίσης, με σχετική απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, επεκτείνεται έως την 20η Ιουλίου 2021 η προθεσμία δήλωσης της λύσης των Δηλώσεων Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας που είχαν λυθεί μέχρι την 12/6/2020.

Όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών για τη διευκόλυνση των φορολογουμένων που δηλώνουν εισοδήματα από ενοίκια για το έτος 2020, με την Εγκύκλιο Ε. 2136 /2021 γίνεται δεκτό ότι στο έντυπο Ε2 δύνανται να συμπληρώνουν μόνο το συνολικό ακαθάριστο ποσό του εισοδήματος, χωρίς να απαιτείται η συμπλήρωση και της στήλης του μηνιαίου μισθώματος.

Οι «ξαπλωτές πολυκατοικίες» που εκμεταλλεύονται τη φυσική κλίση του εδάφους και αναπτύσσονται με άδεια διώροφου και πολλά υπόγεια από κάτω, προβλέπονται από τους γενικούς οικοδομικούς κανόνες. Ομως, στα νησιά των Κυκλάδων και σε άλλες περιοχές με χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς είχαν τεθεί αυστηροί κανόνες για να αποφεύγονται τέτοια φαινόμενα.

Ωστόσο, δύο επίσημοι φορείς του κράτους, το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ήρθαν τις τελευταίες ημέρες και πήραν θέση με αφορμή μια οικοδομή στα Κατάπολα της Αμοργού.

Μάλιστα, προχωρούν σε μια ερμηνεία των υφιστάμενων διατάξεων που δείχνει να ξηλώνει το προστατευτικό πλέγμα για τους παραδοσιακούς οικισμούς της Αμοργού, αφήνει την οικοδομή να αναπτυχθεί σε ύψος παρά τις ενστάσεις της αρμόδιας Πολεοδομίας Νάξου και μπορεί να συμπαρασύρει όλους τους περιορισμούς που ισχύουν σε δεκάδες παραδοσιακούς οικισμούς των Κυκλάδων.

Η διαμάχη γύρω από τη συγκεκριμένη οικοδομή στην Αμοργό ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες. Είχε λάβει οικοδομική άδεια, η οποία ανακλήθηκε όμως από την αρμόδια Πολεοδομία (Υπηρεσία Δόμησης) Νάξου κατόπιν καταγγελίας για υπερβάσεις στο ύψος. Οι ιδιοκτήτες του οικοπέδου δεν προσέφυγαν μόνο δικαστικά κατά της ανάκλησης αλλά κατάφεραν, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, να προκαλέσουν τις δύο γνωματεύσεις που προαναφέραμε. Συγκρίνοντας τις δύο γνωματεύσεις με το Προεδρικό Διάταγμα της 11/11/2003 που αφορά την Αμοργό, φαίνεται ότι υπάρχει ένας όρος-κλειδί που υπήρχε στο Π.Δ. αλλά τώρα εξαφανίζεται.

Συγκεκριμένα στο Π.Δ. του 2003 [Τροποποίηση και συμπλήρωση των όρων και περιορισμών δόμησης των παραδοσιακών οικισμών Αμοργού (Χώρας), Αιγιάλη, Ποταμός, Θολάρια, Κατάπολα, Ξυλοκερατίδι, Ραχίδι επί υπουργού Αιγαίου Ν. Σηφουνάκη] αναφέρεται αρχικά ότι ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων είναι δύο και το ύψος 7,50 μέτρα (8,5 εάν η κλίση του οικοπέδου είναι άνω του 25%). Αμέσως μετά, όμως, αναφέρεται ότι «το ύψος μετριέται από τη στάθμη του φυσικού εδάφους σε κάθε σημείο του περιγράμματος του κτιρίου έτσι ώστε η προβολή του τελικού ύψους του κτίσματος σε καμία περίπτωση να μην υπερβαίνει τον μέγιστο αριθμό ορόφων και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, είτε λόγω τυχόν έντονης κλίσης του φυσικού εδάφους, είτε λόγω υποβάθμισής του».

Ομως, από τη γνωμάτευση του ΚΕΣΥΠΟΘΑ έχει εξαφανιστεί ο όρος «προβολή» από το τελικό ύψος του κτίσματος. Ο όρος αυτός, όπως αναφέρουν έμπειροι μηχανικοί, είχε τεθεί προκειμένου να αποφεύγονται διάφορα κόλπα και να μετράει αυτό που βλέπει το μάτι. Ενα κλασικό κόλπο είναι το ύψος του κτιρίου να μετριέται από το πιο ψηλό σημείο του οικοπέδου. Ετσι, βγαίνει άδεια κτίσματος από εκείνη τη στάθμη και πάνω. Ομως, κάτω από εκεί, ακολουθώντας την κλίση του οικοπέδου, χτίζονται ένα, δύο ή περισσότερα υπόγεια ή βοηθητικοί χώροι που μετατρέπονται σε κανονικά δωμάτια ή διαμερίσματα.

Ο όρος «προβολή» έχει εξαφανιστεί και από τη γνωμάτευση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της 6ης Ιουνίου 2021. Αντίθετα, στη γνωμάτευση υπογραμμίζεται ότι οι ειδικοί όροι και περιορισμοί που έθετε το Π.Δ. του 2003 για την Αμοργό «δεν μπορεί να διαφοροποιούνται από τους ορισμούς της πολεοδομικής νομοθεσίας». Φτάνει στο σημείο επίσης να ισχυριστεί ότι «σε περίπτωση που ο νομοθέτης ήθελε να ορίσει διαφορετικά το ύψος κτιρίου έπρεπε να αναφέρεται με σαφήνεια σε ειδικό άρθρο “ορισμοί”, κάτι που δεν συμβαίνει».

Εκτός από τον κίνδυνο το «απέραντο γαλάζιο» της Αμοργού να στιγματιστεί από πολυώροφες μεζονέτες, ορατή είναι η απειλή και για δεκάδες άλλους παραδοσιακούς οικισμούς στις Κυκλάδες. Αλλωστε, το Π.Δ. του 2003 που έχει μπει στο χειρουργείο της... απέραντα γαλάζιας ανάπτυξης επικαλείται άλλα Π.Δ., παλαιότερα, όπως το 504 του 1988 και το 345 του 1989. Το δεύτερο έθετε περιορισμούς δόμησης σε Πάρο (Νάουσα, Παροικιά, Κώστος, Λεύκες, Μάρμαρα, Πρόδρομος, Μάρπησσα), Σίφνο (Απολλωνία, Αρτεμώνα), Θήρα (Βόθωνα, Πύργο, Εμπορειό, Μεγαλοχώρι), Απείρανθο Νάξου, Φολέγανδρο, Κίμωλο, Σέριφο ενώ εκείνο του ’88 χαρακτήριζε ως παραδοσιακούς 32 οικισμούς στην τότε Επαρχία Ανδρου, 18 σε Θήρα-Αμοργό, 8 σε Κέα-Σέριφο-Κύθνο, 7 σε Μήλο-Φολέγανδρο-Σίφνο, 19 στη Νάξο, 4 σε Πάρο-Αντίπαρο, 5 στη Σύρο και 25 στην Τήνο.

Παράταση της ισχύος της βεβαίωσης μηχανικού μέχρι 31.12.2021, εν όψει της επικείμενης μαζικής προσέλευσης πολιτών για σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων μεταβίβασης ακινήτων και των ανυπέρβλητων δυσχερειών που συνεπάγεται η αποκλειστική ισχύς της "ταυτότητας κτιρίου" για το διάστημα αυτό, ζήτησε με επιστολή της προς την αρμόδια πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ η ΠΟΜΙΔΑ. Με την επιστολή της αυτή η ΠΟΜΙΔΑ ζήτησε τα εξής:

*Να επιτραπεί η παράλληλη ισχύς της βεβαίωσης μηχανικού μέχρι την 31.12.2021, ώστε να μην παραλύσει η Κτηματαγορά και καταστεί αδύνατον οι πολίτες να προβούν σε δικαιοπραξίες με τις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες.

*Να αφαιρεθεί η μελέτη στατικής επάρκειας από τις προϋποθέσεις για έκδοση ταυτότητας «Διηρημένης Ιδιοκτησίας», δηλαδή μεμονωμένων διαμερισμάτων κλπ.,

*Να δοθεί η δυνατότητα ρύθμισης αυθαιρέτων κατηγορίας 5 μέσω αποκλειστικά της υποβολής ταυτότητας κτιρίου, μέσα στην προθεσμία ισχύος του νόμου, με τις νόμιμες προσαυξήσεις.