Σταδιακή βελτίωση του επενδυτικού κλίματος στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων (γραφεία, εμπορικά καταστήματα κ.ο.κ.) της Ελλάδας, μεσοπρόθεσμα, αναμένει το RICS (Royal Institute of Chartered Surveyors), το διεθνές σώμα ορκωτών εκτιμητών, όπου συμμετέχουν και αρκετοί Ελληνες επαγγελματίες του κλάδου. Σε σχετική παγκόσμια έκθεση που δημοσίευσε πρόσφατα, το RICS κάνει λόγο για τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), όσον αφορά τις παρεμβάσεις που πραγματοποιεί στην δευτερογενή αγορά κρατικών ομολόγων μιας σειράς χωρών, που επί της ουσίας της επιτρέπει να χρηματοδοτεί τις χώρες αυτές, λειτουργώντας ως «μαξιλάρι ασφαλείας» σε περίπτωση επενδυτικής πίεσης. Η κίνηση αυτή έχει βελτιώσει ελαφρώς το επενδυτικό κλίμα σε ορισμένες ευρωπαϊκές αγορές ακινήτων, μεταξύ των οποίων και η ελληνική, με αποτέλεσμα να βελτιώνονται και οι προσδοκίες για πραγματοποίηση περισσότερων επενδύσεων, εφόσον βέβαια ενισχυθεί και το γενικότερο οικονομικό κλίμα.

Στην ίδια κατηγορία με την ελληνική αγορά, από πλευράς της επικείμενης βελτίωσης προσδοκιών των επενδυτών, τοποθετούνται από το RICS, η Ιρλανδία, η Γερμανία, η Ρωσία, οι χώρες της σκανδιναβικής, η Ελβετία και το Βέλγιο. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά την τελευταία διετία, η Ελλάδα δεν βρέθηκε μεταξύ των ουραγών, όσον αφορά την πορεία των επαγγελματικών ακινήτων της χώρας. Κατά τους τελευταίους τρεις μήνες του 2012, τη θέση αυτή κατέλαβε η Γαλλία, όπου οι προσδοκίες των επενδυτών είναι καθόλα αρνητικές, όσον αφορά τις νέες ενοικιάσεις, τις αξίες των ακινήτων και το ύψος των ενοικίων. Η επιδείνωση των συνθηκών στη γαλλική αγορά είναι ταχύτερη απ’ ό,τι στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία, δείγμα της απαισιοδοξίας των επενδυτών για τη Γαλλία. Γενικότερα πάντως, στην ευρωπαϊκή αγορά, οι συνθήκες δεν διαφοροποιήθηκαν ιδιαίτερα κατά το τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Στην πλειονότητα των χωρών καταγράφεται πτώση της ζήτησης για ενοικίαση χώρων και αρνητικές προσδοκίες, όσον αφορά την πορεία των ενοικίων.

Εξαίρεση αποτελούν οι αγορές της Γερμανίας και της Ρωσίας. Ιδίως στην τελευταία, οι προσδοκίες για νέες αυξήσεις των ενοικίων και των αξιών των ακινήτων είναι μεγάλες, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη αναντιστοιχία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση, με τα νέα ακίνητα που ολοκληρώνονται να μην επαρκούν για να καλύψουν την ζήτηση. Οσον αφορά την αγορά της Γερμανίας, η γενικότερη τάση για τους επόμενους μήνες θα παραμείνει ανοδική, τόσο όσον αφορά τα ενοίκια, όσο και τη ζήτηση, αλλά με χαμηλότερο ρυθμό, έναντι του πρόσφατου παρελθόντος, δείγμα ότι η εν λόγω αγορά έχει αρχίσει να εμφανίζει τα πρώτα σημάδια «κόπωσης».

Το ποσό των 22 εκατ. λιρών (35 εκατ. δολ.) όρισε ως ελάχιστη τιμή το ελληνικό δημόσιο σε ακίνητο που τίθεται προς πώληση στο Λονδίνο, το οποίο αποτελεί ένα από τα έξι που κατέχει η ελληνική κυβέρνηση στο εξωτερικό. Το πρακτορείο Blοomberg κάνει αναφορά στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Ελλάδας, λέγοντας ότι η κατοικία του Έλληνα πρόξενου στο Holland Park θα πωληθεί μαζί με ακίνητα σε πόλεις όπως οι Βρυξέλλες και το Βελιγράδι. Τα άλλα ακίνητα προς πώληση περιλαμβάνουν μια έκταση γης 8.000 στρεμμάτων στη Λευκωσία, με ελάχιστο τίμημα 5 εκατ. ευρώ, ένα κτίριο οκτώ ορόφων στις Βρυξέλλες, με ελάχιστο τίμημα 3,3 εκατ. ευρώ και ένα τετραώροφο κτίριο στο Βελιγράδι, με ελάχιστο τίμημα 2 εκατ. ευρώ.

Το συγκεκριμένο ακίνητο στο Λονδίνο είναι ένα βικτοριανό αρχοντικό 115 ετών, 947 τετραγωνικών μέτρων, στο οποίο έχουν μείνει ο ιδρυτής της VirginGroup, Ρίτσαρντ Μπράνσον και ο παρουσιαστής Σάιμον Κάουελ. Το Holland Park βρίσκεται στο Kensington& Chelsea, μια από τις πιο ακριβές περιοχές της Μ. Βρετανίας.

Οσον αφορά τα υπόλοιπα προς πώληση ακίνητα που έχει βγάλει το ΤΑΙΠΕΔ, για το ακίνητο των 8 στρεμμάτων στη Λευκωσία, το οποίο παραμένει αναξιοποίητο για παραπάνω από 10ετία το ελάχιστο τίμημα τοποθετείται στα 5 εκατ. ευρώ, ενώ για το παλαιό κτίριο γραφείων της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες (2.850 τ.μ.) ο ελάχιστος στόχος που έχει τεθεί είναι στα 3,3 εκατ. ευρώ, λόγω της μεγάλης πτώσης που έχει σημειώσει η βελγική αγορά ακινήτων. Υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο - κενό από το 2007 - είχε βγει προς πώληση τελευταία φορά από την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου το 2008 έναντι ελάχιστου τιμήματος 6,7 εκατ. ευρώ, το οποίο ωστόσο ουδείς προσέφερε... Ποσό περί τα 2 εκατ. ευρώ υπολογίζει να εισπράξει κατ' ελάχιστο το ΤΑΙΠΕΔ από το κτίριο του Βελιγραδίου το οποίο επίσης δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ, ενώ προς πώληση είναι δύο ακόμη κτίρια στη Λιουμπλιάνα και την Τασκένδη. Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή προσφορών από τους ενδιαφερόμενους αγοραστές έχει ορισθεί η 19η Μαρτίου.

Οι τιμές των κατοικιών σε πολλές περιπτώσεις έχουν ήδη αρχίσει να υπολείπονται του κόστους κατασκευής, με αποτέλεσμα να αποτελούν καλή περίπτωση τουλάχιστον για εκείνους που διαθέτουν τα απαιτούμενα μετρητά και που επιθυμούν να μείνουν στα σπίτια (κύρια ή εξοχική κατοικία) που θα αποκτήσουν και όχι να τα δουν ως επένδυση. Σύμφωνα μάλιστα με τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank, «οι τιμές των ακινήτων διαμορφώνονται ήδη σε λογικά επίπεδα, ιδιαίτερα σε σχέση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Άλλωστε, ποτέ δεν υπήρξε υπέρμετρη αύξηση των τιμών των ακινήτων στην Ελλάδα, όπως συνέβη σε πολλές άλλες χώρες του ΟΟΣΑ». Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ , προκύπτει ότι:

α) Η πτώση των τιμών των οικιστικών ακινήτων στην Ελλάδα τη διετία 2011-2012 ήταν πολύ μεγαλύτερη από το μέσο όρο των υπόλοιπων χωρών.

β) Ο λόγος τιμών κατοικιών προς ενοίκια είναι πολύ χαμηλότερος στην Ελλάδα σε σχέση με το μέσο όρο των άλλων χωρών, δηλαδή οι τιμές στη χώρα μας είναι σχετικά φτηνές αν συγκριθούν με τα ενοίκια (ο δείκτης βέβαια επηρεάζεται και από το φορολογικό καθεστώς κάθε χώρας).

γ) Ο δείκτης τιμών των κατοικιών προς το εισόδημα κυμαίνεται περίπου στο μέσο όρο των άλλων χωρών, άρα -με τους άλλους παράγοντες να είναι σταθεροί- είναι το ίδιο δύσκολο για έναν Έλληνα και για έναν ξένο να αγοράσει κατοικία.

Μαζί με το ΤΑΙΠΕΔ η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) ετοιμάζει πλατφόρμα ηλεκτρονικών δημοπρασιών ακινήτων με στόχο την ομαδοποίηση και τη σταδιακή ένταξη του χαρτοφυλακίου των ακινήτων της, το οποίο υπερβαίνει τις 73.000 . Κυβερνητικοί κύκλοι εκτιμούν ότι αυτή η μέθοδος θα εξασφαλίσει, πρώτον, τη διαφάνεια των διαδικασιών και, δεύτερον, το άνοιγμα σε μια μεγαλύτερη αγορά. Συγκεκριμένα, αυτές τις ημέρες οριστικοποιείται ο τρόπος με τον οποίο θα δημιουργηθεί η ιστοσελίδα στην οποία θα αναρτώνται οι δημοπρασίες και στην οποία θα γίνονται δεκτοί ως πιστοποιημένοι χρήστες οι ενδιαφερόμενοι που θα πληρούν τις προϋποθέσεις.