Ευκαιρία για... εξτρά εισόδημα φαίνεται ότι αποτελεί για ιδιοκτήτες ακινήτων η ενοικιαση διαμερισμάτων σε ξένους τουρίστες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, και μάλιστα σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές ακόμα και στην Αθήνα. Σε πρόσφατη γνωστοποίηση , για παράδειγμα, οι ενδιαφερόμενοι τουρίστες μπορούν να νοικιάσουν δυάρι με μόλις 18 ευρώ τη βραδιά. Το πρωινό δεν συμπεριλαμβάνεται, ωστόσο η κουζίνα είναι πάντα εφοδιασμένη με τρόφιμα, όπως εξηγεί στις σχετικές πληροφορίες ο ενοικιαστής. Διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας, μόλις τρία λεπτά απόσταση από την Ακρόπολη, ενοικιάζεται προς 49 ευρώ, απαιτείται ωστόσο minimum δύο διανυκτερεύσεων. Για τους πιο απαιτητικούς, διατίθενται και διαμερίσματα με θέα την Ακρόπολη, με 95 ευρώ τη βραδιά, τιμή ιδιαίτερα συμφέρουσα, αν υπολογίσουμε πως το διαμέρισμα μπορεί να φιλοξενήσει τουλάχιστον 3 άτομα και πως οι τιμές των δωματίων στα ξενοδοχεία με ανάλογη θέα είναι το λιγότερο διπλάσιες. Το φαινόμενο των καταλυμάτων, που δεν διαθέτουν την προβλεπόμενη από το νόμο άδεια λειτουργίας, λαμβάνει μορφή χιονοστιβάδας λόγω της οικονομικής κρίσης και της συρρίκνωσης των εισοδημάτων. Το θέμα έθιξε και ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος Γ. Τσακίρης κατά την πρόσφατη γενική συνέλευση, κάνοντας λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό. Όπως εκτιμούν εκπρόσωποι των ξενοδόχων, τα διαμερίσματα που ενοικιάζονται για τη θερινή κυρίως σεζόν αγγίζουν τα 1.500 στο κέντρο της Αθήνας, ενώ ο συνολικός τους αριθμός πανελλαδικά μπορεί να ξεπερνά ακόμη και τις 10 χιλ. Σε τουριστικές περιοχές, και ειδικά στα νησιά, εκτός από διαμερίσματα μπορεί να βρει κάποιος ακόμη και βίλες. Οι τιμές για τα ενοικιαζόμενα καταλύματα, που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια από τον Απρίλιο και μετά, ξεκινούν συνήθως από 30 ευρώ, είναι πλήρως επιπλωμένα, ενώ η πληρωμή γίνεται συνήθως από τους υποψήφιους «ένοικους» μέσω Paypal. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν ως «ξενοδοχεία» μισθώνουν χώρους ακόμα και με τη μέρα.

Από το 2014 και... βλέπουμε για την ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς ακινήτων. Αυτό επισημαίνει η διεθνής εταιρεία συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield στην τελευταία της έρευνα για τη «Διεθνή Χάρτη Επενδύσεων», αναφέροντας ότι οι επενδύσεις στην ελληνική αγορά ακινήτων εκτιμώνται στα πέριξ των 100 εκατ. ευρώ (για ποσά άνω των 5 εκατ. δολαρίων) για το 2012, έχοντας σημειώσει πτώση κατά 47% σε σχέση με τα 190 εκατ. ευρώ του 2011.

Η ανάλυση της Cushman & Wakefield αναφέρει ότι η ανάκαμψη θα έλθει το νωρίτερο το 2014. Οι κενοί χώροι τόσο στα προνομιακά όσο και τα δευτερεύοντα ακίνητα βαίνουν αυξανόμενοι την ίδια στιγμή που το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι ισχνό, δεδομένου ότι στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων κυριαρχούν οι επαναδιαπραγματεύσεις ενοικίων, οι προσπάθειες για μείωση του λειτουργικού τους κόστους με μισθώσεις σαφώς μικρότερων γραφειακών χώρων. Λόγω της έλλειψης στοιχείων για την αγορά (αφού ουσιαστικά αγοραπωλησίες δεν έχουν πραγματοποιηθεί) οι αποδόσεις των επαγγελματικών ακινήτων αυτή την στιγμή είναι δύσκολο να αποτυπωθούν. Ωστόσο, οι αναλυτές της γνωστής εταιρείας συμβούλων τοποθετούν στην περιοχή του 9,8% για τα γραφεία, 8,1% για τα καταστήματα και 13,5% για τα βιομηχανικά ακίνητα.

Τα σημεία - κλειδιά της ελληνικής αγοράς ακινήτων τα οποία μπορεί να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των διεθνών επενδυτών είναι τα εξής:

- Οι χαμηλές τιμές των ακινήτων λόγω της έλλειψης ανταγωνισμού και δραστηριότητας.

- Τα δημόσια ακίνητα που βγαίνουν προς πώληση/ αξιοποίηση ή μακροχρόνια παραχώρηση.

- Η αύξηση του αποθέματος όσον αφορά στα ποιοτικά ακίνητα.

- Οι σχετικά υψηλές αποδόσεις σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ως προς τα μειονεκτήματα της αγοράς:

- Το περιορισμένο, καλής ποιότητας, επενδυτικό προϊόν του εγχώριου real estate.

- Η περιορισμένη κινητικότητα στο κομμάτι των μισθώσεων από επιχειρήσεις και αλυσίδες λιανεμπορίου.

- Τα σύντομης διάρκειας συμφωνητικά μισθώσεων, όπου οι μισθωτές έχουν το δικαίωμα να «σπάσουν» τα συμβόλαια μετά την πάροδο του πρώτου έτους.

- Ελλειψη χρηματοδότησης.

- Κακές και αβέβαιες οικονομικές συνθήκες

Μεγάλος αριθμός ισχυρών ομίλων από την Ελλάδα και ολόκληρο τον κόσμο παίρνει θέση για την απόκτηση του Αστέρα Βουλιαγμένης με το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) και την Εθνική Τράπεζα να μεταθέτουν κατά 10 ημέρες την ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Σύμφωνα με πληροφορίες στις 29 Μαρτίου αναμένεται να εμφανιστούν πανίσχυρα διεθνή ονόματα όπως το Κατάρ, η κινεζική Fosun International (σε συνεργασία με τον όμιλο Κουτσολιούτσου της Foli Follie), η τουρκική Dogus (που ήδη συνεργάζεται με την Lamda Development στη διαχείριση μαρινών με επίκεντρο τη μαρίνα Φλοίσβου). Στους υποψηφίους περιλαμβάνονται, κατά τις ίδιες πληροφορίες, και η εταιρεία τουριστικών επενδύσεων Dolphin Capital Investors μαζί με το αμερικανικό fund Third Point (κατέχει το 20% του μετοχικού της κεφαλαίου), ο όμιλος Κωνσταντακόπουλου (Costa Navarino, Costamare) με τον ελληνοαμερικανικό Peter Pappas (P. J. Mechanics). Στον μακρύ κατάλογο βάζουν κάποιοι και ηχηρά ονόματα Ελλήνων εφοπλιστών και ισχυρούς επιχειρηματίες.

Βλέπουν Λονδίνο και Λευκωσία και γυρίζουν την πλάτη σε Βελιγράδι, Τασκένδη, Λιουμπλιάνα. Tην ερχόμενη εβδομάδα κατατίθενται στο ΤΑΙΠΕΔ οι προσφορές από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές για τα έξι διπλωματικά ακίνητα του εξωτερικού, από τα οποία τα αναμενόμενα έσοδα έχουν προϋπολογισθεί στα πέριξ των 40 εκατ. ευρώ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μεγαλύτερο ενδιαφέρον υπάρχει για τα δύο ακίνητα στο Λονδίνο (η προξενική κατοικία βικτωριανού ρυθμού) και την Κύπρο (8 στρέμματα στη Λευκωσία) από τα οποία το ελληνικό Δημόσιο θέλει να εισπράξει κατ' ελάχιστο τα ποσά των 25,5 εκατ. ευρώ και 5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ακολουθεί το ακίνητο στις Βρυξέλλες (το παλαιό κτίριο γραφείων της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας) για το οποίο ο ελάχιστος στόχος που έχει τεθεί είναι στα 3,3 εκατ. ευρώ. Από τα τρία αυτά ακίνητα, τα οποία εκτιμάται ότι μπορούν να πουληθούν πιο εύκολα, αναμένεται το 95% περίπου των συνολικών προϋπολογιζόμενων εσόδων. Ισχνότερο είναι το ενδιαφέρον επενδυτών για τα τρία υπόλοιπα ακίνητα στο Βελιγράδι, στη Λιουμπλιάνα και στην Τασκένδη, η αξία των οποίων ωστόσο είναι πολύ χαμηλή- ενδεικτικά αναφέρεται ότι το ακίνητο στην Τασκένδη είχε αγορασθεί 50 χιλ. ευρώ και έχει στόχο εσόδων ύψους 200 χιλ. ευρώ.