Ο κίνδυνος να κριθεί αντισυνταγματικός και ο πρόσφατος νόμος για την αυθαίρετη δόμηση (4178/ 2013) ελλοχεύει ύστερα από προσφυγές ιδιωτών που κατατέθηκαν πριν από λίγες ημέρες στο ανώτατο δικαστήριο, οι οποίες συνοδεύονται και από αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της εφαρμογής του νέου νόμου Η νέα νομοθεσία θα έχει πλήρως θεσμοθετηθεί μέχρι το τέλος του 2014, λίγο πριν, δηλαδή, ολοκληρωθεί ο νόμος για τα αυθαίρετα που προβλέπεται για τον Φεβρουάριο του 2015. Συγκεκριμένα, μέσα στον Νοέμβριο ξεκινά η διαβούλευση για το σχέδιο νόμου για τη χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση που έχει ως βασικό στόχο τη μείωση του χρόνου σχεδιασμού και έγκρισης των πολεοδομικών σχεδίων και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων στην αποκεντρωμένη διοίκηση και την περιφέρεια. Εκτιμάται πως το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή πριν από το τέλος του χρόνου και θα έχει ψηφιστεί τους πρώτους μήνες του 2014. Το ίδιο διάστημα αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το προεδρικό διάταγμα για την ταυτότητα κτιρίου, μέσω της οποίας θα δημιουργηθεί ένα ηλεκτρονικό αρχείο όλων των ακινήτων της χώρας. Τέλος, μέσα στο 2014 προγραμματίζεται η έναρξη της λειτουργίας της τράπεζας Γης που θα επιτρέψει την αγορά συντελεστή δόμησης ως συμπληρωματικό εργαλείο για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων.

Ενα μικρό νησάκι στον Σαρωνικό θα "υποδεχτεί" επενδύσεις; Το θέμα άνοιξε ερώτηση που κατατέθηκε στην Βουλή σύμφωνα με την οποία στο νησί της Υδρούσας στο Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, επιχειρείται, για άλλη μια φορά, να γίνουν εμπορευματικές επενδύσεις. Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με δημοσιεύματα , ετοιμάζεται στο νησί έκτασης περίπου 57 στρεμμάτων, επένδυση με τίτλο «Πρότυπο Πάρκο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Πολιτισμού και Ερμηνείας Περιβάλλοντος. Ανάδειξη φυσικού τοπίου – Διαχείριση επισκεψιμότητας». Όπως αναφέρεται στην ερώτηση που κατατέθηκε απο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ :

"Σύμφωνα με την μελέτη του έργου, η εν λόγω επένδυση έχει σαν σκοπό να μετατρέψει την νησίδα σε κέντρο αναψυχής και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης για τους επισκέπτες του. Συγκεκριμένα το σχέδιο προβλέπει, μεταξύ των άλλων, ότι θα κατασκευαστούν δύο λιμάνια, ένα στον όρμο Αντύπα (δηλαδή έναντι της εκκλησίας Παναγίτσα στην Κάτω Βούλα) και ένα στην Υδρούσα προκειμένου να γίνεται η μεταφορά επισκεπτών από και προς το νησί, οι οποίοι θα καλούνται να πληρώσουν εισιτήριο €6 ως αντίτιμο για τη μεταφορά τους αλλά και για τη χρήση των υπηρεσιών και εγκαταστάσεων που το νησί θα προσφέρει. Επίσης, σύμφωνα με το σχέδιο, θα απαγορεύεται η προσέγγιση σκαφών σε απόσταση μικρότερη των 200 μέτρων περιμετρικά των ακτών του νησιού, για την προστασία των λουομένων, επειδή θα δημιουργηθεί οργανωμένη πλαζ με ξύλινες ομπρέλες και ξαπλώστρες, αλλά και πλωτό κυλικείο.

Ωστόσο, στο σχέδιο της επένδυσης δεν αναφέρονται οι επιπτώσεις που θα έχει μια τέτοιου τύπου επένδυση, τόσο στο ίδιο το νησί, όσο και στους κατοίκους της περιοχής της Βούλας και των όμορων Δήμων. Συγκεκριμένα, στο σχέδιο της επένδυσης δεν λαμβάνεται υπόψη η απόφαση του ΟΡΣΑ (Απόφαση της 20ης Τακτικής Συνεδρίασης 1/10/2008), η οποία έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την εν λόγω επένδυση και ορίζει ρητά ότι «Η έγκριση της θέσης πρόσβασης στη νήσο με δίαυλο πλάτους 10 μέτρων θα γίνει από τις αρμόδιες για τα έργα επί του αιγιαλού υπηρεσίες και θα είναι κατάλληλη για την υποδοχή σκαφών (πλην ταχύπλοων), ώστε να μην παρεμποδίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού στον αιγιαλό». Επίσης, στο σχέδιο της επένδυσης δεν αναφέρεται πουθενά ο τρόπος διαχείρισης των λυμάτων που θα παράγουν τόσο τα σκάφη που θα πηγαινοέρχονται όσο και το πλωτό κυλικείο, ενώ πρέπει να τονιστεί ότι στον κόλπο έναντι της εκκλησίας Παναγίτσα στην Κάτω Βούλα που θα γίνει το λιμάνι κολυμπούν χιλιάδες κάτοικοι κάθε χρόνο.

Επισημαίνεται ότι, στο νησί πέρα από τα ιστορικής σημασίας γερμανικά πολυβολεία, υπάρχει και πλούσια ορνιθοπανίδα, με μεγάλο πληθυσμό από αγριοκούνελα και διάφορες ποικιλίες πουλιών. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, το Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης Πουλιών σε έγγραφό του επισημαίνει ότι οι νησίδες του Σαρωνικού (όπως και η Υδρούσα) χρησιμοποιούνται από αρκετά είδη πουλιών, κυρίως θαλασσοπούλια, ως χώροι φωλιάσματος, ανάπαυσης κατά την αποδήμηση και ανεύρεσης τροφής. Μάλιστα στο εν λόγω έγγραφο αναφέρεται ότι, η Υδρούσα συγκεντρώνει αρκετά είδη, κυρίως στρουθιόμορφων - μυγοχάφτες, μαυρολαίμηδες κ.ά. και ότι πολλά ότι πολλά από αυτά τα είδη είναι σπάνια και προστατευόμενα γεγονός που απαιτεί την ανάγκη να προηγηθεί πλήρης μελέτη της βιοποικιλότητας της νησίδας. Είναι σαφές λοιπόν ότι, με την εν λόγω επένδυση θα υπάρξει οικονομικός αποκλεισμός και απαγόρευση της ελεύθερης πρόσβασης των κατοίκων της περιοχής, μιας και για την πρόσβαση σε αυτή θα χρησιμοποιούνται ιδιωτικά πλοιάρια αντί εισιτηρίου, το οποίο θα εκμεταλλεύεται ο επενδυτής. Επίσης, είναι ξεκάθαρο ότι, η εν λόγω επένδυση εγκυμονεί κινδύνους για το περιβάλλον και την περιοχή, εξαιτίας της συνεχούς διέλευσης των πλοιαρίων, καθώς και εξαιτίας της αυξημένης και οργανωμένης - με υποδομές - παρουσίας των επισκεπτών."

Πέντε "καυτά" θέματα που αφορούν στην πολεοδομική νομοθεσία ζητούν άμεση λύση καθώς ταλαιπωρούν χχιλιάδες έλληνες. Συγκεκριμένα πρόκειται:

1.Οικισμοί προ του 1923 των οποίων τα όρια καθορίστηκαν με αποφάσεις νομαρχών μετά την ψήφιση του Συντάγματος ( 1975) και πριν την εφαρμογή του Ν.998/1979 οι οποίοι μεταγενέστερα κρίθηκαν ότι αποτελούν έκταση προστατευόμενη από τη δασική νομοθεσία.

• Τα όρια των συγκεκριμένων περιοχών έχουν ακυρωθεί από το ΣΤΕ ( κρίθηκε αντισυνταγματική η αρμοδιότητα προς του Νομάρχες να ρυθμίσουν παρόμοια ζητήματα)

• Οι συγκεκριμένες περιοχές έχουν χαρακτηριστεί από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες ως δασικές εκτάσεις και μάλιστα έχουν σε μεγάλο βαθμό χαρακτηριστεί και ως αναδασωτέες.

• Δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν.4164/2013 που όρισε τις περιοχές οι οποίες θεωρούνται ως εντός σχεδίου και δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της δασικής υπηρεσίας. Το σχετικό ζήτημα έχει απασχολήσει την διοίκηση, έχει εκδοθεί σχετικό πόρισμα από τον Συνήγορο του πολίτη και ερευνάται η από συνταγματικής απόψεως ορθή επίλυση του ζητήματος δεδομένου ότι οι κανονιστικές πράξεις της διοίκησης που εκδόθηκαν 30 χρόνια πριν είχαν σαν συνέπεια να εκδοθούν άδειες οικοδομής ως εντός σχεδίου περιοχή, να λάβουν χώρα χιλιάδες δικαιοπραξίες και γενικά να υπάρχει η πεποίθηση στον πολίτη ότι κατέχουν οικόπεδα και κτίσματα σε εντός σχεδίου περιοχή. Το θέμα αναδεικνύεται εντόνως λόγω της κτηματογράφησης και της σύνταξης των δασικών χαρτών.

2. Εκτάσεις δημοσίων κτημάτων κατεχόμενες άνω των 50 χρόνων από πολίτες είτε μετά από ειδική παραχώρηση (μίσθωση) είτε μετά από παράλειψη της διοίκησης να ρυθμιστεί νομοθετικά η παραχώρηση δια εξαγοράς.

• Οι εκτάσεις αποτελούν δημόσιο κτήμα ενώ κατέχονται ( έχουν κατασκευαστεί κτίσματα , έχουν γίνει συνδέσεις με τα δίκτυα εν γνώσει της διοίκησης – φορολογούνται ως ακίνητα) για δεκαετίες. Δεν έλαβε χώρα κατά το παρελθόν βάσει νόμου διαδικασία νόμιμης παραχώρησης της κυριότητας δυνάμει εξαγοράς.

• Σύμφωνα με το νέο νόμο για τις ρυθμίσεις περί αυθαιρέτων κατασκευών δεν επιτρέπεται η υπαγωγή αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων σε δημόσιο κτήμα.

3. Οικισμοί προ του 1923 που καθορίστηκαν τα όριά τους με αποφάσεις νομαρχών και μεταγενέστερα κρίθηκαν ως κατολισθήσιμοι

• Αν και κρίθηκαν κατολισθήσιμοι οι  πολεοδομικές υπηρεσίες εξέδιδαν άδειες για την εκτέλεση εργασιών μέχρι και το 2010. Με αφορμή έγγραφα της αρμόδιας διεύθυνσης της Περιφέρειας δεν εκδίδονται άδειες και κατά τις υπηρεσίες του Υπουργείου απαιτείται η εκπόνηση γεωλογικής μελέτης η οποία θα αποφαίνεται για τη δυνατότητα η μη εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών σε τμήμα η όλη την περιοχή του οικισμού. Παράλληλα θα πρέπει να θεραπευτεί και ο καθορισμός των ορίων των οικισμών σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

4. Οικισμός ο οποίος προβλέφθηκε με την έγκριση του Γ.Π.Σ αλλά μεταγενέστερα εν όψει της πολεοδομικής μελέτης χαρακτηρίστηκε ως περιοχή προστατευόμενη από την δασική νομοθεσία.

• Πρόκειται για υλοποιημένη κατάσταση οικισμού με διάνοιξη δρόμων – δημιουργία κοινοφελών χώρων με πρωτοβουλία των κατοίκων όπου η υλοποιημένη κατάσταση δεν βασίζεται στο υπάρχον νομικό πλαίσιο. Η έκταση αγοράστηκε ως οικιστική ανά οικόπεδο πριν το 1975 με κατατμήσεις του αρχικού οικοπέδου.

5. Εκτάσεις Οικοδομικών συνεταιρισμών για τις οποίες ενώ εγκρίθηκαν τα όρια πολεοδομικής μελέτης η περιοχή παρουσιάζεται ως προστατευόμενη έκταση κατά τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας.

• Για την πρόοδο της διαδικασίας πολεοδόμησης παρουσιάζεται η σύγκρουση των πολεοδομικών διατάξεων και των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας

Προσφυγές στο ΣτΕ κατά του νέου νόμου 4137/2013, για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων κατέθεσαν πολίτες από διαφορές περιοχές της χώρας, λίγες μέρες μετά τη δημοσίευση της απόφασης της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, που έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο 4014/2011, για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων νέας γενιάς. Οι πολίτες υποστηρίζουν ότι ο νέος νόμος 4137/2013 για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων και οι αποφάσεις του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος Στ. Καλαφάτη, με τις οποίες καθορίζεται η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των δικαιολογητικών νομιμοποίησης των αυθαιρέτων, κ.τ.λ., είναι αντισυνταγματικές και παράνομες. Οι πολίτες υπογραμμίζουν στις προσφυγές τους, ότι ο νέος νόμος για τα αυθαίρετα «επιβραβεύει κάθε εγκληματική ενέργεια εις βάρος του νόμιμου πολεοδομικού σχεδιασμού και εις βάρος της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων». Μεταξύ των άλλων, οι προσφεύγοντες στο ΣτΕ σημειώνουν ότι ο Ν. 4137/2013 προσκρούει στη συνταγματική αρχή της ισότητας, καθώς τίθενται σε μειονεκτική θέση όσοι δεν παρανόμησαν και σεβάστηκαν τη πολεοδομική νομοθεσία, έναντι αυτών των οποίων τα κτίσματα εξαιρούνται, καίτοι οι ίδιοι είχαν προηγουμένως αυθαιρετήσει και κτίσει χωρίς οικοδομική άδεια. Αντίθετα, προσθέτουν οι νομοταγείς πολίτες θα πρέπει να ανέχονται στο διηνεκές τις δυσμενείς πολεοδομικές συνέπειες των αυθαιρέτων κατασκευών.