Οριστικοποιήθηκαν οι ρυθμίσεις για τα «τυφλά» οικόπεδα. Πρόκειται για εκείνα που βρίσκονται σε εντός σχεδίου περιοχές που έχουν προκύψει από κατάτμηση μεγαλύτερων οικοπέδων και δεν έχουν πρόσοψη σε κοινόχρηστο δρόμο. Η ρύθμιση αφορά όλους τους οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, είτε είναι οριοθετημένοι με το διάταγμα του 1985 είτε είναι υφιστάμενοι προ του 1923 και δεν έχουν οριοθετηθεί. Στην τελευταία περίπτωση η αποτύπωση αφορά το συνεκτικό τμήμα του οικισμού. Στο νομοσχέδιο για τη βιοποικιλότητα, προβλέπονται ότι με ευθύνη των περιφερειών, των δήμων ή και κάθε ατόμου που έχει έννομο συμφέρον, προωθείται η κύρωση του δικτύου κοινόχρηστων χώρων σε εντός σχεδίου περιοχές. Στο δίκτυο κοινόχρηστων χώρων, περιλαμβάνονται και «εδαφικά τμήματα ακινήτων που έχουν τεθεί σε κοινή χρήση με πράξεις παραχώρησης που έχουν μεταγραφεί αλλά δεν έχουν διαμορφωθεί ως κοινόχρηστοι χώροι του οικισμού». Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διαδικασία παραχώρησης στο δήμο να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τη δημοσίευση του νέου νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η επικύρωση του δικτύου των κοινόχρηστων χώρων γίνεται με απόφαση του περιφερειάρχη, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως συνοδευόμενη από το σχετικό χάρτη. Απαιτείται βεβαίως η έκδοση απόφασης του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις προδιαγραφές και τον τρόπο σύνταξης των τοπογραφικών διαγραμμάτων και των κατά περίπτωση ειδικών μελετών, που ως τώρα δεν έχει γίνει.

Το σημαντικό masterplan για την ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου, που μελετήθηκε από τον αρχιτέκτονα Renzo Piano και αποτελεί χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, παρουσιάστηκε σήμερα στον Πρωθυπουργό. Αφορά το μετασχηματισμό σε πάρκο μιας περιοχής έκτασης 760 περίπου στρεμμάτων της παραλιακής ζώνης, από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στην εκβολή του Κηφισού Ποταμού μέχρι και το κλειστό γυμναστήριο Tae Kwon Do για το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη διεθνής διαγωνισμός για την αξιοποίησή του ως συνεδριακό κέντρο. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, συμβάλλουν σε αυτό το σχέδιο για την ανάπλαση του φαληρικού μετώπου. Το σχέδιο είναι μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της κυβέρνησης για την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος, την ενίσχυση της θαλάσσιας σχέσης, την απόκτηση σύγχρονης ταυτότητας και την ανάδειξη της Αθήνας ως ανταγωνιστικού κορυφαίου τουριστικού προορισμού. Ο νόμος «Ταυτότητα κτηρίων, υπερβάσεις δόμησης και αλλαγές χρήσεις, μητροπολιτικές αναπλάσεις και άλλες διατάξεις» του ΥΠΕΚΑ ενσωματώνει προηγούμενες προβλέψεις για την περιοχή και ρυθμίζει τις χρήσεις γης και συντελεστή δόμησης 2.500 μ2 περίπου για την έκταση, αντιμετωπίζοντάς την με ενιαίο τρόπο για τη δημιουργία ενός πόλου υπερτοπικής σημασίας, λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελισσόμενες μελέτες στο χώρο του Παλαιού Ιππόδρομου για τη δημιουργία της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Το masterplan αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη των μελετών που απαιτούνται ώστε να δημοπρατηθεί το έργο της ανάπλασης του Φαληρικού μετώπου σε ένα περίπου χρόνο. Η χορηγία καλύπτει το σύνολο των απαιτούμενων μελετών που θα εκπονηθούν από ελληνικά μελετητικά γραφεία, συνεργαζόμενα με το Renzo Piano. Στο masterplan περιλαμβάνεται η επίλυση όλων των βασικών προβλημάτων της περιοχής που σχετίζονται με τα υδραυλικά έργα και την αντιπλημμυρική προστασία, την πρόσβαση και τις κυκλοφοριακές εξυπηρετήσεις και ρυθμίσεις, προτάσεις για τον τρόπο χρήσης του πάρκου, καθώς και οι αρχές και κατευθύνσεις του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, της φυσιογνωμίας του τοπίου, των διαμορφώσεων και της φύτευσης. Σε συνέχεια και σε συνδυασμό με την περιοχή των 245 στρεμμάτων του παλαιού Ιπποδρόμου, από τα οποία μόνο τα 32 καλύπτονται με δόμηση, η έκταση καλύπτει συνολικά 1000 στρέμματα που μετατρέπονται σε Πάρκο, δίνοντας στους όμορους δήμους και στη μητροπολιτική Αθήνα τον πρώτο από τους νέους μεγάλους πνεύμονες πρασίνου. Πρόκειται για αμιγώς φυσικό ποιοτικό Πάρκο με λειτουργίες αναψυχής, ελεύθερο σε όλους τους πολίτες. Η παρέμβαση θα αποδώσει άμεσα πολλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη και θα συμβάλλει σημαντικά στην απόδοση σύγχρονης ταυτότητας για την πόλη και στην αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητάς της διεθνώς. Ο Renzo Piano σαν αρχιτέκτονας τυγχάνει μεγάλης αναγνώρισης όχι μόνο για το έργο του, αλλά κυρίως για την οικολογική συνείδηση που το διαπνέει. Ασχολήθηκε με αφοσίωση και πάθος, μελέτησε σχολαστικά τα προβλήματα και τις συνθήκες της παρέμβασης και τα αντιμετώπισε σε βάθος και με όραμα. Κύριος στόχος του οράματος είναι η απόλυτη σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα και η ανάκτηση της σχέσης και της μνήμης ενός θαλάσσιου αστικού μετώπου που χάθηκε με τις επιχώσεις, τις υποδομές και τη δημιουργία του αυτοκινητόδρομου. Το Πάρκο θα αποτελεί ένα φίλτρο ανάμεσα στην πόλη και τη θάλασσα και ένα δυναμικό φυσικό τοπίο. Η λεωφόρος Ποσειδώνος μετατοπίζεται προς τη θάλασσα, υποβιβάζεται και καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος της από το πάρκο. Επιπλέον, προτείνεται η με κάθε τρόπο “διείσδυση” του πάρκου προς τους γειτονικούς δήμους με φυτεύσεις όλων των πιθανών διαθέσιμων χώρων. Οι δρόμοι εκτείνονται προς τη θάλασσα ως πεζόδρομοι και καταλήγουν σε προκυμαίες. Οι βασικοί από αυτούς τους άξονες αναφέρονται στις θεματικές ενότητες “φύση” και “πολιτισμός” που χαρακτηρίζουν την αισθητική και τη λειτουργία των περιοχών του πάρκου, καθώς και τις δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν σε αυτές. Το Πάρκο περιλαμβάνει τεράστια προστατευμένη πισίνα με θαλασσινό νερό σε συνέχεια της θάλασσας, αξιοποιώντας με κάθε τρόπο το υδάτινο στοιχείο για αθλητισμό και αναψυχή. Επίσης άλση, περιπάτους, ποδηλατοδρόμους, περιοχές απόλαυσης της φύσης με θεματικές ενότητες δραστηριοτήτων, καταδυτικό πάρκο. Η ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου περιλαμβάνεται στις στρατηγικές παρεμβάσεις του Προγράμματος “ΑΘΗΝΑ 2014” του ΥΠΕΚΑ. Ο νόμος «Ταυτότητα κτηρίων, υπερβάσεις δόμησης και αλλαγές χρήσεις, μητροπολιτικές αναπλάσεις και άλλες διατάξεις» θεσπίζει τη διαδικασία σχεδιασμού της ανάπλασης και προβλέπει διαβούλευση σε κάθε στάδιο σχεδιασμού και εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Για το πρόγραμμα ανάπλασης έχουν συνταχθεί αναλυτικό χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμός, ενδεικτικά στοιχεία των οποίων ακολουθούν και θα επιβεβαιωθούν με την ολοκλήρωση των μελετών.

Πακέτο προτάσεων για την επιστροφή του κόσμου στην περιοχή Κεραμικού - Μεταξουργείου (ΚΜ) και την αναζωογόνηση μιας περιοχής που έχει μετατραπεί σε γκέτο τα τελευταία χρόνια, έκαναν πρόσφατα ενεργοί πολίτες, επαγγελματίες και σύλλογοι της περιοχής. Η πρόταση περιλαμβάνει 13 παρεμβάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν σε 12 μήνες και αποτελεί μια πρωτοβουλία της «ΚΜ Πρότυπη Γειτονιά». Η πρωτοβουλία ζητά τη συνεργασία της πολιτείας και την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στην περιοχή ώστε να ανατραπεί η σημερινή εικόνα παρακμής και να δοθεί πνοή ζωής για την ανάκαμψη της ιστορικής αυτής αστικής γειτονιάς. Μεταξύ των 13 κινήσεων προτεραιότητας, που μπορούν σε σύντομο χρονικό διάστημα να «μεταμορφώσουν» την περιοχή ΚΜ σε μια γειτονιά-πρότυπο για την επαναφορά της ισορροπίας και της ανάπτυξης στο κέντρο της πόλης, συμπεριλαμβάνονται η θεσμοθέτηση φορολογικών και λοιπών κινήτρων για την ενίσχυση της κατοικίας στην περιοχή και την εγκατάσταση νέων δημιουργικών επιχειρήσεων, η βελτίωση του αισθήματος ασφάλειας στη γειτονιά, η θεσμοθέτηση προγράμματος για τη διαχείριση και αξιοποίηση διατηρητέων κ.λπ.

Η περιοχή “Γεράνι” του Ιστορικού Εμπορικού Κέντρου της Αθήνας έχει επιλεγεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για την πιλοτική εφαρμογή νέων δράσεων και πολιτικών που αφορούν στην “αναζωογόνηση περιοχών”. H επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία. Το Γεράνι αποτελεί το πιο αποσαθρωμένο -από πλευράς φυσικών και ανθρώπινων πόρων- τμήμα του ιστορικού κέντρου της πόλης, ακριβώς στην καρδιά της. Πρόκειται για μια έκταση 21 οικοδομικών τετραγώνων, που εμφα- νίζει σημάδια άρχουσας γκετοποίησης και σοβαρής εξαθλίωσης σε όλα τα επίπεδα: κοινωνικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό. Έντονα σημάδια υποβάθμισης αλλά με διαφορετικά χαρακτηριστικά, παρουσιάζουν και άλλες γειτονικές περιοχές, για τις οποίες υπάρχουν έτοιμες προς υλοποίηση οι πρώτες προβλέψεις του Υπουργείου.

Πρόκειται για τα έργα ανάπλασης των 3 πλατειών: Αγ. Παντελεήμονα, Αττικής και Αγ. Νικολάου Αχαρνών, για τα οποία ολοκληρώνονται οι μελέτες και δημοπρατούνται εντός του έτους. Οι πλατείες αυτές αποτελούν εν δυνάμει και εν σειρά φυσικούς υποδο χείς για πολλούς αλλοδαπούς, οι οποίοι αν απλά εκδιωχθούν από το ιστορικό εμπορικό κέντρο αμέσως θα τις κατακλύσουν. Για την αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου αποτελεί προϋπόθεση η πρόβλεψη για την έγκαιρη αναβάθμισή τους, καθώς και άλλες προβλέψεις για την ανάταξη των παραδοσιακών περιοχών κατοικίας κοντά στο ιστορικό εμπορικό κέντρο της Αθήνας. . Οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την περιοχή αυτή πρέπει να κινούνται σε πολλούς άξονες με μέτρα για:

• προστασία των πολιτών, αποκατάσταση της δημόσιας ασφάλειας και υγείας

• κοινωνική μέριμνα, με ενσωμάτωση επιλεγμένων ευπαθών ομάδων και αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής

• ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας, έλεγχο του παραε- μπορίου

• αρχιτεκτονικό-πολεοδομικό-περιβαλλοντικό σχεδιασμό, με έμφαση στη διατήρηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της περιοχής και όχι στη βίαιη “εξυγίανσή” της.