Άμεσα πρόκειται να φορτωθούν στο TAXISnet τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ για όσους δικαιούνται εκπτώσεις ή απαλλαγή από το φόρο με βάση τις τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 που πραγματοποίησαν οι φορολογούμενοι έως τις 30 Δεκεμβρίου που το σύστημα ήταν ανοιχτό. Με το φόρτωμα των νέων εκκαθαριστικών πρόκειται να δοθεί και πάλι η δυνατότητα σε φορολογούμενους για να προχωρήσουν σε νέες τροποποιητικές δηλώσεις εφόσον επιθυμούν να εκδώσουν πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για τη μεταβίβαση ακίνητου. Σημειώνεται ότι από τις 30 Δεκεμβρίου που έκλεισε η δυνατότητα υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 δεν μπορούσαν να τροποποιήσουν τη δήλωση ακινήτων τους όσοι είχαν λάθη στα στοιχεία των ακινήτων τους και ήθελαν να τα διορθώσουν για να εκδοθεί ορθά το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ που είναι απαραίτητο για τις μεταβιβάσεις. Πρόκειται για τους φορολογούμενους που δεν διόρθωσαν τα στοιχεία των ακινήτων τους έως τις 30 Δεκεμβρίου που η τροποποίηση γινόταν χωρίς πρόστιμο ή διόρθωσαν και από την εκκαθάριση προέκυψε μείωση του οφειλόμενου ΕΝΦΙΑ πάνω από 300 ευρώ οπότε και ήταν υποχρεωμένοι να προσκομίσουν τα σχετικά δικαιολογητικά που να τεκμηριώνουν τη μείωση στην εφορία.

"Παράθυρο" για την αμφισβήτηση του τρόπου υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων, αλλά και των φόρων επ' αυτών όπως ο ΕΝΦΙΑ, άνοιξε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Μετά από το τελεσίγραφο στο υπουργείο Οικονομικών για την προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα της αγοράς εντός εξαμήνου, ώστε να πάψει η υπερφορολόγηση των πολιτών, το Β' Τμήμα του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου παρέπεμψε στην Ολομέλεια, όπου θα γίνει πιλοτική δίκη, το ερώτημα για το αν οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητούν δικαστικά την αντικειμενική αξία των ακινήτων τους, άρα και το ύψος του φόρου τους. Το Β' Τμήμα δέχθηκε ότι το Σύνταγμα δεν ανέχεται αμάχητα τεκμήρια και συνεπώς ο φορολογούμενος, με δική του πρωτοβουλία, μπορεί να ξεφύγει από το αντικειμενικό σύστημα αμφισβητώντας δικαστικά τον προσδιορισμό της Εφορίας και ζητώντας από το δικαστήριο να προσδιορίσει εκείνο τη φορολογητέα αξία. Επιπλέον, στις αίθουσες των διοικητικών πρωτοδικείων θα κριθεί η αντισυνταγματικότητα του ΕΝΦΙΑ, με βάση τις ενδικοφανείς προσφυγές που έχουν καταθέσει 80.000 ιδιοκτήτες ακινήτων.

Μπαράζ προσφυγών στα διοικητικά δικαστήρια με αντικείμενο τον επαναπροσδιορισμό των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων προοιωνίζεται η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε την όλη διαδικασία συνταγματική. Η απόφαση του δικαστηρίου αφορά τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) που επιβλήθηκε το 2010, ωστόσο δεν αποκλείεται να αποτελέσει πρόκριμα για την εν γένει αμφισβήτηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων βάσει των οποίων υπολογίζεται η φορολόγηση. Στο ΣτΕ προσέφυγε ιδιοκτήτης ακινήτου στο Ψυχικό, όπου σημειωτέον έχουν επιβληθεί υπέρογκες αντικειμενικές αξίες. Το ΣτΕ έκανε δεκτή την προσφυγή, κρίνοντας ότι η επιβολή του ΦΑΠ είναι συνταγματική, όπως επίσης και η δυνατότητα προσφυγής του πολίτη στα διοικητικά δικαστήρια για τον επαναπροσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο, με τη διαδικασία της πιλοτικής δίκης κλήθηκε να κρίνει κατά πόσο «ο πολίτης ο υποκείμενος σε ΦΑΠ βάσει του άρθρου 32 του νόμου 3842/2010 έχει τη δυνατότητα να αμφισβητήσει με προσφυγή του στο διοικητικό δικαστήριο το ύψος της αντικειμενικής αξίας του βαρυνόμενου με τον επίμαχο φόρο ακινήτου του, σε αρνητική δε περίπτωση να κριθεί η συνταγματικότητα της διατάξεως αυτής». Η επταμελής σύνθεση του Β΄ τμήματος του ΣτΕ (απόφαση 6/2015) έκρινε ότι «οι διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 δεν είναι αντίθετες με το Σύνταγμα, αφού με αυτές δεν θεσπίζεται αμάχητο τεκμήριο προσδιορισμού της αξίας των εν λόγω ακινήτων, δεδομένου ότι ο φορολογούμενος δύναται με δική του πρωτοβουλία να αποστεί από την εφαρμογή του αντικειμενικού τρόπου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας, ζητώντας από το δικαστήριο, κατά την παράγραφο 6 της ως άνω διατάξεως, τον εκ μέρους του προσδιορισμό της». Κατ’ αναλογία το ίδιο σκεπτικό υιοθετείται και για τον νόμο 3842/2010 που αφορά τον ΦΑΠ. Ειδικότερα, όπως αναφέρουν οι σύμβουλοι: «Εφόσον ο φορολογούμενος ο υποκείμενος σε φόρο ακίνητης περιουσίας έχει τη δυνατότητα, κατά τις διατάξεις των άρθρων 32 και 34 του ν. 3842/2010, ερμηνευόμενες σε συνδυασμό με εκείνες του άρθρου 4 της κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 34 παράγραφος 6 του νόμου τούτου (ν. 3842/2010) εκδοθείσης ΠΟΛ 1225/24.12.2010 απόφασης του υφ. Οικονομικών να αμφισβητήσει με προσφυγή του στο Διοικητικό Δικαστήριο το ύψος της αντικειμενικής αξίας του βαρυνόμενου με τον ως άνω φόρο ακινήτου του, η ως άνω ρύθμιση δεν αντίκειται στο Σύνταγμα».

Συνταγματικός κρίθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας ο νόμος του 2010 (Ν. 3842/2010), που προβλέπει την επιβολή του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ), καθώς δεν θεσπίζεται αμάχητο τεκμήριο ο προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων και οι ιδιοκτήτες των ακινήτων μπορούν να προσφύγουν στα Διοικητικά Δικαστήρια, για να αμφισβητήσουν το ύψος της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων. Ειδικότερα, έπειτα από προσφυγή στη Δικαιοσύνη ιδιοκτήτη ακινήτου στο Ψυχικό, στάλθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών στο ΣτΕ, με τη διαδικασία της πιλοτικής δίκης (νόμος 3900/2010), να κριθεί «το γενικότερου ενδιαφέροντος ζήτημα» κατά πόσον ο πολίτης «ο υποκείμενος σε ΦΑΠ βάσει του άρθρου 32 του νόμου 3842/2010 έχει τη δυνατότητα να αμφισβητήσει με προσφυγή του στο Διοικητικό δικαστήριο το ύψος της αντικειμενικής αξίας του βαρυνόμενου με τον επίμαχο φόρο ακινήτου του, σε αρνητική δε περίπτωση να κριθεί η συνταγματικότητα της διατάξεως αυτής». Η αυξημένη επταμελής σύνθεση του Β' Τμήματος του ΣτΕ, στην υπ' αριθμ. 6/2015 απόφασή της, σημειώνει ότι «οι διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 δεν είναι αντίθετες με το Σύνταγμα, αφού με αυτές δεν θεσπίζεται αμάχητο τεκμήριο προσδιορισμού της αξίας των εν λόγω ακινήτων, δεδομένου ότι ο φορολογούμενος δύναται με δική του πρωτοβουλία να αποστεί από την εφαρμογή του αντικειμενικού τρόπου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας, ζητώντας από το δικαστήριο, κατά την παράγραφο 6 της ως άνω διατάξεως, τον εκ μέρους του προσδιορισμό της». Κατ' αναλογία, υπογραμμίζεται στην απόφαση του ΣτΕ, «και οι διατάξεις των άρθρων 32 και 34 του ν. 3842/2010, ερμηνευόμενες σε συνδυασμό με εκείνες της εκδοθείσης ΠΟΛ 1225/24/12/2012 απόφασης του υφυπουργού Οικονομικών, με τις οποίες επίσης παρέχεται στον φορολογούμενο η δυνατότητα να αμφισβητήσει την φορολογητέα αξία ακινήτων, όπως έχει προσδιοριστεί στο εκκαθαριστικό σημείωμα-δήλωση ΦΑΠ βάσει του αντικειμενικού τρόπου προσδιορισμού αγοραίας αξίας και, στη συνέχεια, να ζητήσει από το δικαστήριο, με προσφυγή του κατά της σχετικής απορριπτικής πράξης του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ, τον εκ μέρους του προσδιορισμού της, δεν είναι κατά το μέρος αυτό, αντίθετες με το Σύνταγμα». Και καταλήγουν οι σύμβουλοι Επικρατείας: «Εφόσον ο φορολογούμενος ο υποκείμενος σε φόρο ακίνητης περιουσίας έχει τη δυνατότητα, κατά τις διατάξεις των άρθρων 32 και 34 του ν. 3842/2010, ερμηνευόμενες σε συνδυασμό με εκείνες του άρθρου 4 της κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 34 παράγραφος 6 του νόμου τούτου (ν. 3842/2010) εκδοθείσης ΠΟΛ 1225/24.12.2010 απόφασης του υφυπουργού Οικονομικών να αμφισβητήσει με προσφυγή του στο Διοικητικό Δικαστήριο το ύψος της αντικειμενικής αξίας του βαρυνόμενου με τον ως άνω φόρο ακινήτου του, η ως άνω ρύθμιση δεν αντίκειται στο Σύνταγμα».