Η οικοδόμηση του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου της εφορίας έχει ξεκινήσει εδώ και τρία χρόνια και  όπως δείχνουν δηλώσεις στελεχών του οικονομικού επιτελείου μέχρι το τέλος του έτους το έργο που φιλοδοξεί να επιφέρει το καίριο πλήγμα στη φοροδιαφυγή θα έχει μπει σε φάση παραγωγικής λειτουργίας.

Για να γίνει αυτό, όμως, οι φορολογούμενοι θα υποχρεωθούν πρώτα να δηλώσουν στην εφορία και σε ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή που θα ανοίξει στο taxisnet τα περιουσιακά στοιχεία για τα οποία δεν έχει σήμερα γνώση η εφορία.

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών η εφορία γνωρίζει σήμερα την ακίνητη περιουσία των φορολογούμενων, τα ΙΧ που έχει στην κατοχή του, τους τόκους που εισπράττει κάθε χρόνο από καταθέσεις που διατηρούνται σε εγχώριες τράπεζες. Επίσης, η εφορία είναι σε θέση να πληροφορηθεί και τις καταθέσεις που  διατηρεί κάθε φορολογούμενος σε ελληνικές τράπεζες μέσω της εφαρμογής καταθεσιολογίου που έχει ενεργοποιηθεί και επιτρέπει την άμεση επικοινωνία μεταξύ των φορολογικών αρχών και της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών. Από αυτήν την εφαρμογή αντλούνται άλλωστε και τα ποσά τόκων που εισπράττει κάθε φορολογούμενος και τα οποία προσυμπληρώνονται στη φορολογική δήλωση κάθε φορολογούμενου.

Έτσι, οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν στην εφορία χρήματα που διατηρούν σε μετρητά στην Ελλάδα ή το εξωτερικό καθώς και καταθέσεις και ακίνητα που έχουν σε ξένη χώρα. Δεδομένο είναι ότι θα δηλωθούν στο περιουσιολόγιο και κινητά πράγματα μεγάλης αξίας όπως είναι τα έργα τέχνης.

Ωστόσο, από τους παραπάνω σχεδιασμούς προκύπτει μια σειρά ερωτημάτων αναφορικά με το όλο εγχείρημα.

Πιο συγκεκριμένα:

- ποια θα είναι η διαδικασία για την δήλωση των δεδομένων στην εφορία. Φορολογούμενοι και φοροτεχνικοί φοβούνται ότι τελικά θα βρεθούμε ενώπιον μιας νέας γραφειοκρατικής και περίπλοκης διαδικασίας, όπως είναι η συμπλήρωση ενός νέου ηλεκτρονικού εντύπου στα πρότυπα… ταλαιπωρίας του Ε9 πριν επιβληθεί ο ΕΝΦΙΑ.

- πως θα διασφαλιστεί η εμπιστευτικότητα των σχετικών δεδομένων τα οποία είναι εξαιρετικά ευαίσθητα. Τα τελευταία χρόνια έχουν δημοσιοποιηθεί κρούσματα διαρροών δεδομένων φορολογικού χαρακτήρα. Οι κίνδυνοι από τέτοιες διαρροές είναι δεδομένοι. Ποιος θα προφυλάξει ακόμη και φορολογούμενους της μεσαίας τάξης που από αποταμίευση ή κληρονομιά έχουν συγκεντρώσει ένα ποσό το οποίο ως πληροφορία θα φτάσει στον υπόκοσμο.

- πίσω από την πλήρη καταγραφή των περιουσίας κάθε φορολογούμενου πώς διασφαλίζεται ότι δεν κρύβονται σχεδιασμοί για την επιβολή ενός οριζόντιου φόρου περιουσίας σε συνάρτηση πάντα με τις δημοσιονομικές ανάγκες στη χώρα.

Ο ΕΝΦΙΑ το 2016 θα στο ίδιο επίπεδο από άποψη εσόδων, όμως στο εσωτερικό του φόρου θα είναι πιο δίκαιος και πιο αναλογικός, διαβεβαίωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, μιλώντας στο Mega."Ο ΕΝΦΙΑ για το 2015 δυστυχώς θα είναι περίπου όπως ήταν για το 2014. Δεν μπορέσαμε μέσα από τη διαπραγμάτευση να πάμε σε ένα πιο δίκαιο και αναλογικό ΕΝΦΙΑ. Βεβαίως έχουν ξεκινήσει από τώρα οι σχεδιασμοί για το 2016, ο ΕΝΦΙΑ θα είναι στο ίδιο επίπεδο από άποψη εσόδων, θα είναι όμως στο εσωτερικό του φόρου με άλλο περιεχόμενο πιο δίκαιος και πιο αναλογικός" είπε

Για το περιουσιολόγιο είπε ότι υπάρχει δέσμευση για ολοκλήρωσή του εντός του 2015.

Στο μεταξύ , εισοδήματα από εκμίσθωση ακινήτων και από τόκους δανείων τα οποία θεωρούνται ότι έχουν αποκτηθεί και τα οποία αποδεδειγμένα δεν έχουν εισπραχθεί από τον δικαιούχο επιτρέπεται να μη συνυπολογίζονται στο συνολικό καθαρό εισόδημα του φορολογουμένου, εφόσον εκχωρηθούν χωρίς αντάλλαγμα στο Δημόσιο. Με την εκχώρηση το Δημόσιο υποκαθίσταται στα δικαιώματα του εκχωρητή. Με υπουργική απόφαση είχαν οριστεί η διαδικασία εκχώρησης και τα δικαιολογητικά που έπρεπε να υποβληθούν στην αρμόδια ΔΟΥ.

Τα ενοίκια

Με τις διατάξεις του νέου ΚΦΕ (Ν. 4172/2013) που ισχύει από 1.1.2014 η πιο πάνω διάταξη καταργήθηκε. Ορίστηκε ότι σε φόρο υπόκειται και το εισόδημα που δεν εισπράχθηκε, αρκεί αυτό το εισόδημα να έγινε απαιτητό, να έχει δηλαδή ο δικαιούχος τη δυνατότητα άσκησης δικαιώματος. Ετσι ο εκμισθωτής ακινήτου οφείλει φόρο όχι μόνο για το εισόδημα που πράγματι εισέπραξε αλλά και για τα μισθώματα που δεν εισέπραξε ούτε πρόκειται ποτέ να εισπράξει. Αρκεί το γεγονός ότι διατηρεί το δικαίωμα είσπραξης ανεξάρτητα αν αυτό, για διάφορους λόγους, είναι εντελώς ανέφικτο.

Φαίνεται ωστόσο ότι στο υπουργείο Οικονομικών πρυτάνευσε η λογική. Η πιο πάνω παράλογη και εξωφρενική ρύθμιση ανακλήθηκε με απόφαση που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, με την οποία ορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία εκχώρησης.  Στην ίδια απόφαση ορίζονται τα εξής:

Η εκχώρηση γίνεται με την υποβολή του συμπληρωμένου εντύπου δήλωσης εκχώρησης από τον εκχωρητή στον αρμόδιο για την παραλαβή της φορολογικής του δήλωσης προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας μετά το πέρας του φορολογικού έτους το οποίο αφορούν και πριν από την εμπρόθεσμη υποβολή της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Στη δήλωση αναγράφονται υποχρεωτικά οι ΑΦΜ του εκμισθωτή (εκχωρητή) και του μισθωτή (οφειλέτη) και ο αριθμός δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων ακίνητης περιουσίας, εφόσον η σύμβαση μίσθωσης έγινε μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 ή ο αριθμός καταχώρισης μισθωτηρίου.

Με τη δήλωση εκχώρησης συνυποβάλλονται από τον εκχωρητή όλα τα σχετικά έγγραφα που αποδεικνύουν τη μη είσπραξη των εκχωρούμενων μισθωμάτων, όπως ενδεικτικά:

Το συμφωνητικό μίσθωσης ακίνητης περιουσίας (σε περίπτωση που υφίσταται έγγραφη σύμβαση μίσθωσης).

Εξώδικη καταγγελία της μίσθωσης ή πρόσκληση καταβολής μισθωμάτων.

Αγωγή απόδοσης του μισθίου και καταβολής μισθωμάτων.

Δικαστική απόφαση απόδοσης του μισθίου και καταβολής μισθωμάτων.

Τα ανωτέρω δικαιολογητικά δεν απαιτείται να υποβάλλονται πρωτότυπα, αλλά αρκεί να υποβάλλονται ευκρινή φωτοαντίγραφα αυτών κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α' του Ν. 4250/2014 (Α'74).

Η δήλωση εκχώρησης συνοδεύεται υποχρεωτικά από υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986, στην οποία βεβαιώνονται από τον εκχωρητή η μη είσπραξη των οφειλόμενων μισθωμάτων, το ακριβές ποσό αυτών, η ακρίβεια των κατατεθειμένων εγγράφων καθώς και η μη κατοχή άλλων εγγράφων και αποδεικτικών στοιχείων πλην των κατατεθειμένων.

Αν ο μισθωτής εγκατέλειψε το μίσθιο εκουσίως, πριν ασκηθεί κατ' αυτού κάποια δικαστική ενέργεια, και δεν είναι δυνατή η προσκόμιση της αγωγής έξωσης, η εκχώρηση θα διενεργηθεί με την προσκόμιση του συμφωνητικού μίσθωσης, εφόσον έχει συναφθεί έγγραφη σύμβαση μίσθωσης, και σχετικής υπεύθυνης δήλωσης του ιδιοκτήτη στην οποία θα αναφέρεται η ημερομηνία εγκατάλειψης του μισθίου από τον μισθωτή.

Στην περίπτωση προφορικής μίσθωσης που έχει συναφθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 αρκεί η καταχώριση των πληροφοριακών στοιχείων της ακίνητης περιουσίας.

Βεβαίωση και είσπραξη των μισθωμάτων που εκχωρούνται

1. Η εκχώρηση ολοκληρώνεται με μόνη τη μονομερή δήλωση του εκχωρητή, χωρίς να απαιτούνται προηγούμενη ρητή αποδοχή της εκχώρησης από το Δημόσιο και αναγγελία της εκχώρησης των μισθωμάτων στον οφειλέτη.Το Δημόσιο υποκαθίσταται στα δικαιώματα του εκχωρητή. Ανάκληση της δήλωσης εκχώρησης δεν είναι δυνατή.

2. Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης εκχώρησης εκπρόθεσμα, μετά την υποβολή της εμπρόθεσμης ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η εκχώρηση δεν γίνεται δεκτή.

3. Η προϋπόθεση που απαιτείται για την αποδοχή της εκχώρησης είναι η μη είσπραξη των εκχωρούμενων μισθωμάτων και όχι το εκκαθαρισμένο ή μη της απαίτησης, καθώς και η φερεγγυότητα ή μη του οφειλέτη.

Ελεγχος

Η εκχώρηση μη εισπραχθέντων μισθωμάτων ενεργείται με τις πιο πάνω προϋποθέσεις και στην περίπτωση που ο οφειλέτης μισθωτής έχει πτωχεύσει. Η φορολογική αρχή προβαίνει στον έλεγχο των στοιχείων που υποβλήθηκαν προκειμένου να εξακριβώσει αν πραγματικά προκύπτει από αυτά ότι δεν έχουν εισπραχθεί από τον εκχωρητή τα μισθώματα που εκχωρούνται.

Την παράταση υποβολής των φορολογικών δηλώσεων των νομικών προσώπων μέχρι τις 28 Αυγούστου αποφάσισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Τρύφωνας Αλεξιάδης. Εξαιτίας των προβλημάτων που ανέκυψαν, για μία ακόμη φορά, στο ηλεκτρονικό σύστημα taxisnet κρίθηκε σκόπιμο να παραταθεί η σχετική διαδικασία μέχρι την επόμενη Παρασκευή. Αν και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών είχε τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων ότι το ηλεκτρονικό σύστημα μπορεί να υποδέχεται ημερησίως περί τις 200.000 δηλώσεις, προφανώς η πρόβλεψη αυτή ξεπερνούσε τα όρια της φαντασίας, με αποτέλεσμα να αποφασισθεί η παράταση της διαδικασίας. Σήμερα αναμένεται να ανακοινωθεί και παράταση για τις δηλώσεις των φυσικών προσώπων μέχρι τις 28 Αυγούστου (η προθεσμία λήγει στις 26 Αυγούστου. Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής έχει υποβληθεί περίπου το 85% των φορολογικών δηλώσεων, ενώ για τα νομικά πρόσωπα το ποσοστό ξεπερνά το 90%. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας το υπουργείο Οικονομικών έχει λάβει οδηγίες από το Μέγαρο Μαξίμου να ξεκινήσει τις διαδικασίες προκειμένου στα τέλη του μήνα να αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά σημειώματα του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Ο ΕΝΦΙΑ του 2015 θα καταβληθεί σε πέντε δόσεις, με την πρώτη στα τέλη Οκτωβρίου και την τελευταία στα τέλη Φεβρουαρίου. Σημειώνεται ότι παρατείνεται και για φέτος η έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων εφόσον αυτά παρέμειναν για όλο το 2015 κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα. Επίσης καταργείται η απαλλαγή για τον ΕΟΤ (προβλέπονται έσοδα 1,5 εκατ. ευρώ) και πλέον θα φορολογούνται τα μισθωμένα ή δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητά του σε πρόσωπα πλην ελληνικού Δημοσίου, ενώ θα ισχύσει και φέτος η απαλλαγή των ενοικιαζόμενων δωματίων ατομικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών έχει δώσει εντολή να ελεγχθεί εάν έχει καταβληθεί ο ΕΝΦΙΑ του 2014 από όλους τους φορολογουμένους, καθώς και ο φόρος που ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια και εισπράττονταν από τη ΔΕΗ. Με βάση τα στοιχεία που έχουν κοινοποιηθεί υπάρχουν εκατοντάδες περιπτώσεις ιδιοκτητών ακινήτων που δεν έχουν καταβάλει τον φόρο κυρίως από νησιωτικές περιοχές. Και αυτό διότι η ηλεκτροδότηση ακινήτων στα νησιά έχει γίνει με περίεργους τρόπους, με αποτέλεσμα να μη φαίνονται τα στοιχεία των ιδιοκτητών στα αρχεία της ΔΕΗ.

Μέσα στον Σεπτέμβριο έρχονται τα ειδοποιητήρια για τον ΕΝΦΙΑ, με την πρώτη δόση να καταβάλλεται τον Οκτώβριο. Ο εισπρακτικός στόχος παραμένει ο ίδιος με πέρυσι, ενώ δεν θα υπάρξουν συμαντικές αλλαγές. Ερωτηθείς χθες για τον ΕΝΦΙΑ και τις φορολογικές δηλώσεις ο αν απληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Τρύφων Αλεξιάδης είπε: «Ο ΕΝΦΙΑ έχει καθοριστεί ως προς την οροφή του το χρόνο, τα 2,65 δισ. ευρώ, είναι συγκεκριμένος ο στόχος. Δεν θα έχει μεγάλες αλλαγές από την προηγούμενη χρονιά. Μόλις τελειώσουμε την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, προχωράμε να βγάλουμε τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ. Μέσα στον Σεπτέμβριο, υπολογίζουμε ότι θα έχουν βγει. Ο ΕΝΦΙΑ θα είναι σε πέντε δόσεις, θα ξεκινούν από τον Οκτώβριο. Για το 2016 μελετούμε πάρα πολλές αλλαγές και στο θέμα των αντικειμενικών αξιών και στην εσωτερική κατανομή του φόρου, για να γίνει πιο δίκαιος και πιο αναλογικός». Επισήμανε ότι δεν θα υπάρξει παράταση για τις φορολογικές δηλώσεις που λήγουν στις 26 του μηνός και προσέθεσε ότι έχει υποβληθεί περίπου το 85% των δηλώσεων.