Νέο κύμα καταργήσεων και περικοπών φοροαπαλλαγών φέρνει το νομοσχέδιο για τη φορολογική μεταρρύθμιση. Ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης, μιλώντας την περασμένη Παρασκευή στο ετήσιο φορολογικό συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου αποκάλυψε ότι θα καταργηθούν οι περισσότερες φοροαπαλλαγές και θα παραμείνουν σε ισχύ μόνο όσες έχουν θεσμοθετηθεί για κοινωνικούς λόγους και μόνο για όσους φορολογουμένους πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και γεωγραφικά κριτήρια. Όλες οι φοροαπαλλαγές θα αξιολογηθούν με βάση εισοδηματικά, κοινωνικά και δημογραφικά κριτήρια ενώ στο στόχαστρο βρίσκονται:

1. Οι εκπτώσεις από το φόρο εισοδήματος σε ποσοστό 10% των δαπανών για ιατρικά έξοδα, ενοίκια, δίδακτρα, ασφάλιστρα, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας κ.λπ.

2. Οι μειώσεις στα καθαρά ποσά γεωργικού εισοδήματος για αγρότες και κτηνοτρόφους.

3. Οι φοροαπαλλαγές για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων και πιο συγκεκριμένα: Το αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ για γονικές παροχές και για κληρονομιές ή δωρεές περιουσιακών στοιχείων από τους γονείς στα παιδιά και από τον έναν σύζυγο στον άλλο. Τα αφορολόγητα όρια για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές πρώτης κατοικίας, τα οποία ανέρχονται σε 200.000 ευρώ, εάν ο αποκτών την κατοικία είναι άγαμος και σε 250.000 ευρώ εάν ο αποκτών την κατοικία είναι έγγαμος και προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα προστατευόμενα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για κάθε ένα από το τρίτο και τα επόμενα.

4. Οι φορολογικές απαλλαγές από έμμεσους φόρους από τρίτεκνους, πολύτεκνους και ανάπηρους.

5. Ευνοϊκές φορολογικές ρυθμίσεις για αγρότες, επιχειρήσεις, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.

Πέντε προτάσεις για τη φορολογία ακινήτων υπέβαλε στην κυβέρνηση η ΠΟΜΙΔΑ, με υπόμνημα που κατέθεσε στο υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο των συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν με τα αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου. Σημειώνεται ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων, καλούνται εφέτος να πληρώσουν εκτός από την αυξημένη (λόγω μείωσης του αφορολόγητου) φορολογία εισοδήματος, επιπλέον: -το τέλος ακινήτων («χαράτσι») για το 2012 -το ΕΤΑΚ του 2009, -το ΦΑΠ των ετών 2010 και 2011 Οι προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ είναι:

1.Για τα έτη 2011-12 που εισπράττεται ΕΕΤΗΔΕ, να ανασταλεί η ισχύς του ΦΑΠ και από 1.1.2013 να θεσμοθετηθεί ένας ενιαίος ετήσιος χαμηλός φόρος στην ακίνητη ιδιοκτησία, με όσο γίνεται πλατύτερη φορολογική βάση, ώστε οι φορολογούμενοι να μπορούν να συνεχίσουν να τον πληρώνουν.

2. Διευκολύνσεις για την καταβολή των φόρων, δηλαδή να μπορεί να εξοφλείται ο ΦΑΠ σε τέσσερις τουλάχιστον δόσεις, να δοθεί η δυνατότητα εξόφλησης φορολογικών υποχρεώσεων με εκχώρηση ακινήτου στο Δημόσιο στην αντικειμενική αξία και αποποινικοποίηση της αδυναμίας πληρωμής ΦΑΠ.

3.Δυνατότητα αυτοτελούς φορολόγησης των εισοδημάτων από ενοίκια, για όσους ιδιοκτήτες το επιθυμούν με συντελεστή 20 % (όπως ισχύει για τις εταιρίες) και εφάπαξ καταβολή του φόρου στην αρχή κάθε έτους ώστε και το Δημόσιο να αποκτήσει ρευστότητα.

4.Θέσπιση ενιαίου χαμηλού φορολογικού συντελεστή για γονικές παροχές- κληρονομιές, χωρίς κλιμάκωση.

5.Ουσιαστική μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων ώστε να προσεγγίσουν τις εμπορικές.

Σήμερα οι ελάχιστες αγοραπωλησίες που καταγράφονται, πραγματοποιούνται με τιμήματα πολύ μικρότερα των αντικειμενικών αξιών, ενώ ταυτόχρονα έχει καταρρεύσει πλήρως η εμπορικότητα, ακόμα και σε πολλές από τις πιο εμπορικές περιοχές των αστικών κέντρων της χώρας.

Οι κατασκευαστές

Τα αιτήματά της προς την κυβέρνηση υπέβαλε η Ομοσπονδία Κατασκευαστών & Οικοδομικών Επιχειρήσεων Ελλάδος ύστερα από τη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης στην Αθήνα παρουσία εκπροσώπων του κλάδου από όλη την χώρα. Με στόχο την ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας με βασικό πυλώνα την οικοδομική δραστηριότητα και την απασχόληση ενός και πλέον εκατομμυρίου επιστημόνων και εργατοτεχνιτών από 160 κλάδους άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενων με την οικοδομή, υποβλήθηκαν προς την κυβέρνηση τα παρακάτω αιτήματα:

- Κατάργηση της υποχρέωσης απόδοσης φόρου ακινήτου περιουσίας (ΕΤΑΚ, ΦΜΑΠ, ΦΑΠ) από τις οικοδομικές επιχειρήσεις για τα ακίνητα, που δεν έχουν πουλήσει. Η Ομοσπονδία υπογραμμίζει ότι εμπόρευμα αδιάθετο στις αποθήκες της επιχείρησης να καλείται από την πολιτεία να πληρώσει φόρο, δεν υπάρχει σε καμία επιχείρηση του κόσμου.

- Αναστολή εφαρμογής του Ν. 3427/2005, που αφορά το ΦΠΑ στα ακίνητα, μέχρι το 2015.

- Μείωση του φόρου μεταβίβασης των ακινήτων στο 4%, μέχρι το 2015.

- Κατάργηση του «πόθεν έσχες» για αγορά οικοπέδου και ανέγερσης από οικοδομικές επιχειρήσεις (ατομικές, προσωπικές, Ε.Π.Ε. ή Α.Ε.).

- Μέτρα για την επιστροφή των ελληνικών κεφαλαίων και την τόνωση των επενδύσεων σε ακίνητα από τους ομογενείς.

- Οι τράπεζες να υποχρεωθούν το 30% των ποσών, που εισπράττουν από δόσεις στεγαστικών δανείων, να το χορηγήσουν, υπό τη μορφή νέων στεγαστικών δανείων και χρηματοδοτήσεων οικοδομικών επιχειρήσεων.

- Κατάργηση των φόρων, που επέπεσαν στην ακίνητη ιδιοκτησία και την αντικατάσταση αυτών με ένα μικρό φόρο, που αναλογικά θα καταβάλουν όλα τα ακίνητα στην ελληνική επικράτεια. - Έκπτωση από το φόρο εισοδήματος του συνόλου των τόκων από στεγαστικό δάνειο, που θα συναφθεί, μέχρι το 2015.

- Πάγωμα αντικειμενικών αξιών.

Επανέρχεται για μία ακόμη φορά κατά πάσα πιθανότητα ο φόρος υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων, ο οποίος, σύμφωνα με το σχεδιασμό, μάλλον θα συνοδευτεί από σημαντική μείωση του φόρου μεταβίβασης. Δεδομένο πλέον θεωρείται ότι δε θα αναπροσαρμοστούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, αν και οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών κάνουν λόγο για ανάγκη μείωσής τους, λόγω της «κατρακύλας» των αγοραίων τιμών, ενώ από φέτος θα πληρώσουν υψηλότερο συμπληρωματικό φόρο κατά 1,5%, όσοι νοικιάζουν επαγγελματικούς χώρους για τα εισοδήματά τους από αυτούς για το 2011. Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τον τελευταίο φόρο, έγινε ένα μικρό μπάχαλο με τις φορολογικές δηλώσεις, αφού πολλοί ιδιοκτήτες από άγνοια δε συμπλήρωσαν τον κατάλληλο κωδικό, με αποτέλεσμα τώρα να «τρέχουν» οι εφοριακοί να τις διορθώσουν, όπως ενημερώθηκαν από εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών. Ειδικότερα και σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), , η κυβέρνηση θα μειώσει σημαντικά τον ισχύοντα φόρο μεταβίβασης ακινήτων (μπορεί να τον φτάσει ακόμη και στο 1% - 2%) και θα επαναφέρει το φόρο υπεραξίας στις αγοραπωλησίες, ώστε να φορολογηθεί το κέρδος του κάθε πωλητή σε σχέση με την ημέρα που απέκτησε το ακίνητο.

Από φέτος, όποιοι εκμισθώνουν επαγγελματική στέγη, είναι αναγκασμένοι, με βάση τα όσα ορίζει το μεσοπρόθεσμο, να πληρώσουν υψηλότερο συμπληρωματικό φόρο κατά 1,5% για τα εισοδήματά τους από τα ενοίκια για το έτος 2011. Μέχρι πρότινος όλοι οι εκμισθωτές οποιουδήποτε ακινήτου επιφάνειας μικρότερης των 300 τετραγωνικών μέτρων ήταν αναγκασμένοι να καταβάλλουν 1,5% επί των εισοδημάτων από τα ενοίκιά τους ως συμπληρωματικό φόρο, ενώ οι εκμισθωτές μεγαλύτερων επιφανειών (πάνω από 300 τ.μ.) κατέβαλλαν το 3% των εισοδημάτων τους. Πλέον και μετά το μεσοπρόθεσμο οι εκμισθωτές επαγγελματικής στέγης υπόκεινται στην υψηλότερη κατηγορία του συμπληρωματικού φόρου.

Ωστόσο, πολλοί ιδιοκτήτες δε γνώριζαν πώς ακριβώς έπρεπε να συμπληρώσουν το Ε1 μετά την εν λόγω αλλαγή στη φορολογία (έπρεπε να συμπληρώσουν τον κωδικό 175 στην δεύτερη σελίδα του φορολογικού εντύπου), με αποτέλεσμα να κατατεθούν με σφάλμα οι δηλώσεις. Οπως υποστηρίζει ο πρόεδρος της Ενωσης Φοροτεχνών Οικονομολόγων Βορείου Ελλάδος, υπεύθυνο για το μπάχαλο είναι και το ίδιο το σύστημα, με αποτέλεσμα να κατατεθούν με αυτό το σφάλμα περίπου 1,9 εκατομμύρια δηλώσεις. Πάντως, δε θα πρέπει να ανησυχούν οι υπόχρεοι φορολογούμενοι, αφού για το θέμα έστειλε εγκύκλιο το υπουργείο Οικονομικών σε όλες τις ΔΟΥ. Σ' αυτήν επισημαίνεται η παράλειψη και ζητείται από τους εφοριακούς να τη διορθώσουν κατά τον έλεγχο των χειρόγραφων δηλώσεων που παραλαμβάνουν.

Την ενεργοποίηση του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου το 2013 για την πλήρη καταγραφή της κινητής και ακίνητης περιουσίας των φορολογουμένων σε Ελλάδα και εξωτερικό προωθεί η Κυβέρνηση αποσκοπώντας στη καθολική εφαρμογή του «πόθεν έσχες». Σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο οι φορολογούμενοι θα κληθούν για πρώτη φορά να δηλώσουν σε μία αναλυτική κατάσταση όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία. Και εν συνέχεια θα δηλώνουν κάθε χρόνο όλες τις ετήσιες μεταβολές. Στα περιουσιακά στοιχεία που θα δηλωθούν πρέπει να περιλαμβάνονται τα ακίνητα, τα αυτοκίνητα, τα σκάφη αναψυχής, οι καταθέσεις, οι μετοχές, τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων και όλα τα άλλα περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας που έχουν στην κατοχή τους τα φυσικά πρόσωπα. Ταυτόχρονα προτείνεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικής δήλωσης με στοιχεία για όλες τις πραγματικές δαπάνες διαβίωσης των φορολογουμένων. Στόχος των μέτρων αυτών είναι οι φορολογικές αρχές να είναι σε θέση να συγκρίνουν το συνολικό ύψος τους με τα δηλωθέντα εισοδήματά τους και να προσδιορίζουν με ακρίβεια τον τρόπο διάθεσης του δηλωθέντος εισοδήματος. Για όποιον δεν συμμορφωθεί και δεν δηλώσει την περιουσία του, εκτός από τις χρηματικές ποινές, θα προβλέπεται και αυστηρή ποινή μέσω θέσπισης ποινικού αδικήματος.