Τουλάχιστον 15 σημεία της φορολογικής δήλωσης που αφορούν στα τεκμήρια των κατοικιών θα πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι προκειμένου το υπουργείο Οικονομικών να υπολογίσει σωστά τα τεκμαρτά ποσά που αντιστοιχούν στις κατοικίες σας.

Το τεκμήριο υπολογίζεται για κάθε κατοικία την οποία χρησιμοποίησε για τη διαμονή του ο φορολογούμενος, είτε αυτή ήταν ιδιόκτητη, είτε ενοικιαζόμενη είτε δωρεάν παραχωρημένη. Ειδικότερα:

1. Τα στοιχεία των κατοικιών συμπληρώνονται στον πίνακα 5.1 του Ε1. Στον πίνακα αυτό πρέπει να δηλώσετε ή απλά να επιβεβαιώσετε αναλυτικές πληροφορίες για τις κατοικίες που χρησιμοποιήσατε πέρυσι, είτε αυτές ήταν ιδιόκτητες είτε ενοικιαζόμενες είτε σάς παραχωρήθηκαν δωρεάν. Για να εμφανιστούν τα στοιχεία κάθε κατοικίας, όπως τα δηλώσατε πέρυσι, πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο που βρίσκεται δίπλα από τη σχετική ένδειξη και να «κλικάρετε» πάνω σ' αυτό. Δηλαδή εάν θέλετε να δείτε τα στοιχεία της κύριας κατοικίας θα πρέπει να «κλικάρετε» στο κίτρινο πλαίσιο που βρίσκεται δίπλα από την ένδειξη «κύρια κατοικία». Από τη στιγμή που δεν έχει αλλάξει τίποτα σε σύγκριση με πέρυσι δεν έχετε παρά να επιβεβαιώσετε ότι πρόκειται για την κύρια κατοικία (να χαρακτηρίσετε δηλαδή το εμφανιζόμενο ακίνητο ως «κύρια κατοικία) και στη συνέχεια να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση». Αντίστοιχη διαδικασία πρέπει να ακολουθήσετε και για τη δευτερεύουσα κατοικία σας ή για τις περισσότερες της μιας δευτερεύουσες κατοικίες σας.
Οδηγός για τα ακίνητα: Τα 15 SOS και οι λύσεις για τους φόρους

2. Αν εμφανίζονται δύο ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει πωληθεί θα πρέπει να κάνετε διαγραφή του πωληθέντος ακινήτου.

3. Αν θέλετε να τροποποιήσετε τα στοιχεία κάποιας κατοικίας, θα πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και στο παράθυρο που εμφανίζεται, αφού επιλέξετε την εγγραφή που θέλετε να τροποποιήσετε, θα πρέπει να κάνετε διαγραφή της εγγραφής και στη συνέχεια εισαγωγή νέας εγγραφής με τα σωστά στοιχεία. Αφού ολοκληρώσετε τις ενέργειές σας, πρέπει να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».
Οδηγός για τα ακίνητα: Τα 15 SOS και οι λύσεις για τους φόρους

4. Αν πρέπει να διαγράψετε μια κατοικία, επειδή το 2013 δεν διαμένατε πλέον σ' αυτήν θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και στο παράθυρο που θα εμφανιστεί θα αποχαρακτηρίσετε το ακίνητο που θέλετε να διαγράψετε (θα σβήσετε το σημείο το οποίο είναι γραμμένο πάνω στο τετραγωνίδιο χαρακτηρισμού του ακινήτου).

5. Για να καταχωρήσετε τα στοιχεία μιας νέας κατοικίας την οποία χρησιμοποιήσατε το 2013 θα πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και στο παράθυρο που θα εμφανιστεί να επιλέξετε «εισαγωγή νέου ακινήτου». Κατόπιν, να πληκτρολογήσετε τα στοιχεία του νέου ακινήτου, να το χαρακτηρίσετε και να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».

6. Αν μέσα στο 2013 αλλάξατε κύρια κατοικία πρέπει να εισάγετε τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, να την χαρακτηρίσετε, να την καταχωρήσετε και στο τέλος να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».

7. Αν δίπλα από την ένδειξη «κύρια κατοικία» έχετε επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο αλλά δεν εμφανίζονται τα στοιχεία της κατοικίας που θέλετε να δηλώσετε, τότε θα πρέπει να αναγράψετε εξαρχής όλα τα ζητούμενα στοιχεία, στη συνέχεια να χαρακτηρίσετε την κατοικία ως «κύρια», να την καταχωρήσετε και τέλος να επιλέξετε τη «μεταφορά στη δήλωση».

8. Για την ορθή συμπλήρωση των στοιχείων της κύριας κατοικίας θα πρέπει να γνωρίζετε τα ακόλουθα:

- Ένδειξη «κύρια κατοικία»: Γράψτε τη διεύθυνση της κατοικίας αυτής και τις υπόλοιπες τρεις οδούς που περικλείουν το τετράγωνο, σε κάθε περίπτωση. Εάν η κατοικία βρίσκεται σε περιοχή εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών, τότε στα στοιχεία της διεύθυνσης του ακινήτου πρέπει να γραφτεί μόνο ο νομός και ο δήμος ή η κοινότητα, κατά περίπτωση.

- Κωδικός 204: Γράψτε τον αριθμό παροχής ρεύματος και συγκεκριμένα τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά. Αν το ακίνητο δεν έχει μετρητή κατανάλωσης για να ηλεκτροδοτείται πρέπει να συμπληρώσετε τον αριθμό 999999999.

- Εάν η κύρια κατοικία είναι μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη πρέπει να επιλέξετε τον κωδικό 203 που βρίσκεται κάτω από την ένδειξη «μισθωμένη κατοικία ή δωρεάν παραχωρημένη».

- Εάν η κύρια κατοικία είναι «μονοκατοικία» πρέπει να επιλέξετε και τον κωδικό 240 που βρίσκεται κάτω από τη σχετική ένδειξη.

- Ενδειξη «θέση-όροφος»: Γράψτε τον όροφο στον οποίο βρίσκεται η κατοικία π.χ. ισόγειο, 1ος κτλ.

- Κωδικός 211: Γράψτε την επιφάνεια των κύριων χώρων της κύριας κατοικίας . Πρέπει να αναγράφεται σε ακέραιο αριθμό τετραγωνικών μέτρων.

- Κωδικός 212: Γράψτε τη συνολική επιφάνεια των ιδιόκτητων ή μισθωμένων βοηθητικών χώρων (γκαράζ ή και αποθήκης) που είναι ανεξάρτητοι, π.χ. βρίσκονται στο υπόγειο ή στον ακάλυπτο χώρο της ίδιας οικοδομής.

- Δεν δηλώνεται η επιφάνεια του χώρου στάθμευσης σε πυλωτή.

- Σε περίπτωση μονοκατοικίας λαμβάνεται υπ' όψιν επιπλέον, αθροιστικά με την επιφάνεια των χώρων του γκαράζ και των αποθηκών, η τυχόν επιφάνεια των άλλων βοηθητικών χώρων, του λεβητοστασίου και του κλιμακοστασίου.

- Κωδικός 231: Εάν κατά τη διάρκεια του 2013 νομιμοποιήσατε αυθαίρετη αλλαγή χρήσης βοηθητικών χώρων (υπογείων, παταριών κ.τ.λ.) σε χώρους κύριας χρήσης, σύμφωνα με το ν. 4178/2013, πρέπει να αναγράψετε την επιφάνεια των χώρων αυτών.

- Κωδικοί 213- 214: Εφόσον η κατοικία είναι ιδιόκτητη, πρέπει να αναγράψετε το ποσοστό συνιδιοκτησίας του υπόχρεου και της συζύγου, αντίστοιχα. Εάν η κατοικία είναι μισθωμένη πρέπει να αναγράψετε το ποσοστό συμμετοχής καθενός συζύγου στη δαπάνη ενοικίου βάσει του μισθωτηρίου συμβολαίου. Σε κάθε περίπτωση πρέπει ο αριθμός που θα αναγραφεί να είναι ακέραιος.

- Κωδικός 215: Γράψτε τους μήνες ιδιοκατοίκησης ή μίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης, αν πρόκειται για μισθωμένη κατοικία, μέσα στο 2013.

- Κωδικό 216: Γράψτε την τιμή ζώνης ή την τιμή εκκίνησης ανά τετραγωνικό μέτρο που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, μόνο εφόσον η τιμή αυτή είναι από 2.800 ευρώ και άνω.

9. Αν δίπλα από την ένδειξη «πρώτη ή δεύτερη δευτερεύουσα κατοικία» δεν εμφανίζονται τα στοιχεία της κατοικίας που θέλετε να δηλώσετε, τότε θα πρέπει να αναγράψετε εξαρχής όλα τα στοιχεία, στη συνέχεια να χαρακτηρίσετε την κατοικία ως «πρώτη δευτερεύουσα» ή «δεύτερη δευτερεύουσα», κατά περίπτωση, να την καταχωρήσετε και τέλος να επιλέξετε τη «μεταφορά στη δήλωση».

10. Για τη δεύτερη δευτερεύουσα κατοικία, ο αριθμός παροχής ρεύματος πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 206, το εάν είναι μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 209 και το εάν είναι μονοκατοικία πρέπει να αναγραφεί στον κωδικό 242. Τυχόν επιφάνειες βοηθητικών χώρων που μετατράπηκαν αυθαίρετα σε κύριους χώρους και νομιμοποιήθηκαν με το ν. 4178/2013 πρέπει να δηλωθούν στον κωδικό 233.

11. Σε κάθε περίπτωση εξοχικής κατοικίας πρέπει να δηλώσετε τον πραγματικό αριθμό μηνών που διαμείνατε το 2013. Αν δηλαδή διαμείνατε μόνο ένα μήνα σε εξοχική κατοικία (ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή δωρεάν παραχωρημένη) πρέπει να δηλώσετε τον αριθμό 1 στον κωδικό 222 ή 229 για τους «μήνες ιδιοκατοίκησης ή εκμίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης».

12. Οι κενές κατοικίες δεν συμπληρώνονται στον πίνακα 5.1 του εντύπου Ε1 αλλά στο έντυπο Ε2.

13. Εάν είστε φιλοξενούμενος στην κατοικία κάποιου συγγενή ή φίλου σας θα το δηλώσετε στον πίνακα 5.

14. Η δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονέα σε παιδί ή αντίστροφα δηλώνεται ως εξής:

- Αυτός που παραχώρησε την κατοικία τη δηλώνει μόνο στο Ε2 σαν «δωρεάν παραχώρηση».

- Αυτός που διέμεινε στην κατοικία τη δηλώνει στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία).

15. Αν κάποια από τις κατοικίες σας δεν ηλεκτροδοτείτο το 2013 μετά από αίτηση διακοπής που είχατε καταθέσει στη ΔΕΗ θα πρέπει να δηλώσετε τον αριθμό παροχής ρεύματος. Αν το ακίνητό σας δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης θα συμπληρώσετε ως αριθμό παροχής τον εννεαψήφιο αριθμό 999999999.

Από το Υπουργείο Οικονομικών ανακοινώθηκε ότι, λόγω της εφαρμογής του ΕΝΦΙΑ για πρώτη φορά, οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) έτους 2014, οι οποίες θα υποβληθούν μέχρι την έκδοση των εκκαθαριστικών-δηλώσεων του φόρου στα μέσα Ιουνίου, με βάση νομοθετική ρύθμιση που θα προωθηθεί για ψήφιση, δεν θα επιβαρύνονται με πρόστιμα.

Μετά την έκδοση των εκκαθαριστικών, θα προβλεφθεί νομοθετικά εύλογος χρόνος για διορθώσεις τυχόν λαθών χωρίς επιβαρύνσεις, αναφέρει το υπουργείο, επιβεβαιώνοντας σχετικό ρεπορτάζ του Euro2day.gr.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να καταθέσει τροπολογία στη Βουλή η οποία ειδικά για φέτος και ειδικά για εκπρόθεσμες δηλώσεις Ε9 θα δίνει χρονικό περιθώριο τριών μηνών (έως το τέλος Σεπτεμβρίου) στη διάρκεια του οποίου στις εκπρόθεσμες δηλώσεις δεν θα μπαίνει το πρόστιμο των 100 ευρώ.

Σημειώνεται ότι η ηλεκτρονική εφαρμογή του Περιουσιολογίου (Ε9) παραμένει ανοικτή (σήμερα είναι η 103η ημέρα λειτουργίας της) και το 50% των δηλώσεων έχει υποβληθεί τις τελευταίες πέντε ημέρες.

Λήγει σήμερα η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης (Ε9), από τους υπόχρεους φορολογούμενους. Υπενθυμίζεται ότι η υποβολή της παραπάνω δήλωσης εκπροθέσμως, επιβαρύνεται με πρόστιμο 100 ευρώ.

Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, οι αρμόδιες φορολογικές αρχές προωθούν ρύθμιση για την απαλλαγή εκπρόθεσμων δηλώσεων Ε9 από το σχετικό πρόστιμο, ώστε να δοθεί η δυνατότητα διορθώσεων στα στοιχεία ακινήτων του Ε9 έως και τρεις μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων αυτών.

Επί των στοιχείων περιουσιακής κατάστασης των φορολογουμένων, θα βασιστεί η έκδοση των εκκαθαριστικών για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).

Υπενθυμίζεται ότι υποχρέωση υποβολής δήλωσης Ε9 για το έτος 2014 έχουν όσοι φορολογούμενοι είχαν μεταβολές στην περιουσιακή τους κατάσταση εντός του έτους 2013.

Το ότι οι Έλληνες ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν εξαντλήσει προ πολλού τη φοροδοτική τους ικανότητα δείχνουν στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών. Οι απανωτές φοροεπιδρομές επί δικαίων και αδίκων στην ακίνητη περιουσία έχουν οδηγήσει τους περισσότερους ιδιοκτήτες σε αδιέξοδο με αποτέλεσμα να επιλέγουν πλέον τη λύση της στάσης πληρωμών.

Ας δούμε τα στοιχεία αναλυτικά. Το τετράμηνο 1η Νοεμβρίου 2013 έως 28 Φεβρουαρίου 2014 βεβαιώθηκαν συνολικοί φόροι ακινήτων («στην περιουσία» όπως αναφέρονται στον προϋπολογισμό) ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ. Πρόκειται για τέσσερις δόσεις του αναδρομικού Φόρου Ακίνητης Περιουσίας για τα έτη 2011, 2012 και 2013 καθώς και για δυο δόσεις του Έκτακτου Ειδικού Τέλους Ακινήτων, του γνωστού χαρατσιού μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Από αυτά πληρώθηκαν έως το τέλος Απριλίου τα  1,1 δισ. ευρώ, ενώ έμειναν απλήρωτα περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το συνολικό ποσοστό εισπραξιμότητας διαμορφώθηκε στο περίπου 75%. Μπορεί το ποσοστό αυτό να φαίνεται σχετικά υψηλό, ωστόσο, τα επιμέρους στοιχεία μόνο ανησυχία μπορούν να προκαλέσουν αναφορικά με την φοροδοτική ικανότητα των ιδιοκτητών.

Αν εξαιρεθεί από τη στατιστική η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία Κατοίκων Εξωτερικού (ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού) το ποσοστό εισπραξιμότητας των φόρων ακινήτων περιορίζεται δραματικά στο περίπου 50%. Από το 1,5 δισ. ευρώ που βεβαιώθηκαν συνολικά στο τετράμηνο που αναφέρθηκε περίπου τα 780 εκατομμύρια αφορούν κατοίκους εξωτερικού οι οποίοι διαθέτουν ακίνητα στην Ελλάδα. Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι πλήρωσαν στο ελληνικό δημόσιο ταμείο το 99,5% των φόρων, δηλαδή πλήρωσαν το συγκεκριμένο 4μηνο το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 775 εκατομμυρίων ευρώ.

Ας δούμε τώρα και τι πληρώνουν οι Έλληνες. Σε όλες τις υπόλοιπες ΔΟΥ το συνολικό ποσό που βεβαιώθηκε στο 4μηνο που αναφέρθηκε ανέρχεται σε περίπου 720 εκατομμύρια. Από αυτά έως το τέλος Απριλίου είχαν εισπραχθεί τα περίπου 350 εκατομμύρια με αποτέλεσμα το ποσοστό εισπραξιμότητας των φόρων ακινήτων να ανέρχεται περίπου στο 49%

Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε μήνα τους τελευταίους τρείς μήνες προστίθεται στη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων χρεών ποσό που ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με απανωτά χαράτσια ενώ η μεγάλη ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο είναι η εισπραξιμότητα του νέου φόρου ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) η συνολική βεβαίωση του οποίου αναμένεται να ξεπεράσει τα 3 δις ευρώ. Στον προϋπολογισμό έχει εγγραφεί πρόβλεψη για είσπραξη τουλάχιστον 2,65 δισ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ το οποίο μένει να δούμε αν θα επαληθευτεί.