Ξεκίνησε η αποστολή ειδοποιητηρίων σε κατόχους στεγαστικών, καταναλωτικών δανείων που εμφανίζουν καθυστέρηση στην αποπληρωμή δόσης μεγαλύτερη των 30 ημερών με τα οποία τους καλούν να προσέλθουν εντός 15 ημερών στα καταστήματα για ρυθμίσεις. Εώς τα τέλη Ιουνίου εκτιμάται ότι θα έχουν αποσταλεί σχετικά ειδοποιητήρια σε περίπου 1 εκατ. δανειολήπτες. Η διαδικασία έχει ήδη καθυστερήσει λόγω της αβεβαιότητας, αλλά προβλέπεται να ολοκληρωθεί τον επόμενο μήνα λόγω και των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί με τα πλάνα αναδιάρθρωσης. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη από το ξέσπασμα της κρίσης ως σήμερα έχουν καταγγελθεί περίπου 1,6 εκατομμύρια δάνεια και κάρτες, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα επιχειρηματικά. Εξ αυτών περίπου 300 χιλιάδες αφορούν σε στεγαστικά, 700 χιλ. σε καταναλωτικά, 500 χιλιάδες σε κάρτες και περίπου 100 χιλ σε μικρά επιχειρηματικά δάνεια (επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες). Το ύψος των δανείων σε καθυστέρηση ανέρχεται σε περίπου 40 δισ. ευρώ. Τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες προχώρησαν σε ρυθμίσεις και αναδιαρθρώσεις περίπου 1 εκατομμυρίου δανείων και καρτών, συγκρατώντας ως ένα βαθμό την δραματική επιδείνωση των στοιχείων.

Στο μισό μειώνουν τις δόσεις στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων οι τράπεζες «σπάζοντας» την οφειλή στα δύο, με στόχο να επαναφέρουν σε ορθή πορεία «κόκκινα» δάνεια ύψους 30δις ευρώ. Για τους «κόκκινους» δανειολήπτες το δάνειο σπάει στα δύο, και ο οφειλέτης πληρώνει για διάστημα 15 ή 20 ετών τη μισή δόση. Εξοφλεί δηλαδή κανονικά το 50% του άληκτου κεφαλαίου. Το υπόλοιπο 50% του δανείου «παγώνει», δεν επιβαρύνεται δηλαδή με τόκους που ανακεφαλαιοποιούνται και παραμένει «παγωμένο» για όσο διάστημα συμφωνηθεί. Αν στο μεταξύ ανακάμψουν τα οικονομικά του δανειολήπτη, υπάρχει η πρόβλεψη να αυξάνεται το ποσοστό του άληκτου κεφαλαίου που εξυπηρετείται και αντίστοιχα να μειώνεται το ποσοστό που παραμένει «κλειδωμένο». Για το λόγο αυτό, προχωρούν σε ενδελεχή έλεγχο των οικονομικών του δανειολήπτη. Δηλαδή ζητούν φορολογικές δηλώσεις της τελευταίας 5ετίας, από τις οποίες προκύπτει η μείωση του εισοδήματος, «τσεκάρουν» τις τραπεζικές καταθέσεις (για να αποκλείσουν τους στρατηγικά κακοπληρωτές), ενώ ζητούν και οικονομικά στοιχεία (Ε9) για τυχόν ακίνητα που διαθέτει ο δανειολήπτης (σπίτια, καταστήματα, αποθήκες, οικόπεδα κλπ). Όπως αναφέρουν τα τραπεζικά στελέχη στόχος τους είναι στη ρύθμιση να ενταχθούν όλοι οι δανειολήπτες, που αποδεδειγμένα βρίσκονται σε αδυναμία πληρωμής, καθώς έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους.

Οι τοκοχρεολυτικές δόσεις στεγαστικών, καταναλωτικών ή επιχειρηματικών δανείων που κατεβλήθησαν στη διάρκεια του 2014 από τους φορολογουμένους αναμένεται να εμφανίζονται αυτομάτως στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει αναλάβει να προσυμπληρώσει τους σχετικούς κωδικούς στις φορολογικές δηλώσεις, όπως έκανε πέρυσι με τα στοιχεία αποδοχών και συντάξεων και πρόπερσι με τα στοιχεία για τους τόκους καταθέσεων. Φέτος, κάτι αντίστοιχο σχεδιάζεται και για τις τοκοχρεολυτικές δόσεις, ήτοι οι σχετικοί κωδικοί 727-728 για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων οποιασδήποτε μορφής στον πίνακα 5 θα είναι προσυμπληρωμένοι. Η εφαρμογή υποβολής των φορολογικών δηλώσεων αναμένεται να ανοίξει έως τις 10 Μάιου και αυτό ενδέχεται να καθυστερήσει την προσυμπλήρωση των δηλώσεων με τα ποσά που καταβλήθηκαν για δάνεια. Σημειώνεται πως με χθεσινή απόφαση της ΓΓΔΕ, δόθηκε παράταση της προθεσμίας αποστολής των βεβαιώσεων αποδοχών από τα λογιστήρια των επιχειρήσεων και τα ασφαλιστικά ταμεία έως τις 10 Μαΐου.

Μόλις το 20% των συναλλαγών κατοικιών πραγματοποιήθηκε με τραπεζική χρηματοδότηση. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2009 ήταν 82%, δείγμα του ότι έχουν έρθει τα πάνω-κάτω στον κλάδο. Επιπλέον, το μέσο ποσοστό δανειοδότησης δεν ξεπέρασε το 35% της συνολικής αξίας του ακινήτου, έναντι 70% το 2009. Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί ότι η μέση περίοδος αναμονής έως τη διάθεση των προσφερομένων προς πώληση κατοικιών (από την ημέρα που τέθηκαν προς πώληση) εκτιμάται ότι έφθασε στο ένα περίπου έτος το 2014, έναντι πέντε μήνες το 2009 (εκτιμήσεις υπηρεσιών της ΤτΕ). Ταυτόχρονα, υπολογίζεται ότι η έκπτωση επί της αρχικής τιμής ήταν, κατά μέσον όρο, περίπου 22% το 2014, έναντι 12,6% το 2009. Πρόκειται για ένα ακόμη δείγμα της μεγάλης κρίσης που διέρχεται η αγορά, εν μέσω ενός διαρκώς αυξανόμενου αποθέματος απούλητων κατοικιών, το οποίο εκτιμάται ότι προσεγγίζει τις 200.000 - 250.000 πανελλαδικά, κυρίως λόγω της διάθεσης όλο και περισσότερων κατοικιών προς πώληση από ιδιώτες, που αδυνατούν να τις συντηρήσουν ή έχουν ανάγκη ρευστότητας. Μάλιστα, η τάση αυτή καταγράφεται, παρά την κατακόρυφη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας τα τελευταία χρόνια.