Κούρεμα οφειλών και νέο διακανονισμό με δόσεις που ξεπερνούν ακόμη και τις 250, σχεδιάζει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας για πάνω από 73.000 δανειολήπτες του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας που έχουν οφειλές προς τον ΟΑΕΔ (είναι διάδοχος του ΟΕΚ), ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Η νέα ρύθμιση αφορά μόνο τα δάνεια που έχουν δοθεί από τα ίδια κεφάλαια του Οργανισμού και όχι τα τραπεζικά. Πρόκειται στην πράξη για δάνεια που μαζί με τις προσαυξήσεις ανέρχονται πλέον σε 1,5 δισ. ευρώ εκ των οποίων μόλις 18% εξυπηρετείται. Η νέα ρύθμιση που εξετάζει το υπουργείο Εργασίας θα αφορά τόσο τους ενήμερους, όσο και τους μη ενήμερους οφειλέτες και σύμφωνα με πληροφορίες προβλέπει αύξηση του αριθμού των δόσεων, ώστε η οφειλή να μπορεί πλέον να αποπληρωθεί σε περισσότερες από 250 δόσεις, αλλά και κούρεμα της συνολικής οφειλής προς τον ΟΕΚ. Μάλιστα, μεταξύ των σεναρίων που επεξεργάζονται στο υπουργείο είναι και αυτό που προβλέπει όχι μόνο κούρεμα τόκων υπερημερίας, αλλά και μέρους του αρχικού κεφαλαίου, αλλά με προτεραιότητα σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, όπως μακροχρόνια άνεργους, άτομα με αναπηρία και γενικά ευπαθείς ομάδες. Να σημειωθεί ότι ο ΟΑΕΔ έχει ήδη τοποθετηθεί για το θέμα με πόρισμα προς το υπουργείο Εργασίας, σύμφωνα με το οποίο εάν προωθηθεί η σχετική ρύθμιση είναι δυνατό να εισπραχθεί ποσό της τάξης των 990 εκατ. ευρώ. Βέβαια, από τον περασμένο Οκτώβριο έχει προωθηθεί ρύθμιση για τους δανειολήπτες του ΟΕΚ που είναι άνεργοι (προβλέπει αναστολή της πληρωμής δόσεων του άληκτου κεφαλαίου για 12 μήνες, με δυνατότητα παράτασης άλλους 12 χωρίς ακόμη να έχει ενεργοποιηθεί. Ποιοι μένουν στον άερα Στον αέρα βρίσκονται βέβαια και οι δανειολήπτες με επιδότηση επιτοκίου από τον ΟΕΚ, οι οποίοι όπως καταγγέλλουν, βρίσκονται σε απόλυτο αδιέξοδο. Το θέμα έχει φθάσει πολλές φορές στην Βουλή, όπου μεταξύ άλλων έχουν αναφερθεί τα εξής: Πρόκειται για δάνεια που ήταν χορηγούμενα από συμβεβλημένες με τον ΟΕΚ τράπεζες, με επιδότηση επιτοκίου από τον Οργανισμό για τα πρώτα 9 έτη, αλλά και για άτομα δάνεια από ΟΕΚ που έχουν περιέλθει στις τράπεζες. Πολλοί εκ των δανειοληπτών αποδέχθηκαν την κατάργηση της επιδότησης του επιτοκίου που μέχρι πρότινος απολάμβαναν, προκειμένου να γίνει η επιμήκυνση. Οι τράπεζες όμως παρουσιάζουν ως μοναδική λύση τη μη πληρωμή του δανείου για τρεις μήνες, ώστε να καταγγελθεί αυτόματα η σύμβαση με τον ΟΕΚ, το δάνειο να χαρακτηριστεί ως μη εξυπηρετούμενο και στη συνέχεια να προχωρήσουν στη ρύθμιση αυτού, υπογράφοντας νέα δανειακή σύμβαση με δυσμενέστερους όρους από την αρχική σύμβαση.

Την προστασία των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο μετά τις τελευταίες δικαστικές αποφάσεις, αλλά και τις επιταγές της κοινοτικής Οδηγίας 2014/17/ΕΕ, επαναφέρει ως ερώτηση προς τον αρμόδιο υπουργό Γ. Σταθάκη ο βουλευτής Α’ Αθηνών της ΝΔ, Νικήτας Κακλαμάνης.

Όπως λέει ο κ. Κακλαμάνης, έχει παρέλθει από 21/3/16 η προθεσμία για την ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της οδηγίας για την ενημέρωση των καταναλωτών αναφορικά με προϊόντα ενυπόθηκης πίστης. Παράλληλα, επισημαίνει ότι παραμένουν "ξεκρέμαστοι" οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που κρίνουν πως οι δόσεις των δανείων τους πρέπει να διαμορφώνονται με βάση την ισοτιμία του ελβετικού φράγκου κατά την υπογραφή της σύμβασης και όχι όπως αυτή διαμορφώθηκε αργότερα.

Παράλληλα, όμως, στην απάντηση του, ο Γ. Σταθάκης αναφέρει, ότι "οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου παρακολουθούν την εξέλιξη των υποθέσεων που αφορούν σε δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο στα ελληνικά δικαστήρια και διερευνάται η επίλυση του προβλήματος με σκοπό την εύρεση της "χρυσής τομής" ανάμεσα στους δανειολήπτες και τα πιστωτικά ιδρύματα".

Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του ο κ. Κακλαμάνης, η συγκεκριμένη κατηγορία δανειοληπτών (περισσότεροι από 60.000) είναι κι αυτή, που έχει υποστεί στις πλάτες της το μεγάλο οικονομικό βάρος από τις πυκνές-συχνές αλλαγές ισοτιμίας ευρώ-ελβετικού φράγκου τα προηγούμενα χρόνια.

Οι "γκρίζες ζώνες", πάντως, στην απάντηση του Υπουργού Οικονομίας, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι δύο:

-Η μία αφορά στο αόριστο του χρονικού διαστήματος για τη λύση του προβλήματος, αν και ήδη υπάρχουν αρκετές δικαστικές αποφάσεις υπέρ των δανειοληπτών.

-Η δεύτερη είναι ο προσδιορισμός της "χρυσής τομής", αφού, μέχρι σήμερα, οι μοναδικοί χαμένοι από τις πολλαπλές αλλαγές ισοτιμίας ευρώ-ελβετικού φράγκου είναι οι δανειολήπτες.

Τέλος, ο κ. Κακλαμάνης υπενθυμίζει ότι προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευθεί πως θα δώσει άμεσα λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα. Από τότε έχουν περάσει 16 μήνες.

Ενώ κλείνει την ανακοίνωση εκφράζοντας την ελπίδα του ότι ο κ. Σταθάκης δεν θα μείνει στα λόγια αλλά θα προχωρήσει σε πράξεις σύντομα, ώστε να απονεμηθεί και εμπράκτως δικαιοσύνη για χιλιάδες Έλληνες δανειολήπτες, που εγκλωβίστηκαν στις δανειακές συμβάσεις με ελβετικό φράγκο…

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, δύο στα πέντε δάνεια εμφανίζουν, πλέον, είτε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, είτε είναι, μεν, τυπικά ενήμερα, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι ο οφειλέτης ενδέχεται να μην εκπληρώσει πλήρως τις δανειακές του υποχρεώσεις, χωρίς ρευστοποίηση των σχετιζόμενων εξασφαλίσεων (απομειούμενα δάνεια). Οι δύο παραπάνω κατηγορίες, δηλαδή τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) και όσα κρίνεται ότι δεν μπορούν να εξοφληθούν, συναποτελούν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs), τα οποία ανήλθαν τον Δεκέμβριο του 2014 (πρώτη φορά που καταμετρήθηκαν) στο 39,9%, για να φθάσουν στο α' τρίµηνο του 2015 στο 40,8% επί του συνόλου των χορηγήσεων. Το ύψος τους, δηλαδή, ξεπερνά τα 100 δισ. ευρώ (σ.σ. περίπου 108 δις ευρώ). Από τα παραπάνω δάνεια περίπου τα μισά έχουν, ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες, με αποτέλεσμα να είναι πλέον απαιτητό το σύνολο του δανείου. Για το 59%, όμως, του αριθμού των δανείων που καταγγέλθηκαν (σ.σ αντιστοιχεί στο 23% των δανειακών υπολοίπων) οι τράπεζες δεν έχουν προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες. Το µεγαλύτερο µέρος των υποθέσεων βρίσκεται στο στάδιο της διαγνωστικής διαδικασίας και της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ένα στα τέσσερα δάνεια ανήκει στην κατηγορία όσων δεν θεωρείται πιθανή η εξόφλησή τους ("unlikely to pay"), ενώ το 7% από όσα δεν έχουν καταγγελθεί βρίσκεται σε καθυστέρηση για περίοδο τουλάχιστον τριών ετών!! Από τις επιµέρους κατηγορίες δανείων, το υψηλότερο ποσοστό µη εξυπηρετούµενων ανοιγµάτων καταγράφεται στα καταναλωτικά δάνεια (51,3%) και ακολουθούν τα επιχειρηµατικά (39,8%) και τα στεγαστικά (35,6%). Επισηµαίνεται ότι στην κατηγορία των επιχειρηµατικών δανείων υψηλότερο ποσοστό µη εξυπηρετούµενων ανοιγµάτων καταγράφεται στην υποκατηγορία των δανείων προς Ελεύθερους Επαγγελµατίες και Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις (63%) και των δανείων προς Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (54%) Οι κλάδοι που εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων είναι το Εμπόριο (54% των δανείων του κλάδου), οι Κατασκευές (49%) και η Βιομηχανία 47,8% (σ.σ πρωταγωνιστεί η Κλωστοϋφαντουργία με 71%).

Κίνητρα που θα φθάνουν ως τη διαγραφή σημαντικού μέρους των τόκων ετοιμάζει η Εθνική Τράπεζα ΕΤΕ +4,08% για μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια. Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, Π. Μυλωνάς έχει συντάξει μελέτη για το πώς η Εθνική θα διαχειριστεί τα εταιρικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συμβάλλοντας στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η μελέτη προβλέπει διαγραφή ως και του 60% των τόκων για επιχειρήσεις που κρίνονται βιώσιμες. Προϋπόθεση αποτελεί η κατάθεση επιχειρησιακού σχεδίου που θα εγκριθεί από την Εθνική. Προκειμένου να διευκολυνθούν, δε οι μικρές επιχειρήσεις, η σύνταξη business plan δεν θα αποτελεί προαπαιτούμενο αλλά θα αρκεί να κριθούν βιώσιμες με τραπεζικά κριτήρια.