Νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων, ύστερα από ένα χρόνο αποκλιμάκωσης, δημιουργεί η αβεβαιότητα αλλά και η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, τους τελευταίους μήνες, προσθέτοντας έναν ακόμα μεγάλο πονοκέφαλο στις διοικήσεις των τραπεζών. Το νέο κύμα «κόκκινων» δανείων οφείλεται εν μέρει και στις προσδοκίες για μια νέα ευνοϊκή ρύθμιση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, από τις αρχές του έτους νέα «κόκκινα» δάνεια ύψους 1,5 δισ. ευρώ έχουν προστεθεί στη μεγάλη δεξαμενή των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι από το τέταρτο τρίμηνο του 2014 καταγράφηκε μια μικρή αύξηση του ρυθμού σχηματισμού νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, τάση που έχει επιταχυνθεί τους πρώτους μήνες του 2015. Το νέο κύμα των «κόκκινων» δανείων οφείλεται στη ραγδαία επιδείνωση των πολιτικοοικονομικών συνθηκών, αλλά και στις προσδοκίες που έχουν σχηματιστεί σχετικά με τη νομοθέτηση ευνοϊκής ρύθμισης για τους κακοπληρωτές. Οπως εκτιμούν οι τράπεζες, το τελευταίο τρίμηνο έχουν δημιουργηθεί νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ενώ μεγάλο μέρος από αυτά αφορά δάνεια που είχαν αναδιαρθρωθεί παλαιότερα. Παράλληλα, η ανησυχία έχει οδηγήσει σε «βουτιά» τις καταθέσεις, καταγράφοντας μείωση περίπου 26 δισ. ευρώ από το τέλος Νοεμβρίου μέχρι σήμερα. Αβεβαιότητα και κρίση ρευστότητας τροφοδότησαν μαζικό ξεπούλημα των τραπεζικών μετοχών τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα η συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών να έχει μειωθεί κατά 33 δισ. ευρώ (σε σχέση με τον Μάρτιο του 2013)!

Αλλαγή σχεδίων από την κυβέρνηση για τα «κόκκινα» δάνεια, με την ίδρυση του Φορέα Διαχείρισης των «προβληματικών» στεγαστικών που έχουν τα φτωχά νοικοκυριά να τοποθετείται χρονικά τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Ειδικότερα, ο υπουργός Οικονομίας Γ. Σταθάκης θα προχωρήσει στην πρόσληψη εξειδικευμένου συμβούλου για την υλοποίηση του Φορέα, ενώ λόγω της ιδιαιτερότητας του εγχειρήματος ο χρόνος σύστασής του, εφόσον οι διαδικασίες τρέξουν γρήγορα και απρόσκοπτα, εκτιμάται σε 4 με 6 μήνες. Επιπλέον, είναι προφανές ότι η κυβέρνηση επιδιώκει τη σωστή προετοιμασία του σχεδίου, μιας και πρόκειται να διεκδικήσει μέρος των χρημάτων του ΤΧΣ, ποσό της τάξης των 3 δισ. ευρώ, κάτι που δεν μπορεί να πράξει σε αυτή τη φάση. Έτσι επιλέγει χρονική περίοδο όπου πια η χώρα, σύμφωνα με την άποψη Κ. Σταθάκη, θα έχει πάει στη νέα συμφωνία με τους εταίρους, δηλαδή μετά το καλοκαίρι. Άγνωστο παραμένει το πότε η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην εφαρμογή της δέσμευσής της για τη ρύθμιση των δανείων των υπόλοιπων νοικοκυριών αλλά και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πηγές του υπουργείου Οικονομίας, αποφεύγουν να προσδιορίσουν χρονικά την κατάθεση των σχετικών νομοθετικών παρεμβάσεων, καθώς όπως σημειώνουν: «Τα δύο πλαίσια για τα δάνεια των νοικοκυριών με μεσαία εισοδήματα και για εκείνα των επιχειρήσεων, τα σχεδιάζει μεν το υπουργείο, χωρίς τη συνδρομή εξειδικευμένου συμβούλου, είναι πιο απλά σε σχέση με τον Φορέα, αλλά θέλουμε να κάνουμε σωστή και προσεκτική δουλειά». Σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο που θα απαγορεύει τους πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας, το οποίο ήταν να κατατεθεί την προηγούμενη εβδομάδα, ο υπουργός Οικονομίας εκτιμάται ότι θα το φέρει σύντομα στη Βουλή, αφού λάβει στα χέρια του και την επιστολή γνωμοδότησης της ΕΚΤ. Πηγές αναφέρουν ότι ο κ. Σταθάκης ήθελε να κατεβάσει το σχετικό κείμενο αυτόνομο μαζί με άλλες διατάξεις που θα αφορούν τον τομέα του, ενώ άλλα κυβερνητικά στελέχη επιθυμούσαν να μπει ως τροπολογία σε ένα από τα νομοσχέδια της ανθρωπιστικής κρίσης ή των «100 δόσεων». Ωστόσο, προκρίθηκε η «πρόταση Σταθάκη» να κατέβει, δηλαδή, στη Βουλή ως αυτόνομο νομοσχέδιο και αφού έχει στα χέρια και τη γνωμοδότηση της ΕΚΤ

Στην απροθυμία από την πλευρά των δανειοληπτών να ρυθμίσουν προβληματικά χρέη, στάση η οποία παρατηρείται τους τελευταίους δυόμισι μήνες, αποδίδουν οι διοικήσεις των τραπεζών τη δημιουργία της νέας γενιάς επισφαλειών. Σύμφωνα με πληροφορίες , τα νέα κόκκινα δάνεια, τα οποία υπολογίζονται στο 1,5 δισ. ευρώ, δεν προήλθαν από άμεση παύση της πληρωμής της δόσης ενός δανείου, αλλά από την απροθυμία και σε ορισμένες περιπτώσεις άρνηση των δανειοληπτών να προχωρήσουν στη ρύθμιση του δανείου τους. Κι αυτό εξαιτίας της αναμονής ευνοϊκότερων ρυθμίσεων . Εκτιμάται ότι επισφάλειες ύψους 1 δισ. ευρώ (σ.σ. από το σύνολο του 1,5 δισ. ευρώ νέων κόκκινων δανείων) προέκυψαν ακριβώς από το πάγωμα των ρυθμίσεων. Το φαινόμενο της αποχής από τα προγράμματα ρυθμίσεων αλλά και της... παύσης των συζητήσεων που είχαν γίνει μεταξύ της τράπεζας και του δανειολήπτη με στόχο τη ρύθμιση χρεών εντάθηκε τον Ιανουάριο μεσούσης της προεκλογικής περιόδου»

Με ραγδαίους ρυθμούς αυξάνονται τα «κόκκινα» δάνεια. Οι τράπεζες με ελκυστικές προσφορές στους δανειολήπτες, επιχειρούν να βάλουν φρένο στο φαινόμενο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Εθνος», έκρηξη σημειώθηκε το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου στις καθυστερήσεις των δανείων οι οποίες αυξήθηκαν σχεδόν κατά 1 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα τα τραπεζικά επιτελεία να βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού για να αντιμετωπίσουν το νέο τσουνάμι των «κόκκινων» οφειλών. Τα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση στον ρυθμό δημιουργίας νέων καθυστερούμενων δανείων και τα τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι το πρώτο τρίμηνο του 2015 το σύστημα θα επιβαρυνθεί με πάνω από 1-1,2 δισ. ευρώ σε «κόκκινα» δάνεια. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα νέες καθυστερούμενες οφειλές, τη στιγμή που η κατάσταση παρουσίαζε σημάδια βελτίωσης και οι νέες επισφάλειες δεν ξεπερνούσαν τα 130 εκατομμύρια ευρώ ανά μήνα, την περίοδο Απριλίου-Δεκεμβρίου 2014. Σημειώνεται πως ήδη από το 2014, ένα στα τρία δάνεια αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Συγκεκριμένα, κατά την προηγούμενη χρονιά, κρίθηκαν κόκκινα δάνεια ύψους 78,5 δισ. ευρώ σε ένα σύνολο 212,1 δισ ευρώ. Μιλάμε δηλαδή για ένα ποσοστό της τάξης του 37%. Την ίδια ώρα τα αντίστοιχα κόκκινα δάνεια το 2009 δεν ξεπερνούσαν το 8%, γεγονός που δείχνει την επίπτωση της κρίσης. Τα στοιχεία των δύο πρώτων μηνών του 2015 δείχνουν ότι η εικόνα όχι απλώς δεν έχει αλλάξει, αλλά επιβαρύνεται σημαντικά. Μάλιστα σύμφωνα με τραπεζικά στοιχεία στις απλήρωτες οφειλές προστίθενται κάθε μήνα 400 εκατομμύρια ευρώ, γεγονός που κάνει την εικόνα ακόμη χειρότερη. Μόνο θετικό στοιχείο, λένε στελέχη των τραπεζών σε ό,τι αφορά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι πως τις τελευταίες ημέρες έχει σταθεροποιηθεί το ποσό των καταθέσεων με σχεδόν πλήρη περιορισμό των εκροών, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις επιστροφή ποσών.