Οι τοκοχρεολυτικές δόσεις στεγαστικών, καταναλωτικών ή επιχειρηματικών δανείων που κατεβλήθησαν στη διάρκεια του 2014 από τους φορολογουμένους αναμένεται να εμφανίζονται αυτομάτως στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει αναλάβει να προσυμπληρώσει τους σχετικούς κωδικούς στις φορολογικές δηλώσεις, όπως έκανε πέρυσι με τα στοιχεία αποδοχών και συντάξεων και πρόπερσι με τα στοιχεία για τους τόκους καταθέσεων. Φέτος, κάτι αντίστοιχο σχεδιάζεται και για τις τοκοχρεολυτικές δόσεις, ήτοι οι σχετικοί κωδικοί 727-728 για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων οποιασδήποτε μορφής στον πίνακα 5 θα είναι προσυμπληρωμένοι. Η εφαρμογή υποβολής των φορολογικών δηλώσεων αναμένεται να ανοίξει έως τις 10 Μάιου και αυτό ενδέχεται να καθυστερήσει την προσυμπλήρωση των δηλώσεων με τα ποσά που καταβλήθηκαν για δάνεια. Σημειώνεται πως με χθεσινή απόφαση της ΓΓΔΕ, δόθηκε παράταση της προθεσμίας αποστολής των βεβαιώσεων αποδοχών από τα λογιστήρια των επιχειρήσεων και τα ασφαλιστικά ταμεία έως τις 10 Μαΐου.

Στο ναδίρ διαμορφώνει η αβεβαιότητα στην οικονομία τις χορηγήσεις αλλά και τη ζήτηση για δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων, προμηνύοντας άλλη μια χαμένη χρονιά στην προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας μέσω του τραπεζικού δανεισμού. Οι αρχικές εκτιμήσεις που προσδιόριζαν την ενίσχυση της οικονομίας με 10 δισ. ευρώ νέων χρηματοδοτήσεων, αναθεωρούνται επί τα χείρω, με αποτέλεσμα το 2015 να αποτελέσει την πέμπτη συνεχή χρονιά μείωσης της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι χορηγήσεις έχουν υποχωρήσει από το υψηλό των 257,8 δισ. ευρώ το 2010 στα 213,5 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2015, εμφανίζοντας χρηματοδοτικό έλλειμμα άνω των 44 δισ. ευρώ σε μια πενταετία. Σε αντίθεση με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης, στις οποίες η ποσοτική χαλάρωση που έχει ξεκινήσει από την ΕΚΤ αποφέρει ήδη τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα, η χώρα μας παραμένει στο περιθώριο των εξελίξεων. Η ανασφάλεια προεξοφλεί την αδυναμία νοικοκυριών και επιχειρήσεων να έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα, αλλά και στο φθηνό χρήμα που διοχετεύεται στην Ευρώπη μέσα από τη μείωση των επιτοκίων και του κόστους χρήματος, που σηματοδοτεί η ποσοτική χαλάρωση. Αυτό επιβεβαιώνουν τα στοιχεία από την έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων που διενεργεί η ΤτΕ και τα οποία δείχνουν ότι η καθήλωση της οικονομίας, που παρατηρείται το πρώτο τρίμηνο του 2015 θα ενταθεί, καθώς τα πιστοδοτικά κριτήρια που εφαρμόζουν οι τράπεζες θα γίνουν αυστηρότερα το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Αντίστοιχα μειωμένη εκτιμάται ότι θα είναι και η ζήτηση, καθώς τα νοικοκυριά αναστέλλουν οποιαδήποτε διάθεση για αγορά κατοικίας ή καταναλωτική δαπάνη και οι επιχειρήσεις παγώνουν κάθε επενδυτική πρωτοβουλία.

«Κόκκινα» δάνεια συνολικού ύψους άνω των 2,5 δισ. ευρώ διέγραψαν το 2014 οι μεγάλες συστημικές τράπεζες σε μια προσπάθεια να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους, «εγκαταλείποντας» απαιτήσεις που θεωρούν απίθανο να εισπράξουν. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες. Τα «κόκκινα» δάνεια είναι αποτέλεσμα της άνευ προηγουμένου κρίσης που έχει πλήξει τη χώρα την τελευταία 6ετία και η οποία έχει οδηγήσει στη βύθιση του ΑΕΠ κατά περίπου 25%. Η «κατάρρευση» της οικονομίας οδήγησε στην εκτόξευση του δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων από το επίπεδο του 4,3%, που ήταν στο τέλος του 2008, στο 34,2% σήμερα (Σεπτέμβριος 2014). Δηλαδή, δάνεια ύψους 72 δισ. ευρώ δεν εξυπηρετούνται. Στην πραγματικότητα, η εικόνα έχει επιδεινωθεί κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2014 και κυρίως στο ξεκίνημα του 2015 εξαιτίας της παρατεταμένης πολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας αλλά και των προσδοκιών για μια ευνοϊκή ρύθμιση. Οπως εκτιμούν στελέχη τραπεζών, στην πραγματικότητα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ξεπερνούν τα 75 δισ. ευρώ, ενώ υπάρχει ένα σημαντικό απόθεμα δανείων που έχουν αναδιαρθρωθεί λόγω αδυναμίας των δανειοληπτών να τα εξυπηρετήσουν με τους αρχικούς όρους και τα οποία εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες να καταστούν ξανά μη εξυπηρετούμενα.

Έτοιμο για κατάθεση στη Βουλή είναι το νομοσχέδιο για την προστασία της α' κατοικίας, όπως διαβεβαίωσε ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης . Ο υπουργός είπε ότι το ν/σ δεν είναι μονομερής ενέργεια και πρόσθεσε ότι είναι αποτέλεσμα διαλόγου με όλους τους φορείς και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών». Ο κ. Σταθάκης χαρακτήρισε σύνθετο το νομοσχέδιο για τα κόκκινα δάνεια και -όπως ανέφερε- θα απαιτηθούν έξι μήνες για να είναι απόλυτα εντός των στόχων και δεσμεύσεων. «Πρέπει να τραβήξουμε μια γραμμή γι' αυτούς που χρησιμοποιούν τη συγκυρία διότι έχουν διαθέσιμα εισοδήματα και δεν εξυπηρετούν τα δάνειά τους από αυτούς που αδυνατούν να πληρώσουν», πρόσθεσε. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας, «ο τρόπος αντιμετώπισης του κοινωνικού στόχου πρέπει να μην προκαλέσει ζημία στο τραπεζικό σύστημα να μη δημιουργεί παρενέργειες στη λειτουργία της ομαλής εξυπηρέτησης των δανείων και να δώσει μία λύση που θα εξυπηρετήσει και τον στόχο να ανακάμψουν τα δάνεια και από κόκκινα να γίνουν πράσινα». Τέλος, ο κ. Σταθάκης ανέφερε ότι τα προβλήματα για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις είναι επίσης γνωστά με κυρίαρχο το πτωχευτικό δίκαιο που πρέπει να αλλάξει. «Υπάρχει μεγάλη πίεση για μεγαλύτερη ευχέρεια παρεμβάσεων από τις τράπεζες αλλά πρέπει να υπάρχουν ισχυροί προστατευτικοί δεσμοί αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία ώστε οι τράπεζες θα έχουν ίσως κάποιο μεγαλύτερο λόγο στη διαδικασία αναδιάρθρωσης κάποιων επιχειρήσεων. Μέσα από το διάλογο θα βρεθούν οι λύσεις. Χρειάζεται αποφασιστικότητα και ελπίζουμε να βρεθούν και καλύτερες λύσεις. Οι λύσεις που να στηρίζουν αυτό που έχει προοπτική», κατέληξε.