Ζωηρό ενδιαφέρον φαίνεται να υπάρχει αυτή τη στιγμή μόνο από αυτούς που αναζητούν τα λεγόμενα «ακίνητα ευκαιρίας», δηλαδή τα σπίτια και τα διαμερίσματα που αναγκάζονται να πωλήσουν οι ιδιοκτήτες τους σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές προκειμένου να ανταποκριθούν σε άμεσες οικονομικές υποχρεώσεις. Η σημερινή κατάσταση στην αγορά κατοικίας διαμορφώνεται ως εξής:

* Η κατάσταση με τη χορήγηση στεγαστικών δανείων από την πλευρά των τραπεζών, αντί να βελτιώνεται, χειροτερεύει. Τα τελευταία στοιχεία της Τ.τ.Ε. αποτυπώνουν υποχώρηση 2,1% στον ρυθμό χορήγησης νέων δανείων, κάτι που σημαίνει ότι τα ποσά που αποπληρώνονται μέσω των δόσεων είναι περισσότερα από τα νέα δάνεια που χορηγούνται (σ.σ.: το υπόλοιπο έχει διαμορφωθεί πλέον στα 79,17 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο από 80,5 δισ. ευρώ τον περασμένο Δεκέμβριο). Το αποτέλεσμα προφανές: οι συναλλαγές υποχωρούν φέτος σε ποσοστό άνω του 40% σε σχέση με πέρυσι.

* Η προσφορά ακινήτων για πώληση αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, ενώ η τάση αναμένεται να συνεχιστεί. Προς πώληση βγαίνουν προς το παρόν δευτερεύουσες κατοικίες ιδιοκτητών οι οποίοι προσπαθούν με αυτόν τον τρόπο να καλύψουν άλλες υποχρεώσεις. Στα μεγάλα μεσιτικά γραφεία συσσωρεύονται εντολές πώλησης από επιχειρηματίες που προσπαθούν να διασώσουν τις επιχειρήσεις τους αλλά και από ιδιώτες οι οποίοι «λυγίζουν» υπό το βάρος των φόρων και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος. Η προσφορά θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη αν δεν τη συγκρατούσε το Δημόσιο με τεχνητό τρόπο. Η απαγόρευση της διενέργειας πλειστηριασμών (λήγει στο τέλος του έτους) προστατεύει αυτή τη στιγμή αρκετές χιλιάδες ιδιοκτήτες. Εκτός απροόπτου, τον Δεκέμβριο θα ανακοινωθεί μία ακόμη παράταση στο μέτρο που προστατεύει τα ακίνητα για οφειλές έως και 200.000 ευρώ. Βέβαια, και σε αυτό το μέτωπο, ο προβληματισμός είναι έντονος, καθώς έχουν συμπληρωθεί δύο χρόνια από την πρώτη απαγόρευση. Διατυπώνονται φόβοι ότι, με το που θα λήξει η προστασία, θα προκληθεί έκρηξη στην αγορά. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και σκέψεις για σταδιακή απελευθέρωση των πλειστηριασμών έτσι ώστε να αποφευχθεί το «σοκ».

* Με την ακολουθούμενη φορολογική πολιτική, η κυβέρνηση έχει εκμηδενίσει τις ελπίδες για ανάκαμψη. Τρία μέτρα που ενεργοποιήθηκαν, το ένα μετά το άλλο, ουσιαστικά εκμηδένισαν τις αποδόσεις των ακινήτων. Η μείωση του αφορολόγητου ορίου της κλίμακας και η επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης διόγκωσαν τον φόρο εισοδήματος. Στη συνέχεια προστέθηκε και το χαράτσι της ΔΕΗ. Ετσι, η πραγματική απόδοση ενός ακινήτου έχει υποχωρήσει σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και κάτω από το 1,5%. Το ακόλουθο παράδειγμα είναι ενδεικτικό: Διαμέρισμα 110 τετραγωνικών στη Βάρη νοικιάστηκε πρόσφατα προς 800 ευρώ τον μήνα. Η εμπορική του τιμή διαμορφώνεται περίπου στις 330.000 ευρώ αυτή τη στιγμή, κάτι που σημαίνει ότι η μεικτή απόδοση του ακινήτου δεν ξεπερνάει το 3%. Ο φόρος εισοδήματος μπορεί να φτάνει στο 32%-42% επί του ετήσιου ενοικίου (ανάλογα με το συνολικό ύψος των εισοδημάτων του ιδιοκτήτη). Δηλαδή, από τα 9.600 ευρώ, που είναι η ετήσια απόδοση, αυτομάτως πέφτουμε στα 6.600 ευρώ. Από αυτό το ποσό πρέπει να αφαιρεθεί και το χαράτσι της ΔΕΗ που για το συγκεκριμένο διαμέρισμα ανέρχεται στα 1.400 ευρώ. Αρα το καθαρό εισόδημα που απομένει (χωρίς να λαμβάνονται υπόψη φθορές και ανείσπρακτα ενοίκια) μειώνεται στα 5.200 ευρώ. Η καθαρή απόδοση του ενοικίου διαμορφώνεται στο 1,6%. Οι υποψήφιοι αγοραστές γνωρίζουν για την καθίζηση των αποδόσεων και πιέζουν για ολοένα και χαμηλότερο τίμημα.

Σε νέα διαγωνιστική διαδικασία θα προχωρήσει τελικά η Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών για το γνωστό ακίνητο επί της οδού Μητροπόλεως στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο στο παρελθόν στέγαζε το υπουργείο Παιδείας. Στον διαγωνισμό, που ολοκληρώθηκε στις αρχές Οκτωβρίου και τελικά απέβη άκαρπος, κατατέθηκαν δύο προσφορές, η πρώτη για τη μετατροπή του ακινήτου σε ξενοδοχείο και η δεύτερη για τη δημιουργία γραφειακών χώρων. Ωστόσο, οι δύο προσφορές κρίθηκαν ουσιαστικά ασύμφορες βάσει του μισθώματος που προτάθηκε, δεδομένου ότι ο διαγωνισμός άφηνε ανοικτό στον υποψήφιο επενδυτή το ενοίκιο. Σημειώνεται ότι ο ανάδοχος, πέραν της μακροχρόνιας εκμετάλλευσης του ακινήτου, θα πρέπει να αναλάβει με ίδιο κόστος και τις εργασίες ανακατασκευής και συντήρησης του οκταώροφου κτιρίου. Το συγκεκριμένο ακίνητο επί της οδού Μητροπόλεως 15, συνολικής επιφάνειας 9.500 τ.μ., είναι από τα πιο γνωστά κενά ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας και ήδη μέχρι σήμερα από το 2007 (οπότε και αποχώρησε το υπουργείο Παιδείας), έχουν διενεργηθεί ουκ ολίγοι διαγωνισμοί οι οποίοι έχουν αποβεί είτε άγονοι, είτε ασύμφοροι λόγω και της οικονομικής κρίσης. Στον τελευταίο διαγωνισμό, στο τέλος του 2009, το ετήσιο μίσθωμα που είχε ορίσει η ΕΚΥΟ αντιστοιχούσε στο 1,7 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ στους αμέσως προηγούμενους διαγωνισμούς τα μισθώματα είχαν ορισθεί στο 1,8 και στα 2 εκατ. ευρώ, ποσά που είχαν θεωρηθεί τότε υψηλά. Στις προτεινόμενες χρήσεις του ακινήτου, που συγκαταλέγεται στα πιο γνωστά κενά κτίρια του κέντρου της Αθήνας, είναι αυτές των γραφείων, του πολυκαταστήματος, αλλά και του ξενοδοχείου - άλλωστε και στους προηγούμενους διαγωνισμούς ενδιαφέρον είχε εκδηλωθεί από ξενοδοχειακούς ομίλους.Η ΕΚΥΟ αναμένεται να προχωρήσει από το νέο έτος στην προκήρυξη νέου διαγωνισμού.

Μείωση 20% στα μισθώματα που καταβάλλουν οι ΟΤΑ για στέγαση, λόγω των επικρατουσών δημοσιονομικών συνθηκών, ζητά σε εγκύκλιό του το υπουργείο Εσωτερικών, επισημαίνοντας πως απαγορεύεται και η οποιαδήποτε αναπροσαρμογή των μισθωμάτων μέχρι τα μέσα του 2013 (συγκεκριμένα, μέχρι τις 30/6/2013). Ειδικότερα, η εγκύκλιος αναφέρει ότι το μίσθωμα που θα καταβάλλουν οι ΟΤΑ μέχρι τις 30/6/2013 θα παραμείνει σταθερό και ίσο με το μίσθωμα της χρήσης Ιουλίου 2010 μειωμένο κατά 20%. Σε περίπτωση που είχε συμφωνηθεί μείωση του μισθώματος σε ποσοστό μικρότερο του 20%, τότε το καταβαλλόμενο μίσθωμα μειώνεται από τη δημοσίευση του ανωτέρω νόμου κατά το υπόλοιπο ποσοστό μέχρι τη συμπλήρωση του ποσοστού 20%. Το επιπλέον ποσό που τυχόν έχει καταβληθεί συμψηφίζεται με οφειλόμενα μισθώματα. Τονίζεται δε στην εγκύκλιο, ότι οι εκμισθωτές έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν στα αρμόδια δικαστήρια για να αμφισβητήσουν την κατά τα ανωτέρω μείωση του μισθώματος Η εγκύκλιος σημειώνει πως, αν και στις σχετικές διατάξεις (άρθ. 21 του ν.4002/2011) δεν συμπεριλαμβάνονται τα νομικά πρόσωπα των ΟΤΑ, θεωρείται εύλογο, ότι ενόψει των ιδιαίτερων δημοσιονομικών συνθηκών οφείλουν, τα αρμόδια όργανα του οικείου νομικού προσώπου «να εξαντλήσουν όλες τις δυνατότητες αναπροσαρμογής μισθώματος που καταβάλλουν για τη στέγαση κάθε μορφής υπηρεσιών αρμοδιότητάς τους, εφόσον αυτό δεν έχει ήδη γίνει».

Πωλητήριο σε ακίνητα, , βάζει, σύμφωνα με πληροφορίες , ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός (ΕΕΣ) προκειμένου να αντιμετωπίσει τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα των τελευταίων μηνών . Πρόκειται για κάποια απο τα ακίνητα του τεράστιου χαρτοφυλακίου του Ελληνικού Ερυθμού Σταυρού που απαρτίζεται από πλέον των 500 ακινήτων. Πληροφορίες εμφανίζουν ότι οι αποφάσεις είναι ειλλημένες καθώς έχουν ανατεθεί οι εργασίες εκτιμήσεων και προώθησης στην αγορα σε εταιρία ακινήτων. Οι ίδιες πληροφορίες κάνουν λόγο για για ακίνητα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Νέα Μάκρη, Σαλαμίνα, Ηράκλειο Κρήτης και Ιεράπετρα . Στο "πακέτο" περιλαμβάνονται κυρίως διαμερίσματα, καταστήματα, αλλά και ορισμένα οικόπεδα και δεν αποκλείται το ενδεχόμενο να προσφερθούν πρός πώληση είτε μεμονωμένα είτε με την μορφή "πακέτων"