Η Τουρκία προσελκύει όλο και περισσότερους απόδημους Τούρκους που ζουν στη Γερμανία, οι οποίοι διαθέτουν υψηλή εξειδίκευση. Μια αντιστροφή της εργατικής μετανάστευσης των περασμένων δεκαετιών; Όπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η DW: «Δεν το μετάνιωσα ούτε ένα δευτερόλεπτο», λέει η Ντιλέκ Κέσερ, όταν αναφέρεται στην απόφαση που έλαβε πριν από 8 χρόνια να γυρίσει την πλάτη στη Γερμανία και να επιστρέψει στην πατρίδα των γονιών της, την Τουρκία. Μετά από σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων σε γερμανικό πανεπιστήμιο, η Ντιλέκ Κέσερ εργάσθηκε επί μια δεκαετία ως γενική διευθύντρια σε κάποια εταιρεία. Ωστόσο, οι επαγγελματικές της προοπτικές δεν την ικανοποιούσαν. Η 36χρονη σήμερα Κέσερ δεν το σκέφθηκε πολύ. Επέστρεψε στην Τουρκία, όπου ίδρυσε τη δικής εταιρεία Διαχείρισης Ακινήτων με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Στο επίκεντρο της δραστηριότητάς της τα ακίνητα ξένων επενδυτών από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. «Πρόκειται για μια γερμανοτουρκική εταιρεία, η οποία κερδίζει ταυτόχρονα ευρώ και τουρκικές λίρες», λέει χαριτολογώντας η Ντιλέκ Κέσερ. Τα μορφωτικά εφόδια που έφερε από τη Γερμανία «έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της επιχείρησής της», προσθέτει. Μια παρόμοια ιστορία θα μπορούσαν να διηγηθούν χιλιάδες Τούρκοι με υψηλή εξειδίκευση που εγκατέλειψαν τη Γερμανία για να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά στην Τουρκία. Η μεταναστευτική στατιστική της Γερμανίας καταδεικνύει με σαφήνεια τις τάσεις: το 2011, 33 χιλιάδες Τούρκοι εγκατέλειψαν τη Γερμανία με κατεύθυνση την πατρίδα των γονιών τους, ενώ στο ίδιο διάστημα μετανάστευσαν στη Γερμανία 31 χιλιάδες Τούρκοι. Η επιστροφή των εξειδικευμένων Τούρκων στην πατρίδα τους οφείλεται στη ραγδαία οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια. Πρόσφατα ο τούρκος υπουργός Βιομηχανίας Νιχάτ Εργκούν τόνισε κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Βερολίνο: «Η Γερμανία οφείλει να στείλει στην Τουρκία εξειδικευμένους εργαζόμενους και όχι αντίστροφα». Ο Εργκούν αναφέρεται στην αιμορραγία της μετανάστευσης προς τη Γερμανία. Περίπου 3 εκατομμύρια πολίτες τουρκικής καταγωγής ζουν σήμερα στη Γερμανία.

Στην οικονομική φάση που διανύει σήμερα η Τουρκία, το μόνο που δεν θέλει είναι «η απώλεια εξειδικευμένων εργαζομένων». Η τουρκική πολιτική ηγεσία έχει μεγάλες οικονομικές φιλοδοξίες. Όπως επισήμανε πρόσφατα ο τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, μέχρι το 2023 η Τουρκία θα πρέπει να εξελιχθεί σε μια από τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου. Το 2011, ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας άγγιξε το 8,5%. Ιδιαίτερη άνθηση γνωρίζουν τα πεδία της ενέργειας και των κατασκευών. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι το 2013 θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη χρονιά για την τουρκική οικονομία, εξαιτίας κυρίως της οικονομικής κρίσης που πλήττει την ΕΕ. Και όπως εξηγεί ο Σινάν Ούλγκεν, πρόεδρος του Κέντρου Μελετών Οικονομίας και Εξωτερικής Πολιτικής, EDAM, «το 40% των τουρκικών εξαγωγών διοχετεύεται στην ΕΕ και το 85% των άμεσων επενδύσεων στην Τουρκία προέρχεται από την ΕΕ». Ιδιαίτερα σε τέτοιες δύσκολες φάσεις είναι σημαντικός ο ρόλος των παλιννοστούντων επιστημόνων, εκτιμά ο Σινάν Ούλγκεν, υπογραμμίζοντας ότι «η Τουρκία προσβλέπει στην τεχνογνωσία των τουρκικής καταγωγής επιστημόνων που επιστρέφουν και οι οποίοι είχαν υψηλού επιπέδου εκπαίδευση στα γερμανικά πανεπιστήμια». Ο Ούλγκεν υπενθυμίζει επίσης τις άριστες συνθήκες για τη συγκρότηση επιχειρήσεων που επικρατούν στην Τουρκία. Αυτό το επιβεβαιώνει και ο Τόλγκα Σαντίκτσι, που γεννήθηκε στο Μόναχο και πριν από πέντε χρόνια το εγκατέλειψε προκειμένου να εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη. Ο Σαντίκτσι ίδρυσε εκεί μια εταιρεία που ασχολείται με την κατασκευή πιστών για χιονοδρομία. Ήδη κατά τους τρεις πρώτους μήνες της δραστηριοποίησής του στην Τουρκία έλαβε 400 παραγγελίες. «Στη Γερμανία η επιχείρησή μου δεν θα είχε τέτοια ανάπτυξη», λέει ο 35χρονος, προσθέτοντας ότι η Τουρκία έχει ανάγκη από επιχειρηματικές ιδέες. Από την άλλη πλευρά διαπιστώνει και ο ίδιος τεράστιες διαφορές μεταξύ Γερμανίας και Τουρκίας όσον αφορά στην οικονομική νοοτροπία. «Από τότε που ζω στην Τουρκία, αντιλαμβάνομαι πόσο Γερμανός είμαι», λέει ο γόνος Τούρκων μεταναστών. Παρά τη ραγδαία ανάπτυξη, αυτό που φοβίζει τους οικονομολόγους είναι το ενδεχόμενο μιας «φούσκας» που θα μπορούσε να ακυρώσει όλες τις οικονομικές προόδους της Τουρκίας. Όπως αναφέρει ο οικονομικός συντάκτης Μουσταφά Σόνμεζ, «οι ξένες επενδύσεις στον κλάδο των κατασκευών θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια πολύ επικίνδυνη φούσκα στην αγορά ακινήτων». Για τον λόγο αυτόν θα πρέπει, όπως τονίζει, η Τουρκία να περιορίσει τη δραστηριότητα στον κατασκευαστικό κλάδο και αντίστοιχα να αναπτύξει περισσότερο τη βιομηχανία. «Είμαστε μια χώρα εισαγωγών και θα πρέπει να γίνουμε εξαγωγική δύναμη», επισημαίνει ο Σόνμεζ.

Νέες φορολογικές επιβαρύνσεις φέρνει από φέτος για χιλιάδες ιδοκτήτες ακινήτων η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών που συμφωνήθηκε με τους θεσμούς. ΕΝΦΙΑ αλλά και άλλοι 21 φόροι εκτοξεύονται στις περιοχές όπου οι εισηγητές προτείνουν αυξήσεις αντικειμενικών αξιών προκειμένου να προσαρμοστούν στις πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς με τις φθηνές και λαϊκές συνοικίες να μπαίνουν στο επίκεντρο. Μάλιστα, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, εκεί όπου οι αντικειμενικές αξίες κυμαίνονται σήμερα μεταξύ 600 και 1.000 ευρώ ανά τ.μ. οι ιδιώτες εκτιμητές έχουν εισηγηθεί αυξήσεις τιμών που θα έχουν ως συνέπεια τη σημαντική αύξηση του κύριου ΕΝΦΙΑ για εκατομμύρια ιδιοκτήτες με μικρής αξίας ακίνητα. Στις περιοχές αυτές οι εκτιμητές σύμφωνα με πληροφορίες έχουν εισηγηθεί αυξήσεις αντικειμενικών τιμών κατά 10% έως 40% με συνέπεια ο ΕΝΦΙΑ να αυξηθεί από 20% έως και 27,59%. Ειδικότερα, σε όσες περιοχές ισχύουν τιμές ζώνης από 600 έως 750 ευρώ ο συντελεστής προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ ανέρχεται σε 2,8 ευρώ ανά τ.μ. Οι αυξήσεις που προτείνουν οι εκτιμητές θα ανεβάσουν τις τιμές πάνω από τα 750 ευρώ με αποτέλεσμα ο συντελεστής του ΕΝΦΙΑ να ανέβει στα 2,9 ευρώ ανά τ.μ. Συνεπώς ο ΕΝΦΙΑ θα αυξηθεί κατά 3,57%. Σε όσες περιοχές ισχύουν τιμές ζώνης από 750 έως 1.000 ευρώ ο συντελεστής προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ ανέρχεται σε 2,9 ευρώ ανά τ.μ. Οι αυξήσεις που προτείνουν οι εκτιμητές θα ανεβάσουν τις τιμές σε επίπεδα άνω των 1.000 ευρώ και χαμηλότερα από τα 1.500 ευρώ όπου στην κλίμακα υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ ισχύσει συντελστής φόρου 3,7 ευρώ ανά τ.μ. Συνεπώς στις περιοχές αυτές ο ΕΝΦΙΑ θα αυξηθεί κατά 27,59 ευρώ. Οι αρμόδιες υπηρεσίες εργάζονται τελευταίο διάστημα κάνοντας ασκήσεις προσομοίωσης βάσει των νέων προτεινόμενων τιμών ζώνης που έχουν καταθέσει οι εκτιμητές για 10.600 ζώνες σε ολόκληρη την επικράτεια προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις στα ποσά που πρέπει να εισπράξει το 2018 το Δημόσιο (2,65 δισ. ευρώ). Με τις προσομοιώσεις αυτές θα προκύψουν οι αναγκαίες αλλαγές που πρέπει να γίνουν στους συντελεστές που εφαρμόζονται σήμερα για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Παράλληλα, οι πρωτοβάθμιες επιτροπές του υπουργείου Οικονομικών, που αποτελούνται από στελέχη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, της Τράπεζας της Ελλάδος, ενός εκπροσώπου του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και ενός της υφυπουργού Οικονομικών αλλά και εκπροσώπους των αρμόδιων διευθύνσεων κεφαλαίου και τεχνικών υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, έχουν φθάσει στο σημείο από τις 10.600 ζώνες ολόκληρης της επικράτειας να έχουν καταλήξει στις τελικές τιμές ζώνης σε περίπου 9.500 περιοχές. Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, την επόμενη εβδομάδα θα συνεδριάσει η δευτεροβάθμια επιτροπή του υπουργείου η οποία θα λάβει στα χέρια της τις τιμές που έχουν καταθέσει οι εκτιμητές για τις ζώνες εκείνες όπου υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Αξίζει να τονιστεί ότι η δευτεροβάθμια επιτροπή δεν θα ασχοληθεί με περιπτώσεις όπου οι κατατεθειμένες προτάσεις των εκτιμητών εμφανίζουν μεγάλες διαφορές σε σύγκριση με τις ισχύουσες τιμές αλλά μόνο στην περίπτωση όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε περιοχές όπου ήδη οι εκτιμητές έχουν καταθέσει τις προτάσεις και παρουσιάζονται μεγάλες αυξήσεις έως και 40%, εφόσον είναι κοινές, αυτές είναι που θα ισχύσουν. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, τα νέα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ θα εκδοθούν με τις νέες αντικειμενικές αξίες, αν και η πρόταση που είχαν καταθέσει αρμοδίως ήταν ειδικά για εφέτος να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ με τις ισχύουσες και όχι με τις νέες αντικειμενικές ή να βγουν δύο ξεχωριστά εκκαθαριστικά. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να συμβεί, καθώς οι δανειστές έβαλαν βέτο ότι αν δεν προχωρήσουν οι νέες τιμές ζώνης και δεν υπολογιστεί ο νέος ΕΝΦΙΑ με αυτές τότε η τέταρτη αξιολόγηση δεν θα κλείσει ποτέ. Το τελεσίγραφο των δανειστών κάνει λόγο για ολοκλήρωση των πινάκων με τις νέες αξίες στα μέσα Ιουνίου ώστε να μην υπάρξει θέμα στο κρίσιμο Eurogroup της 21ης Ιουνίου.