Στο ναδίρ βρίσκεται ο κλάδος των κατασκευών στην ελληνική αγορά, με αποτέλεσμα να έχουν σημειωθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια κύμα απολύσεων, λουκέτα τεχνικών επιχειρήσεων, πάγωμα έργων και ακινησία στην αγοραπωλησία κατοικιών και γραφείων - καταστημάτων. Ενα από τα μεγαλύτερα θύματα της κρίσης στην Ελλάδα είναι οι κατασκευές καθώς δεν δίνονται νέα έργα, ενώ δεν υπάρχει ρευστότητα και χορήγηση στεγαστικών δανείων για να αναζωπυρωθεί η αγορά. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα έχει καταγράψει απώλειες 186.000 θέσεων εργασίας κατά το διάστημα από το 2008 ως το 2012, με αποτέλεσμα η συμμετοχή του στη συνολική απασχόληση να έχει υποχωρήσει από το 8,7% το 2008 σε 5,6% (στοιχεία δεύτερου τριμήνου του 2012). Οι τιμές των κατοικιών καταγράφουν μείωση 37,9% από το 2008 ως σήμερα. Οι πόλεις που έχουν σημειώσει τις μεγαλύτερες απώλειες είναι η Αθήνα, με τις τιμές να έχουν υποχωρήσει κατά 32,2%, η Θεσσαλονίκη, με 38,8%, ενώ μικρότερες μειώσεις συναντώνται στην Κομοτηνή με 17,5% και στην Ξάνθη με 15,1%. Κατά τους τελευταίους 12 μήνες, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2012 ως τον Ιούνιο του 2013, το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας (ιδιωτικής - δημόσιας), μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο της χώρας ανήλθε σε 17.287 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 3.255,8 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 13.091,3 χιλιάδες τ.μ. όγκου. Παρατηρήθηκε, δηλαδή, μείωση κατά 47,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 43,1% στην επιφάνεια και κατά 40,5% στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Ιουλίου 2011 - Ιουνίου 2012. Το αποτέλεσμα αυτών των στοιχείων είναι η μετανάστευση πολλών εργαζομένων σε κλαδικές εταιρείες στο εξωτερικό έτσι ώστε να επιβιώσουν.

Νέα «βουτιά» κατέγραψε η οικοδομική δραστηριότητα τον περασμένο Ιούλιο. Οι οικοδομικές άδειες μειώθηκαν κατά 24% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2012, ενώ στο επτάμηνο του 2013 καταγράφεται πτώση 37,8%. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τον Ιούλιο το μέγεθος της συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής - Δημόσιας) στο σύνολο της χώρας μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 1.635 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 396,8 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας και 1.681,3 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα όγκου, παρουσίασε δηλαδή, μείωση κατά 24% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 8,6% στην επιφάνεια και καμία μεταβολή στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2012.

Απόλυτη κατάρρευση των ακινήτων καταγράφεται στα τελευταία χρόνια, καθώς η δαπάνη επενδύσεων στην κατασκευή ακινήτων στο β’ τρίμηνο του 2013 έπεσε κάτω από τα επίπεδα του έτους 2000. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η επενδυτική δαπάνη στην κατασκευή ακινήτων στο β’ τρίμηνο του 2013 υποχώρησε στο ποσό των 969 εκατ. ευρώ, ποσό που είναι χαμηλότερο μεταξύ όλων των τριμήνων από το έτος 2000! Μάλιστα το έτος 2000 η μέση δαπάνη στα τέσσερα τρίμηνα του έτους ήταν 3,4 δισ. ευρώ και δεκατρία χρόνια αργότερα υποχώρησε κάτω από το 1/3. Επίσης, οι επενδύσεις στα ακίνητα του β’ τριμήνου του 2013,αποτελούν μόλις το 14% της αντίστοιχης δαπάνης του μέσου όρου του έτους 2007, όταν και καταγράφηκαν οι υψηλότερες τιμές.

Η επενδυτική δαπάνη στα ακίνητα παρουσίασε σταδιακή αύξηση από το 2000 μέχρι και το 2007, όπου καταγράφηκε η υψηλότερη τιμή της (7 δισ. ευρώ), λόγω της αναπτυξιακής τροχιάς της οικονομίας, των μειωμένων επιτοκίων δανεισμού και των υψηλών και αυξανόμενων εισοδημάτων. Καμπή αποτέλεσε η επιβολή του ΦΠΑ στα νεόδμητα από το 2006, που οδήγησε στη μαζική έκδοση αδειών το συγκεκριμένο έτος και αφορούσαν σε κατασκευές που υλοποιήθηκαν και στα επόμενα χρόνια. Εκτοτε καταγράφεται πτωτική πορεία των επενδύσεων στα ακίνητα, λόγω της κρίσης που ενέσκηψε το 2008, αλλά και κυρίως με το μνημόνιο από το 2010 και μετά. Καταλυτική επίπτωση στα ακίνητα είχε η τεράστια αύξηση της φορολογίας τους, με αύξηση υφισταμένων φόρων (ΦΑΠ) και την επιβολή νέων όπως το ΕΕΤΗΔΕ που μετονομάστηκε σε ΕΕΤΑ, ενώ με νέα ονομασία θα επιβληθεί το 2014. Στις επόμενες ημέρες το υπουργείο Οικονομικών θα παρουσιάσει επισήμως το σχέδιο για το νέο φόρο ακινήτων, που αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση, θα περιλαμβάνει και τα αγροτεμάχια και, σύμφωνα με τα ελάχιστα όρια που θέτει το μνημόνιο, θα αποδίδει ετησίως έσοδα 2,7 δισ. ευρώ ή 2,9 δισ. ευρώ, εάν το υπουργείο Οικονομικών προχωρήσει στη μείωση της φορολογίας των μεταβιβάσεων ακινήτων. .

Σε μια πρόσφατη ανάλυση του ινστιτούτου Ifo του Μονάχου, που βασίζεται στα στοιχεία του έγκυρου Euroconstruct (παρακολουθεί τις αγορές κατοικίας 19 ευρωπαϊκών αγορών, αλλά όχι της Ελλάδας) επισημαίνεται πως φέτος η αγορά θα βρεθεί στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας 20ετίας. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προβλέπεται πτώση της αγοράς κατασκευής νέων κατοικιών κατά 2,8% κυρίως εξαιτίας της λιτότητας και των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλές οικονομίες. Συνολικά, στις 19 αγορές που παρακολουθεί η Euroconstruct, αναμένεται να κατασκευαστούν 1,31 εκατομμύρια νέες κατοικίες, αριθμός που είναι ο χαμηλότερος από την εποχή που έπεσε το Σιδηρούν Παραπέτασμα. Εξαίρεση αποτελούν η Γερμανία και η Νορβηγία, χώρες όπου καταγράφεται σημαντική αύξηση των υπό κατασκευή νέων κατοικιών. Η αξία των νέων κατοικιών που θα κατασκευαστούν φέτος στην Ευρώπη αναμένεται να υποχωρήσει στα 600 δισ. ευρώ σύμφωνα με τις προβλέψεις της Euroconstruct, μέγεθος το οποίο βρίσκεται 45% χαμηλότερα σε σύγκριση με το 2006. Στην Πορτογαλία και την Ισπανία αναμένεται να κατασκευαστούν το 2015 περίπου 75% και 70% (αντίστοιχα) λιγότερες κατοικίες σε σύγκριση με το 2011, σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις. Στην Πορτογαλία κατασκευάστηκαν 31.000 νέες κατοικίες το 2011 και το 2015 προβλέπεται πως δεν θα είναι περισσότερες από 7.800. Στην Ισπανία κατασκευάστηκαν 167.900 κατοικίες το 2011 και το 2015 θα παραδοθούν περί τις 50.000. Αντίστοιχη, έως ακόμα χειρότερη, εικόνα μεταφέρουν για την Ελλάδα οι εγχώριοι κατασκευαστές και μεσίτες. Η ζήτηση στην ελληνική αγορά κατοικίας παραμένει σχεδόν ανύπαρκτη, τη στιγμή μάλιστα που το απόθεμα των νεόδμητων κατοικιών ξεπερνά τις 200.000, ενώ εκτιμάται πως άλλα 200.000 παλαιότερα διαμερίσματα είναι σήμερα χωρίς ενοικιαστή.