Αύξηση της φορολογίας σε εισοδήματα, ακίνητα και έμμεσους φόρους, περικοπές στις αμοιβές στο Δημόσιο και στα κοινωνικά επιδόματα και καταργήσεις φορέων και οργανισμών με απολύσεις προσωπικού θα περιλαμβάνει το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα που ανακοινώνεται εντός της εβδομάδας. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μετά και τις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας έχουν συμφωνηθεί οι ακόλουθες παρεμβάσεις:

Θα διευρυνθεί η φορολογητέα ύλη στα ακίνητα με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου για τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας και ένταξη στον φόρο των αγροτεμαχίων εκτός σχεδίου πόλης. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται το αφορολόγητο όριο που είναι σήμερα 400.000 ευρώ να μειωθεί στα 200.000 με 250.000 ευρώ και μάλιστα να είναι οικογενειακό. Το μέτρο σε συνδυασμό με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών θεωρείται σταθερή πηγή εσόδων καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που απαλλάσσονταν από τον φόρο κατοχής θα πληρώνουν κάθε χρόνο Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Στο τραπέζι έχει τεθεί και η επιβολή έκτακτης εισφοράς στα ακίνητα μεγάλης αντικειμενικής αξίας, αλλά το μέτρο θεωρείται προσωρινό. 20%

Επίσης θα υιοθετηθεί, αλλαγή του καθεστώτος φορολόγησης 800.000 ελευθέρων επαγγελματιών και μικρομεσαίων με την εφαρμογή νέου μοντέλου τεκμηρίων διαβίωσης, που θα αυξήσει τη φορολογητέα βάση και συνεπώς τον φόρο εισοδήματος.

Συζητούνται ακόμα και προτάσεις για μείωση του αφορολόγητου ορίου των 12.000 ευρώ με αναμόρφωση στο καλάθι των αποδείξεων δαπανών ή επιβολή έκτακτης εισφοράς. Γενικευμένη αναπροσαρμογή για όλους τους φορολογούμενους των υφιστάμενων τεκμηρίων για ακίνητα, αυτοκίνητα, δαπάνες για δίδακτρα και άλλα έξοδα διαβίωσης. Κατάργηση από 1-1-2012 δεκάδων φοροαπαλλαγών (τόκους στεγαστικών δανείων, νοσήλια, ασφάλιστρα, ενοίκια κ.ά.) καθώς και του πρόσθετου αφορολόγητου των παιδιών για όσους έχουν εισόδημα πάνω από 40.000 ή 50.000 ευρώ. Το μέτρο θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του φόρου εισοδήματος, που κατά μέσον όρο θα είναι 1.000 ευρώ.

Την ακύρωση της από 1ης Μαρτίου 2011 απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών με την οποία αναπροσαρμόζονται οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στο Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού ζητεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας ο εν λόγω Δήμος και 69 κάτοικοι των δύο αυτών περιοχών, υποστηρίζοντας ότι είναι αντισυνταγματική και παράνομη. Με αποφάσεις -2009 και 2010- του Β΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκαν οι προηγούμενες υπουργικές αποφάσεις για τον καθορισμό των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων του Δήμου Ψυχικού, καθώς η αύξησή τους δεν στηρίχθηκε σε πρόσφατα στοιχεία, αλλά σε στοιχεία του 2005 και ως εκ τούτου οι αντικειμενικές αξίες ήταν πλασματικές. Με τον Καλλικράτη ο Δήμος Ψυχικού συνενώθηκε με το Δήμο Φιλοθέης. Ο Δήμος υποστηρίζει ότι η επίμαχη απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών που πραγματοποίησε την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών «δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική αγοραία αξία των ακινήτων κατά τη χρονική στιγμή της αναπροσαρμογής», όπως επιβάλλει η νομοθεσία. Σημειώνει ακόμη ότι «ο προσδιορισμός αντικειμενικής αξίας μεγαλύτερης από την πραγματική αγοραία, όπως έγινε στην περίπτωση του Δήμου Φιλοθέης-Ψυχικού, παραβιάζει ευθέως τη διάταξη του άρθρου 41 του Ν. 1249/1982».

Σύμφωνα με το Δήμο, οι νέες τιμές παραβιάζουν την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, καθώς «ο ορισμός τόσο υψηλών αντικειμενικών αξιών, ήτοι κατά 25%-50%, μεγαλύτερων από τις πραγματικές αγοραίες και κατά 25%-60% μεγαλύτερες από τις προηγούμενες αντικειμενικές δεν είναι, προφανώς, ανεκτός υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας». Και αυτό -προσθέτει ο Δήμος- γιατί «η αύξηση αυτή υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη του σκοπού του νόμου που παρείχε τη νομοθετική εξουσιοδότηση, δηλαδή την καθιέρωση κατά το δυνατόν ομοιόμορφων τιμών για ακίνητα υπό τις ίδιες κατά κύριο λόγο συνθήκες». Κατά το Δήμο, παραβιάζεται και η αρχή της φορολογικής ισότητας, καθώς οι κάτοχοι ακινήτων στο συγκεκριμένο Δήμο θα επιβαρύνονται αδικαιολόγητα άνισα σε σχέση με τους κατόχους ακινήτων των γειτονικών Δήμων. Τέλος, όπως υποστηρίζεται, η επίμαχη υπουργική απόφαση προσβάλλει ανεπίτρεπτα τον πυρήνα του δικαιώματος της ιδιοκτησίας επί των ακινήτων των δημοτών, το οποίο προστατεύεται από το άρθρο 17 του Συντάγματος.

Ετοιμο σχέδιο για νέα έκτακτη εισφορά στους μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων έχει καταρτίσει το οικονομικό επιτελείο για να το εντάξει στο πακέτο μέτρων του τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την τρόικα έχει προτείνει να μπει έκτακτη εισφορά σε όσους κατέχουν ατομική ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ, όπως είχε συμβεί και τον Νοέμβριο του 2009. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από 100.000 ιδιοκτήτες θα κληθούν να περάσουν από τα γκισέ της εφορίας. Θα πρέπει να σημειωθεί πως η τρόικα εμφανίζεται επιφυλακτική με το συγκεκριμένο μέτρο επειδή είναι προσωρινού χαρακτήρα και θα χρειαστεί να αντικατασταθεί το 2012 με άλλο ισοδύναμης απόδοσης. Αναγνωρίζει όμως πως αφορά πληθυσμιακή ομάδα με υψηλά εισοδήματα και είναι πιθανό να δώσει το τελικό «ΟΚ» στις συζητήσεις που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Η έκτακτη εισφορά θα επιβληθεί κλιμακωτά, ανάλογα και με την αντικειμενική αξία των ακινήτων, με συντελεστές που θα ξεκινούν από το 0,1%. Οπως γίνεται αντιληπτό, στις ακριβές περιοχές με υψηλή αντικειμενική αξία πάνω από 3.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, όπως το Παλαιό Φάληρο, το Ελληνικό, το Ψυχικό, η Γλυφάδα, η Φιλοθέη κ.ά., οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων πάνω από 100 με 130 τετραγωνικά θα κληθούν να πληρώσουν εισφορά. Επίσης, με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών στο τέλος του καλοκαιριού θα αυξηθεί η λίστα των υπόχρεων. Εξάλλου, όσοι κατείχαν ακίνητη περιουσία άνω των 400.000 ευρώ εντός του 2010 θα πληρώσουν τρεις φορές φόρο για τα ακίνητά τους. Εκτός από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας των ετών 2010 και 2011, θα κληθούν να πληρώσουν και έκτακτη εισφορά, ενώ όσοι δεν έχουν λάβει το εκκαθαριστικό σημείωμα του ΕΤΑΚ του 2009 θα πληρώσουν και το ΕΤΑΚ και την έκτακτη εισφορά για το 2009. Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην περίπτωση που αποφασιστεί η επιβολή έκτακτης εισφοράς, θα είναι ανάλογη με αυτήν που επιβλήθηκε το 2009, με τους συντελεστές να ξεκινούν από 0,1% για φορολογητέα αξία ακινήτων που υπερβαίνει τα 400.000 ευρώ και φθάνουν μέχρι 0,9% για αξία ακινήτων άνω των 3.000.000 ευρώ. Σαν εναλλακτικό σενάριο αν δεν προχωρήσει η έκτακτη εισφορά εξετάζεται η διεύρυνση της φορολογικής βάσης του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας με τη μείωση του αφορολογήτου ορίου αναδρομικά από το 2010 αφού μέχρι σήμερα δεν έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την επιβολή του στα φυσικά πρόσωπα. Με τη μείωση του ατομικού αφορολογήτου ορίου του ΦΑΠ από τις 400.000 ευρώ στις 300.000 ευρώ ή ενδεχομένως και σε χαμηλότερα επίπεδα, χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων θα πιαστούν στην «τσιμπίδα» του ΦΑΠ.

Από τις αρχές Σεπτεμβρίου αναμένεται να τεθούν σε ισχύ οι νέες αυξημένες αντικειμενικές τιμές ακινήτων, προκαλώντας ντόμινο επιβαρύνσεων στα ακίνητα. Μάλιστα επειδή είναι πιθανόν το υπουργείο Οικονομικών να μην είναι έτοιμο να εφαρμόσει το σύστημα σταδιακής ανόδου των αξιών με βάση κριτήρια αγοράς, ώστε να προσεγγίσουν τις εμπορικές, τότε η αναπροσαρμογή θα γίνει με οριζόντιες αυξήσεις. Οι αυξήσεις θα συμπαρασύρουν προς τα πάνω σειρά φόρων και τελών που επιβαρύνουν τα ακίνητα.