Η παραγωγή καπνού στην Ελλάδα μετά την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, που αφορούσε την ολική αποδέσμευση των κοινοτικών ενισχύσεων από την καλλιέργεια καπνού, έχει συρρικνωθεί και από το 2006 έχει περιοριστεί κατά βάση σε 2 μόνο ποικιλίες (Μπασμά και Κατερίνης). Στην παρούσα φάση, ελάχιστες εταιρείες εξακολουθούν να λειτουργούν σε πλήρη κλίμακα (αγορά – επεξεργασία καπνών νέας εσοδείας). Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από μελέτη της ICAP με τίτλο «Καπνά - Τσιγάρα – Πούρα» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group.
Όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία, η τελική αγορασθείσα ποσότητα καπνού από το 2000 και έπειτα παρουσιάζει γενικά φθίνουσα πορεία. Το 2006, πρώτο έτος εφαρμογής της  απόφασης της ολικής αποδέσμευσης των επιδοτήσεων από την καπνοπαραγωγή, πολλοί παραγωγοί εγκατέλειψαν την καλλιέργεια καπνού και η παραγωγή μειώθηκε κατά 80% περίπου σε σχέση με το 2005. Έκτοτε, διατηρείται γενικά σε χαμηλά επίπεδα, με μικρές μόνο μεταβολές από έτος σε έτος.
Όσον αφορά τις εισαγωγές καπνού, το διάστημα 2005-2008 σημειώθηκε δραστική άνοδος, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 19,8%. Η αύξηση των εισαγωγών οφείλεται στις ανάγκες κάλυψης της εγχώριας ζήτησης, δεδομένου ότι υπήρξε ραγδαία μείωση της εγχώριας παραγωγής.  Αντίθετα, οι εξαγωγές ακολούθησαν φθίνουσα πορεία κατά το διάστημα 2006-2008, με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης 6,6%.
Η εγχώρια φαινομενική κατανάλωση καπνού παρουσίασε διακυμάνσεις μέχρι το 2005. Έκτοτε, η πραγματική διάθεση καπνών στην εγχώρια αγορά μειώθηκε δραστικά, ως αποτέλεσμα της συρρίκνωσης της εγχώριας παραγωγής, ενώ παράλληλα έγινε εκτεταμένη χρήση των αποθεμάτων παλαιότερων εσοδειών.
Ο κλάδος των τσιγάρων χαρακτηρίζεται από μικρό αριθμό επιχειρήσεων και υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, τόσο στον παραγωγικό τομέα (ο οποίος αποτελείται από 4 ουσιαστικά εταιρείες), όσο και τον εισαγωγικό τομέα (αποτελείται κυρίως από θυγατρικές πολυεθνικών ομίλων).
Η συνολική εγχώρια παραγωγή τσιγάρων, η οποία παρουσιάζει διακυμάνσεις τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με εκτιμήσεις εμφάνισε μικρή άνοδο το 2009. Οι  εισαγωγές τσιγάρων – πούρων το 2008 σημείωσαν αύξηση 1,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από την άλλη πλευρά, η διαχρονική εξέλιξη των εξαγωγών τσιγάρων και πούρων για την περίοδο 1999-2008 ήταν σε γενικές γραμμές ανοδική (με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,73%), ενώ το 2008 διαμορφώθηκε η υψηλότερη τιμή της δεκαετίας.
Η εγχώρια φαινομενική κατανάλωση τσιγάρων κατά την περίοδο 2000-2009 παρουσίασε διακυμάνσεις (με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 0,66%). Το 2008, η κατανάλωση μειώθηκε σημαντικά (κατά 13,9%) σε σχέση με το 2007, ενώ το 2009 επανέκαμψε (σύμφωνα με προσωρινά διαθέσιμα στοιχεία) .
Την περίοδο 2006-2009, η αγορά πούρων παρουσίασε ανοδική πορεία (με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,36%).

Η πορεία των ενεργειακών υποδομών στην Ε.Ε, η ενεργειακή απόδοση, καθώς και   θέματα σχετικά με την προστασία των καταναλωτών ενέργειας, βρέθηκαν στο επίκεντρο του Άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας που συγκάλεσε η Βελγική προεδρία, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 2010 στις Βρυξέλλες, με τη συμμετοχή του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννη Μανιάτη.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την προστασία των καταναλωτών, ο Έλληνας Υφυπουργός επεσήμανε την ανάγκη διασφάλισης προσιτών τιμών και ποιοτικών ενεργειακών υπηρεσιών, για τις πλέον ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Παράλληλα, αναφέρθηκε σε αναγκαία ρυθμιστικά μέτρα και συγκεκριμένα σε τρεις στρατηγικές προτεραιότητες για την προστασία του καταναλωτή, δηλαδή την έγκαιρη σύνδεση στα δίκτυα διανομής, τη διασφάλιση αξιόπιστης και συνεχούς παροχής ενέργειας καλής ποιότητας και την υποβοήθησή του να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τυχόν διαφορές που εγείρονται με την υπηρεσία προμήθειας.
Αναφορικά με την προώθηση των αναγκαίων ενεργειακών διασυνδέσεων στην Ευρώπη που αποτελεί τομέα υψηλής προτεραιότητας για την Ελληνική Κυβέρνηση, ο κ. Μανιάτης υποστήριξε την πρόταση την Βελγικής Προεδρίας για ανάπτυξη στρατηγικών ενεργειακών διαδρόμων στην γηραιά ήπειρο, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες και ανάγκες, προκειμένου να υποβοηθηθεί τόσο η περαιτέρω διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όσο και να ενισχυθεί το διακρατικό εμπόριο ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, με επακόλουθο την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού προς τελικό όφελος των καταναλωτών.
Τέλος, ο  κ. Μανιάτης υπογράμμισε πως ο τομέας της ενεργειακής απόδοσης   αποτελεί μια από τις πλέον σημαντικές προτεραιότητες του ΥΠΕΚΑ, το οποίο προωθεί μια σειρά θεσμικών πρωτοβουλιών, εστιάζοντας κυρίως στην ενεργειακή απόδοση κτιρίων. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, «η ενεργειακή απόδοση αποτελεί κατ' ουσία νέα πηγή ενέργειας, η οποία αξιοποιείται με πολύ μικρότερο κόστος έναντι άλλων ενεργειακών επιλογών».
Στο περιθώριο του Άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, ο κος Μανιάτης είχε διμερείς επαφές με την Κυπριακή αντιπροσωπεία, τον Βούλγαρο και τον Ιταλό ομόλογό του για θέματα αγωγών κοινού ενδιαφέροντος, καθώς και με τον Τούρκο Υπουργό Ενέργειας τον οποίο προσκάλεσε στην προσεχή ενεργειακή Υπουργική Σύνοδο, που θα πραγματοποιηθεί στις 12 Οκτώβρη στο Ναύπλιο, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του ΟΣΕΠ. Τέλος, συνομίλησε με εκπροσώπους του Διαβαλκανικού αγωγού φυσικού αερίου ΤΑP αναφορικά με την πρόοδο του έργου και τους κάλεσε να καταθέσουν υπόμνημα στην ηγεσία του Υπουργείου για τα αποτελέσματα των μέχρι σήμερα επαφών τους.

Υπάρχει ανάγκη για εξισορρόπηση της διαπραγματευτικής θέσης όλων των εμπλεκόμενων φορέων, και για εξασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, προκειμένου να εξασφαλιστούν δίκαια εισοδήματα για τους αγρότες και διαφάνεια τιμών για τους καταναλωτές. Αυτό προτείνει με ψήφισμα που υιοθετήθηκε την Τρίτη το ΕΚ.
Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν την καθιέρωση κωδίκων βέλτιστων εμπορικών πρακτικών, συμπεριλαμβάνοντας την επιβολή κυρώσεων και τη δημιουργία μηχανισμού καταγγελιών για τους παράγοντες της αγοράς που εφαρμόζουν αθέμιτες πρακτικές. Για την παρακολούθηση των σχέσεων μεταξύ παραγωγών και εμπόρων λιανικής πώλησης, και όπου χρειάζεται για την αποκατάσταση της ισορροπίας στις σχέσεις αυτές, θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ μηχανισμός σε επίπεδο ΕΕ μέσω εξειδικευμένων οργάνων στα κράτη μέλη. Μεταξύ των ενεργειών που πρέπει να γίνουν είναι η ανάλυση πιθανής κατάχρησης ιδιωτικών σημάτων, π.χ. στα προϊόντα "ιδίου εμπορικού σήματος", καθώς και ένα πιλοτικό σχέδιο για τη δημιουργία ευρωπαϊκού "παρατηρητηρίου" των τιμών και των περιθωρίων κέρδους στα αγροτικά προϊόντα.
Επομένως, σύμφωνα με το εγκεκριμένο κείμενο, το ΕΚ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει νομοθετική πρόταση για τον αποτελεσματικό περιορισμό των περιπτώσεων δεσπόζουσας θέσης στην αγορά, σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τους τομείς εισροής, τη βιομηχανία μεταποίησης τροφίμων, έως και τους εμπόρους λιανικής πώλησης, ενώ οι επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται θα πρέπει να "κατονομάζονται και να στιγματίζονται".
Η Επιτροπή καλείται να προτείνει την υποχρεωτική κατ' έτος υποβολή έκθεσης από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους εμπόρους, μεταποιητές, χονδρεμπόρους και εμπόρους λιανικής πώλησης σχετικά με τα μερίδιά τους στην αγορά για βασικά διατροφικά αγαθά. Αυτό θα επιτρέψει σε όλους τους εταίρους της αγοράς να εκτιμήσουν τις τάσεις στη ζήτηση και στην προσφορά, όπως επισήμαναν οι ευρωβουλευτές. Ειδικότερα, το ψήφισμα καλεί την Επιτροπή να προβεί σε ιδιαίτερη παρακολούθηση και διερεύνηση της βιομηχανίας μεταποίησης τροφίμων, η οποία σε ορισμένες χώρες έχει το μεγαλύτερο περιθώριο στην αλυσίδα τροφίμων και να συντάξει αναφορά προς το ΕΚ για την κατάχρηση της αγοραστικής δύναμης στην ΕΕ έως το τέλος του 2010.
Το ΕΚ ζητά επίσης τη βελτίωση του μέσου παρακολούθησης των ευρωπαϊκών τιμών τροφίμων, το οποίο υιοθετήθηκε πρόσφατα προκειμένου να καταστεί πιο φιλικό προς το χρήστη και να καλύπτει μεγαλύτερο αριθμό προϊόντων τροφίμων. Κατ' αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται καλύτερη συγκρισιμότητα τιμών, έτσι ώστε να ικανοποιηθεί η ανάγκη των καταναλωτών και των αγροτών για μεγαλύτερη διαφάνεια.
Οι τυποποιημένες συμβάσεις μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για την αποφυγή πρακτικών όπως οι μεταγενέστερες αλλαγές στους όρους της σύμβασης, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές, μεταπώληση κάτω του κόστους και οι υπέρμετρες προμήθειες, δηλώνουν οι ευρωβουλευτές. Η χρησιμοποίηση τέτοιων συμβάσεων θα μπορούσε μάλιστα να καταστεί υποχρεωτική σε μερικούς τομείς.
Ειδικότερα, η Επιτροπή καλείται να εξετάσει τις συνέπειες των συμβάσεων καλλιέργειας που επιβάλλονται από τους αγοραστές και οι οποίες μειώνουν τη διαπραγματευτική θέση των αγροτών. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν, να προταθεί νομοθεσία ώστε να συντομευθούν σε 30 ημέρες το ανώτερο οι προθεσμίες πληρωμής από τους αγοραστές στους παραγωγούς για όλα τα τρόφιμα.
Το Κοινοβούλιο απέρριψε επίσης την τροπολογία σχετικά με την προτιμησιακή μεταχείριση στις οργανώσεις παραγωγών και στους συνεταιρισμούς κατά την ανάθεση δημόσιων συμβάσεων στη διατροφική αλυσίδα.
Τέλος, στο εγκεκριμένο κείμενο, εξετάζεται και το θέμα της κατασπατάλησης τροφίμων, η οποία μπορεί να φτάσει έως και το 30% των παραγόμενων προϊόντων. Οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Επιτροπή να αναλύσει σε έκθεση το φαινόμενο αυτό και να αναλάβει δράση με εκστρατείες συνειδητοποίησης για την αξία των τροφίμων.

«Ο Πρωθυπουργός επέλεξε ένα μεγάλο δομικό ανασχηματισμό επιχειρώντας να ανταποκριθεί στην πολυπλοκότητα και τις απαιτήσεις της τρέχουσας συγκυρίας.  Ελπίζουμε η πορεία των εξελίξεων να δικαιώσει την απόφασή του και το νέο Κυβερνητικό σχήμα να βρει τον βηματισμό του γρήγορα και πιο αποτελεσματικά, όπως επιβάλλει η κρισιμότητα των στιγμών», ανακοίνωσε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου για τον ανασχηματισμό, και προσθέτει:
«Μας ικανοποιεί ιδιαίτερα η επανίδρυση Υπουργείου «Ναυτιλίας», με αρμοδιότητα, ανάμεσα στα άλλα, και τις θαλάσσιες μεταφορές, κάτι που αποτελούσε πάγιο αίτημα του εμπορικού και ναυτιλιακού κόσμου.
Αφού ευχηθούμε καλή επιτυχία στους παλαιούς και νέους υπουργούς και υφυπουργούς, εκφράζουμε και ελπίζουμε το νέο Υπουργικό Συμβούλιο να αποφύγει τις «αρρυθμίες» και να προχωρήσει με γρήγορα βήματα προς τα εμπρός, χωρίς παλινδρομήσεις.
Με την κα Κατσέλη, τον κ. Παπακωσταντίνου, τον κ. Λοβέρδο, τον κ. Σαχινίδη, τον κ. Κουτρουμάνη θα συνεχίσουμε μια εμπεδωμένη συνεργασία. Με τον κ. Χρυσοχοΐδη έχουμε συνεργαστεί από πολλές θέσεις κατά το  παρελθόν και πιστεύουμε ότι θα συμβάλλει με την εμπειρία του στην ταχεία προώθηση και επίλυση των σωρευμένων ζητημάτων του εμπορικού κόσμου και της  αγοράς.
Μετά την προσδιορισμό και την κατανομή των αρμοδιοτήτων των νέων Υπουργών η ΕΣΕΕ θα επιδιώξει ενημερωτικές συναντήσεις με στόχο την υλοποίηση των προγραμμάτων στήριξης των Μμε Επιχειρήσεων, μέσα σε ένα πλαίσιο συνέχισης της συνεργασίας και του διαλόγου ανάμεσα σε όλες τις πλευρές».