Tο νομοσχέδιο για τον ενιαίο φόρο ακινήτων, αν και πρωτοπαρουσιάστηκε στις αρχές Οκτωβρίου,  ακόμη δεν έχει κατατεθεί στη Βουλή. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών η κατάθεση στη Βουλή θα γίνει το αργότερο έως αύριο ενώ ανοικτό είναι το ενδεχόμενο να κατατεθεί και σήμερα. Οι λόγοι της καθυστέρησης στην κατάθεση του νομοσχεδίου για τον φόρο ακινήτων είναι πολλοί.

Πρώτον, το γεγονός ότι επί της ουσίας σημαντικά τμήματα του νομοσχεδίου για τον ενιαίο φόρο ξαναγράφτηκαν από την αρχή μετά την αντίδραση των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Επανήλθε από το παράθυρο ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας ο οποίος στην αρχική μορφή του νομοσχεδίου δεν υπήρχε και με τα έσοδά τους επιχειρείται να μειωθεί η φορολογική επιβάρυνση για τους έχοντες αγροτεμάχια.

Ο δεύτερο λόγος της καθυστέρησης είναι το γεγονός ότι μαζί με το νομοσχέδιο για τον ενιαίο φόρο ακινήτων πρέπει να κατατεθούν και μια σειρά από άλλες διατάξεις (οι πληροφορίες κάνουν λόγο για ένα πολυνομοσχέδιο) όπως είναι οι νομοτεχνικές βελτιώσεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

Ο τρίτος και πολύ σημαντικός λόγος είναι η έγκριση της τρόικας. Για να κατατεθεί το συγκεκριμένο νομοσχέδιο απαιτείται η έγκριση των δανειστών καθώς άλλαξε το κείμενο του νόμου στο οποίο είχαν δώσει το πράσινο φως. Οι τροϊκανοί είχαν συμφωνήσει ο νέος φόρος να φέρνει στο δημόσιο ταμείο ετησίως το ποσό των 2,9 δισ. ευρώ και η νέα μορφή του φόρου φέρνει το ποσό των 2,65 δις ευρώ δηλαδή περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ λιγότερα. Αν δεν εξασφαλιστεί η έγκριση της τρόικας κυρίως για το ύψος της εισπραξιμότητας του φόρου, τότε το νομοσχέδιο δεν πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή (αν και οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο είναι πολύ περιορισμένες).

Ο νέος φόρος ακινήτων πρόκειται να εφαρμοστεί από το 2014 και να αντικαταστήσει το υφιστάμενο χαράτσι και το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Θα είναι ένας συνδυασμός φόρου ανά τετραγωνικό κτίσματος χωρίς αφορολόγητο και ενός συμπληρωματικού φόρου τύπου ΦΑΠ. Η φορολογική βάση διευρύνεται καθώς για πρώτη φορά θα επιβληθεί φόρος με το στρέμμα και στα αγροτεμάχια.

Πηγή:www.capital.gr

Για τον υπολογισμό του πόθεν έσχες στην αγορά ακινήτων, καταβαλλόμενο τίμημα θεωρείται η αντικειμενική αξία. Στο άρθρο 32 του νόμου 4172 του 2013, δηλαδή του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, το οποίο αφορά στα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (πόθεν έσχες) ορίζεται ξεκάθαρα ότι στην περίπτωση αγοράς ακινήτων «ως τίμημα αγοράς λαμβάνεται η αξία που προσδιορίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/1982. Αν το τίμημα που καθορίζεται στα οικεία πωλητήρια συμβόλαια είναι μεγαλύτερο από την πιο πάνω αξία, ως καταβαλλόμενη δαπάνη λαμβάνεται το καθοριζόμενο σε αυτά τα συμβόλαια τίμημα». Με άλλα λόγια ως τίμημα αγοράς ορίζεται η αντικειμενική αξία και όχι η τιμή που καταβάλλει ο φορολογούμενος. Ας δούμε και τι σημαίνει αυτό στην πράξη. Οι όποιες μεταβιβάσεις ακινήτων σήμερα γίνονται κατά κανόνα σε τιμές έως και 50% χαμηλότερες από τις αντικειμενικές. Με βάση όσα ορίζει όμως ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος ο αγοραστής του ακινήτου θα κληθεί να δηλώσει στη φορολογική του δήλωση ως τίμημα την υψηλή αντικειμενική αξία, κινδυνεύοντας έτσι να πιαστεί στην τσιμπίδα του τεκμηρίου απόκτησης περιουσιακού στοιχείου και να πληρώσει πρόσθετο φόρο εισοδήματος. Και μάλιστα για εισόδημα που δεν απέκτησε ποτέ.

Κλείνουν από την Πρωτοχρονιά οι τρύπες στο πόθεν έσχες. Μετά από περισσότερα από 15 χρόνια στα οποία ίσχυαν νόμιμες παρακάμψεις του τεκμηρίου απόκτησης συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων, από το νέο έτος οι φορολογούμενοι θα είναι υποχρεωμένοι να δικαιολογήσουν την προέλευση των χρημάτων που δαπάνησαν για την απόκτηση κάθε σημαντικού περιουσιακού στοιχείου. Ας δούμε, αναλυτικά ποια είναι τα περιουσιακά στοιχεία στα οποία δεν εφαρμόζεται σήμερα και από το νέο έτος θα εφαρμόζεται το πόθεν έσχες:

- αγορά ακινήτου. Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία έως το τέλος του έτους απαλλάσσεται από το πόθεν έσχες η αγορά οποιουδήποτε ακινήτου είτε είναι πρώτη κατοικία, είτε δεύτερη, είτε επαγγελματικό ακίνητο. Η διάταξη αυτή θεσπίστηκε το 2010 προκειμένου να τονώσει τον κλάδο της οικοδομής, χωρίς ωστόσο να φέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η απαλλαγή αυτή ήταν δώρο άδωρο καθώς στην περίπτωση ελέγχου ενός φορολογούμενου για προσαύξηση περιουσίας η δαπάνη για την αγορά ακινήτου υπολογίζεται κανονικά. Από το νέο έτος η δαπάνη για την αγορά πρώτης κατοικίας θα πρέπει να δικαιολογηθεί από τον φορολογούμενο.

- η δαπάνη για την εξυπηρέτηση στεγαστικών δανείων με τα οποία αποκτήθηκε πρώτη κατοικία.

- αγορά χρεογράφων γενικώς, όπως είναι οι μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια κλπ. Πρόκειται για θέσπιση πόθεν έσχες σε έναν κλάδο όπου η ελευθερία κινήσεων σε σχέση με την εφορία ήταν δεδομένη για πολλές δεκαετίες.

- σύσταση εταιρειών, συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων, αγορά εταιρικών μεριδίων. Το πόθεν έσχες σε αυτήν την κατηγορία απόκτησης περιουσιακών στοιχείων είχε ανασταλεί στις αρχές της δεκαετίας του 2000 στο όνομα της προσέλκυσης επενδύσεων μέσω της διευκόλυνσης των επενδυτών. Να σημειωθεί ότι το πόθεν έσχες ισχύει σήμερα και θα συνεχίσει να ισχύει για τα εξής:

- αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών, σκαφών αναψυχής και αεροσκαφών.

- αγορά κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας. Ως μεγάλη αξία θεωρείται από τη φορολογική νομοθεσία το ποσό των 10.000 ευρώ και άνω. Έτσι οι φορολογούμενοι που για παράδειγμα απέκτησαν ένα κόσμημα ή έναν πίνακα ζωγραφικής δαπανώντας γι΄ αυτά ποσό άνω των 10.000 ευρώ θα πρέπει να το περιλάβουν στη φορολογική τους δήλωση και να δικαιολογήσουν τη σχετική δαπάνη με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματά τους ή ανάλωση αποταμιεύσεων που έχουν ήδη φορολογηθεί.

- την παροχή δανείων προς οποιονδήποτε. Το ποσό του δανείου αποτελεί τεκμήριο και πρέπει να δηλωθεί από τον δανειστή.

- τη δωρεά, γονική παροχή χρηματικών ποσών άνω των 300 ευρώ. - η απόσβεση δανείων και πιστώσεων κάθε μορφής.

Πηγή:www.capital.gr

Με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία θα χορηγούνται στους δικαιούχους οι εκπτώσεις και οι απαλλαγές από τον ενιαίο φόρο ακινήτων. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου θα χορηγείται έκπτωση 50% στον φορολογούμενο και τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας αν διαπιστώνεται οικονομική αδυναμία πληρωμής του συνολικού φόρου. Η έκπτωση θα χορηγείται εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα και Ο φορολογούμενος ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειας δεν έχουν ή δεν ευθύνονται με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Πλήρη απαλλαγή από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων θα έχουν οι φορολογούμενοι εφόσον πληρούνται τα ανωτέρω κριτήρια καθώς και οι εξής προϋποθέσεις:

ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων ισούται ή υπερβαίνει τα τρία,

εφόσον ο φορολογούμενος ή η σύζυγος ή κάποιο από τα εξαρτώμενα τέκνα έχει ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.