1. Από Δευτέρα 15/9 και σταδιακά (εντός δύο ημερών) οι φορολογούμενοι θα μπορούν να πληροφορηθούν μέσω της προσωποποιημένης πληροφόρησης στο Taxisnet και στην ηλεκτρονική σελίδα του Περιουσιολογίου το νέο αριθμό των δόσεων το ποσό της κάθε δόσης, βάσει της αρχικής εκκαθάρισης και την ημερομηνία καταβολής αυτών. Τονίζεται, για να μην υπάρξει σύγχυση, ότι η αναπροσαρμογή των δόσεων θα γίνει για όλους τους φορολογούμενους, ανεξάρτητα αν, με βάση τις διατάξεις του νέου νόμου, θα διενεργηθεί στη συνέχεια νέα εκκαθάριση του φόρου σε μερίδα εξ αυτών. Δηλαδή, από 15/9 και μέχρι τη νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ, οι φορολογούμενοι δεν θα δουν στο εκκαθαριστικό τους διαφορετικό ποσό οφειλόμενου φόρου από αυτό που είχε αρχικά εκκαθαρισθεί.

2. Από Δευτέρα 22/9 και σταδιακά (εντός τριών ημερών) οι φορολογούμενοι, για τους οποίους θα γίνει νέα εκκαθάριση του φόρου, θα μπορούν να εκτυπώνουν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ. Εναλλακτικά στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος δεν είναι πιστοποιημένος χρήστης του Taxisnet, θα μπορεί να ενημερώνεται για την οφειλή του (ταυτότητα οφειλής) από το τμήμα Εσόδων οποιασδήποτε Δ.Ο.Υ. Διευκρινίζεται ότι, κατ' αρχήν, νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα γίνει στις περιπτώσεις, στις οποίες, μεταξύ των ακινήτων, περιλαμβάνονται και οικόπεδα που βρίσκονται σε περιοχές στις οποίες δεν ισχύει ο αντικειμενικός προσδιορισμός αξίας ακινήτων. Στις περιπτώσεις αυτές, για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, θα ληφθούν υπόψη οι τιμές των οικοπέδων, με βάση τις οποίες υπολογίσθηκε ο ΦΑΠ φυσικών προσώπων έτους 2013, εφόσον αυτές είναι ευνοϊκότερες για τους φορολογούμενους. Επίσης, κατά τη νέα εκκαθάριση θα εξαιρεθούν από το φόρο τα ακίνητα που βρίσκονται στη νήσο Κεφαλληνία. Επιπλέον, στις περιπτώσεις ακινήτων, τα οποία έχουν χαρακτηρισθεί ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή έργα τέχνης, κατά τη νέα εκκαθάριση το υπόλοιπο του οικοπέδου τους θα απαλλαγεί από τον κύριο φόρο. Τέλος ο συντελεστής του συμπληρωματικού φόρου για τα μη ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα των ΝΠΔΔ, που δεν εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, θα μειωθεί από 5% σε 2,5%.

3. Από τις αρχές Οκτωβρίου, οι φορολογούμενοι, οι οποίοι επιθυμούν να τροποποιήσουν την περιουσιακή τους κατάσταση, θα δύνανται να υποβάλουν ηλεκτρονικά, εμπρόθεσμα μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου, δήλωση Ε9, με την οποία θα διορθώσουν, διαγράψουν ή συμπληρώσουν στοιχεία των ακινήτων τους, ώστε η εικόνα τους να απεικονίζεται πλέον ορθά. Εφόσον από την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης προκύπτει επιστροφή φόρου άνω των 300ευ ρώ, ο φορολογούμενος θα υποχρεούται να προσκομίσει στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν το λόγο της υποβολής της δήλωσης αυτής. Στην περίπτωση που, μετά την υποβολή της πρώτης τροποποιητικής δήλωσης, υποβληθεί και νέα τροποποιητική δήλωση, μέχρι 30/11, θα διενεργείται σε κάθε περίπτωση νέα εκκαθάριση του φόρου μετά από έλεγχο των σχετικών δικαιολογητικών αυτής, εφόσον προκύπτει μείωση του φόρου. Για το λόγο αυτό οι φορολογούμενοι θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι πολύ προσεκτικοί κατά την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων, ώστε αφενός να μην απαιτηθεί να προσέλθουν στις Δ.Ο.Υ.και αφετέρου να υπάρχει η ορθή εικόνα της περιουσιακής τους κατάστασης στο μέλλον. Έτσι, όταν θα ζητήσουν να λάβουν πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ δεν θα ταλαιπωρούνται πλέον από τη μετάβασή τους στις Δ.Ο.Υ.ή την υποβολή διορθωτικών δηλώσεων. Για τον τρόπο συμπλήρωσης των τροποποιητικών δηλώσεων θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες με εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες θα αναρτηθούν στους διαδικτυακούς τόπους της ΓΓΔΕ.

4. Μέσα στον Οκτώβριο θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για τα ξενοδοχειακά κτίρια, τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται από ατομικές επιχειρήσεις, προκειμένου να τύχουν απαλλαγής από το συμπληρωματικό φόρο.

5. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθούν νέες εκκαθαρίσεις του ΕΝΦΙΑ στις περιπτώσεις που στα ακίνητα του φορολογουμένου περιλαμβάνονται κατοικίες ή διαμερίσματα και επαγγελματικές στέγες οι οποίες καθ' όλη τη διάρκεια του 2013 ήταν κενές και μη ηλεκτροδοτούμενες. (Σημειώνεται ότι στη ρύθμιση αυτή δεν περιλαμβάνεται σε καμία περίπτωση τα ημιτελή κτίσματα καθώς και τα ακίνητα που ουδέποτε έχουν ηλεκτροδοτηθεί). Μέσα στην ίδια προθεσμία θα χορηγηθούν οι εκπτώσεις 50% ή 100% από το φόρο στις περιπτώσεις των οικονομικά αδύναμων φορολογουμένων - φυσικών προσώπων.

6. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής εκκαθάρισης των πιο πάνω περιπτώσεων, εφόσον παρουσιασθούν υποθέσεις φορολογουμένων, οι οποίες δεν μπορούν να υποστηριχθούν ηλεκτρονικά, λόγω της έλλειψης ουσιωδών στοιχείων, καθώς και διορθώσεις υπολογισμού του φόρου, για τις οποίες είτε απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών είτε δεν καλύπτονται από την ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης, θα εκκαθαρισθούν ανά υπόθεση με την υποβολή σχετικού αιτήματος και την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών, όπου απαιτείται. Για το λόγο αυτό, θα εκδοθούν οι απαραίτητες αποφάσεις και οδηγίες, οι οποίες θα αναρτηθούν και στους διαδικτυακούς τόπους της ΓΓΔΕ.

7. Η αναστολή καταβολής του φόρου των δικαιούχων αυτής νομικών προσώπων θα πραγματοποιηθεί από τις Δ.Ο.Υ. μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος του νομικού προσώπου μέσα στο μήνα Οκτώβριο και έλεγχο της συνδρομής των προϋποθέσεων με διαδικασία και έντυπο που θα καθοριστεί με απόφαση της ΓΓΔΕ.

8. Τέλος, το Δεκέμβριο θα «ανοίξει» η ηλεκτρονική εφαρμογή υποβολής δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) με τη διαρκή ενημέρωση του Περιουσιολογίου με τις μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης που επήλθαν μέσα στο έτος 2014. Η εφαρμογή αυτή θα παραμένει διαρκώς «ανοιχτή», ώστε οι φορολογούμενοι να ενημερώνουν την περιουσιακή τους κατάσταση μέσα σε ένα μήνα από τη μεταβολή αυτή, όπως ορίζει η σχετική νομοθεσία. Ειδικότερα μεταβολές που πραγματοποιήθηκαν από 1/1/2014 μέχρι και 30/11/2014, θα δηλωθούν μέχρι και 31/1/2015. Οι μεταβολές που θα πραγματοποιηθούν εντός του μηνός Δεκεμβρίου του 2014, θα δηλωθούν μέσα στον Ιανουάριο του 2015 σε 30 ημέρες από τη μεταβολή.

Με βάση το σχεδιασμό της ΓΓΔΕ που αποκαλύφθηκε χθες, πολλοί φορολογούμενοι θα δουν νέο εκκαθαριστικό στο taxisnet. Είναι όσοι έχουν οικόπεδα εκτός αντικειμενικού συστήματος αλλά εντός οικισμού. Με τη διορθωτική διάταξη που ψηφίστηκε χθες ο φόρος θα υπολογιστεί με βάση τις πολύ χαμηλότερες αξίες με τις οποίες είχε υπολογιστεί ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας. Τα νέα εκκαθαριστικά θα φορτωθούν στο taxisnet έως τις 22 Φεβρουαρίου. Μέχρι εδώ καλά. Έως το τέλος Οκτωβρίου, όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση, θα πραγματοποιηθεί εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ για τις περιπτώσεις των περίπου 700.000 φορολογούμενων οι οποίοι διαθέτουν κενά και ξενοίκιαστα ακίνητα που ήταν μη ηλεκτροδοτούμενα καθόλη τη διάρκεια του 2013. Με άλλα λόγια υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι οι οποίοι θα περιμένουν δυο εκκαθαρίσεις του φόρου. Μια για τα οικόπεδα εκτός αντικειμενικών, για ημιτελή κτίσματα και διατηρητέα και άλλη μια για τα μη ηλεκτροδοτούμενα. Πρόκειται για ευρεσιτεχνία φορολογικής διοίκησης. Η ανακοίνωση της ΓΓΔΕ δεν διευκρινίζει τον τρόπο με τον οποίο θα μάθει ποια ακίνητα ήταν χωρίς ρεύμα το 2013 προκειμένου να εκκαθαρίσει εκ νέου τις δηλώσεις Ε9. Δεν διευκρινίζεται αν θα το δηλώσουν οι φορολογούμενοι στο taxisnet ή αν θα πάρει τα σχετικά στοιχεία η ΓΓΔΕ από τον ΔΕΔΔΗΕ. Έχει και συνέχεια. Στις περιπτώσεις (δεν διευκρινίζεται πόσες είναι) που δεν είναι εφικτή η ηλεκτρονική διεκπεραίωσή τους, τότε οι φορολογούμενοι θα πρέπει να επισκεφθούν την εφορία προκειμένου να παρουσιάσουν τα δικαιολογητικά μη ηλεκτροδότησης. Όταν ολοκληρωθούν όλα τα παραπάνω οι φορολογούμενοι θα μάθουν τελικά ποιο είναι το πραγματικό ποσό του ΕΝΦΙΑ που πρέπει να πληρώσουν. Στο μεταξύ, όμως οι δόσεις του ΕΝΦΙΑ θα τρέχουν και οι φορολογούμενοι θα πρέπει να τις πληρώνουν κανονικά προκειμένου να λαμβάνουν φορολογική ενημερότητα και να μην χρεώνονται με προσαυξήσεις και πρόστιμα.

Οι αλλαγές που έρχονται στον ΕΝΦΙΑ είναι:

• Εφόσον οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή, στην οποία δεν εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, τόσο η μοναδιαία αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο για τον υπολογισμό του κύριου φόρου όσο και η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει την τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο, με βάση την οποία υπολογίσθηκε ο φόρος ακίνητης περιουσίας φυσικών προσώπων κατά το έτος 2013. Με τη διόρθωση αυτή, προκύπτει μείωση εσόδων 167 εκατ. ευρώ.

• Απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ, όχι μόνο τα σεισμόπληκτα κτίσματα της Κεφαλλονιάς και των νομών Φθιώτιδας και Φωκίδας, αλλά και το οικόπεδο που αναλογεί στα κτίσματα αυτά. Επίσης, για το έτος 2014, ακίνητα, τα οποία βρίσκονται εντός των ορίων των κηρυχθέντων ως πολεοδομικά ανενεργών στην παλαιά τους θέση οικισμών Πεπονιάς, Πολύλακκου, Αξιόκαστρου, Κλήματος, Τραπεζίτσας Πανάρετης και Πυλωρών του νομού Κοζάνης, δυνάμει του από 5/12/2002 διατάγματος (Δ΄ 1075), απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ εφόσον, καθ' όλο το έτος 2013 τα ακίνητα αυτά δεν ηλεκτροδοτήθηκαν.

• Παρέχεται απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για το υπόλοιπο οικόπεδο, επί του οποίου υπάρχουν κτίρια, τα οποία έχουν χαρακτηρισθεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή έργα τέχνης.

• Η χορήγηση της έκπτωσης 50% στον ΕΝΦΙΑ σε όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα μέχρι 9.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 1.000 ευρώ για τη σύζυγο και για κάθε τέκνο αφορά φορολογικούς κατοίκους της χώρας και συναρτάται με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα. Για τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες και τους φορολογούμενους ή τις οικογένειες με ανάπηρα μέλη δεν ισχύει το πρόσθετο αυτό περιουσιακό κριτήριο.

• Η χορήγηση της πλήρους απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ σε όσους φορολογούμενους είναι τρίτεκνοι, πολύτεκνοι ή ανάπηροι σε ποσοστό 80% και άνω και έχουν ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 1.000 ευρώ για τη σύζυγο και για κάθε προστατευόμενο τέκνο αποσυνδέεται από την απαίτηση να μην υπάρχει ευθύνη για οφειλή, των ιδίων των φορολογουμένων, των συζύγων τους και των εξαρτώμενων τέκνων τους, προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία (δηλαδή δεν απαιτείται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα).

• Αποσυνδέεται η χορήγηση της έκπτωσης από την απαίτηση να μην υπάρχει ευθύνη για οφειλή, των ιδίων των φορολογουμένων, των συζύγων τους και των εξαρτώμενων τέκνων τους, προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία (δηλαδή δεν απαιτείται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα).

• Ως συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα το οποίο θα λαμβάνεται υπόψη για να διαπιστωθεί εάν ένας φορολογούμενος δικαιούται της μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ είναι το μεγαλύτερο μεταξύ του πραγματικού και του τεκμαρτού. Ως πραγματικό εισόδημα θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα όλων των εισπραχθέντων εισοδημάτων, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα πάσης φύσεως φορολογούμενα ή απαλλασσόμενα ποσά. Από την άλλη πλευρά, το τεκμαρτό εισόδημα θα προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.

• Για τον προσδιορισμό της επιφάνειας των κτισμάτων θα λαμβάνεται υπ' όψη και το είδος του δικαιώματος.

• Εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου (2,5 τοις χιλίοις αντί 5 τοις χιλίοις) και για τα ΝΠΔΔ που δεν εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ως προς τα ακίνητα που ιδιοχρησιμοποιούν.

• Αλλάζει ο χρόνος εξόφλησης του ΕΝΦΙΑ. Συγκεκριμένα, η καταβολή του φόρου θα μπορεί να γίνει σε 6 μηνιαίες δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων λήγει στο τέλος Σεπτεμβρίου 2014 και η τελευταία στο τέλος Φεβρουαρίου 2015.

• Προβλέπεται ότι, ειδικά για το έτος 2014, ο ΕΝΦΙΑ (κύριος και συμπληρωματικός) μειώνεται κατά 20% για τα φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος και έχουν δικαιώματα επί κύριων χώρων κατοικιών, μονοκατοικιών, διαμερισμάτων και επαγγελματικών στεγών, τα οποία παρέμειναν καθ' όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους (2013) κενά και ουδόλως κατά το έτος αυτό ηλεκτροδοτήθηκαν. Η διάταξη αυτή αφορά αποκλειστικά τα ανωτέρω κτίσματα τα οποία έχουν αποπερατωθεί και ηλεκτροδοτηθεί, πλην, όμως, καθ' όλο το έτος 2013, παρέμειναν κενά και δεν ηλεκτροδοτήθηκαν. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων καθορίζεται η διαδικασία χορήγησης της μείωσης και οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της προτεινόμενης διάταξης.

• Παρατείνεται μέχρι 31 Ιανουαρίου 2015 η υποβολή δήλωσης για κάθε σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στοιχείων ακινήτων που έλαβε χώρα από την 1η Ιανουαρίου 2014 μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2014 (κτήσεις και μεταβολές εντός του έτους 2014).

Με την τροπολογία  διευκρινίζεται ακόμη ότι το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα που θα λαμβάνεται υπόψη για την χορήγηση μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (φτωχούς, τρίτεκνους, πολύτεκνους, ανάπηρους κ.λπ.) θα είναι το μεγαλύτερο μεταξύ του συνολικού πραγματικού εισοδήματος - στο οποίο περιλαμβάνονται ακόμη και τα αυτοτελώς φορολογούμενα ή φοροαπαλλασσόμενα ποσά (επιδόματα ανεργίας, ΕΚΑΣ, τόκοι καταθέσεων, μερίσματα κ.λπ.) - και του τεκμαρτού, το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, ΙΧ αυτοκίνητα, σκάφη κ.λπ.. Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα δεν θα γλιτώσουν τελικά από την πληρωμή ολόκληρου του φόρου.

Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι με ένα παιδί και ετήσιο συνολικό εισόδημα 6.000 ευρώ που κατέχει ένα διαμέρισμα 80 τετραγωνικών μέτρων αξίας 100.000 ευρώ κι ένα ΙΧ αυτοκίνητο 1.300 κυβικών εκατοστών επταετίας, η εφορία θα προσδιορίζει το εισόδημα με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης στο πολύ υψηλότερο επίπεδο των 11.420 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη το ελάχιστο τεκμήριο των 5.000 ευρώ που ισχύει για τους έγγαμους και επιπλέον τεκμήρια 3.200 ευρώ για το διαμέρισμα και 3.220 ευρώ για το ΙΧ.

Έτσι, επειδή το τεκμαρτό εισόδημα των 11.420 ευρώ θα είναι μεγαλύτερο του εισοδηματικού ορίου των 11.000 ευρώ που ισχύει για την έκπτωση 50% του ΕΝΦΙΑ και θα πρέπει να τον πληρώσουν ολόκληρο.