Μείωση των δόσεων στα στεγαστικά δάνεια για τους ενήμερους οφειλέτες κοντά στο 30% του εισοδήματός τους είναι ένα από τα σενάρια που συζητούν οι τράπεζες με το υπουργείο Ανάπτυξης. Ομως οι τελικές αποφάσεις θα έχουν ληφθεί μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Σημειώνεται ότι , αλλά για οποιεσδήποτε αλλαγές απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της τρόικας. Η διαπραγμάτευση υπουργείου τραπεζών βρίσκεται σε εξέλιξη και στο τραπέζι έχουν πέσει μια σειρά από προτάσεις. Στο τραπέζι βρίσκεται η χρονική επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των στεγαστικών δανείων, αλλά και το να συμπεριληφθούν στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και κατηγορίες δανειοληπτών που σήμερα εξαιρούνται (π.χ. οι εργαζόμενοι επί προμήθεια, δηλαδή ασφαλιστές, μεσίτες κ.ά.). Εκείνο που δεν εξετάζεται είναι μια οριζόντια μείωση των δόσεων σε όλα τα δάνεια. Τραπεζικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η ρύθμιση θα αφορά μόνο σε στεγαστικά δάνεια και όχι πιστωτικές κάρτες ή καταναλωτικά. Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, οι τράπεζες έχουν ήδη προχωρήσει σε ρυθμίσεις για 664.000 υποθέσεις, που αντιστοιχεί σε ποσό ύψους 18,3 δισ. ευρώ. Μάλιστα, εντός του 2012 οι διακανονισμοί αυξήθηκαν κατά 16%.

Ανώτατο όριο το 30% των μηνιαίων αποδοχών, που προορίζονται για την αποπληρωμή του στεγαστικού δανείου, επιδιώκει να θέσει η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να ανακουφίσει τα νοικοκυριά που έχουν υποστεί μείωση του εισοδήματός τους και έχουν υψηλές υποχρεώσεις προς τις τράπεζες. Το θέμα τέθηκε στη συνάντηση που είχε την Παρασκευή ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης με το προεδρείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών και αναμένεται να αποτελέσει αντικείμενο συζητήσεων το προσεχές διάστημα, στη βάση και της σχετικής προγραμματικής δέσμευσης της κυβέρνησης. Οι τράπεζες προσήλθαν στο τραπέζι του διαλόγου με όπλο τις αυξημένες ρυθμίσεις στεγαστικών δανείων που έχουν πραγματοποιηθεί αυτό τον χρόνο, ανεβάζοντας το συνολικό ύψος των δανείων που έχουν ρυθμιστεί πάνω από τα 20 δισ. ευρώ στο σύνολο των 77 δισ. ευρώ που είναι το χαρτοφυλάκιο των δανείων για αγορά κατοικίας. Σύμφωνα με τις τράπεζες, η υιοθέτηση του 30%, ως ανώτατου ορίου σε σχέση με τις μηνιαίες αποδοχές ενός δανειολήπτη που θα κατευθύνεται για την πληρωμή της δόσης του στεγαστικού δανείου, είναι εφικτή για εκείνες τις κατηγορίες οφειλετών που δεν φοροδιαφεύγουν και δηλώνουν μέσω της φορολογικής τους δήλωσης τα πραγματικά τους εισοδήματα. Οι τράπεζες απορρίπτουν κάθε σκέψη για οριζόντια διαγραφή δανείων, προβάλλοντας ως επιχείρημα τις πρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις που θα απαιτούσε μια τέτοια πρωτοβουλία. «Το κόστος ξεκινάει από τα 10 δισ. ευρώ και μπορεί να αυξηθεί κατακόρυφα», εξηγεί τραπεζικό στέλεχος, «και με δεδομένο ότι τα χρήματα που έχουν διατεθεί για το τραπεζικό σύστημα μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι συγκεκριμένα και δεν επαρκούν, κανείς να μπαίνει στον κόπο να διευκρινίσει από πού θα βρεθούν αυτά τα κεφάλαια». Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες επεξεργάζονται σενάρια και, εκτός από την παράταση της διάρκειας αποπληρωμής ενός στεγαστικού δανείου για διάστημα πέραν των 40 ετών, μελετούν τη μέθοδο της ενοικίασης των κατοικιών στον δανειολήπτη, μέτρο που έχει εφαρμοστεί σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ουγγαρία. Στόχος του μέτρου είναι να αποφευχθεί η κατάσχεση του ακινήτου ακολουθώντας τη μέθοδο του sale & lease back, δηλαδή την αγορά του από την τράπεζα και στη συνέχεια την ενοικίαση στον δανειολήπτη, ο οποίος θα μπορεί να το επαναγοράσει μετά την πάροδο ορισμένων ετών. Η μεταφορά του μέτρου στη χώρα μας προϋποθέτει σειρά φορολογικών αλλαγών, καθώς το ακίνητο θα πρέπει να απαλλαγεί από τον φόρο μεταβίβασης που φθάνει το 12%, προκειμένου η αλλαγή κυριότητας, τόσο κατά το στάδιο της διάσωσης του ακινήτου όσο και κατά το στάδιο της επανάκτησής του από τον ιδιοκτήτη, να είναι συμφέρουσα.

Καθώς τα «κόκκινα δάνεια» πληθαίνουν στις τράπεζες, αφού όλο και περισσότεροι δανειολήπτες βρίσκονται σε αδυναμία να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, ο νέος γενικός γραμματέας Καταναλωτή αναζητεί πακέτο διευκολύνσεων για τα νοικοκυριά. Οπως θέλουν οι πληροφορίες, μελετά και ερευνά τις δυνατότητες να προτείνει τη νομοθέτηση μιας οριζόντιας ρύθμισης για τους ενήμερους δανειολήπτες, πολλοί εκ των οποίων βεβαίως αγκομαχούν για να καταβάλουν τις μηνιαίες δόσεις των στεγαστικών δανείων τους. Εξετάζει λοιπόν αν είναι δυνατή η εφαρμογή μιας ρύθμισης σύμφωνα με την οποία η μηνιαία δόση του στεγαστικού δανείου να μην υπερβαίνει το 30% των μηνιαίων εσόδων του δανειολήπτη. Αυτή άλλωστε είναι η λύση που έχει επιλεγεί για τη ρύθμιση των στεγαστικών δανείων του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων προς τους δημοσίους υπαλλήλους, στρατιωτικούς και συνταξιούχους που έχει δανειοδοτήσει κατά το παρελθόν. Σύμφωνα με το σχέδιο, τα βήματα της ρύθμισης θα είναι τα εξής: Ο κάθε δανειολήπτης θα πηγαίνει στην τράπεζα, θα δείχνει το ύψος των εσόδων του, πόσο και πού έχουν διαμορφωθεί, και η τράπεζα αυτομάτως θα μειώνει τη δόση του δανείου. Βεβαίως αυτό σημαίνει επιμήκυνση αποπληρωμής του δανείου, λύση την οποία δίνουν σήμερα όλες οι τράπεζες στους πελάτες τους. Σε αυτή την περίπτωση το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα αυξάνονται και τα επιτόκια. Πρόκειται δηλαδή για αρκετά σύνθετο πρόβλημα και γι' αυτό σύντομα σκοπεύει να προχωρήσει σε συζητήσεις με τις τράπεζες και να διερευνήσει τις προθέσεις τους. Με τις τράπεζες έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να ξεκαθαρίσει και το ζήτημα της λύσης που έδωσε η προηγούμενη κυβέρνηση, το σύστημα του εξωδικαστικού συμβιβασμού υπερχρεωμένων δανειοληπτών που είχε ως αποτέλεσμα να προσφεύγουν όλοι στα δικαστήρια και να ορίζεται η εκδίκαση της υπόθεσής τους πλέον για το 2018. Μια σκέψη είναι να αναβαθμιστεί ο ρόλος του τραπεζικού διαμεσολαβητή, ο οποίος από την πλευρά των τραπεζών θα αναλάβει τη διαπραγμάτευση με τον δανειολήπτη. Ολα αυτά βέβαια βρίσκονται στην αρχική τους φάση και εξαρτώνται από τις τελικές αποφάσεις που θα εγκρίνει ο υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας

Ρύθμιση που θα δώσει "ανάσα" σε χιλιάδες νοικοκυριά που βαρύνονται από στεγαστικά δάνεια για αγορά πρώτης κατοικίας θα εξετάσουν το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση και η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει το  www.protothema.gr, οι συζητήσεις ανάμεσα στο οικονομικό επιτελείο και την ΕΕΤ αναμένεται να ξεκινήσουν τις επόμενες ημέρες ώστε να υπάρξει συμφωνία και να ρυθμιστεί νομοθετικά το ζήτημα μέχρι και την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.