Στις 30 Μαΐου λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Οι φορολογούμενοι που έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση είναι όσοι εμφανίζουν μεταβολές στην περιουσιακή κατάσταση τους το 2013. Το νέο έντυπο Ε9 απαιτεί φέτος την αναγραφή περισσότερων στοιχείων για την επιβολή του νέου Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ενώ κρύβει «παγίδες» τις οποίες θα πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι για να αποφύγουν την πληρωμή υψηλότερου φόρου για την ακίνητη περιουσία τους. Το Ε9 υποβάλλεται ηλεκτρονικά από κάθε φυσικό πρόσωπο και μόνο στην περίπτωση που ο υπόχρεος σε δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2014 έχει αποβιώσει, η δήλωση υποβάλλεται χειρόγραφα στον αρμόδιο προϊστάμενο ΔΟΥ από όλους τους κληρονόμους ή από πληρεξούσιο. Σημειώστε ότι από την 1η Ιουλίου του 2014 θα αρχίσει η διαρκής ενημέρωση του Ε9. Δηλαδή η προθεσμία ενημέρωσης κάθε μεταβολής ακινήτου θα γίνεται μέσα σε τριάντα ημέρες από την ημερομηνία μεταβολής στο ακίνητο. Οι μεταβολές της περιόδου από 1/1/2014 έως 31/5/2014 θα υποβληθούν σε ένα Ε9 που θα πρέπει να υποβληθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2014. Ποιοι υποχρεούνται να υποβάλουν φέτος το Ε9;

α) Δήλωση Ε9 για όσους έχουν τακτοποιήσει ή νομιμοποιήσει ημιυπαιθρίους χώρους ή αυθαίρετα, στην περίπτωση που δεν έχουν αναγράψει τις αλλαγές αυτές σε προηγούμενες δηλώσεις Ε9.

β) Δήλωση της πραγματικής κατάσταση του ακινήτου. Δήλωση δηλαδή των πραγματικών τετραγωνικών των κύριων και βοηθητικών χώρων ακόμα και εάν αυτοί δεν έχουν τακτοποιηθεί ή ρυθμιστεί με κανέναν από τους νόμους των προηγούμενων ετών. Η υποχρέωση αυτή απορρέει από τον νόμο που εισήγαγε τον νέο φόρο

γ) Δήλωση Ε9 για επικαιροποίηση στοιχείων που προσδιορίζουν απαλλαγή ή μειωμένο ΕΝ.Φ.Ι.Α. Τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα θα πρέπει να ελεγχθεί η κατάσταση των ακινήτων και να συμπληρωθούν οι συγκεκριμένοι κωδικοί οι οποίοι ρυθμίζουν την πλήρη ή την μερική απαλλαγή ορισμένων ακινήτων από την Επιβολή του φόρου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπ. Οικ. τον Φεβρουάριο του 2014 υποχρέωση για υποβολή Ε9 επίσης έχουν:

1. Όποιος έχει ακίνητο σε πολυκατοικία, η οποία διαθέτει κοινόχρηστη πισίνα ή κλειστούς (υπόγειους κυρίως) κοινόχρηστους χώρους αποθηκών ή θέσεων στάθμευσης, για να τους αναγράψει στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. Τονίζεται πως η δήλωση αυτή, αντίθετα με όσα έχουν αναληθώς γραφτεί, καλύπτει τις περιπτώσεις που αυτά είναι παρακολουθήματα και συνεπώς υπάρχει αποκλειστική χρήση κοινόχρηστου χώρου. Δεν πρέπει, συνεπώς, να δηλωθούν περιπτώσεις που δεν αποτελούν παρακολουθήματα της ιδιοκτησίας.

2. Ο εργολάβος, για να αναγράψει το εργολαβικό του αντάλλαγμα, εφόσον έχουν παρέλθει 4 χρόνια από την έναρξη ανέγερσης της οικοδομής ή έχουν χρησιμοποιηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο από αυτόν τα ακίνητα πριν την παρέλευση της τετραετίας. Ο οικοπεδούχος, για να διαγράψει το εργολαβικό αντάλλαγμα, κατά τα ανωτέρω.

3. Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, ο οποίος κατέχει το ακίνητο χωρίς τη συναίνεση του φορέα.

4. Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.», ο οποίος κατέχει το ακίνητο με τη συναίνεση των εταιρειών αυτών.

5. Οι Ο.Τ.Α. για τα ακίνητα τα οποία έχουν δεσμεύσει και έχει προσδιορισθεί η αποζημίωση, για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή της σχετικής αποζημίωσης. (Ο κύριος του δεσμευμένου από Ο.Τ.Α. ακινήτου εξακολουθεί να είναι υπόχρεος να δηλώνει το ακίνητο).

Χωρίς αφορολόγητο όριο και σε όλα σχεδόν τα ακίνητα επιβάλλεται ο ΕΝΦΙΑ.

1. Ο φόρος επιβαρύνει όλα τα ακίνητα; Ο φόρος επιβάλλεται σε όλα τα ακίνητα ανεξάρτητα αν πρόκειται για κτίσματα (σπίτια, καταστήματα κ.λπ.) ή για εδαφικές επιφάνειες (οικόπεδα, χωράφια, βοσκοτόπια κ.λπ.) εντός ή εκτός σχεδίου. Οσοι έχουν ακίνητα στο εξωτερικό δεν θα επιβαρυνθούν με τον νέο φόρο στην Ελλάδα.

2. Ποιοι πληρώνουν τον νέο φόρο; Ο νέος φόρος επιβάλλεται στους ιδιοκτήτες που έχουν δικαιώματα επί των ακινήτων. Φορολογούνται όλα το δικαιώματα επί των ακινήτων όπως είναι η πλήρης κυριότητα, η επικαρπία, η ψιλή κυριότητα, το δικαίωμα οίκησης κ.λπ.

3. Το πάρκινγκ στην πιλοτή φορολογείται; Οταν κάποιος έχει δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης υποχρεώνεται να πληρώσει φόρο και για αυτό το δικαίωμα. Ετσι θα πληρώσει φόρο για το πάρκινγκ στην πιλοτή αλλά και για το στεγασμένο πάρκινγκ (συνήθως είναι πάρκινγκ στο υπόγειο), είτε έχει χιλιοστά στο οικόπεδο είτε όχι.

4. Οι βοηθητικοί χώροι φορολογούνται; Φορολογούνται κανονικά οι βοηθητικοί χώροι, όπως είναι οι αποθήκες, τα υπόγεια πάρκινγκ κ.λπ. Το ίδιο ισχύει και για τις πισίνες είτε βρίσκονται σε μονοκατοικία και ανήκουν σε έναν ιδιοκτήτη είτε βρίσκονται σε πολυκατοικία και είναι κοινόκτητες φορολογούνται κανονικά.

5. Πώς υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ; Ο ΕΝΦΙΑ διακρίνεται σε «κύριο» και «συμπληρωματικό». Κύριος φόρος θα υπολογίζεται για όλα τα δικαιώματα σε ακίνητα (κατοικίες και λοιπά κτίσματα, οικόπεδα, εκτός σχεδίου εκτάσεις γης). Ο «συμπληρωματικός» ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας και της επικαρπίας επί κτισμάτων και εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων επιβάλλεται συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ. Επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων το οποίο υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, με συντελεστές που κλιμακώνονται από 0,1% έως 1%.

6. Πώς φορολογούνται οι κατοικίες; Για τον υπολογισμό του φόρου στις περιπτώσεις των κατοικιών και των λοιπών κτισμάτων λαμβάνονται υπόψη οι εξής συντελεστές: • Βασικός Φόρος. Κυμαίνεται από 2 έως 13 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ανάλογα με την τιμή ζώνης ανά τ.μ. που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου. • Συντελεστής Παλαιότητας Κτίσματος. Κυμαίνεται από 0,6 για κτίσματα παλαιότητας άνω των 100 ετών έως 1,25 για κτίσματα παλαιότητας μερικών μηνών έως και 4 ετών. • Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας. Εφαρμόζεται στις περιπτώσεις ειδικών κτιρίων και κλιμακώνεται αντιστρόφως ανάλογα του αριθμού των τετραγωνικών μέτρων της συνολικής επιφάνειας των κύριων χώρων. • Συντελεστής Ορόφου. Προκύπτει με βάση τον όροφο στον οποίο βρίσκεται το κτίσμα. Δεν εφαρμόζεται στα ειδικά κτίρια και τις μονοκατοικίες. • Συντελεστής Μονοκατοικίας. Εφαρμόζεται συντελεστής 1,02. • Συντελεστής πρόσοψης. Κυμαίνεται από 1 έως 1,02, ανάλογα με τον αριθμό των προσόψεων του κτίσματος σε δρόμους. Ο συντελεστής αυτός εφαρμόζεται μόνο στους κύριους χώρους. Δεν εφαρμόζεται στα κτίρια ειδικών χρήσεων. • Συντελεστής Βοηθητικών Χώρων, ο οποίος ορίζεται σε 0,1. • Συντελεστής Ημιτελών Κτισμάτων, ο οποίος είναι ίσος με 0,4. Ο συντελεστής αυτός εφαρμόζεται για κάθε ημιτελές κτίσμα, το οποίο δεν ηλεκτροδοτείται και είναι κενό ή ηλεκτροδοτείται με «εργοταξιακό» ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είχε ποτέ άλλη παροχή ρεύματος και παραμένει κενό. • Συντελεστής Ειδικών Κτιρίων (ΣΕΚ), ο οποίος ορίζεται σε 0,5. Ο συντελεστής αυτός δεν εφαρμόζεται όταν χρησιμοποιείται ο συντελεστής βοηθητικών χώρων. Για τα ειδικά κτίρια αγροτικής χρήσης, ο συντελεστής ειδικών κτιρίων και ο συντελεστής βοηθητικών χώρων ορίζεται σε μηδέν (0). Ο κύριος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων για τους κύριους χώρους κάθε κτίσματος ισούται με το γινόμενο που προκύπτει κατόπιν πολλαπλασιασμού του αριθμού των τετραγωνικών μέτρων της συνολικής επιφάνειας των κύριων χώρων του κτίσματος επί τον Βασικό Φόρο, επί τον Συντελεστή Παλαιότητας, επί τον Συντελεστή Ορόφου ή τον Συντελεστή Μονοκατοικίας και επί τον Συντελεστή Πρόσοψης.

7. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας στο ακίνητο πώς υπολογίζεται ο φόρος; Η πληρωμή γίνεται ανάλογα με το ποσοστό που κατέχει ο καθένας και το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία).

8. Αν το ακίνητο είναι επίδικο ποιος πληρώνει τον φόρο; Αν είναι επίδικο το ακίνητο υποχρεωμένος να πληρώσει τον φόρο είναι αυτός που νέμεται το ακίνητο.

9. Ποια κτίσματα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ; Τα κτίσματα που προορίζονται για αγροτική χρήση (μαντριά, στάνες, στάβλοι, κοτέτσια, θερμοκήπια, χώροι αποθήκευσης προϊόντων φυτικής παραγωγής κ.λπ.)

10. Πώς υπολογίζεται ο φόρος στα οικόπεδα; Ανάλογα με την επιφάνειά του και τον συντελεστή φόρου, ο οποίος εξαρτάται από τη θέση που βρίσκεται το οικόπεδο.

11. Όταν στο οικόπεδο υπάρχει κατοικία πώς υπολογίζεται ο φόρος; Τότε επιβάλλεται φόρος για την κατοικία και επιπλέον φόρος για το αδόμητο τμήμα του οικόπεδου. Ειδικότερα αν στο οικόπεδο υπάρχει κτίσμα, η επιφάνεια του οικοπέδου για την οποία επιβάλλεται ο κύριος φόρος του ΕΝΦΙΑ ισούται με το υπόλοιπο της συνολικής επιφάνειας, αφού αφαιρεθεί η επιφάνεια του οικοπέδου, η οποία αναλογεί στον συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου, με βάση τη δόμηση η οποία έχει πραγματοποιηθεί στο οικόπεδο. Στην περίπτωση που το κτίσμα έχει ηλικία 100 ετών ή μεγαλύτερη, θεωρείται ότι ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου έχει εξαντληθεί.

12. Φορολογούνται όλα τα αγροτεμάχια; Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε όλες τις εκτός σχεδίου εκτάσεις γης ανεξάρτητα αν καλλιεργούνται ή όχι.