Στην Κυβέρνηση είναι ένα βήμα πριν προχωρήσουν σε ρύθμιση «περαίωσης» των υφιστάμενων αυθαιρέτων και κυρίως αυτών που έχουν πιαστεί παλιότερα στην τσιμπίδα της πολεοδομίας άλλα τα πρόστιμα δεν έχουν εισπραχθεί (περίπου 500 εκατ. ευρώ). Tο σχέδιο προβλέπει να κληθούν οι πολίτες να πληρώσουν ένα φτηνό πρόστιμο ανέγερσης που σήμερα ισούται με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας με επιπλέον μπόνους τη μείωση του ετησίου προστίμου διατήρησης (το οποίο σήμερα είναι ίσο με το 5% επί της αντικειμενικής αξίας). H σκέψη είναι να μειωθούν τα πρόστιμα κατά 50%. Bέβαια η T. Mπιρμπίλη τάχθηκε στη Bουλή κατά μιας τέτοιας ρύθμισης, άλλα στο λόγο της ήταν σαφής, αφού είπε όχι σε «νομιμοποίηση» που ούτως ή άλλως θα ήταν αντισυνταγματική. H ρύθμιση του υπουργείου Oικονομικών δεν προβλέπει νομιμοποίηση, αφού θα εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωση για καταβολή του ετησίου προστίμου διατήρησης αυθαιρέτου. Άρα, ουσιαστικά δεν υπάρχει και κανένα δέλεαρ για τους «παραβάτες». Στο υπουργείο Oικονομικών, πάντως, εκτιμούν ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες τέτοιων ακινήτων θα σπεύσουν να πληρώσουν για να απαλλαγούν από το άγχος των συνεχών ελέγχων και των υψηλών προστίμων. Aπό τη ρύθμιση θα εξαιρούνται κτίσματα που βρίσκονται σε δάση, αιγιαλό και αρχαιολογικούς χώρους, και ενδεχομένως εκτός σχεδίου κτίσματα πρώτης κατοικίας.

Mέχρι στιγμής και πέντε ολόκληρους μήνες από την έναρξη της διαδικασίας δεν έχουν γίνει παρά μόνο περίπου 100.000 αιτήσεις στις πολεοδομίες. Kι από αυτές οι περισσότερες, σύμφωνα με το TEE, είναι όχι από ιδιώτες άλλα από κατασκευαστές. Yπολογίζεται ότι οι ημιυπαίθριοι μόνο σε όλη τη χώρα είναι περίπου 1,5 εκατομμύριο. H κυβέρνηση σκοπεύει να «εκφοβίσει» τους πολίτες απειλώντας ότι θα βγάλει στο δρόμο, πιθανόν, από τον επόμενο μήνα σώμα ορκωτών μηχανικών που θα προχωρήσουν σε ελέγχους. Ωστόσο, οι πολεοδομικές υπηρεσίες αδυνατούν αυτή τη στιγμή να παραλάβουν τις λιγοστές αιτήσεις για ημιυπαίθριους, πόσω δε μάλλον να στείλουν κλιμάκια μηχανικών στον δρόμο για να κάνουν ελέγχους. Ένα όπλο που σκέφτονται, πάντως, να χρησιμοποιήσουν στο υπουργείο Περιβάλλοντος είναι οι ενεργειακοί επιθεωρητές, που προβλέπεται ότι πρέπει να συσταθούν σε σώμα από τη νέα χρονιά και να κάνουν ελέγχους σε μεταβιβάσεις και αγορές ακινήτων, «ψάχνοντας» και για επιπλέον παραβάσεις. Επίσης φαίνεται ότι έχουν αποφασίσει ότι θα δοθεί τουλάχιστον μία παράταση μέχρι και τις 28 Φεβρουαρίου 2011 για τους ημιυπαίθριους., ασχέτως εάν επισήμως το υπουργείο Περιβάλλοντος το διαψεύδει. Στις σκέψεις του υπουργείου είναι να αυξηθούν και οι δόσεις αποπληρωμής του προστίμου που σύμφωνα με τα αρχικώς προβλεπόμενα είναι έξι.

Εικόνες χάους στις σχέσεις πολιτών με την πολεοδομία. Σύμφωνα με επίσημο εγγραφο το πέντε δεινά τον πολεοδομιών είναι:

1 Η στελέχωση και η μηχανοργάνωση των αρμόδιων πολεοδομικών υπηρεσιών είναι ελλιπείς, αλλά υπάρχει και ανεπάρκεια των διατιθέμενων σε αυτές τεχνικών και υλικών μέσων, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν συστηματικά στις ελεγκτικές και κυρωτικές τους αρμοδιότητες.

2 Η πολυνομία, ο πληθωρισμός και η πολυπλοκότητα της πολεοδομικής νομοθεσίας, δηλαδή η κακή ποιότητα του κανονιστικού πλαισίου και η έλλειψη κωδικοποίησης της σχετικής νομοθεσίας, δημιουργούν σύγχυση, τόσο στους πολίτες όσο και στη διοίκηση, ως προς το εφαρμοστέο πολεοδομικό καθεστώς, και ενισχύουν τα περιθώρια αντιφατικών ερμηνειών και νομιμοφανούς αυθαιρεσίας.

3 Η καταγραφή και η οριοθέτηση των προστατευόμενων περιοχών της χώρας (δάση, δασικές εκτάσεις, αρχαιολογικοί χώροι, υδροβιότοποι, ρέματα, αιγιαλός κ.λπ.) είναι ελλιπείς, επιτείνουν την αβεβαιότητα ως προς το καθεστώς δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές και υπονομεύουν την ασφάλεια δικαίου των πολιτών και των συναλλασσομένων γενικότερα.

4 Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η υπηρεσία βρίσκεται σε αδυναμία να εφαρμόσει τη νομοθεσία, επειδή προηγούμενα έγγραφα ή ενέργειές της (ή ενέργειες άλλων υπηρεσιών) έχουν δημιουργήσει τετελεσμένες καταστάσεις προς όφελος των ιδιωτών και εις βάρος του περιβάλλοντος.

5 Διαπιστώνεται παθογένεια των ίδιων των διατάξεων και παράλειψη ορθής παρέμβασης για τη θεραπεία τους.

Τα κυριότερα σημεία του νομοσχεδίου «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που αφορούν στο θέμα της κύρωσης δασικών χαρτών είναι τα εξής: Άρθρο 13 • Λαμβάνονται υπόψη οι παλαιότερες αεροφωτογραφίες και οι πιο πρόσφατες. Αν οι παλαιότερες δεν έχουν ευκρίνεια χρησιμοποιούνται του΄60, όπως ισχύει και σήμερα. • Όταν οι χάρτες καταρτίζονται από ιδιωτικά γραφεία, η θεώρηση γίνεται από τις δασικές υπηρεσίες σε τρεις μήνες από την κατάρτισή τους ή σε πέντε αν απαιτούνται διορθώσεις. Άρθρο 14 • Μετά τη θεώρηση γίνεται ανάρτηση των χαρτών και ηλεκτρονικά. Άρθρο 15 • Προβλέπεται τέλος για την υποβολή των αντιρρήσεων ανάλογα με την έκταση. Το τέλος χρηματοδοτεί τις επιτροπές εξέτασης αντιρρήσεων και γενικά το κόστος που σχετίζεται με τις διαδικασίες μέχρι την κύρωση των χαρτών. • Για την υποβολή αντιρρήσεων απαιτείται έννομο συμφέρον. • Για την υποβολή αντιρρήσεων χρειάζεται να γνωρίζει κανείς τις συντεταγμένες της έκτασης. Αυτό θα διευκολύνει σημαντικά τις διαδικασίες. Άρθρο 16 • Οι αντιρρήσεις μπορούν να υποβληθούν ηλεκτρονικά ή σε ΚΕΠ ή στον χώρο που θα καθοριστεί για την υποβολή των αντιρρήσεων. Άρθρο 17 • Γίνεται επεξεργασία των αντιρρήσεων. Για τις εκτάσεις που δεν έχουν υποβληθεί αντιρρήσεις κυρώνεται ο δασικός χάρτης εντός 50 ημερών. Άρθρο 18 • Οι αντιρρήσεις εξετάζονται από τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) μέσα σε τέσσερις μήνες. Οι ΕΠΕΑ είναι τριμελείς: δασολόγος, μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) ή δικηγόρος, τοπογράφος ή γεωπόνος. • Αν υπάρχουν τεχνικά ή νομικά ερωτήματα μείζονος σημασίας απαντώνται από το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών ή το ΝΣΚ αντίστοιχα. • Οι ΕΠΕΑ μπορούν να υποβοηθηθούν από υπαλλήλους άλλων φορέων που μπορούν να διατεθούν προσωρινά στα δασαρχεία. • Οι ΕΠΕΑ δεν εξετάζουν ιδιοκτησιακά ζητήματα. • Στις ΕΠΕΑ ο ενδιαφερόμενος μπορεί να εκπροσωπηθεί με τεχνικό σύμβουλο. • Οι αποφάσεις των ΕΠΑΕ αναρτώνται στο διαδίκτυο. Άρθρο 19 • Οι αποφάσεις των ΕΠΕΑ ενσωματώνονται στο δασικό χάρτη σε 30 μέρες ή αν χρειάζονται διορθώσεις σε 50 και σε 15 μέρες μετά κυρώνεται ο χάρτης. • Ο Υπουργός ΠΕΚΑ μπορεί να υποβάλει αίτηση ακύρωσης για να ενσωματωθεί στο χάρτη δασική περιοχή που είχε παραληφθεί. Άρθρο 20 • Δεν επιτρέπεται αναμόρφωση του δασικού χάρτη παρά μόνο για προσθήκη νέων εκτάσεων. • Στη συνέχεια καταρτίζεται το δασολόγιο (ποιοτικά χαρακτηριστικά του δάσους). • Για οποιαδήποτε δικαιοπραξία στις περιοχές που έχει καταρτιστεί ο δασικός χάρτης απαιτείται βεβαίωση του δασαρχείου ή του Κτηματολογίου. Άρθρα 21,22 • Προβλέπεται η έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων που εξειδικεύουν την εφαρμογή του νόμου. Άρθρο 23 • Καθορίζονται διαδικασίες ενσωμάτωσης στους δασικούς χάρτες των ορίων ρυμοτομικών σχεδίων και ορίων οικισμών. • Η ψηφιοποίηση των ορίων αυτών μπορεί να αποτελέσει μέρος των μελετών που εκπονηθούν μετά τη ψήφιση του νόμου. Άρθρο 24 • Για τους οικισμούς που δεν έχουν οριοθέτηση βάσει συγκεκριμένων προεδρικών διαταγμάτων, ή οι πολεοδομικές μελέτες δεν έχουν εγκριθεί, τότε γίνεται ανάρτηση των δασικών χαρτών και εντός των φερόμενων ορίων του οικισμού και της πολεοδομικής μελέτης και αναστέλλεται η διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων. • Οι δήμοι οφείλουν να συγκεντρώσουν στοιχεία για το πώς μεταβλήθηκε ο δασικός χαρακτήρας. • Μετά από γνωμοδότηση του δασαρχείου, της Διεύθυνσης Δασών του ΥΠΕΚΑ, και πρόταση του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος αποφασίζεται ποιες εκτάσεις θα μείνουν εκτός σχεδίου και για ποιες θα συνεχίσει η πολεοδόμηση. • Για τις εκτάσεις που θα παραμείνουν εκτός σχεδίου θα ακολουθηθεί η διαδικασία αντιρρήσεων, ενώ για τα υπόλοιπα τμήματα με την πολεοδόμηση θα επιβληθούν αυστηρότεροι όροι δόμησης και θα διατηρηθούν οι δασικές εκτάσεις ως άλση και πάρκα. Άρθρο 25 • Τροποποιείται η σύνθεση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών και προστίθενται αρμοδιότητες που σχετίζονται με την κύρωση των δασικών χαρτών. • Εκκρεμείς διαδικασίες χαρακτηρισμού εκτάσεων υπάγονται στη διαδικασία αντιρρήσεων. • Πράξεις χαρακτηρισμού λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη στην κατάρτιση των δασικών χαρτών. • Το ειδικό τέλος αντιρρήσεων πηγαίνει στον Ειδικό Φορέα Δασών. • Οι αεροφωτογραφήσεις στα καμένα της Αττικής γίνονται ανά δίμηνο και περιλαμβάνει και τις νέες καμένες εκτάσεις. Το μέτρο αυτό μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας. Άρθρο 26 • Όλες οι εκκρεμείς διαδικασίες σε όποιο στάδιο και αν βρίσκονται υπάγονται στο νόμο αυτό.