Λύση για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα με λανθασμένα δηλωμένα εμβαδά στους Δήμους, που τους απαλλάσσει από πρόστιμα και αναδρομικά, αλλά που θα φέρει άμεση και σημαντική επαύξηση των εσόδων των ΟΤΑ, νομοθετήθηκε χθες με το άρθρο 51 παρ. 2 του νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας.

Η ρύθμιση η οποία υπήρξε επίμονο αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ κατά την τελευταία πενταετία, δίνει το δικαίωμα σε κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου που έχει δηλωμένο στον οικείο ΟΤΑ το ακίνητό του με  μικρότερο εμβαδόν από το πραγματικό, να το διορθώσει χωρίς την επιβολή προστίμων για το παρελθόν, και χωρίς αναδρομικές χρεώσεις πολλών ετών, όπως προέβλεπε η σχετική νομοθεσία, ιδιαίτερα για τις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων.

Η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει κάθε είδους φόρους, τέλη και εισφορές προς τους Δήμους της χώρας, ήτοι τέλη καθαριότητας και φωτισμού, ΤΑΠ και δημοτικό φόρο, και αφορά κάθε είδους ακίνητα, ήτοι κατοικίες, καταστήματα, γραφεία, αποθήκες, βοηθητικούς και κοινόχρηστους χώρους κτιρίων και πολυκατοικιών, βιοτεχνικούς και βιομηχανικούς και ακαλύπτους χώρους, νόμιμα ή τακτοποιημένα αυθαίρετα.

Η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων αυτών είναι μέχρι την 31η Μαρτίου 2020, ενώ η πληρωμή των πρόσθετων εμβαδών θα αρχίσει από την 1.1.2020, όποτε και αν δηλωθούν. Αυτό πρέπει να το επικοινωνήσουν όλοι οι Δήμοι, σε όλη τη χώρα, γιατί θα αυξήσει άμεσα τις εισπράξεις τους μέσω ΔΕΗ κλπ. παρόχων.

Η ΠΟΜΙΔΑ καλεί όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων της χώρας, και ιδιαίτερα όσους τακτοποίησαν αυθαίρετα, να σπεύσουν να επωφεληθούν από τη μοναδική αυτή ρύθμιση, να ελέγξουν μέσα από τους λογαριασμούς ρεύματος τα δηλωμένα εμβαδά των ακινήτων τους και να προβούν στις τυχόν απαιτούμενες διορθωτικές δηλώσεις στους οικείους Δήμους.

Επίσης η ΠΟΜΙΔΑ υπενθυμίζει ότι στις 31.12.2019 λήγει η προθεσμία δήλωσης για τα κενά και μη ρευματοδοτούμενα ακίνητα, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί ότι θα παραταθεί, όπως έχει ζητήσει από τον αρμόδιο Υπουργό.

Τέλος η ΠΟΜΙΔΑ υπενθυμίζει ότι έχει ζητήσει να επανέλθει νομοθετικά η προισχύσασα πενταετής παραγραφή και στις οφειλές προς τους Δήμους, όπως καθορίστηκε νομοθετήθηκε προχθές και για τις αξιώσεις του Δημοσίου με το νέο φορολογικό νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή.

Η σχετική διάταξη που ψηφίστηκε ορίζει συγκεκριμένα τα εξής:

«Οι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης  για τον καθορισμό της επιφάνειας ή και της χρήσης ακινήτου περί του υπολογισμού φόρων, τελών και εισφορών προς τους ΟΤΑ α΄βαθμού, μπορούν να υποβάλουν δήλωση με τα ορθά στοιχεία μέχρι 31.3.2020 χωρίς επιβολή προστίμων για την μη υποβολή  ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης.  Διαφορές στους αναλογούντες φόρους, τέλη και εισφορές εκ των δηλώσεων του προηγουμένου εδαφίου υπολογίζονται και οφείλονται μόνον από την 1.1.2020.».

Κρυφή περιουσία εκτιμώμενης αξίας περίπου 80 έως 100 δισ. ευρώ θέλει να φέρει στην επιφάνεια το υπουργείο Οικονομικών μέσα από τη διαδικασία αναθεώρησης των αντικειμενικών αξιών, τη βελτίωση του συστήματος υπολογισμού της αξίας των αγροτεμαχίων, αλλά και την ένταξη τουλάχιστον 7.000 νέων περιοχών στο σύστημα της εφορίας. Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι από τις κινήσεις που θα γίνουν μέχρι τον Μάιο θα προκύψει μέση αύξηση της τάξεως του 15% στη φορολογητέα αξία των ακινήτων, η οποία σήμερα εκτιμάται περίπου στα 478 δισ. ευρώ για τα φυσικά πρόσωπα και τουλάχιστον 120-130 δισ. ευρώ για τα νομικά πρόσωπα: συνολικά περίπου 600 δισ. ευρώ. Αν αυτή η εκτίμηση επαληθευθεί, τότε θα προκύψει δημοσιονομικός χώρος τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ. Δεδομένου ότι η κυβέρνηση έχει εγγράψει πρόβλεψη αύξησης φορολογικών εσόδων της τάξεως των 140 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς από το σύνολο των φόρων  ακινήτων (ΕΝΦΙΑ, φόρους γονικών παροχών, κληρονομιών κ.λπ.), «περισσεύει» ένα σημαντικό ποσό της τάξεως των 200-300 εκατ. ευρώ, το οποίο μπορεί να χρηματοδοτήσει την περαιτέρω μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% (προκειμένου με αυτόν τον τρόπο να υλοποιηθεί και η κεντρική προεκλογική δέσμευση για μειώσεις 30%) αλλά και τη σταδιακή ελάφρυνση από τον συμπληρωματικό φόρο ακινήτων, ο οποίος βαρύνει σήμερα περίπου 473.000  φυσικά πρόσωπα με ατομική περιουσία άνω των 250.000 ευρώ. Η σταδιακή κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου –αποδίδει περίπου 626 εκατ. ευρώ ή το 24,6% του συνολικού βεβαιωθέντος ΕΝΦΙΑ– αποτελεί προϋπόθεση για να υλοποιηθεί η προεκλογική δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας για απόδοση των εσόδων από τον φόρο κατοχής ακίνητης περιουσίας στους δήμους.

Το να φτάσει η φορολογητέα αξία των ακινήτων κοντά στα 700 δισ. ευρώ από περίπου 600 δισ. ευρώ που είναι σήμερα δεν θα είναι κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα. Αυτή ήταν η αποτίμηση της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων εν μέσω οικονομικής κρίσης κατά τη θέσπιση του ΕΝΦΙΑ: στα περίπου 547 δισ. ευρώ είχε κοστολογηθεί η περιουσία των φυσικών προσώπων και 151 δισ. ευρώ ήταν τα ακίνητα των επιχειρήσεων. Ακολούθησε μια «οριζόντια» μείωση των αντικειμενικών αξιών το 2016 (με εξαίρεση τις ακριβές περιοχές της χώρας, κάτι που προκάλεσε και την έκδοση των καταδικαστικών αποφάσεων του ΣτΕ για την κυβέρνηση) και η αλλαγή του 2018, η οποία όμως έμεινε στη μέση. Από τις ποσοστιαίες αυξομειώσεις που εισηγήθηκαν πέρυσι οι τεχνοκράτες προκειμένου να υπάρξει εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές, πέρασαν μόνο οι μισές, ενώ η δεύτερη δόση αφέθηκε να γίνει μετά τις βουλευτικές εκλογές. Επίσης, δεν υπήρξε ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα αντικειμενικών αξιών –προϋποθέτει λεπτομερή εργασία, έκδοση χαρτών κ.λπ.– ούτε επικαιροποίηση του λεγόμενου συστήματος ΑΑ-ΓΗΣ, το οποίο χρησιμοποιείται για να αποτιμηθούν τα αγροτεμάχια αλλά εξακολουθεί να στηρίζεται σε τιμές του 1997.

Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι το να αυξηθεί η φορολογητέα αξία των ακινήτων είναι κάτι εφικτό. Από τα 100 δισ. ευρώ που είναι η… προσδοκώμενη αύξηση, μεγάλο μέρος εκτιμάται ότι θα προέλθει από την ένταξη των 7.000 νέων περιοχών στο σύστημα αντικειμενικών αξιών. Στις περιοχές αυτές εκτιμάται ότι κρύβονται χιλιάδες ακίνητα μεγάλης εμπορικής αξίας, τα οποία όμως αποτιμώνται ως «αγροτόσπιτα» στα βιβλία της εφορίας. Επίσης, μεγάλες αυξομειώσεις αναμένεται να προκαλέσει τόσο η επικαιροποίηση του ΑΑ-ΓΗΣ όσο και η επανεξέταση των συντελεστών εμπορικότητας, που είναι ένας πολύ κρίσιμος δείκτης για την αποτίμηση των καταστημάτων και των γραφείων.

Με επιστολή προς τον Υπουργό Εσωτερικών , η ΠΟΜΙΔΑ ζητά παράταση προθεσμίας δήλωσης κενών ακινήτων που λήγει στις 31.12.2019 και παραγραφή δημοτικών τελών στην 5ετία καθώς και οικειοθελή δήλωση δημοτικών τελών χωρίς πρόστιμα. Συγκεκριμένα στην επιστολή αναφέρεται:"Α. Λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2019 η προθεσμία που έχουν οι ιδιοκτήτες κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων που ως τώρα δεν τα είχαν δηλώσει στον οικείο Δήμο, να σπεύσουν να τα δηλώσουν ώστε να απαλλαγούν από χρέωση αναδρομικών δημοτικών τελών, εφόσον υπήρχε αχρησία και διακοπή ρεύματος.

Σχετικά με το ακανθώδες αυτό ζήτημα που αφορά εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα, σας υπενθυμίζουμε ότι με το άρθρο 5 παρ. 1 του Νόμου  3345/2005, προβλέφθηκε το σαφές δικαίωμα στους ιδιοκτήτες κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων να απαλλάσσονται από τη χρέωση δημοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού, εφόσον το δηλώσουν στον οικείο Δήμο, και ανεξάρτητα από το χρόνο υποβολής της δήλωσης αυτής, όπως αναφερόταν και στην γνωστή με αριθμό 23504/2017 σύμφωνη γνωμοδότηση του «Συνήγορου του Πολίτη». Αλλωστε η γνωστοποίηση της διακοπής του ρεύματος είναι αυτόματη υποχρέωση του ΔΕΔΔΗΕ προς τον οικείο ΟΤΑ μετά τη διακοπή, που δυστυχώς δεν τηρείται, και επιχειρείται να μετατεθεί αυθαίρετα στους πολίτες, και αυτή είναι η αιτία του προβλήματος!Με την  παρ. 2 του άρθρου 222 του ν. 4555/2018 και στη συνέχεια το άρθρο 103 του Ν.4604/2019,  δόθηκαν δύο προθεσμίες για τη δήλωση αυτή, μέχρι 31.12.2019. Μετά τη λήξη τους ένας τεράστιος αριθμός ιδιοκτητών κενών ακινήτων σε όλη τη χώρα, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, που δεν έχει την πρακτική δυνατότητα ενημέρωσης για όλα αυτά, όταν ζητήσει πιστοποιητικό μη οφειλής ΤΑΠ θα βρεθεί εξ ορισμού αντιμέτωπος με τεράστιες χρεώσεις δημοτικών τελών που δεν θα μπορεί να τις καταβάλει!!! Συνεπώς υπάρχει αδήριτη ανάγκη παράτασης της προθεσμίας αυτής τουλάχιστον μέχρι την 31.12.2020!   Φυσικά, η ορθή και μόνιμη λύση του προβλήματος αυτού είναι να επανέλθει η προισχύσασα ρύθμιση του άρθρου 5 παρ. 1 του Ν. 3345/2005, χωρίς χρονικό όριο υποβολής της σχετικής δήλωσης στον οικείο Δήμο. Επίσης στη ρύθμιση αυτή να υπαχθούν και τα ακίνητα τα οποία, λόγω της κρίσης, ουδέποτε ρευματοδοτήθηκαν, διότι αδίκως εξαιρέθηκαν από τη ρύθμιση αυτή.

Β. Εν όψει του ότι καταργείται πλέον και νομοθετικά η 20ετής παραγραφή των φορολογικών αξιώσεων του Δημοσίου, και σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ η προθεσμία παραγραφής φορολογικών υποθέσεων δεν μπορεί να υπερβεί την 5ετία, ζητούμε να επανέλθει η προισχύσασα 5ετής παραγραφή και για τις αξιώσεις των Ο.Τ.Α., για τις οποίες από το 2014 έχει νομοθετηθεί 20ετής παραγραφή.

Γ. Τέλος υπενθυμίζουμε το αίτημά μας να θεσπιστεί αποκλειστική ετήσια προθεσμία οικειοθελούς δήλωσης των αδήλωτων, τακτοποιημένων ή λανθασμένων εμβαδών ακινήτων στους Δήμους, χωρίς αναδρομικές χρεώσεις ώστε να αρχίσει η άμεση συνείσπραξή τους μέσω των λογαριασμών ρεύματος.Παρακαλούμε για την άμεση επίλυση των παραπάνω με τροπολογία στο υπό ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο του Υπουργείου σας."

Έξτρα έσοδα απο τα ακίνητα θα έχουν το Δημόσιο και οι ΟΤΑ απο ακίνητα. Αυτά θα προέλθουν απο:

• Την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες, θα συμβάλει στην αύξηση του ύψους των εσόδων σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας που τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας. Σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές) θα αποκαλυφθούν περιουσίες που έως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με την έκθεση των θεσμών για την 4η αξιολόγηση, από τον Μάιο του 2020 και μετά, πάνω από 85% των ιδιοκτητών θα πρέπει να πληρώνει ΕΝΦΙΑ με βάση το αντικειμενικό συστημα αξιών των ακινήτων. Αυτή η παρέμβαση αναμένεται να αποφέρει επιπλέον 142 εκατ. ευρώ και να δώσει τη δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας.

•   Την  ενίσχυση των ελέγχων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων (π.χ. AirBnB) θα αποφέρει αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 60 εκατομμύρια ευρώ, από φόρους σε εισοδήματα που δεν δηλώνονται.

•   Την  ενίσχυση της δυνατότητας βεβαίωσης των τελών καθαριότητας/ηλεκτροφωτισμού, τέλους ακίνητης περιουσίας, φόρου ηλεκτροδοτούμενων χώρων κλπ, με βάση τα πραγματικά στοιχεία των ακινήτων (επιφάνεια, παλαιότητα, αξία κ.λπ.), όπως αυτά έχουν δηλωθεί και αποκαλυφθεί τα τελευταία 11 χρόνια με διαδικασίες δήλωσης και Τακτοποίησης ημιυπαίθριων ή αυθαιρέτων κτιρίων.

•   Τα  δημοτικά τέλη λόγω της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων την άνοιξη του 2020. Αλλαγές έρχονται επίσης στις διαδικασίες είσπραξης των δημοτικών εσόδων, μέσω της βελτιστοποίησης των μεθόδων είσπραξης.