Αγριεύουν έως και 40% τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες σε πολλές περιοχές της χώρας με τις νέες, αυξημένες έως και 250% αντικειμενικές τιμές που θα ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου του 2022. Την ίδια ώρα στην κόψη του ξυραφιού βαδίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι που λαμβάνουν κοινωνικά επιδόματα και με τις νέες τιμές ζώνης κινδυνεύουν να τα χάσουν, καθώς ένα από τα βασικά κριτήρια για τη χορήγηση τους είναι το ύψος της αντικειμενικής τιμής της ακίνητης περιουσίας τους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η αρμόδια επιτροπή που ασχολείται με την εξουδετέρωση των επιβαρύνσεων στον ΕΝΦΙΑ σε 7.000 περιοχές της χώρας όπου οι αναπροσαρμογές στις τιμές ζώνης «δαγκώνουν» φορολογούμενους με ακίνητα χαμηλής και μεσαίας αξίας, κάνει λόγο για μια εξαιρετικά δύσκολη και περίπλοκη εξίσωση σε όλα τα επίπεδα.

Το αποτέλεσμα της επίπτωσης θα είναι ανάλογο της ζώνης εντός της οποίας βρίσκονται το διαμέρισμα, η εξοχική κατοικία ή το ακίνητο και συγκεκριμένα αν υπήρξε αυξομείωση στην αντικειμενική τιμή.

Για όσους κατοικούν σε περιοχές όπου οι τιμές ζώνης θα περάσουν το όριο των 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ή των 5.000 ευρώ τα τεκμήρια θα αυξηθούν έως και 40%.

Αυτό σημαίνει ότι για όσους έχουν ιδιόκτητη κύρια ή δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία καθώς και όσους ζουν σε μισθωμένη κατοικία ή τους έχει παραχωρηθεί δωρεάν θα υπάρξει αύξηση του εισοδήματος που θα υπολογίσει η Εφορία με βάση το τεκμήριο διαβίωσης και σε περίπτωση που αυτό δεν καλύπτεται από το δηλωθέν εισόδημα, θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον «τεκμαρτό» φόρο.

Αντίθετα σε περιοχές όπου οι τιμές θα πέσουν κάτω από τα 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο αυτόματα τα τεκμήρια θα συρρικνωθούν κατά 28,75% και σε περιπτώσεις όπου οι τιμές μειωθούν κάτω από 5.000 ευρώ τα τεκμήρια θα υποχωρήσουν κατά 23,5%.

Τα νέα τεκμήρια διαβίωσης θα ισχύσουν για τα εισοδήματα του 2022 που θα δηλωθούν το 2023. Επισημαίνεται ότι με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της.

Αναλυτικότερα:

Μέχρι και 80 τ.μ. κύριους χώρους, 40 ευρώ το τ.μ.

Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριους χώρους, 65 ευρώ ανά τ.μ.

Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριους χώρους, 110 ευρώ ανά τ.μ.

Από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριους χώρους, 200 ευρώ ανά τ.μ.

Από 301 τ.μ. και άνω κύριους χώρους, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Για παράδειγμα, για φορολογούμενο με κύρια κατοικία 80 τετραγωνικά μέτρα το τεκμήριο ανέρχεται σε 3.200 ευρώ - ποσό που αντιστοιχεί στο «εισόδημα διαβίωσης» που θα υπολογίσει η Εφορία ότι πρέπει να έχει ο συγκεκριμένος φορολογούμενος. Για κατοικία 100 τετραγωνικών το τεκμήριο διαμορφώνεται σε 4.500 ευρώ και για κατοικία 150 τετραγωνικών σε 9.100 ευρώ.

Πέραν των τεκμηρίων για τις κατοικίες οι αντικειμενικές τιμές αποτελούν τη βάση υπολογισμού για απαλλαγές (φόρος μεταβίβασης, ΕΝΦΙΑ κ.ά.) και για διάφορα κοινωνικά επιδόματα (ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, επίδομα θέρμανσης και στέγασης κ.ά.) καθώς προσδιορίζουν την αξία του ακινήτου, η οποία δεν μπορεί να ξεπερνά συγκεκριμένα όρια ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση προκειμένου κάποιος να δικαιούται τις φοροαπαλλαγές ή τα επιδόματα.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου, για να μην μπει κόφτης στους δικαιούχους λόγω της αύξησης των αντικειμενικών τιμών τα όρια για την αξία της ακίνητης περιουσίας θα αναπροσαρμοστούν ανάλογα.

Τις απόψεις της για τη Μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ 2022 γνωστοποίησε με επιστολή της η ΠΟΜΙΔΑ, προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΙΚ, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής δεν έχει κληθεί να τις θέσει υπόψη της σχετικής Επιτροπής του Υπουργείου Οικονομικών.

Η ΠΟΜΙΔΑ ζητά την πλήρη και οριστική κατάργηση κάθε μορφής Συμπληρωματικού Φόρου και όχι τη διατήρησή του «από το παράθυρο», δηλαδή με αντικατάστασή του από τρισχειρότερο «συμπληρωματικό φόρο ανά ακίνητο», η οποία, λαμβανομένης υπόψη και της σοβαρότατης νέας αύξησης των τιμών ζώνης, θα αποβεί «τιμωρητική» και καταστροφική για πάμπολλους ιδιοκτήτες κατοικιών, καταστημάτων αλλά ιδιαίτερα  αδόμητων οικοπέδων, η φορολογητέα αξία των οποίων αυξήθηκε προ 4ετίας αδικαιολόγητα κατά 25%!

Επίσης με την επιστολή της αυτή η ΠΟΜΙΔΑ κάνει τις εξής επί μέρους προτάσεις:

* Να διπλασιαστεί ο μειωτικός Συντελεστής Παλαιότητας κτισμάτων τόσο ως προς τα ποσοστά, όσο και ως προς το χρόνο απομείωσης της φορολογητέας αξίας τους.

*  Σε όλες τις περιπτώσεις πολεοδομικής τακτοποίησης υφισταμένων κτισμάτων, η παλαιότητα να μηδενίζεται μόνον αν η τακτοποιούμενη επιφάνεια υπερβαίνει το 50% της αρχικής επιφανείας του κτίσματος.

* Με άμεση νομοθετική ή διοικητική ρύθμιση, να καταργηθεί ρητά η υποχρέωση δήλωσης κάθε είδους κοινοχρήστων και κοινοκτήτων χώρων πολυκατοικιών στο Ε9 των συνιδιοκτητών τους.

* Οι ιδιοκτήτες οριζοντίων ιδιοκτησιών δικαιώματος υψούν να δικαιούνται να το καταργήσουν ολοσχερώς μεταβιβάζοντας το αντίστοιχο ποσοστό της εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησίας επί του γεωτεμαχίου σε άλλη ιδιοκτησία τους ή προς ιδιοκτήτη άλλης οριζόντιας ιδιοκτησίας του αυτού κτηρίου, με μονομερή τροποποίηση της πράξης σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας, χωρίς να απαιτείται η συναίνεση των λοιπών μη εμπλεκομένων συνιδιοκτητών του κτιρίου.

Χιλιάδες ιδιοκτήτες σ΄όλη τη χώρα, συνωστίζονται καθημερινά στους Δήμους της χώρας . Αλλοι για την λήψη πιστοποιητικού μη οφειλής ΤΑΠ, ιδιαίτερα σήμερα για τις «αφορολόγητες» γονικές παροχές, ενώ συνήθως δεν έχουν καμιά οφειλή, και άλλοι που  δεν επωφελήθηκαν από τις ευνοϊκές διατάξεις που ίσχυσαν μέχρι προσφάτως, που  βρίσκονται αντιμέτωποι με υπέρογκα ποσά οφειλών μετά σημαντικών προστίμων για αναδρομικά δημοτικά τέλη καθαριότητας, φωτισμού και ΤΑΠ 12ετίας, για αδήλωτα εμβαδά και για μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, τα οποία αδυνατούν να καταβάλουν, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις που επανήλθαν αυτόματα σε ισχύ μετά τη διακοπή λειτουργείας της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ και τη λήξη των σχετικών ευνοϊκών ρυθμίσεων.

Η πρόσφατα αποφασισθείσα μέχρι 31.12.2021 προσωρινή επαναλειτουργία της πλατφόρμας για τις αδήλωτες επιφάνειες, που όμως δεν υλοποιήθηκε ακόμη, είναι θετικό μέτρο, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα, δεδομένου ότι στη συνέχεια θα ισχύσουν και πάλι οι δρακόντειες και γι΄αυτό ανεφάρμοστες στη σημερινή πραγματικότητα, διατάξεις για 20ετή παραγραφή, πρόστιμα έως και 200% κλπ.

Η ΠΟΜΙΔΑ ζητά με την επιστολή της άμεση νομοθέτηση των εξής:

*Να καταργηθεί άμεσα η υποχρέωση επισύναψης πιστοποιητικού μη οφειλής ΤΑΠ στις εμπράγματες συναλλαγές και να αντικατασταθεί από απλουστευμένη ηλεκτρονική διαδικασία ελέγχου των εμβαδών από τον συμβολαιογράφο.

*Να ανοίξει και πάλι σε μόνιμη βάση η διαδικτυακή εφαρμογή για τις δηλώσεις των ιδιοκτητών ακινήτων περί αδήλωτων επιφανειών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων, ως μόνιμος δίαυλος επικοινωνίας και εξυπηρέτησης των ιδιοκτητών ακινήτων της χώρας και του Απόδημου Ελληνισμού με τους Δήμους όπου ευρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία τους.

*Να νομοθετηθεί η μόνιμη δυνατότητα της δήλωσης αδήλωτων επιφανειών κτιρίων και μετά την 31.12.2021, με επιβολή σταδιακά αυξανόμενης προσαύξησης επί των οφειλών δημοτικών τελών και ΤΑΠ από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, όπως ακριβώς ισχύει και στην τακτοποίηση των αυθαιρέτων (Ν. 4495/2017).

*Να καταργηθεί η υποχρέωση των ιδιοκτητών για δήλωση των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων και να ισχύει αυτόματη απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού από τον χρόνο διακοπής της ρευματοδότησης του ακινήτου.

*Ο χρόνος παραγραφής των κάθε είδους αξιώσεων των ΟΤΑ να επανέλθει νομοθετικά στην πενταετία, όπως ισχύει σήμερα πλέον και για τις όλες φορολογικές αξιώσεις του Δημοσίου, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ανταποκριθούν στην πληρωμή τους.

*Να καθοριστεί ως γενικό ανώτατο όριο προστίμου το 50% του κυρίως τέλους/φόρου για κάθε είδος δημοτικών φόρων και τελών.

Ο νέος ΕΝΦΙΑ εξετάζεται στην  12η μεταμνημονιακή αξιολόγηση. Στις συζητήσεις θα παρουσιαστούν τα σχέδια για τη νέα κλίμακα του ΕΝΦΙΑ αλλά και μια σειρά από δεσμεύσεις και προαπαιτούμενα που απορρέουν από το πρόγραμμα ενισχυμένης εποπτείας.

Σε ό,τι αφορά τον ΕΝΦΙΑ το οικονομικό επιτελείο θα παρουσιάσει τα σχέδια που θα ισχύσουν από το 2022, οπότε θα έχουμε μεγάλες ανατροπές από την εφαρμογή μιας νέας ενιαίας κλίμακας για κύριο και συμπληρωματικό φόρο. Κεντρικό στοιχείο της νέας κλίμακας θα είναι οι περισσότεροι συντελεστές, οι οποίοι θα αυξάνονται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής που βρίσκεται το ακίνητο και την αξία του

Η πρόταση προς τους δανειστές είναι για έναν εντελώς καινούργιο φόρο όπου η επιβάρυνση θα υπολογίζεται ξεχωριστά ανά δικαίωμα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ θα επιβάλλεται όταν ένα ακίνητο έχει αξία άνω των 250.000 ευρώ και όχι στο σύνολο της περιουσίας όπως προβλέπει το ισχύον σύστημα, γεγονός που θα μειώσει τα φορολογικά βάρη στους «έχοντες».

Ψηλά στην ατζέντα της 12ης αξιολόγησης θα είναι επίσης τα νέα μέτρα για την ανάσχεση της ενεργειακής ακρίβειας στη βάση του δημοσιονομικού χώρου που θα δημιουργήσει η μεγαλύτερη ανάπτυξη και οι επιδόσεις του προϋπολογισμού στα έσοδα τους τελευταίους δυο μήνες. Στόχος είναι να υπάρξει συμφωνία με τους δανειστές ότι ο ρυθμός ανάκαμψης για το τρέχον έτος θα είναι τουλάχιστον 6,5% και με προοπτικές να πάει ακόμα πιο ψηλά, αν και πολλά θα εξαρτηθούν από την πορεία της οικονομίας στο τρίτο και τέταρτο τρίμηνο με την ενσωμάτωση των εσόδων από τον τουρισμό και την πορεία της αγοράς και της καταναλωτικής δαπάνης που θα κόψουν ταχύτητα λόγω του κύματος της ακρίβειας.