Σκληρά παζαρεύει  η τρόικα τις ρυθμίσεις που ζητά η κυβέρνηση για τα στεγαστικά δάνεια. Οι εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα και η ανακεφαλαιοποίηση που σύμφωνα με τους εκπροσώπους των δανειστών γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς είναι οι λόγοι που δεν μπορεί αυτή την στιγμή να δεχτούν τις ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια.

Αγκάθι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για τις ρυθμίσεις των ενυπόθηκων δανείων των νοικοκυριών ειναι  ο προσδιορισμός του επιτοκίου της περιόδου χάριτος.Η τρόικα ζητά, , το επιτόκιο να μην είναι σταθερό αλλά να ακολουθεί το επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Από τις μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις φαίνεται να συμφωνούν στη χρονική διάρκεια της περιόδου χάριτος για τους δανειολήπτες που θα ενταχθούν στις ρυθμίσεις και συγκεκριμένα στα 4 χρόνια (48 δόσεις), στα κριτήρια για την ένταξη στις ρυθμίσεις με εκτίμηση της συνολικής περιουσιακής κατάστασης του δανειολήπτη (κινητής και ακίνητης περιουσίας) καθώς και στο ύψος του ανεξόφλητου δανείου το οποίο θα αφορά η ρύθμιση.

Μάλιστα, τρόικα και κυβέρνηση καταλήγουν το ύψος του ποσού ακίνητης και κινητής περιουσίας που θα μπορούν να έχουν όσοι εντάσσονται στις ρυθμίσεις να είναι μικρότερο των 300.000 ευρώ, ενώ για το ύψος του ανεξόφλητου δανείου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 125.000 ευρώ, δηλαδή 5 φορές περισσότερο από το εισόδημα του δανειολήπτη, που αρχικά έχει προσδιοριστεί στα 25.000 ευρώ.

Σειρά ρυθμίσεων για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων που έχουν πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση, προωθεί η κυβέρνηση, ενώ σχεδιάζει την επικαιροποίηση και τον εξορθολογισμό του υφιστάμενου νόμου (3869/2010). Όπως προκύπτει από απάντηση της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, σε ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ Ιορδάνη Τζαμτζή και ακόμη 11 βουλευτών, με πράξη νομοθετικού περιεχομένου(ΦΕΚ 246/Α/18.12.2012) προβλέπεται η παράταση της αναστολής των πλειστηριασμών έως την 31η Δεκεμβρίου 2013, ενώ η πλήρης νομοθετική ρύθμιση για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών θα ολοκληρωθεί το επόμενο διάστημα. Στο έγγραφο, αναφέρεται ακόμη ότι ο νόμος 3869/2010 κρίνεται απαραίτητο να γίνει περισσότερο αποτελεσματικός, καθώς η μακροχρόνια δικαστική εκκρεμότητα οδηγεί σε ομηρία όσους δανειολήπτες έχουν προσφύγει στην πρόνοια του νόμου και με τον τρόπο αυτόν καθυστερεί η επάνοδός τους στην οικονομική δραστηριότητα. Σύμφωνα με το σχέδιο που συζητά η κυβέρνηση, θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50% +1 των απαιτήσεων της οφειλής και όχι η πλήρης ομοφωνία (100%) που απαιτείτο μέχρι σήμερα.

Παράλληλα, θα προβλέπεται καταβολή δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, χωρίς καθυστερήσεις, εξαιτίας της εκκρεμοδικίας, εφόσον η προσδιοριζόμενη δικάσιμος υπερβαίνει τις προθεσμίες που θέτει ο νόμος. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το δικαστήριο, αποδεσμεύοντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση της απόφασης. Επισημαίνεται ταυτοχρόνως ότι στο πεδίο εφαρμογής του ν.3869/2010 υπάγονται όλα τα φυσικά πρόσωπα, εφόσον βρίσκονται σε αποδεδειγμένη αδυναμία πληρωμής. «Το σχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών, εστιάζει στην προστασία όλων εκείνων οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης έχουν υποστεί μεγάλη μείωση εισοδημάτων, αλλά συνεχίζουν να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους με μεγάλη δυσκολία και θέλουν να παραμείνουν συνεπείς» τονίζεται στο έγγραφο. Σύμφωνα με το έγγραφο, το πρόγραμμα διευκόλυνσης αφορά μισθωτούς, συνταξιούχους και όσους έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας, με ενυπόθηκη απαίτηση, οι οποίοι έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ προερχόμενο από μείωση του εισοδήματός τους κατά 35% από 01/01/2010.

Επιπλέον, αφορά άνεργους, πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή /και μόνιμη αναπηρία και πολύτεκνους. Βάσει του σχεδίου της κυβέρνησης η μηνιαία καταβολή δεν θα υπερβαίνει το 30% του μηνιαίου φορολογητέου εισοδήματος, ενώ σε περίπτωση μηδενικών εισοδημάτων προβλέπεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών. Παράλληλα, προβλέπεται η βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου, έτσι ώστε, κατά την αξιολόγηση των πληροφοριακών δεδομένων του συστήματος «Τειρεσίας», να λαμβάνονται υπόψη οι συνέπειες της δυσχερούς οικονομικής περιόδου και να δίνεται η δυνατότητα μιας πιο ευέλικτης αντιμετώπισης των συναλλασσομένων με τα πιστωτικά ιδρύματα, ανάλογα με το συνολικό προφίλ και όχι με βάση μεμονωμένα ατυχή περιστατικά.

Ενα στα δύο καταναλωτικά δάνεια και ένα στα τέσσερα στεγαστικά έχουν πάψει να εξυπηρετούνται για χρονικό διάστημα άνω των τριών μηνών. Τη ζοφερή εικόνα της κατάρρευσης των οικογενειακών προϋπολογισμών συμπληρώνει η κατάρρευση της μικρής επιχειρηματικότητας, καθώς σχεδόν ένα στα δύο μικρά επιχειρηματικά δάνεια είναι σε καθυστέρηση, ενώ σε ό,τι αφορά τις μεσαίες επιχειρήσεις, ανεξόφλητο είναι πλέον ένα στα τρία δάνεια. Συνολικά τα χρέη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έχουν ανέλθει στα 145 δισ. ευρώ. Στα 52 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τις εφορίες και στα 14 δισ. ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία, προστίθενται 80 δισ. ευρώ, που είναι τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τις τράπεζες. Η έκρηξη των οφειλών από φυσικά και νομικά πρόσωπα υπονομεύει κάθε προσπάθεια για σταθεροποίηση της οικονομίας, στον βαθμό που το σύνολο των οφειλών φθάνει τα δύο τρίτα σχεδόν του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Η παραπάνω εικόνα αμφισβητεί τα στοιχεία των τραπεζών, που περιορίζουν το ύψος των επισφαλειών στο 25% για το σύνολο του χαρτοφυλακίου των δανείων.

Τον Ιανουάριο του 2013 ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής για τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων παρέμεινε αρνητικός για τέταρτη συνεχή χρονιά και διαμορφώθηκε στο -3,2%, όταν 9 χρόνια νωρίτερα το αντίστοιχο νούμερο έφθανε στο +33,5%. Σημειωτέον ότι τα στεγαστικά αντιστοιχούν σε συνολικό ποσοστό 70% επί του συνόλου της χρηματοδότησης των νοικοκυριών (28% είναι τα καταναλωτικά και 2% τα λοιπά δάνεια), φθάνοντας τον Ιανουάριο του 2013 στα 73,5 δισ. ευρώ, έναντι 80,2 δισ. ευρώ προ τριετίας και 15,5 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2001. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Τράπεζας της Ελλάδας, η στάση των νοικοκυριών για αγορά κατοικίας παραμένει επιφυλακτική, ενώ επιλεκτική παραμένει η στάση των τραπεζών για τη χρηματοδότηση νέων στεγαστικών δανείων. Τα χαρακτηριστικά της αγοράς αυτή τη στιγμή είναι η συνεχής αποκλιμάκωση του ρυθμού μεταβολής των υπολοίπων των δανείων προς τα νοικοκυριά και σημαντική στενότητα στη χρηματοδότησης της αγοράς ακινήτων. Οσον αφορά τα επιτόκια, παρατηρείται συνεχής αποκλιμάκωση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων από τον Νοέμβριο του 2008 έως τα μέσα του 2010, εν συνεχεία ανάκαμψη από τον Μάρτιο του 2010 για τα επιτόκια των νέων στεγαστικών δανείων και αποκλιμάκωση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων από τον Σεπτέμβριο του 2011. Οι αναλυτές της ΤτΕ στέκονται επίσης στη συνεχή αύξηση της χρηματοοικονομικής πίεσης των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης: 1 στα 5 δάνεια αυτή τη στιγμή ή ποσοστό 20,2% των στεγαστικών δανείων στο τέλος του εννεαμήνου του 2012 με βάση τα στοιχεία των τραπεζών ήταν σε καθυστέρηση όταν το αντίστοιχο ποσοστό πριν από 9 χρόνια έφθανε μόλις το 3,6%!