“Μισή” λύση στο πρόβλημα των δημοτικών τελών κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων δίνει το υπουργείο Εσωτερικών με διάταξη στο νομοσχέδιο για την τοπική αυτοδιοίκηση, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Η διάταξη λύνει εν μέρει το πρόβλημα για τους ιδιοκτήτες που δεν γνώριζαν ότι για να απαλλαγούν από την καταβολή δημοτικών τελών για κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητά τους έπρεπε εκτός από τη βεβαίωση του ΔΕΔΔΗΕ, να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στον οικείο Δήμο, όπως είχε ζητήσει η ΠΟΜΙΔΑ κατά την πρόσφατη συνάντηση με τον υπουργό Εσωτερικών κ.Πάνο Σκουρλέτη.  Προβλέπει μάλιστα εξάμηνη προθεσμία προκειμένου οι ιδιοκτήτες να υποβάλουν τις υπεύθυνες δηλώσεις.

Ενώ το πρόβλημα λύνεται για το παρελθόν, για όσους βεβαίως πληροφορηθούν περί της παραπάνω εξάμηνης προθεσμίας, το νομοσχέδιο καθιστά το ίδιο πρόβλημα άλυτο για το μέλλον, αφήνοντας εντελώς ακάλυπτο τον απλό και απληροφόρητο πολίτη, καθώς προβλέπει ότι όσο αυτός δεν υποβάλλει την υπεύθυνη δήλωση στο Δήμο, θα πληρώνει διπλάσιο ποσό δημοτικών τελών για κάθε κενό και μη χρησιμοποιούμενο ακίνητο!!!

Η ρύθμιση έρχεται σε αντίθεση όχι μόνο με την κοινή λογική αλλά και με την πρόσφατη γνωμοδότηση του Συνήγορου του Πολίτη για το θέμα, η οποία ζήτησε να ισχύει η απαλλαγή των κενών και μη ρευματοδοτούμενων ακινήτων από τα δημοτικά τέλη, ανεξάρτητα από το χρόνο δήλωσής τους ως κενών στη Δημοτική Αρχή.

Η ΠΟΜΙΔΑ έχει υποβάλει συγκεκριμένη πρόταση νομοθετικής ρύθμισης για το θέμα των δημοτικών τελών, που κατοχυρώνει τα συμφέροντα των Δήμων αλλά προστατεύει επίσης τους πολίτες από την αυθαιρεσία. Η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ προβλέπει συγκεκριμένα τα εξής:

"Ακίνητα που δεν χρησιµοποιούνται, και δεν ηλεκτροδοτούνται, απαλλάσσονται από την καταβολή δηµοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού για όσο χρόνο παραµένουν κενά εφόσον στον οικείο Ο.Τ.Α. κατατεθεί βεβαίωση του ΔΕΔΔΗΕ ή του παρόχου περί διακοπής της ηλεκτροδότησης και σχετική υπεύθυνη  δήλωση του ιδιοκτήτη ή του νόµιµου εκπροσώπου του. Αν τα παραπάνω έγγραφα κατατεθούν εκ των υστέρων θα πρέπει να συνυποβάλλονται και οι φορολογικές δηλώσεις μισθωμάτων του ιδιοκτήτη από τις οποίες προκύπτει ότι τα ακίνητα είχαν δηλωθεί ως κενά για το χρόνο απαλλαγής τους. Σε περίπτωση που διαπιστώνεται χρησιµοποίηση του ακινήτου, επιβάλλεται σε βάρος των υποχρέων ολόκληρο το τέλος που αναλογεί σε κάθε κατηγορία ακινήτου µαζί µε το σχετικό πρόστιµο, αναδροµικά από το χρόνο απαλλαγής. Ποσά που έχουν καταλογιστεί από τους οικείους Δήμους για την αιτία αυτή και δεν έχουν μέχρι σήμερα καταβληθεί διαγράφονται."

Η διάταξη του υπουργείου Εσωτερικών που έχει τεθεί σε διαβούλευση προβλέπει τα εξής:

Άρθρο 207 – Τροποποίηση του άρθρου 3 παρ. 1 του Ν. 25/1975 (Α’ 74) (για την απαλλαγή των κενών ακινήτων)

"1. Τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 1 του αρ. 3 του Ν. 25/1975 (Α’ 74), όπως αντικαταστάθηκαν με το αρ. 5 του ν. 3345/2005 (Α’138), αντικαθίστανται ως εξής:

«Ακίνητα, στα οποία διακόπτεται η ηλεκτροδότηση, απαλλάσσονται από την καταβολή τελών καθαριότητας και φωτισμού από την ημερομηνία υποβολής δήλωσης του ιδιοκτήτη τους ή του νόμιμου εκπροσώπου αυτού προς τον οικείο δήμο ότι δεν ηλεκτροδοτούνται και ότι δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν.

Μέχρι την υποβολή της ανωτέρω δήλωσης, τα τέλη οφείλονται ανά κατηγορία ακινήτου και καταβάλλονται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του από 24.9/20.10.1958 β.δ. «περί κωδικοποιήσεως εις ενιαίον κείμενον νόμου των ισχυουσών διατάξεων περί των προσόδων δήμων και κοινοτήτων».

Εάν, παρά την υποβολή της δήλωσης διαπιστωθεί ηλεκτροδότηση ή χρήση του ακινήτου, επιβάλλεται σε βάρος του υπόχρεου το τέλος που αναλογεί από το χρόνο απαλλαγής και ισόποσο πρόστιμο.»

2. Οφειλές από τέλη καθαριότητας και φωτισμού, που αντιστοιχούν σε χρονικό διάστημα μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, κατά το οποίο είχε διακοπεί η ηλεκτροδότηση ενός ακινήτου, σύμφωνα με βεβαίωση του αρμόδιου διαχειριστή δικτύου και αυτό δεν χρησιμοποιούταν, σύμφωνα με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή του νόμιμου εκπροσώπου του, διαγράφονται ή παραλείπεται η βεβαίωσή τους. Εφόσον η ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση δεν έχει υποβληθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, υποβάλλεται το αργότερο εντός έξι (6) μηνών από αυτήν. Ποσά που έχουν καταβληθεί δεν αναζητούνται."

Δυνατότητα όμως έως και διπλασιασμού των δημοτικών τελών προβλέπεται και με το άρθρο 182 του ίδιου νομοσχεδίου, με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα στους Δήμους να επιβάλουν μεγάλες αυξήσεις στα δημοτικά τέλη, ιδίως των επαγγελματικών ακινήτων, καθώς προβλέπεται ότι ο εκάστοτε ανώτατος σε ύψος γενικός ή ειδικός συντελεστής στον οποίο πάντοτε υπάγονται αυτά, μπορεί να οριστεί έως και στο δεκαπλάσιο του γενικού συντελεστή της κατοικίας, ενώ με την ισχύουσα νομοθεσία (παρ.4 του άρθρου 7 του Ν.2307/1995, Α 113) ρητά απαγορεύεται να υπερβούν το πενταπλάσιο! Και αν για το 2019 που είναι προεκλογική χρονιά οι αυξήσεις μπορεί να αποσοβηθούν, για τα επόμενα χρόνια ο κίνδυνος είναι τεράστιος...

Μεγάλη βουτιά σημειώνουν και τα ενοίκια των καταστημάτων, καθώς οι ιδιοκτήτες βρίσκονται σε απόγνωση, αφού από τη μία πληρώνουν φόρους κι από την άλλη δεν εισπράττουν εισοδήματα. Οι εκτιμήσεις των ειδικών κάνουν λόγο για μείωση έως 35% στην πρωτεύουσα και γύρω στο 20% στη Θεσσαλονίκη και τις άλλες πόλεις.

Πολύ σημαντική θεωρούν οι έμποροι και την απόφαση Μονομελούς Πρωτοδικείου, το οποίο δικαίωσε επιχειρηματία, ο οποίος ζητούσε μείωση του ενοικίου εξαιτίας της κρίσης. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι ο ιδιοκτήτης πρέπει να μειώσει κατά 23% το μίσθωμα κι από 6.300 ευρώ να το κατεβάσει στα 5.000 ευρώ, διότι ο επιχειρηματίας με στοιχεία που κατέθεσε αποδείκνυε ότι έχει υποστεί δραματική πτώση του τζίρου του εξαιτίας της κρίσης. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η απόφαση αυτή θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, καθώς εκατοντάδες άλλοι επιχειρηματίες μπορούν να προσφύγουν στα δικαστήρια και να ζητήσουν μείωση ενοικίου σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης δεν συναινεί σε κάτι τέτοιο.

Σύμφωνα με στοιχεία που δίνουν εκτιμητές και σύμβουλοι ακινήτων στο Κέντρο (Πατησίων, Πανεπιστημίου, Ακαδημίας, Σταδίου) πάνω από 250 εμπορικά ακίνητα να έχουν κλείσει σε σύνολο 1.250. Ο αριθμός αφορά τα ισόγεια καταστήματα, διότι αν μετρηθούν οι άλλοι όροφοι και οι στοές, το ποσοστό ανεβαίνει στο 40%. Σε Χαλάνδρι και Αγία Παρασκευή έχει κλείσει κατά μέσο όρο το 20% των καταστημάτων, ενώ στη Λεωφόρο Ηρακλείου στη Νέα Ιωνία σε σύνολο 400 έχουν βάλει λουκέτο πάνω από 60. Στο Κολωνάκι (Σκουφά, Τσακάλωφ, Π. Ιωακείμ) τα λουκέτα ξεπερνούν το 10% σε σύνολο 300 καταστημάτων, δηλαδή 30 μόνο στους τρεις αυτούς δρόμους. Αν προστεθούν και μικρότεροι εμπορικοί δρόμοι καθώς και η Σόλωνος, τα κλειστά καταστήματα ξεπερνούν τα 100. Τα ενοίκια έχουν μειωθεί κατά 20%-30% και από 150 ευρώ/τ.μ. έχουν φτάσει τα 100-130 ευρώ/τ.μ. Ακόμη και στον ακριβότερο εμπορικό δρόμο της χώρας την Ερμού καταγράφεται διαθεσιμότητα της τάξης του 15%-20%, ενώ τα ενοίκια έχουν υποχωρήσει ακόμη και πάνω από 30%. Στον άλλοτε «χρυσό» δρόμο τα μισθώματα κινούνται κάτω από τα 200 ευρώ/τ.μ. και με ελάχιστο «αέρα» όταν πριν από 4 χρόνια ήταν γύρω στα 300 ευρώ/τ.μ. Ακόμα και οι ακριβές εμπορικές βιτρίνες στα βόρεια και νότια προάστια «έσπασαν» με τα «λουκέτα» να αντιστοιχούν στο 15% του συνόλου. Στην οδό Μεταξά στη Γλυφάδα τα ενοίκια υποχώρησαν από τα 120-140 ευρώ/τ.μ. σε 80-100 ευρώ/τ.μ. ενώ στις οδούς Κολοκοτρώνη και Λεβίδου στην Κηφισιά τα μισθώματα κυμαίνονται μεταξύ 100-130 ευρώ/τ.μ. Η συγκέντρωση των malls στο Μαρούσι «ερήμωσε» το εμπορικό κέντρο, καθώς έχει κλείσει πάνω από το 20% των καταστημάτων. Τα ενοίκια υποχωρούν έως 30% και δεν ξεπερνούν τα 50 ευρώ/τ.μ.