Μη κάνετε ΑΥΤΑ τα λάθη

Στα σηµεία που αφορούντα ποσά των στεγαστικών δανείων, την επιφάνεια της κύριας καιδευτερεύουσαςκατοικίας, τους φόρους που παρακρατούνται και το εισόδηµα από ακίνητα, σκοντάφτουν πιο συχνά οιφορολογούµενοι κατάτη συµπλήρωση των φορολογικών τους δηλώσεων εισοδήµατος. Το υπουργείο Οικονοµικών συγκέντρωσε τους κωδικούς εκείνους που παρουσιάζουν τη µεγαλύτερη συχνότητα λαθών µε βάση τις φορολογικές δηλώσεις του 2010, και για να αποφευχθεί ηεπανάληψή τους εξέδωσε έναν οδηγό µε διευκρινίσεις για την ορθή συµπλήρωσή τους βήµα βήµα. Τα λάθη αυτά, όπως σηµειώνεται χαρακτηριστικά, έχουν ωςαποτέλεσµα αφενός να καθυστερεί η εκκαθάριση του φόρου των συγκεκριµένων φορολογουµένων, αφετέρου ναταλαιπωρούνται για τη διόρθωσή τους οι υπάλληλοι των εφοριών. Ιδού µερικά µόνο από τα ευρήµατα της Γενικής Γραµµατείας Πληροφοριακών Συστηµάτων µε τα συνηθέστερα λάθη, έτσι όπως προέκυψαν από τη µηχανογραφική επεξεργασία των περσινώνδηλώσεων. Σε 17.879 δηλώσεις, και συγκεκριµένα στον πίνακα 7 µε τα ποσά δαπανών που αφαιρούνται από το συνολικό εισόδηµα ή τον φόρο, ενώ είχαν συµπληρωθεί τα ποσά των τόκων για συµβάσεις δανείων που συνήφθησαν από 1/1/2003, δεν είχαν συµπληρωθεί τα συνολικά ποσά των δανείων. Σε 10.087 δηλώσεις, στον πίνακα 5 µε τα τεκµήρια διαβίωσης, δεν είχε συµπληρωθεί η επιφάνεια των κύριων χώρων της κύριας και των δευτερευουσών κατοικιών, ενώ είχαν συµπληρωθεί τα λοιπά στοιχεία (ποσοστό συνιδιοκτησίας, µήνες κ.λπ.). Σε 9.428 δηλώσεις, στον πίνακα 1 µε τα στοιχεία του φορολογουµένου, υπήρχαν συµπληρωµένα τα στοιχεία του εκπροσώπου που υπέβαλε τη δήλωση (κηδεµόνας κοκ), χωρίς όµωςνα έχει καταχωρηθεί το αντίστοιχο έντυπο στο Μητρώο της Εφορίας όπωςπροβλέπεται. Σε 4.566 δηλώςεις, στον πίνακα 4 µε τα φορολoγούµενα εισοδήµατα, συµπληρώθηκαν κωδικοί που αφορούσανδαπάνες για επισκευή και συντήρηση οικοδοµών, αλλά δεν είχεσυµπληρωθεί τοεισόδηµα από ακίνητα. Σε 5.462 δηλώσεις, στον πίνακα 4 µε τα φορολογούµενα εισοδήµατα, δεν είχαν συµπληρωθεί οι κωδικοί που αναφέρονται στα ακαθάριστα έσοδα από ατοµική επιχείρηση και ελεύθερα επαγγέλµατα.

1 Προσοχή στη συµπλήρωση των προσωπικών σας στοιχείων στο έντυπο ςτον πινάκά 1 αναγράφονται τα στοιχεία του φορολογουµένου και αν είναι έγγαµος και τα στοιχεία της συζύγου του. Επίσης αναγράφονται προαιρετικά και τα στοιχεία του εκπροσώπου του φορολογουµένου. Σύζυγοι που βρίσκονται σε διάσταση: σε περίπτωση εγγάµων πρέπει να συµπληρώνεται απαραίτητα το τετραγωνίδιο µε την ένδειξη «ΑΦΜ συζύγου» και «ΑΦΜ της συζύγου». Ο εν διαστάσει σύζυγος πρέπει να διαγράψει από τον πίνακα αυτόν τα στοιχεία και τον ΑΦΜ τής πρώην συζύγου του. Και η εν διαστάσει σύζυγος στη δήλωσή της πρέπει να αναγράφει µόνο τα στοιχεία που την αφορούν. Αλλά πριν από την υποβολή ξεχωριστών δηλώσεων από τους πρώην συζύγους, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η υποβολή από αυτούς δήλωσης διακοπής των σχέσεων στο αρµόδιο Τµήµα Μητρώου της ∆ΟΥ. ∆ιαπιστώθηκε λοιπόν ότι σε 7.771 περυσινές δηλώσεις δεν είχε διαγραφεί ο ΑΦΜ της πρώην συζύγου στις περιπτώσεις υποβολής χωριστών δηλώσεων λόγω διάστασης των συζύγων. Οταν τη δήλωση υποβάλλει εκπρόσωπος του φορολογουµένου: στην ένδειξη ΑΦΜ εκπροσώπου συµπληρώνεται ο ΑΦΜ του εκπροσώπου (κηδεµόνα, αντιπροσώπου κ.λπ.). Αλλά όταν στη δήλωση είναι συµπληρωµένα στοιχεία εκπροσώπου (προαιρετικά ή υποχρεωτικά) πρέπει να έχει προηγηθεί η υποβολή στο Τµήµα Μητρώου της ∆ΟΥ ενός ειδικού εντύπου όπου περιγράφονται οι σχέσεις του φορολογουµένου µε τα στοιχεία του εκπροσώπου.

2 Τα συνηθέστερα λάθη µε τα φορολογούµενα εισοδήµατα στον Πινακα 2 αναγράφονται πληροφοριακά στοιχεία για το φορολογουµένου (π.χ. αν υποβάλλει δήλωση για πρώτη φορά, αν είναι κάτοικος εξωτερικού), τα οποία παίζουν σηµαντικό ρόλο γιατη σωστή εκκαθάριση της δήλωσης. Εποµένωςπρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη συµπλήρωσή του. Οταν η δήλωση υποβάλλεται από κληρονόµο του φορολογουµένου που απεβίωσε: αν ο φορολογούµενος απαντήσει «ΝΑΙ» στη σχετική ερώτηση του πίνακα (αριθµός 6), θα πρέπει πιο πριν να έχει υποβάλει στο Τµήµα Μητρώου της ∆ΟΥ όπου υπάγεται δήλωση σχέσεων µεταξύ αποβιώσαντος και κληρονόµου. Η επεξεργασία του Taxis έδειξεότι σε 6.263 περυσινές δηλώσεις δεν είχε προηγηθεί η υποβολή της σχετικής δήλωσης σχέσεων από τους κληρονόµους στο εν λόγω τµήµα της εφορίας τους. Για όσους υπηρετούν στο Εµπορικό Ναυτικό: αν ο φορολογούµενος απαντήσει «ΝΑΙ» στην ερώτηση 19 του πίνακα «Είστε αξιωµατικός ή ηµεδαπό κατώτερο πλήρωµα εµπορικού πλοίου», τότε εκτός από τους κωδικούς στον πίνακα 4Α«Εισόδηµα από Μισθωτές Υπηρεσίες» θα πρέπει να έχεισυµπληρώσει πρώτα και το «Ειδικό Ενηµερωτικό ∆ελτίο». Πρόκειται γιατο δελτίο που συµπληρώνεται από τον φορολογούµενοπροκειµένου να διενεργηθεί ο ειδικός τρόποςφορολόγησης των ναυτικών.Το εν λόγω δελτίο συµπληρώνεται από τονίδιο τον φορολογούµενο σε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσής του, καιαπό την αρµόδια εφορία σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης σε φάκελο. Πέρυσι, αυτότο Ειδικό Ενηµερωτικό ∆ελτίο δεν είχεσυµπληρωθεί σε 6.409 δηλώσεις.

3 Ακαθάριστα έσοδα από ατοµική επιχείρηση και ελεύθερα επαγγέλµατα στον Πινακα 4 δηλώνονται τα φορολογούµενα εισοδήµατα. Ειδικά, στονπίνακα 4Γ αναγράφονται τα εισοδήµατα από εµπορικές επιχειρήσεις και στον πίνακα 4∆ τα εισοδήµατα από ελεύθερα επαγγέλµατα. Το υπουργείο Οικονοµικών επισηµαίνει ότιόταν συµπληρώνονταιοι κωδικοί αριθµοί 401-402µε τα «καθαράκέρδη από ατοµική επιχείρηση», και413-414 εφόσον υπήρχε «ζηµιά του ίδιου οικονοµικού έτους από ατοµικήεπιχείρηση», θα πρέπει απαραίτητα να συµπληρώνονται και οι κωδικοί 425-426, µε τα «ακαθάριστα έσοδα από ατοµική επιχείρηση». Κατ’ αναλογία, και εφόσον πρόκειται για ελεύθερους επαγγελµατίες, όταν συµπληρώνονται οι κωδικοί αριθµοί 501-502 (µε τοκαθαρό εισόδηµα από ατοµικό επάγγελµα), 511-512 (µε τη ζηµιά του ίδιουοικονοµικού έτους από ατοµικό επάγγελµα), θαπρέπει απαραίτητα να συµπληρώνονται και οι κωδικοί 517-518(µε τα ακαθάριστα έσοδααπό ατοµική άσκηση ελευθέρου επαγγέλµατος). Χαρακτηριστικό είναι ότι σε 5.462 δηλώσεις του οικονοµικούέτους 2010 δεν είχαν συµπληρωθεί οι κωδικοί αριθµοί 425-426 και 517-518. Επίσης, τον πίνακα4E σε 4.566 περσινέςδηλώσειςσυµπληρώθηκαν κωδικοί (151, 152, 157, 158) που αφορούν τις δαπάνες για επισκευή και συντήρηση οικοδοµών χωρίς όµως να έχει συµπληρωθεί εισόδηµα από ακίνητα.

4 Τεκµήρια για κύρια κατοικία, τόκοι στον Πινακα 5 αναγράφονται τα στοιχεία που προσδιορίζουν την ετήσια τεκµαρτή δαπάνη του φορολογουµένου. Στο σηµείο 1 του πίνακα (υποπερίπτωση α) αναγράφονται στοιχεία για τον προσδιορισµό της ετήσιας αντικειµενικής δαπάνης για ιδιοκατοικούµενη ή µισθωµένη ή δωρεάν παραχωρούµενη κύρια κατοικία και ώς δύο δευτερεύουσες κατοικίες. Στους κωδικούς 211-212, 218-219 και 225-226 συµπληρώνεται σε κάθε περίπτωση η επιφάνεια των κύριων και των βοηθητικών χώρων. Επιφάνεια κύριων χώρων κατοικίας: Παρατηρήθηκε ότι σε 10.087 δηλώσεις του 2010 δεν είχε συµπληρωθεί η επιφάνεια των κύριων χώρων της κύριας και των δευτερευουσών κατοικιών, ενώ είχαν συµπληρωθεί τα λοιπά στοιχεία (ποσοστό συνιδιοκτησίας, µήνες). Επίσης, στην περίπτωση 2 του ίδιου πίνακα αναγράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν για την αγορά περιουσιακών στοιχείων και γενικά για την πραγµατοποίηση δαπανών που αποτελούν αντικειµενική δαπάνη, π.χ. για αγορά ακινήτων, αυτοκινήτων, καθώς και για δωρεές. Τόκοι για εξόφληση στεγαστικών δανείων - τόκοι υπερηµερίας για δάνεια, κάρτες: Αν κατά τη διάρκεια του 2010 καταβλήθηκαν τόκοι για την εξόφληση δανείων ή πιστώσεων, καθώς και χρεώσεων µέσω πιστωτικών καρτών για την αγορά µη καταναλωτικών αγαθών, το ποσό αυτών των τόκων πρέπει να αναγραφεί στην περίπτωση 2ζ’ του πίνακα 5 στους κωδικούς 727-728. Στο ποσό των τόκων αυτών (κωδικοί 727-728) πρέπει να προστεθούν και οι δεδουλευµένοι τόκοι µαζί µε το χρεολύσιο που καταβλήθηκαν µέσα στο 2010 για την εξόφληση στεγαστικών δανείων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Στους ίδιους κωδικούς 727-728 πρέπει να αναγραφούν και οι τόκοι υπερηµερίας που τυχόν καταβλήθηκαν για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων ή πιστώσεων, καθώς και χρεώσεων µέσω πιστωτικών καρτών για αγορά µη καταναλωτικών αγαθών κατά το 2010. Συνολικό ποσό για δάνεια: Επίσης στους κωδικούς αυτούς πρέπει να αναγραφεί το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε πέρυσι για τη χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε, µε εξαίρεση τα ποσά δανείων που χορηγήθηκαν προς εταιρείες ή κοινοπραξίες των οποίων ο φορολογούµενος είναι µέλος ή µέτοχος.

5 Αναγραφή του συνόλου των ποσών στεγαστικών δανείων στον Πινακα 7 δηλώνονται τα ποσά των δαπανών που αφαιρούνται από το συνολικό εισόδηµα ή από τον φόρο. Στην ένδειξη 9 αναγράφονται οι τόκοι των στεγαστικών δανείων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Για συµβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1/1/2003και µετά, υπάρχει ανώτατο όριο δανείουή του συνόλου των δανείων αξίας 200.000 ευρώ.Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει νασυµπληρώνονται και οι κωδικοί 069-070 αντίστοιχα, για το συνολικό ποσό των δανείων που έχει λάβει ο κάθε σύζυγος για την απόκτηση της πρώτηςκατοικίας του (υποπερίπτωση δ). Σε 17.879 δηλώσεις του 2010, ενώ είχαν συµπληρωθεί οι κωδικοί 055 και 056 (µε τα ποσά των τόκων για συµβάσεις δανείων που συνήφθησαν από 1/1/2003 και µετά), εντούτοιςδεν συµπληρώθηκαν οι κωδικοί 069-070 µε τα συνολικά ποσά των δανείων.

6 Αναλογία µεταξύ παρακρατούµενου και προκαταβληθέντος φόρου στον Πινακα 8 δηλώνονται τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν ή προκαταβλήθηκαν στο όνοµα του φορολογουµένου κατά τη διάρκεια του 2010. Διευκρινίζεται ότι, αν έχει δηλωθεί από τον φορολογούµενο εισόδηµα από µισθωτές υπηρεσίες (µισθοί, συντάξεις κ.τ.λ.) σε µία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις 1, 2, 3 και 5 του πίνακα 4Α του εντύπου Ε1, δηλαδή στους κωδικούς 301-302, 303-304, 321-322, και 307-308, αφού προστεθούν τα ποσά των φόρων που αναλογούν στα εισοδήµατα αυτά, τότε το σχετικό σύνολο πρέπει να αναγραφεί στους κωδικούς 313-314. Μετά, και αφού προστεθούν τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν στα προαναφερόµενα εισοδήµατα, το σύνολο που θα προκύψει αναγράφεται στους κωδικούς 315-316. Διαφορά µεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου: Ιδιαίτερη προσοχή συνίσταται ώστε η διαφορά µεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου να µην υπερβαίνει το 1,5%. Ακόµα διευκρινίζεται ότι οι κωδικοί 603-604, 605-606 συµπληρώνονται εφόσον στους σχετικούς πίνακες της δήλωσης 4Γ και 4Δ έχουν δηλωθεί εισοδήµατα από εµπορικές επιχειρήσεις ή ελεύθερα επαγγέλµατα. Στις περιπτώσεις αυτές, ο προκαταβληθείς ή ο παρακρατηθείς φόρος δεν µπορεί να είναι µεγαλύτερος από το 20% των αντίστοιχων ακαθάριστων εισοδηµάτων. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε 25.544 περυσινές δηλώσεις δεν υπήρχε η σωστή σχέση µεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου µισθωτών υπηρεσιών. Ακόµα παρατηρήθηκε ότι οι παρακρατηθέντες και προκαταβληθέντες φόροι από εµπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερα επαγγέλµατα ήταν µεγαλύτεροι από το 20% των αντίστοιχων εισοδηµάτων. Εκτός πάντως από τους φορολογουµένους, λάθη που είχαν ως αποτέλεσµα την καθυστέρηση της εκκαθάρισης του φόρου διαπιστώθηκαν χάρη στη µηχανογραφική επεξεργασία του Taxis και από τους ίδιους τους εφοριακούς. Συγκεκριµένα σε 27.073 δηλώσεις του 2010, οι αριθµοί καταχώρισης που συµπληρώνουν οι εφοριακοί πάνω στη φορολογική δήλωση σε πολλές περιπτώσεις ήταν δυσανάγνωστοι. Το αποτέλεσµα ήταν να µη συµφωνούν οι τιµές των αριθµών καταχώρισης από το σύστηµα Taxis µε εκείνες που πληκτρολογήθηκαν.